Добавил:
Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:

6-ameliy Python

.pdf
Скачиваний:
1
Добавлен:
24.10.2024
Размер:
286.19 Кб
Скачать

6-ámeliy jumıs

Python programmalastırıw tilinde tekstler (qatarlar)

1.Tekstlerdi jaratıw:

#Tek qatarlı tekstler tekst1 = "Sálem, Python!" tekst2 = 'Sálem, dúnya!'

#Kóp qatarlı tekstler tekst3 = """Bul kóp qatarlı

tekst"""

tekst4 = '''Bul da kóp qatarlı tekst'''

2. Tekstlerdi indekslew hám kesip alıw (slicing):

tekst = "Python"

 

print(tekst[0])

# 'P'

print(tekst[-1])

# 'n'

print(tekst[0:2])

# 'Py'

print(tekst[2:])

# 'thon'

print(tekst[:3])

# 'Pyt'

print(tekst[::2])

# 'Pto'

 

 

3.Tekstlerdi formatlaw:

#f-string

atı = "Ayjan" jası = 20

print(f"Onıń atı {atı}, jası {jası}")

# format() metodı

print("Onıń atı {}, jası {}".format(atı, jası))

# % operatorı

print("Onıń atı %s, jası %d" % (atı, jası))

4. String metodları:

tekst = "python programmalastırıw tili"

# Úlken-kishi háripler

 

 

 

 

print(tekst.upper())

# PYTHON PROGRAMMALASTIRIW TILI

print(tekst.lower())

#

python

programmalastırıw

tili

print(tekst.title())

#

Python

Programmalastırıw

Tili

print(tekst.capitalize()) # Python programmalastırıw tili

# Izlew hám almaslırıw

 

print(tekst.find('prog'))

# 7

print(tekst.replace('python', 'Java')) # Java programmalastırıw tili

# Tekseriwshi metodlar

 

 

print("123".isdigit())

# True

print("abc".isalpha())

#

True

print("Abc123".isalnum())

#

True

print(" ".isspace())

 

# True

 

 

# Bóliw hám biriktiriw

 

 

 

 

sózler = tekst.split()

 

# ['python', 'programmalastırıw', 'tili']

print(" ".join(sózler))

# python programmalastırıw tili

# Probellerdi alıp taslaw

 

 

 

tekst2 = "

python

"

 

 

 

print(tekst2.strip())

 

# "python"

 

print(tekst2.lstrip())

 

# "python

"

print(tekst2.rstrip())

 

# "

python"

5. Tekstlerdi salıstırıw:

tekst1 = "alma" tekst2 = "almurt"

print(tekst1 == tekst2)

# False

print(tekst1 <

tekst2)

# True

print(tekst1

>

tekst2)

#

False

print("alma"

in tekst2)

#

True

 

 

 

 

 

6. Tekstlerdi qosıw (konkatenaciya):

atı = "Gúljamal"

familiyası = "Berdimuratova"

tolıq_atı = atı + " " + familiyası print(tolıq_atı) # Gúljamal Berdimuratova

# Tekstti qaytalaw print("Ha" * 3) # HaHaHa

Ámeliy tapsırma:

Tómendegi kodtı orınlap kóriń hám nátiyjelerin túsindirip beriń:

# Paydalanıwshı menen islesiw tekst = input("Tekst kiritiń: ")

print("\nTekst haqqında maǵlıwmat:") print(f"Uzınlıǵı: {len(tekst)}") print(f"Sózler sanı: {len(tekst.split())}")

print(f"Úlken háripler menen: {tekst.upper()}") print(f"Kishi háripler menen: {tekst.lower()}") print(f"Hár sózdiń bas hárpi úlken: {tekst.title()}")

# Belgli bir sózdi izlew

izlew_sóz = input("\nİzlew ushın sóz kiritiń: ") if izlew_sóz in tekst.lower():

print(f"'{izlew_sóz}' sózi tekstte bar")

print(f"Onıń pozitsiyası: {tekst.lower().find(izlew_sóz)}") else:

print(f"'{izlew_sóz}' sózi tekstte joq")

#Tekstti taza formatta kórsetiw taza_tekst = " ".join(tekst.split())

print(f"\nTaza formatlanǵan tekst: {taza_tekst}")

