19-lekciya PT-A
.pdf19-lekciya. Layered arxitekturasın proektlestiriw. Master-Slave arxitekturası úlgisi.
Jobası:
1.Layered arxitekturası túsinigi
2.Layered arxitekturasın proektlestiriw
3.Master-Slave arxitekturasınıń úlgisi
4.Layered arxitekturası hám Master-Slave arxitekturasınıń qollanılatuǵın tarawları
Layered arxitekturası – bul programmalıq támiynat sistemasın qabatlarǵa bóliw arqalı strukturasın jeńilletiwge járdem beretuǵın arxitekturalıq úlgi. Hár bir qabat belgіlі bir funkciyalardı orınlaydı hám basqa qabatlar menen tek belgіlі bir interfeysler arqalı baylanısadı. Bul arxitektura sistemanıń kompleksliligin azaytıwǵa, onıń iykemliligin arttırıwǵa hám texnikalıq xızmet kórsetiwin jeńilletiwge járdem beredi. Layered arxitekturası sistemanıń rawajlanıwın hám texnikalıq xızmet kórsetiwin jeńillestiredi, sebebi hár bir qabat óz aldına rawajlandırıladı hám basqa qabatlarǵa tásir etpeydi.
Master-Slave arxitekturası – bul programmalıq támiynat sistemasın eki túrli komponentterge bóliw arqalı strukturasın jeńilletiwge járdem beretuǵın arxitekturalıq úlgi. Master komponenti sistemanıń tiykarǵı funkciyaların orınlaydı, al Slave komponentleri master komponentine járdem beredi hám onıń júgin bólisedi. Bul arxitektura sistemanıń ónimdarlıǵın arttırıwǵa, onıń isenimliligin arttırıwǵa hám onıń ólshemliligin arttırıwǵa járdem beredi. Master-Slave arxitekturası sistemanıń ónimdarlıǵın arttıradı, sebebi júk master komponentinen slave komponentlerine bólinedi.
Layered arxitekturası hám Master-Slave arxitekturasınıń arasındaǵı baylanıs Layered arxitekturanıń hár bir qabatında master-slave arxitekturasın paydalanıw múmkinliginde. Mısalı, informaciyalar qabatında maǵlıwmatlar bazasınıń replikaciyası ushın master-slave arxitekturasın paydalanıw múmkin.
Layered arxitekturasın proektlestiriwde qabatlardıń sanın, olardıń funkciyaların, olardıń arasındaǵı baylanıslardı hám interfeyslerdi anıqlaw zárúr.
Kóbinese Layered arxitekturada tórt qabat paydalanıladı: prezentaciya qabatı, biznes logika qabatı, informaciyalar qabatı hám infrastruktura qabatı.
Prezentaciya qabatı paydalanıwshı interfeysin kórsetedi hám paydalanıwshıdan kirgizilgen informaciyalardı biznes logika qabatına jiberedi. Biznes logika qabatı sistemanıń biznes logikasın orınlaydı hám informaciyalardı informaciyalar qabatınan aladı hám olardı prezentaciya qabatına jiberedi. Informaciyalar qabatı informaciyalardı saqlaydı hám olardı biznes logika qabatına jiberedi. Infrastruktura qabatı sistemanıń infrastrukturasın basqaradı hám onıń qáwipsizligin támiyinleydi.
Qabatlardıń arasındaǵı baylanıslar hám ǵárezlilikler qabatlardıń arasındaǵı informaciyalardıń aǵımın hám olardıń arasındaǵı interfeyslerdi anıqlaydı. Qabatlardıń arasındaǵı informaciyalardiń aǵımı prezentaciya qabatınan biznes logika qabatına, biznes logika qabatınan informaciyalar qabatına hám informaciyalar qabatınan infrastruktura qabatına baǵdarlanǵan. Qabatlardıń arasındaǵı interfeysler qabatlardıń arasındaǵı informaciyalardıń almasıwın támiyinleydi.
Master-Slave arxitekturasınıń úlgisi. Master-Slave arxitekturasında master komponenti sistemanıń tiykarǵı funkciyaların orınlaydı, al slave komponentleri master komponentine járdem beredi hám onıń júgin bólisedi. Master komponenti informaciyalardı saqlaydı, olardı qayta isleydi hám slave komponentlerine jiberedi. Slave komponentleri informaciyalardı master komponentinen aladı, olardı qayta isleydi hám nátiyjelerdi master komponentine qaytaradı.
