Алкены, диены,алкины
.pdf113
Лекция 8. Алкены, образующиеся при переработке нефти. Выделение и свой-
ства, использование в нефтехимическом синтезе. (2 часа).
В нефти отсутствуют. В канадской нефти – есть; образуются в процессе пере-
работки нефти. Они являются сырьем для нефтехимического и органического синте-
за.
Непредельные углеводороды появляются как побочные продукты, а также часто являются основными продуктами. Побочные они при крекинге, реформинге,
коксовании, цель которых – производство дополнительных количеств топлива. При пиролизе, деполимеризации, дегидрировании алканов и др. – они являются основ-
ными продуктами. Непредельные углеводороды содержится и в жидких продуктах термо- и каталитической переработки нефти, иногда достигая 40 – 50 %.
Физические свойства: C1– C4– газы, C5 – C17 – жидкости. Разветвленные алке-
ны имеют большую t○кип и t○пл , ρ.
Изомерия: скелета, положение двойной связи, цистрансизомерия.
Химические свойства. Реакционный центр – двойная связь; σ-связь более прочная, чем π, и последняя легко разрывается, переходя в 2 σ-связи в результате реакций присоединения. π – связь выступает как донор электронов. Присоединяют-
ся, прежде всего, электрофилы (АЕ).
1) Гидрирование.
CH |
|
CH |
|
|
H2 |
Pb,Pt |
CH |
|
CH |
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|||||
2 |
2 |
|
|
|
Ni |
3 |
3 |
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Без нагревания алкены не гидрируются.
Чем меньше заместителей у двойной связи, тем легче идет гидрирование.
114
2) Галогенирование.
CH2 |
|
CH2 |
|
|
|
Br2 |
|
|
CH2 |
|
|
CH2 |
Легко |
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
Br |
|
Br |
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Радикальное |
|
|
Ионное |
|
|
||
CH3 |
CH CH2 |
Br2 |
уф |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
уФ |
|
|
CH3 |
CH CH2 |
||
I. Br2 |
2Br |
|
|
|
|
пи комплекс |
|
II.CH3 |
CH |
CH2 |
Br |
Br |
Br |
|
|
|
CH |
CH |
CH Br С краю |
CH3 |
CH |
CH2 |
|
|
|
|
|
||||
|
3 |
|
2 |
|
|
|
|
|
CH3 |
CH CH2 |
|
|
Br |
Br |
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
Br |
|
|
CH3 |
CH |
CH2 Br |
CH3 |
CH CH2Br |
Br2 |
|
|
Br |
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
CH3 |
CH CH |
|
|
CH3 |
CH CH |
Br |
|
|
2 |
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
2 |
|
|
Br |
Br |
|
|
Br |
Br |
|
|
||
|
|
|
|
|
|
Качественное и количественное определение олефинов базируется на реакции бромирования.
3) Гидрогалоидирование
CH |
CH CH HCl |
CH3 |
CH CH3 |
90% |
3 |
2 |
|
|
Cl
Сначала присоединяется H+, затем – Cl–.
|
|
|
|
|
|
Более стабилен, чем |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
CH |
|
CH |
|
CH |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
CH |
|
CH CH |
|
3 |
2 |
2 |
|||||
3 |
3 |
|
|
|
|
|
|
Правило Марковникова: водород присоединяется к наиболее гидрогенизиро-
ванному атому углерода.
115
Радикальное присоединение происходит в присутствие перекисей:
H2O2 |
|
|
|
|
|
2HBr |
|
|
|
|
|
|
2H2O |
|
|
|
|
2Br |
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
CH3 |
|
|
|
CH |
|
|
|
CH2 |
|
|
|
|
Br |
|
|
|
CH3 |
|
CH |
|
|
CH2Br |
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
CH3 |
|
|
CH |
|
|
CH2Br |
|
|
|
|
HBr |
|
|
|
|
CH3 |
|
CH2CH2Br |
|
|
|
Br |
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4) Гипогалогенирование.
CH3 |
|
|
CH |
|
|
|
CH2 |
|
|
|
|
|
Cl2 |
|
|
|
|
|
CH3 |
|
|
|
|
|
CH |
|
|
|
|
|
|
CH2 |
|
|
|
|
Cl |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Cl |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
CH3 |
|
|
|
CH |
|
|
|
CH2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
O |
|
|
H |
|
|
|
|
|
|
CH3 |
|
|
|
|
CH |
|
|
CH2 |
|
|
O |
|
H |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Cl |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
H |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Cl |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
H |
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
HCl |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
CH3 |
|
|
|
|
CH |
|
CH2 |
|
|
|
OH |
|
|
|
|
|
H |
|
|
; H |
|
|
|
|
|
|
Cl |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Cl |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5) Гидратация.
CH3 |
|
CH |
|
CH2 |
|
|
|
H2O |
|
CH3 |
|
|
CH |
|
CH3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
OH
6) Сульфирование.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
1 |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
CH3 |
|
CH2 |
|
|
CH |
|
|
CH3 |
|
CH3 |
|
CH2 |
|
CH |
|
CH2 |
|
|
|
HO |
|
SO3H |
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
O |
|
SO3H |
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2-изобутилалкилсульфаты
7) Окисление.
