Programmalıq injiniringge kirisiw / 5-ameliy PI_K
.pdf5-ámeliy sabaq. Programmalıq támiynat prototipin jaratıw (V1.0) Eskiz hám qaǵaz prototipi (1 den 3 ke shekem operativ protatiplew). Operativ prototiplew (RAD - Rapid Applications Prototyping).
Jumıstıń maqseti.
Bul ámeliy jumıstıń maqseti studentlerge programmalıq támiynattı prototiplew metodları hám texnikaların úyretiw, eskiz hám qaǵaz prototiplerin jaratıw kónlikpelerin qáliplestiriw, operativ prototiplew (RAD) texnologiyasın ámeliy qollanıw boyınsha tájiriybe jıynaw bolıp tabıladı. Jumıstıń nátiyjesinde studentler programmalıq támiynat ónimlerin tez hám nátiyjeli túrde islep shıǵıw ushın kerek bolǵan dáslepki prototiplew usılların ózlestiredi.
Ámeliy bólim
Programmalıq támiynat prototipin jaratıw (B1.0) túsinigi
Programmalıq támiynat prototipi - bul jobalanıp atırǵan programmalıq támiynat óniminiń bir bóleginiń yamasa versiyasınıń waqıtsha modelinen ibarat. Prototip jobanıń dáslepki basqıshlarında koncepciyalar hám ideyalardı tekseriw, paydalanıwshılardıń talapların anıqlastırıw, interfeysti bahalaw hám múmkin bolǵan mashqalalardı erte basqıshta anıqlaw ushın qollanıladı.
B1.0 versiyası (Alpha versiya yamasa dáslepki prototip) - bul programmalıq támiynat ónimniń tiykarǵı funkcionalın kórsetiwshi dáslepki jumıs islewshi prototip. Bul prototip programmalıq támiynat óniminiń tolıq funkcionalın qamtımaydı, biraq jobanıń ulıwma koncepciyası hám arxitekturası haqqında túsinik beredi.
Prototiplewdiń tiykarǵı maqsetleri:
Paydalanıwshılardıń talapların anıqlaw hám anıqlastırıw
Sistemanıń funkcional múmkinshiliklerin vizuallaw
Paydalanıwshı interfeysi (UI) hám paydalanıwshı tájiriybesin (UX) tekseriw
Biznes talaplarınıń ózgeriwin qadaǵalaw
Jobanı rawajlandırıw barısında qátelerdi azaytıw
Programmalıq támiynat ónimin bazarǵa shıǵarıw múddetin azaytıw
Eskiz hám qaǵaz prototipleri - bul programmalıq támiynat prototiplewdiń eń dáslepki hám arzan usıllarınan biri. Bul usıllar programmalıq támiynat ónimniń interfeysin hám funkcionalın vizuallaw hám tekseriw ushın qaǵaz, qálem hám basqa ápiwayı materiallar menen islenedi.
Eskiz prototiplewi - bul programmalıq támiynat interfeysin, ekranların hám funkcionalın qálem menen sızıw arqalı dóretiw. Bul tez hám arzan jol menen ideyalardı vizuallaw hám tekseriw múmkinshiligin beredi.
Eskiz prototiplewdiń basqıshları:
1.Programmalıq támiynat ónimniń maqsetin hám ol sheshiwi kerek bolǵan máselelerdi anıqlaw
2.Programmalıq támiynat ónimniń tiykarǵı funkcionalın anıqlaw
3.Hár bir ekrannıń eski sızbasın (wireframe) sızıw
4.Ekranlar arasındaǵı baylanıslardı kórsetiw
5.Eskizlerdi qarap shıǵıw hám qayta islew
Eskiz prototiplewdiń artıqmashılıqları:
Júdá tez hám arzan
Texnikalıq bilimlerdi talap etpeydi
Ideyalardı tez vizuallaw hám tekseriw múmkinshiligi
Ózgerislerdi kirgiziw ańsat
Eskiz prototiplewdiń kemshilikleri:
Interaktivlik múmkinshilikleri sheklengen
Detallardıń jetkiliksizligi
Kóp sandaǵı paydalanıwshılar tárepinen testlew qıyın
Qaǵaz prototiplewi - bul programmalıq támiynat interfeysin qaǵaz, qálem, qayshı, skotch hám basqa ápiwayı materiallar menen islew. Bul usıl eskiz prototiplewine qaraǵanda biraz keńirek bolıp, interaktivlik elementlerdi qosıw múmkinshiligin beredi.