Master hám Slave komponentleriniń arasındaǵı baylanıslar hám ǵárezlilikler master hám slave komponentleriniń arasındaǵı informaciyalardıń aǵımın hám olardıń arasındaǵı interfeyslerdi anıqlaydı. Master hám slave komponentleriniń arasındaǵı informaciyalardıń aǵımı master komponentinen slave komponentlerine hám slave komponentlerinen master komponentine baǵdarlanǵan. Master hám slave komponentleriniń arasındaǵı interfeysler master hám slave komponentleriniń arasındaǵı informaciyalardıń almasıwın támiyinleydi.
Layered arxitektura hám Master-Slave arxitekturasınıń qollanılatuǵın tarawları. Layered arxitekturası veb-baǵdarlamalar, mobil baǵdarlamalar hám korporativ sistemalarında keń túrde paydalanıladı. Veb-baǵdarlamalarda Layered arxitektura paydalanıwshı interfeysin, biznes logikasın hám informaciyalardı saqlawdı bóliwge járdem beredi. Mobil baǵdarlamalarda Layered arxitektura paydalanıwshı interfeysin, biznes logikasın hám informaciyalardı saqlawdı bóliwge járdem beredi. Korporativ sistemalarında Layered arxitektura sistemanıń kompleksliligin azaytıwǵa hám onıń iykemliligin arttırıwǵa járdem beredi.
Master-Slave arxitekturası informaciyalar bazasınıń replikaciyası, parallel qayta islew hám basqa tarawlarda keń túrde paydalanıladı. Informaciyalar bazasınıń replikaciyasında master komponenti informaciyalar bazasınıń tiykarǵı kóshirmesin saqlaydı, al slave komponentleri informaciyalar bazasınıń qosımsha kóshirmelerin saqlaydı. Parallel qayta islewde master komponenti qayta islew tapsırmaların slave komponentlerine bóledi. Basqa tarawlarda master-slave arxitekturası sistemanıń ónimdarlıǵın arttırıwǵa, onıń isenimliligin arttırıwǵa hám onıń ólshemliligin arttırıwǵa járdem beredi.
Layered arxitekturası hám Master-Slave arxitekturasınıń arasındaǵı kombinaciyalar sistemanıń kompleksliligin azaytıwǵa, onıń iykemliligin arttırıwǵa hám onıń ónimdarlıǵın arttırıwǵa járdem beredi. Mısalı, veb-baǵdarlamada
Layered arxitektura paydalanıwshı interfeysin, biznes logikasın hám informaciyalardı saqlawdı bóliwge járdem beredi, al informaciyalar qabatında maǵlıwmatlar bazasınıń replikaciyası ushın master-slave arxitekturasın paydalanıw múmkin.
Layered arxitektura hám Master-Slave arxitekturası sistemanıń rawajlanıwın hám texnikalıq xızmet kórsetiwin jeńillestiredi, sebebi hár bir qabat óz aldına rawajlandırıladı hám basqa qabatlarǵa tásir etpeydi. Master-Slave arxitekturası sistemanıń ónimdarlıǵın arttıradı, sebebi júk master komponentinen slave komponentlerine bólinedi.
Layered arxitektura hám Master-Slave arxitekturası sistemanıń kompleksliligin azaytıwǵa, onıń iykemliligin arttırıwǵa hám onıń ónimdarlıǵın arttırıwǵa járdem beredi. Bul arxitekturalar sistemanıń rawajlanıwın hám texnikalıq xızmet kórsetiwin jeńillestiredi, sebebi hár bir qabat óz aldına rawajlandırıladı hám basqa qabatlarǵa tásir etpeydi. Master-Slave arxitekturası sistemanıń ónimdarlıǵın arttıradı, sebebi júk master komponentinen slave komponentlerine bólinedi.
BAQLAW SORAWLARÍ:
1.Layered arxitekturanıń anıqlaması ne? Onıń áhmiyeti nede?
2.Master-Slave arxitekturasınıń anıqlaması ne? Onıń áhmiyeti nede?
3.Layered arxitekturanıń tiykarǵı qabatları qanday?
4.Qabatlardıń arasındaǵı baylanıslar qanday boladı?
5.Qabatlardıń arasındaǵı informaciyalardiń aǵımı qanday boladı?
6.Master-Slave arxitekturasınıń tiykarǵı komponentleri qanday?
7.Master hám Slave komponentleriniń arasındaǵı baylanıslar qanday
boladı?
8.Master hám Slave komponentleriniń arasındaǵı informaciyalardıń aǵımı qanday?
9.Layered arxitekturası qanday tarawlarda qollanıladı?
10.Master-Slave arxitekturası qanday tarawlarda qollanıladı?