а) окисление О2 воздуха
CH |
|
|
|
|
CH |
|
|
|
CH |
|
|
|
|
O |
|
|
|
|
|
CH2 |
|
|
|
CH |
|
|
CH2 |
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
CH2 |
|
|
|
CH |
|
|
CH2 |
|
|
|
|
O |
|
O |
|
|
|
H |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
RH |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
O |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
CH |
|
|
|
CH |
|
|
|
CH2 |
|
|
H |
|
|
|
|
|
CH2 |
|
|
CH |
|
|
CH2 |
|
|
|
R |
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
OH |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
O |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
116
б) окисление в присутствии Ag:
|
|
|
|
|
|
|
|
Ag |
|
|
|
|
|
CH |
|
CH |
|
CH |
|
|
O |
|
CH3 |
|
CH |
|
CH2 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
3 |
2 |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
O |
или надбензойной кислоты:
|
|
|
|
|
|
O |
|
|
|
|
|
|
|
|
O |
|||
|
|
|
|
|
|
CH3 |
|
CH |
|
CH2 |
|
|
|
PhC |
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
CH3 CH |
|
CH2 |
PhC |
|
|
|
|
|||||||||||
|
O |
|
OH |
|
|
O |
|
|
OH |
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
в) KMnO4 разбавленный раствор:
3CH2 CH2 2KMnO4 4H2O 3CH2 CH2 2MnO2 2KOH
OH OH
CH |
|
CH |
|
|
|
H O |
OsO4 |
|
CH2 |
|
|
CH2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
2 |
2 |
|
2 |
2 |
CrO3 |
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
OH |
|
OH |
г) концентрированные растворы окислителей (H2SO4, HNO3, KMnO4 и др.)
катоны или кислоты
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
OH |
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
O |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
CH |
|
|
C |
|
|
CH |
|
|
CH |
|
|
CH |
|
C |
|
O |
|
|
C |
|
CH3 |
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
CH3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
CH3 |
|
|
O |
|
|
|
|
|
|
|
O |
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
O |
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
O |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
CH3 |
|
|
CH |
|
|
CH |
|
|
CH2 |
|
|
CH3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
CH3 |
|
CH2 |
|
C |
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
CH |
|
|
C |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
OH |
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
OH |
|
д) озонирование:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
CH3 |
|
|
CH |
|
CH2 |
|
|
|
O3 |
|
|
|
|
|
CH3 |
|
|
CH |
|
|
|
CH2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
O |
|
|
O |
|
|
O |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
O |
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
CH3 |
|
|
CH |
|
|
|
|
O |
|
CH2 |
|
|
|
H2O |
CH3 |
|
|
|
C |
|
|
|
|
|
|
CH2O |
|
|
|
H2O2 |
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
O |
|
|
|
|
|
O |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
H |
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
117
8) Алкилирование.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
H3PO4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
H |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
CH3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
CH3 3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
CH3 |
|
C |
|
|
|
CH2 |
|
|
|
|
|
CH3 |
|
C |
|
|
|
|
|
CH2 |
|
|
|
C |
|
|
|
CH3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
CH3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
CH3 |
CH3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
изооктан |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
CH3 |
|
C |
|
CH2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
H |
|
|
|
|
|
|
|
CH |
|
|
|
C |
|
|
CH |
|
|
|
|
|
CH |
|
|
|
C |
|
|
CH |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
CH3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
CH |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
CH |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
CH3 |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
CH3 |
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
CH3 3CH |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
CH3 |
|
|
|
|
C |
|
CH2 |
|
|
|
|
C |
|
|
CH3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
CH3 |
|
|
|
|
CH |
|
CH2 |
|
C |
|
CH3 |
|
|
CH3 3C |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
CH3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
CH3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
CH3 |
|
CH3 |
9) Окислительный аммонолиз
CH |
|
CH |
|
CH |
|
|
|
NH |
|
|
|
3/2O2 |
|
CN |
|
CH |
|
CH2 |
|
|
|
3H2O |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
3 |
2 |
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
акрилонитрил
10) Полимеризация.
Радикальная, ионная, ионно-координационная. 11) Изомеризация.
При высоких температурах или каталитически.
CH3 CH CH CH3
CH2 CH CH2 CH3
CH3 C CH2
CH3
АЛКАДИЕНЫ.
В продуктах крекинга и пиролиза есть до 10% алкадиенов: 1,3-бутадиен; 1,3-пентадиен (пиперилен); циклопентадиен.
Строение: 2π-системы образуют общее электронное облако, стабилизация мо-
лекулы. Активируются 1,4 – положения.
1) Гидрирование.
118
1,4 |
CH3 |
|
CH |
|
|
CH |
|
|
CH3 |
|||||||||||||
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
CH2 |
|
CH |
|
CH |
|
CH2 |
|
|
|
H2 |
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
1,2 |
CH |
|
|
CH |
|
|
CH |
|
|
CH |
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
2 |
|
|
|
|
|
2 |
2) Галоидирование.
