Túsindirme sózlik / Qaraqalpaqsha adam atlarınıń túsindirme sózligi

Gúlnafis, Gúlnafisa – sulıw qız bolsın dep qoyılǵan ismler.

Gúlnáziyra — shıraylı, názik hám nazlı qız bolsın dep qoyılǵan

ism.

Gúlnáli – shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism.

Gúlnigar – sulıw, ájayıp qız bolsın dep qoyılǵan ism.

Gúlnur, Gúlnura — shıraylı qız bolsın, nurlı, jarqın ómir súrsin dep qoyılǵan ismler.

Gúlpara – sulıw hám ayrıqsha qız bolsın dep qoyılǵan ism. Gúlparsha – 1) shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism; 2) parsha

tawarı shıǵıp atırǵan payıtları tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism. Gúlparshın — 1) gúllerdey ashılıp júrsin, shıraylı qız bolsın dep

qoyılǵan ism; 2) «Alpamıs» dástanındaǵı Gúlparshınday aqıllı, márt, batır qız bolsın dep qoyılǵan ism; 3) Ózbekstan, Qaraqalpaqstan hám Bashqurtstan xalıq artisti Gúlparshın Sırımbetovaday (1945 – 2021) ataqlı qosıqshı bolsın dep qoyılǵan ism.

Gúlpatsha, Gúlpashsha – mártebeli, abıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ismler.

Gúlpáriy, Gúlpáriyzada – shıraylı, sımbatlı qız bolsın dep qoyılǵan ismler.

Gúlpátiyma – 1) Muxammed payǵambardıń qızınday (Fatima) mártebeli, dáwletli qız bolsın dep qoyılǵan ism; 2) gúldey shıraylı

qız bolsın dep qoyılǵan ism.

Gúlperi, Gúlperiyda, Gúlperiyza — gúldey hám perilerdey sulıw, súykimli qız bolsın dep qoyılǵan ismler.

Gúlperiyzat – perilerdey sulıw, gózzal qız bolsın dep qoyılǵan ism.

Gúlperiwza – sulıw hám peruza tastay qádirli, áziyz qız bolsın dep qoyılǵan ism.

Gúlpiyra – shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism.

Gúlrayxan — rayxan gúlindey gózzal, súykimli, jaǵımlı qız bolsın dep qoyılǵan ism.

Gúlrano – qızıl gúldey shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism.

Gúlráwshan — sulıw qız bolsın, ómiri nurlı, jarqın bolsın dep qoyılǵan ism.

Gúlrux – shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism.

Gúlsana – gózzallardıń gózzalı bolıp júrsin dep qoyılǵan ism.

Gúlsara — 1) qızlardıń e ń jaqsısı, sarası, sulıwı bolsın dep qoyılǵan ism; 2) sarı qız bolıp tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism.

Gúlsánem — shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism.

Gúlsáwir — 1) ómiri gúllerdey bárqulla jaynap tursın, turmısı baxıt hám shadlıqta ótsin dep qoyılǵan ism; 2) aprelde (sáwir ayında) tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism.

Gúlsáwle – ómiri nurlı, shadlı bolsın dep qoyılǵan ism. Gúlsiyma – 1) qáddi-qáwmetli, shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan

ism; 2) ákesi «Gúlsiyma qız» degen qosıqtı jaqsı kórgeni ushın qoyılǵan ism.

32

Gúlsimay – sulıw, sımbatlı qız bolsın dep qoyılǵan ism.

Gúlsulıw — gúldey shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism.

Gúlxan, Gúlxanay — 1) shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ismler; 2) qızlardıń xanı bolıp júrsin, mártebeli, qádirli qız bolsın dep qoyılǵan ismler.

Gúlxatıysha — 1) shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism;

2) Ózbekstan hám Qaraqalpaqstan xalıq artisti Gúlxatıysha Ayımbetovaday jaqsı qosıqshı bolsın dep qoyılǵan ism.

Gúlchehra — gúl júzli sáhibjamal qız bolsın, gúldey ashılıp, jaynap júrsin dep qoyılǵan ism.

Gúlshad, Gúlshada, Gúlshadxan – 1) shıraylı qız bolsın, shadlanıp júrsin dep qoyılǵan ismler; 2) shańaraǵımızǵa shadlıq alıp kelsin

dep qoyılǵan ismler.

