саламалейкум энэт

””, [06.05.2025 15:41]

1. Варикоз аяқта қай тамырда болады?

Жауап: Vena saphena magna және vena saphena parva — бұл беткей веналар варикозға жиі шалдығады.

⸻

2. Асқазан арты кесілген – қай тамыр жарақаттануы мүмкін?

Жауап: A. lienalis (талақ артериясы) немесе a. gastrica sinistra жарақаттануы мүмкін.

⸻

3. Шипажайда ыстық жерде терморегуляция қалай жүреді?

Жауап: Тер шығу және терінің қанмен қамтамасыз етілуі артып, жылу сыртқа шығарылады (конвекция, радиация, булану).

⸻

4. Сан мен тибия медиальді жағындағы артерия?

Жауап: A. saphena magna немесе a. tibialis posterior (медиаль арқылы өтеді).

⸻

5. Кішкентай баладан мойынтұрық тілік жағынан пульс сезілді — қай артерия?

Жауап: A. carotis communis немесе a. carotis externa.

⸻

6. Соқыр ішекті қалай табады?

Жауап: McBurney нүктесі арқылы: оң жақ алдыңғы жоғарғы мықын өсіндісі мен кіндік арасындағы сызықтың сыртқы үштен бірінде орналасқан.

⸻

7. Несепқуықтың 3/1 бөлігі зақымданса – қай тамыр?

Жауап: A. vesicalis superior немесе a. vesicalis inferior.

⸻

8. Плеврада сұйықтық жиналуы – қашан болады?

Жауап: Плеврит, жүрек жеткіліксіздігі, өкпе ісігі, жарақаттар кезінде экссудат немесе транссудат жиналады.

⸻

9. Өкпенің 6-қабырғаға сәйкес сегменті:

Жауап: Көбіне S6 – сегментум basale superius (төменгі үлестегі жоғарғы базальды сегмент).

⸻

10. Сәби туғанда кіндігін толық қыспады – демалмай қалды:

Жауап: Меконий аспирациясы немесе перинаталдық асфиксия (hypoxia) болуы мүмкін.

⸻

11. Омыртқа жарақатында бүйректі механикалық зақымнан қорғайтын қабық:

Жауап: Capsula adiposa renis және fascia renalis.

⸻

12. Аппендиксті табу – қай жерде?

Жауап: McBurney нүктесі – оң жақ мықын аймағы.

⸻

13. Уретральды бездердің бульбалары (bulbourethral glands) орналасуы:

Жауап: Diaphragma urogenitale астында, bulb penis маңында.

⸻

14. Артқы жіліншік беті ауырып тұр – қай артерия:

Жауап: A. tibialis posterior немесе a. fibularis.

⸻

15. Бауыр циррозында гипертония қайда болады:

Жауап: Портальды гипертензия – vena portae жүйесінде.

⸻

16. Canalis adductorius арқылы өтетін жарақаттанған артерия:

Жауап: A. femoralis profunda немесе a. femoralis (арқылы өтеді).

⸻

17. Өт қабын алғанда қай жол бітеледі:

Жауап: Ductus cysticus немесе ductus choledochus.

⸻

18. Ұйқы безінің секрециясы артса – қай гормон:

Жауап: Секретин және холецистокинин (CCK).

⸻

19. Ақыл-ой еңбегімен айналысқанда энергия шығыны:

Жауап: Базальды метаболизмге қоса +10–20% дейін артады.

⸻

20. Асқазанның кіші иінінде операция – қай тамырға қарайды:

Жауап: A. gastrica sinistra және a. gastrica dextra.

⸻

21. Алтыбұрышты жасушалар – қай орган:

Жауап: Бауыр (гепатоциттер алтыбұрышты құрылымда орналасқан).

⸻

22. CO2 сезімталдығы төмендеді – хирург неге 100% O2 берді:

Жауап: 100% оттегі гипоксияны жояды, бірақ CO2 гиперкапниясын арттыруы мүмкін – қате тәсіл.

⸻

23. Перикард жүректің қай қабатынан дамиды:

Жауап: Мезодерма (спланхникалық жапырақшасынан).

⸻

24. Аорта қысқанда қай артерия бірінші ишемияға ұшырайды:

Жауап: A. coronariae (жүрек өз артериялары, aorta-ның алғашқы тармақтары).

⸻

25. Жүрек артын қанмен қамтамасыз ететін тамыр:

Жауап: A. coronaria dextra және ramus interventricularis posterior.

Gulfairuz, [05.05.2025 10:15]

⸻

109. Ситуациялық сұрақ:

Әйел адамның жатыр түтігіне қатысты қабыну анықталды. Инфекция қай құрылым арқылы іш қуысына өтуі мүмкін?

Жауабы:

• Құрылым: tuba uterina (жатыр түтігі)

• Нүкте: ostium abdominale tubae uterinae

• Негіздеме: Жатыр түтігінің ішкі ұшы іш қуысына ашық → инфекция перитонитке әкелуі мүмкін

⸻

110. Ситуациялық сұрақ:

Науқаста крипторхизм анықталды. Бұл не, және ол қандай эмбрионалдық процестің бұзылуынан болады?