#Tekstti teris qaray jazıw

terisi = tekst[::-1] print(f"\nTerisi: {terisi}")

Qosımsha ámeliy wazıypa:

1.Berilgen teksttiń palindrom ekenin tekseriw programmasın jazıń

2.Teksttegi háriplerdiń sanın esaplaw programmasın jazıń

3.Teksttegi dawıslı hám dawıssız háriplerdi ajıratıw programmasın jazıń

Mısalı, palindromdi tekseriw ushın programa:

def palindrom_tekser(tekst):

# Tekstti tazalaw (tek háripler qalıwı ushın)

taza_tekst = ''.join(c.lower() for c in tekst if c.isalnum())

# Palindrom ekenin tekeriw

return taza_tekst == taza_tekst[::-1]

# Testlew

test_tekst = input("Tekst kiritiń: ") if palindrom_tekser(test_tekst):

print("Bul tekst palindrom") else:

print("Bul tekst palindrom emes")

TEST JUMÍSÍ

1. Tómendegi kodtıń nátiyjesin anıqlań:

tekst = "Python" print(tekst[1:4])

a)"Pyt"

b)"yth"

c)"ytho"

d)"hon"

2.String metodlarınan qaysısı tekstti úlken háriplerge ózgertedi?

a)capitalize()

b)title()

c)upper()

d)bigger()

3.Tómendegi kodtıń nátiyjesin anıqlań:

tekst = "sálem dúnya" print(tekst.title())

a)"SÁLEM DÚNYA"

b)"Sálem Dúnya"

c)"Sálem dúnya"

d)"sálem dúnya"

4.Tekstlerdi birlestiriw (konkatenaciya) ushın qaysı operator qollanıladı?

a)&

b).

c)+

d)*

5.Tómendegi kodtıń nátiyjesin anıqlań:

tekst = "Python" print(tekst[::-1])

a)"Python"

b)"nohtyP"

c)"Py"

d)"on"

6.strip() metodı neni orınlaydı?

a)Tekstti úlken háriplerge ózgertedi

b)Teksttiń bas hám aqırındaǵı probellerin alıp taslaydı

c)Tekstti bóleklerge bóledi

d)Tekstti kishi háriplerge ózgertedi

7.Tómendegi kodtıń nátiyjesin anıqlań:

tekst = "alma, almurt, erik" print(tekst.split(", "))

a)["alma almurt erik"]

b)"alma, almurt, erik"

c)["alma", "almurt", "erik"]

d)"almaalmurterik"

8.f-string formatlaw usılında qaysı sintaksis qollanıladı?

a)"Atı: %s" % atı

b)"Atı: {}".format(atı)

c)f"Atı: {atı}"

d)"Atı: " + atı

9.Tómendegi kodta qanday qátelik bar?

tekst = "Python" tekst[0] = "J"

a)Sintaksis qátesi

b)String ózgermeytuǵın (immutable) bolǵanı ushın qátelik beredi

c)Indeks qátesi

d)Qátelik joq

10.Teksttiń uzınlıǵın tabıw ushın qaysı funktsiya qollanıladı?

a)size()

b)length()

c)len()

d)count()

Durıs juwaplar:

1.b

2.c

3.b

4.c

5.b

6.b

7.c

8.c

9.b

10.c

Qosımsha túsindiriw:

1.tekst[1:4] - 1-indeksten 4-indekske shekem (4 kirmeydi) elementlerdi aladı

2.upper() metodı tekstti tolıǵı menen úlken háriplerge ózgertedi

3.title() metodı hár sózdiń bas háribin úlken hárip penen jazadı

4.

ooperatorı tekstlerdi birlestiriw ushın qollanıladı

5.[::-1] - tekstti aqırınan basına qaray oqıydı (terisi)

6.strip() metodı teksttiń bas hám aqırındaǵı artıqsha probellerin alıp taslaydı

7.split() metodı tekstti berilgen ajıratıwshı boyınsha dizimge bóledi

8.f-string - Python 3.6+ versiyalarında qollanılatuǵın zamanagóy formatlaw usılı

9.String immutable bolǵanı ushın onıń elementlerin tikkeley ózgertiw múmkin emes

10.len() funktsiyası teksttiń uzınlıǵın qaytaradı

Соседние файлы в предмете Программирование на Python