CH2 |
|
|
|
|
CH |
|
|
|
CH |
|
|
|
|
CH2 |
|
|
|
|
|
Cl2 |
|
|
|
|
|
|
CH2 |
|
|
|
|
CH |
|
|
CH |
|
|
|
|
|
|
CH2 |
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Cl |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Cl |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
CH2 |
|
|
|
|
CH |
|
|
|
CH |
|
|
|
|
CH2 |
|
|
|
|
CH |
|
|
|
CH |
|
|
|
CH |
|
|
CH |
|
|
|
|
|
Cl2 |
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Cl |
|
|
|
|
Cl |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Cl |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3) Димеризация.
|
|
|
|
|
|
|
|
CH |
|
CH |
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
CH2 |
|
|
|
|
CH2 |
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t0 |
CH2 |
|
|
|
CH2 |
|||||
|
|
|
|
|
|
|
CH |
|
CH |
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
2CH2 |
|
CH |
|
CH |
|
CH2 |
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
4 |
CH |
|
CH |
|||||||
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
CH |
||||||
|
|
|
|
|
|
|
CH |
|
|
3 CH |
||||||
|
|
|
|
|
|
|
2 |
1 |
2 |
2 |
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
CH2 |
CH |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
CH |
4) Диеновый синтез. По Дильсу-Альдеру.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
H |
CH2 |
|
CH |
|
CH |
|
CH2 |
|
|
CH2 |
|
CH |
|
C |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
O |
|
|
|
CH2 |
|
|||
CH |
CH2 |
O |
|||||
|
|
3 |
1 |
|
|
C |
|
|
|
|
|
|
|||
CH |
2 CH |
|
|
||||
|
|
CH2 |
H |
|
циклогексен-3-аль
5) Полимеризация. Получение каучуков.
119
nCH |
|
CH |
|
CH |
|
|
CH |
|
|
|
|
|
|
CH2 |
|
|
CH |
|
|
|
CH |
|
CH2 |
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|||||||||||||
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Дивиниловый каучук |
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1,4-присоединение |
|
|||||||||||
|
H |
|
|
|
|
H |
|
H |
|
|
|
|
H |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
C |
|
C |
|
|
|
C |
|
C |
|
цис |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
CH2 |
|
|
|
|
CH2 |
|
|
CH2 |
|
|
|
|
CH2 |
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
каучук |
|
Транс–изомер – гуттаперча.
Изопрен CH2 C CH CH2
CH3
Хлоропрен CH2 C CH CH2
Cl
АЛКИНЫ
С2Н2 растворим в воде заметно. 1) Реакция замещения водорода.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
CH |
|
C |
|
Ag |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
CH |
|
CH |
|
|
|
AgNO3 |
|
HNO3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2) Гидрирование.
CH |
|
CH |
|
|
H2 |
|
CH2 |
|
CH2 |
|
CH3 |
|
CH3 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
3) Галоидирование.
CH |
|
|
CH |
|
|
|
Br2 |
|
CHBr |
|
CHBr |
трудно |
CHBr2 |
|
CHBr2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
4) Гидрогалогидирование.
Смесь продуктов.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
120 |
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
HCl |
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
CH |
|
CH |
|
|
|
HCl |
|
CH |
|
CHCl |
|
|
|
|
|
CH3 |
|
CHCl2 |
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
винилхорид |
|
|
|
|
|
|
|
|
5) Гидратация.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
HgSO4 |
|
|
|
|
|
|
|
O |
р. Кучерова |
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
HC |
|
|
CH |
|
|
|
H2O |
CH3 |
|
|
C |
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
H |
|
|
CH3 |
|
|
C |
|
|
CH |
|
|
H2O |
|
|
CH3 |
|
|
C |
|
CH3 |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
O |
|
6) Присоединение спиртов.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
NaOH |
|
|
|
|
|
|
|
|
R OH |
|
|
OR |
CH |
|
CH |
|
|
|
R |
|
OH |
CH2 |
|
CH |
|
OR |
|
CH |
|
CH |
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
OR |
Нуклеофильное присоединение
7) Присоединение синильной кислоты.
CH3 |
CH CH HCN |
CH3 C CH2 |
CN
И др. кислоты: винилацетат
8) Полимеризация.
t0
HC CH
Cu
цикооктатетраен
121
Применение.
Этилен
ПЭ |
|
Окись |
|
Сти- |
|
Вх |
|
ВА |
|
Этанол |
(29+19) |
|
Эт. |
|
рол |
|
12% |
|
3% |
|
2% |
|
|
18% |
|
8% |
|
|
|
|
|
(30%) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Пропилен
Изо- |
|
Поли |
|
АН |
|
Глице- |
|
ПР |
|
Изоприл |
проп. |
|
ППР |
|
18% |
|
рин |
|
12% |
|
2,5% |
спирт |
|
15% |
|
|
|
2% |
|
|
|
|
(22%) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Каучуки – бутадиен и изопрен.
Высшие алкены – высокооктановые компоненты бензинов, моющие средства
и др.
Ацетилен – горючее (до 3000 0С) Мономеры (ПВХ, АН, АВ, хлоропрен)