Жауабы:

• Диагноз: крипторхизм – аталық бездің ұмаға түспеуі

• Себебі: gubernaculum testis (аталық безді төмен түсіретін байлам) дамымауы немесе әлсіздігі

• Клиника: іш қуысында қалған без – бедеулік және ісік қаупі

⸻

111. Ситуациялық сұрақ:

Науқаста жатыр мойнының ұзын болғаны байқалды. Бұл қандай бөлімге жатады және оның маңызы қандай?

Жауабы:

• Құрылым: cervix uteri (жатыр мойны)

• Қызметі: жүктілікті сақтау, инфекциядан қорғау

• Клиника: ұзын немесе әлсіз мойын – ерте босану қаупі

⸻

112. Ситуациялық сұрақ:

Науқаста аталық бездің қабынуы (орхит) анықталды. Без қандай қабықтармен қапталған?

Жауабы:

• Қабықтар (іштен сыртқа):

1. tunica vasculosa

2. tunica albuginea

3. tunica vaginalis testis (visceralis et parietalis)

• Негіздеме: Қабыну жиі влагалищті қабықта экссудат жинауымен жүреді.

⸻

113. Ситуациялық сұрақ:

Науқаста шәуеттің шығу жолында бөгеліс бар. Шәует жүретін жолдарды атаңыз.

Жауабы:

• Жолдары:

1. tubuli seminiferi → rete testis

2. ductuli efferentes → ductus epididymidis

3. ductus deferens → ductus ejaculatorius → urethra pars prostatica

• Бөгеліс кез келген буында бедеулікке әкелуі мүмкін

⸻

114. Ситуациялық сұрақ:

Әйелде жатыр мойны қатерлі ісігі анықталды. Қай лимфа түйіндері бірінші зақымдануы мүмкін?

Жауабы:

• Лимфа ағымы: nodi lymphatici iliaci externi et interni, sacrales

• Клиника: Ісіктің таралуын бағалау және лимфаденэктомия жоспары үшін маңызды

⸻

Джипитимен дайындалып

Gulfairuz, [05.05.2025 10:17]

⸻

97. Ситуациялық сұрақ:

Гинекологиялық тексеруде жатыр артқа еңкейген (ретрофлексия) күйде екені анықталды. Бұл қандай анатомиялық құрылымның әлсіреуімен байланысты?

Жауабы:

• Құрылым: ligamentum teres uteri (жатырдың дөңгелек байламы)

• Функциясы: жатырды алға еңкейген қалыпта ұстайды

• Нәтиже: әлсіресе — жатыр артқа қарай ауытқиды.

⸻

98. Ситуациялық сұрақ:

Науқаста қуықасты безінің (простатаның) ісігі анықталды. Несеп шығаруда қиындық бар. Бұл қандай құрылымның қысылуынан болуы мүмкін?

Жауабы:

• Құрылым: urethra pars prostatica (қуықасты бөлімшесі)

• Негіздеме: простата бұл бөлімді қоршап жатады → ісік кезінде уретра тарылып, дизурия пайда болады.

⸻

99. Ситуациялық сұрақ:

Жатыр қосалқыларының қабынуы кезінде ауру тік ішек маңында сезіледі. Бұл қай байлам арқылы тарайды?

Жауабы:

• Құрылым: lig. sacrouterinum (крест-жатыр байламы)

• Негіздеме: бұл байлам жатырды sacrum-ға бекітеді, сол арқылы ауру артқы аймаққа берілуі мүмкін.

⸻

100. Ситуациялық сұрақ:

Науқаста Douglas қалтасына (қуыс) сұйықтық жиналғаны анықталды. Бұл қандай анатомиялық кеңістік?

Жауабы:

• Атауы: excavatio rectouterina (Douglas қуысы)

• Орналасуы: жатыр мен тік ішек арасында

• Клиника: әйелдердегі ең төмен орналасқан ішпердеішілік нүкте – сұйықтық/ірің жиналуы мүмкін

⸻

101. Ситуациялық сұрақ:

Әйелде жатыр түтігінің сыртқы үштен бір бөлігі бітелген. Бұл қай бөлім?

Жауабы:

• Бөлім: infundibulum tubae uterinae

• Құрамында: fimbriae tubae — аналық жасушаны қабылдайды

• Негіздеме: Бұл бөлім овуляция кезінде аналық жасушаны «ұстап» жатыр қуысына өткізеді.

⸻

102. Ситуациялық сұрақ:

Жамбас қуысы жарақат алған науқаста жамбас венозды өрімінен (plexus venosus) қан кеткен. Бұл өрімнің ерекшелігі қандай?

Жауабы:

• Ерекшелігі: клапаны жоқ — қан кері ағып, инфекция немесе ісік таралуы мүмкін

• Орындары: plexus venosus vesicalis, uterinus, prostaticus, rectalis

• Клиникалық маңызы: ісіктер жамбас пен омыртқаға тез метастаз беруі мүмкін