Qaǵaz prototiplewdiń basqıshları:
1.Programmalıq támiynat ónimniń tiykarǵı ekranların qaǵazǵa sızıw
2.Interfeys elementlerin (knopkalar, formalar, mazmunlar) islew
3.Qosımsha elementlerdi (dialog aynaları, drop-doun menyuler) islew
4.Elementlerdi jıynaw hám ornatıw
5.Qaǵaz prototipin paydalanıw scenariylerin testlew
Qaǵaz prototiplewdiń artıqmashılıqları:
Minimal qárejetler menen interaktivlik prototip islew múmkinshiligi
Tez hám arzan
Komandalıq jumıs ushın qolaylı
Kórnekli hám túsinikli
Qaǵaz prototiplewdiń kemshilikleri:
Saqlaw hám kóshiriw qıyın
Úlken sistemalar ushın qolaysız
Professional kóriniske iye emes
Operativ prototiplew (RAD - Rapid Applications Prototyping)
Operativ prototiplew (RAD) - bul programmalıq támiynat ónimin tez hám nátiyjeli túrde islep shıǵıw ushın qollanılatuǵın metodologiya. Bul metodologiya programmalıq támiynat ónimniń jumıs islewshi prototipin tez aralıqta jaratıw hám onı paydalanıwshılarǵa kórsetiw arqalı talaplardı anıqlastırıw hám ózgerislerdi kirgiziw processin tezletiwdi gózdeydi.
Operativ prototiplew (RAD) basqıshları
1.Talaplardı jıynaw: Paydalanıwshılardıń talapların jıynaw hám analizlew.
2.Dizayn: Programmalıq támiynat ónimniń arxitekturası hám interfeysin dizaynlaw.
3.Prototip jaratıw: Tez aralıqta jumıs islewshi prototip jaratıw.
4.Paydalanıwshı tárepinen bahalaw: Prototipti paydalanıwshılar tárepinen bahalaw hám keri baylanıs alıw.
5.Dúzetiw hám jetilistiriw: Paydalanıwshılardıń pikirlerine tiykarlanıp, prototipti túzetiw hám jetilistiriw.
6.Juwmaqlaw: Programmalıq támiynat ónimin juwmaqlaw hám shıǵarıw.
Operativ prototiplew (RAD) ciklleri
Operativ prototiplew processinde programmalıq támiynat ónim bir neshe cikl barısında rawajlandırıladı:
1.Birinshi cikl (1-prototip): Tiykarǵı funkcionaldıń jumıs islewshi prototipi jaratıladı.
2.Ekinshi cikl (2-prototip): Birinshi ciklden alınǵan keri baylanısqa tiykarlanıp, prototip jetilistiriledi hám qosımsha funkcional qosıladı.
3.Úshinshi cikl (3-prototip): Ekinshi ciklden alınǵan keri baylanısqa tiykarlanıp, prototip jetilistiriledi hám juwmaqlanadı.
Hár bir cikl barısında programmalıq támiynat ónim qadaǵalanıp, testlenip hám jaqsılanıp baradı.