Gúlshayda – gúller shaydası bolsın dep qoyılǵan ism.

Gúlshámen – júzi baǵdaǵı gúllerdey jadırap ashılıp júrsin, shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism.

Gúlsheker – shıraylı hám súykimli, áziyz qız bolsın dep qoyılǵan

ism.

Gúlshiyra — gúldiń shiresindey mazalı, jaǵımlı, súykimli qız bolsın dep qoyılǵan ism.

Gúlshiyrin — shıraylı, súykimli, áziyz qız bolsın dep qoyılǵan ism.

Gúlshınar — shınar terektey uzın, sawlatlı qız bolsın, uzaq ómir kórsin dep qoyılǵan ism.

Gúlshıray – gúldey shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism.

Gúmisay, Gúmisgúl, Gúmisxan — gúmistey hasıl, qádirli, áziyz hám shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ismler.

Ǵ

Ǵaybulla –«Allanıń ámiri menen ǵayıptan berilgen bala» dep qoyılǵan ism.

Ǵayrat, Ǵayratbay, Ǵayratbek, Ǵayratdin — qarıwlı, shıdamlı, miynetkesh jigit bolsın dep qoyılǵan ismler.

Ǵanıy, Ǵanıybay, Ǵanıybek– bay, dáwletli jigit bolsın dep qoyılǵan ismler.

Ǵapparbergen, Ǵapparberdi – «Allanıń bizge bergen balası» dep qoyılǵan ismler.

Ǵafur – Ózbekstan xalıq shayırı ­afur ­ulamday (1903 – 1966) ataqlı insan bolsın dep qoyılǵan ism.

Ǵáziyna – ǵáziynedey qımbatlı, qádirli qız bolsın dep qoyılǵan

ism.

Ǵáripjan, Ǵáripniyaz – 1) Alla qollap, súyep, járdem berip júrsin dep qoyılǵan ismler;2) ǵárip bolıp, arzıw-árman etip júrgende tuwılǵan balaǵa qoyılǵan ismler.

33

Ǵumshagúl — 1) ashılǵan gúldey názik, sulıw qız bolsın, jadırap júrsin dep qoyılǵan ism; 2) báhárde gúller ǵumshalanıp turǵan payıtta tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism; 3) paxta ǵawashaları ǵumshalap atırǵan waqıtta tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism; 4) ǵumsha júzim miywelegen payıtta tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism.

D

Dabıl – ataqlı, dańqlı insan bolsın dep qoyılǵan ism.

Dayıbek – dayısı qoyǵan ism.

Damir, Damirbek – 1) rus tilindegi da zdravstvuet mir «jasasın paraxatshılıq» degen sózden jasalǵan ismler; 2) temirdey bekkem, shıdamlı jigit bolsın dep qoyılǵan ismler.

Damira — rus tilindegi da zdravstvuet mir «jasasın paraxatshılıq» degen sózden jasalǵan ism.

Danabay, Danabek – 1) aqıllı, parasatlı, bilimli insan bolsın dep qoyılǵan ismler; 2) «bir bala, jalǵız bala» degen mánide qoyılǵan ismler.

Danabiybi, Danabiyke, Danagúl, Danaxan — aqıllı, ziyrek, dana qız bolsın dep qoyılǵan ismler.

Danamurat – aqıllı jigit bolsın, danalıǵı menen muratına jetip júrsin dep qoyılǵan ism.

Daniyar— aqıllı,oqımıslı, bilimli,danainsanbolsın depqoyılǵan

ism.

Dawılbay, Dawılbek – 1) kúshli dawıl bolǵan kúni tuwılǵanı ushın qoyılǵan ismler; 2) «kóz tiymesin» dep, ırım etip qoyılǵan ismler.

Dawıtbay — 1) Dawıt payǵambarday úlken insan bolsın dep qoyılǵan ism; 2) ákesi temirshi bolǵan, soǵan baylanıslı temirshilerdiń piri Dawıt payǵambardıń ismi qoyılǵan; 3) belgili qosıqshı Dawıtbay

Qayıpovtıń (1947 — 1973) húrmetine qoyılǵan ism; 4) Bozataw rayonındaǵı Dawıtkól awılında tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism.

Dawıtbek, Dawıtjan – Dawıt payǵambarday mártebeli insan bolsın, qollap júrsin dep qoyılǵan ismler.