Operativ prototiplew (RAD) quraları
Operativ prototiplew processinde qollanılatuǵın qurallar: 1. Prototiplew quralları:
o Wireframing quralları: Balsamiq, Wireframe.cc
oUI prototiplew quralları: Figma, Sketch, Adobe XD
oInteraktivli prototiplew quralları: Axure RP, InVision
2.Rawajlandırıw quralları:
oVizuallıq rawajlandırıw ortalıǵı: Visual Studio, Eclipse
oKod redaktorları: Visual Studio Code, Sublime Text
oFreymvorklar: React, Angular, Flutter
3.Testlew quralları:
oAvtomatlasqan testlew quralları: Selenium, JUnit
o Paydalanıwshı testlew quralları: UserTesting, Usabilla
Operativ prototiplewdiń artıqmashılıqları hám kemshilikleri
Artıqmashılıqları:
Programmalıq támiynat ónimin tez islep shıǵıw
Paydalanıwshılardıń talapların jaqsıraq túsiniw
Mashqalalardı erte basqıshta anıqlaw
Jobanı rawajlandırıw barısında qátelerdi azaytıw
Paydalanıwshılar menen aktiv keri baylanıs
Kemshilikleri:
Jobanıń ulıwma strukturası hám arxitekturasına kem itibar beriliwi múmkin
Tez rawajlandırıw nátiyjesinde sapanıń tómenlewi múmkin
Úlken hám kompleks sistemalar ushın qolaysız
Prototiplew processinde júz bergen jaǵdaylardı hújjetlestiriw qıyın
Máseleniń qoyılıwı, ámeliy tapsırmalar
Tapsırma 1: Eskiz hám qaǵaz prototipin jaratıw
Ózińiz tańlaǵan programmalıq támiynat ónimniń eskiz hám qaǵaz prototipin jaratıń. Programmalıq támiynat ónim mobil qosımsha, veb-sayt yamasa desktop programma bolıwı múmkin. Prototip keminde 5 ekrannan ibarat bolıwı kerek.
Tómendegi basqıshlardı orınlań:
1.Programmalıq támiynat ónimniń maqsetin hám tiykarǵı funkcionalın anıqlań.
2.Hár bir ekrannıń eskizin sızıń.
3.Ekranlar arasındaǵı baylanıslardı kórsetiń.
4.Qaǵaz prototipin isleń.
5.Jasalǵan prototipti paydalanıw scenariylerin testleń.
Jumıstı orınlawdıń nátiyjelerin fotosúwretke túsirip, esabat formatında tapsırıń.
Tapsırma 2: Operativ prototiplew (RAD) metodologiyasın qollanıp, dáslepki prototipti jaratıw
Ózińiz tańlaǵan programmalıq támiynat ónimniń dáslepki prototipin (1-prototip) operativ prototiplew (RAD) metodologiyasın qollanıp jaratıń. Prototip tiykarǵı funkcionaldı ámelge asırıwı kerek.
Tómendegi basqıshlardı orınlań:
1.Programmalıq támiynat ónimniń talapların jıynań hám analizleń.
2.Programmalıq támiynat ónimniń arxitekturası hám interfeysin dizaynlań.
3.Prototiplew quralların qollanıp, interaktivli prototip jaratıń.
4.Prototipti paydalanıwshılar tárepinen bahalaw ushın testlew scenariylerin isleń.
5.Prototipti paydalanıwshılar tárepinen bahalań hám keri baylanıs alıń. Jumıstı orınlawdıń nátiyjelerin skrinshotlar menen birge esabat formatında tapsırıń.
Tapsırma 3: Operativ prototiplewdiń ekinshi hám úshinshi ciklın ámelge asırıw
Tapsırma 2-de jaratılǵan prototipti operativ prototiplew (RAD) metodologiyasınıń ekinshi hám úshinshi ciklların ámelge asırıp, jetilistiriń.
Tómendegi basqıshlardı orınlań: 1. Ekinshi cikl (2-prototip):
oBirinshi ciklden alınǵan keri baylanıstı analizleń.
oPrototipti dúzetiń hám jetilistiriń.
oQosımsha funkcional qosıń.
oPrototipti paydalanıwshılar tárepinen bahalań hám keri baylanıs alıń.
2.Úshinshi cikl (3-prototip):
oEkinshi ciklden alınǵan keri baylanıstı analizleń.
o Prototipti dúzetiń hám jetilistiriń.
o Juwmaqlaw ushın kerek bolǵan ózgerislerdi kirgiziń. o Prototipti juwmaqlań hám testleń.
Hár bir cikl barısında alınǵan nátiyjelerdi skrinshotlar menen birge esabat formatında tapsırıń. Jumıstı orınlawdıń nátiyjelerin analizleń hám qısqasha juwmaq jazıń.