Dálibay, Dálibek, Dálijan (Dáljan), Dálimbet, Dálimurat — yoshlı,

ǵoshshaq, shaqqan jigit bolsın dep qoyılǵan ismler.

Dálixan — yoshlı, shaqqan qız bolsın dep qoyılǵan ism.

Dámegúl, Dámejan, Dámexan — usı qızdan keyingisi ul bala bolsın degen úmit penen qoyılǵan ismler.

Dámetken – 1) «endigi perzentimiz ul bala bolsın» degen niyet penen qoyılǵan ism; 2) «úmit e tken qızımız tuwıldı» dep qoyılǵan ism; 3) «jáne perzentli bolayıq» dep dámetip qoyılǵan ism.

Dánebay, Dánebek – 1) kóp qızdıń ishinde jalǵız bala bolǵanı ushın qoyılǵan ismler; 2) dánedey mazalı bolsın dep qoyılǵan ismler.

34

Dánebiybi, Dánebiyke – «bir dana qız, jalǵız qız» dep qoyılǵan ismler.

Dánegúl – 1) «jalǵız ǵana qız, bir dana qız» dep qoyılǵan ism;

2) júdá kishkene bolıp tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism.

Dánexan – aqıllı, ziyrek, parasatlı qız bolsın dep qoyılǵan ism.

Dáribay, Dáribek, Dárimbay, Dárimbet – 1) dáridey áshirepi bala bolsın dep qoyılǵan ismler; 2) ata-anasına e m-dári bolsın dep qoyılǵan ismler.

Dáribiyke – adamlarǵa dáridey kerekli insan bolsın dep qoyılǵan

ism.

Dárigúl, Dárixan — 1) ata-anasına dári-dárman bolsın dep qoyılǵan ismler; 2) dáridey qádirli, qımbatlı, áziyz qız bolsın dep qoyılǵan ismler; 3) sózi menen adamlarǵa em bolsın dep qoyılǵan ismler.

Dáriyxa – 1) aqıllı, zeyinli, túsimpaz qız bolsın dep qoyılǵan ism; 2) adamlarǵa dáridey kerekli insan bolsın dep qoyılǵan ism.

Dármanay, Dármanbiyke – ata-anasına quwat, dárman, súyenish bolsın dep qoyılǵan ismler.

Dármanbay, Dármanbek — ata-anasına kúsh-quwat, dárman bolsın dep qoyılǵan ismler.

Dáryabay — 1) ómiri dáryaday uzın bolsın, tolıp-tasıp júrsin dep qoyılǵan ism; 2) dáryada suw kóp bolsın dep qoyılǵan ism; 3) ataanası dáryaǵa jaqın jerde jasaǵanı ushın qoyılǵan ism; 4) usı balanıń

anası dáryanıń arjaǵınan kelin bolıp túsken e di, – dep kempir apasınıń qoyǵan ismi; 5) dáryaday tasqınlı, yoshlı jigit bolsın dep qoyılǵan ism.

Dáryagúl – dáryaday tolıp-tasıp júrsin, ómiri dáryaday uzın bolsın dep qoyılǵan ism.

Dástanbay, Dástanbek – 1) tillerde dástan bolıp, ataqlı, abıraylı insan bolsın dep qoyılǵan ismler; 2) sózge sheshen, til alǵısh jigit bolsın dep qoyılǵan ismler.

Dástegúl – 1) bir dáste gúldey shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism; 2) perzentlerimiz gúldástedey kóp bolsın dep qoyılǵan ism.

Dáwbay, Dáwjan, Dáwmen, Dáwmurat – kúshli, dáwdey jigit bolsın dep qoyılǵan ismler.

Dáwirbay, Dáwirbek, Dáwirjan – óz zamanınıń, dáwiriniń azamatı bolsın dep qoyılǵan ismler.

Dáwlenbay – erjetsin, eseysin, úlken bolsın dep qoyılǵan ism.

Dáwletbay, Dáwletbek, Dáwletjan – 1) usı bala shańaraǵımızǵa ırısqı-nesiybe, dáwlet, baylıq alıp kelsin dep qoyılǵan ismler;

2) bay-dáwletli, mártebeli, abıraylı jigit bolsın dep qoyılǵan ismler.

Dáwletbergen – Alla bizge perzent inam e tti, dáwlet berdi dep qoyılǵan ism.

Dáwletbiybi, Dáwletbiyke — 1) usı qız shańaraǵımızǵa dáwlet,

35

ırısqı-nesiybe alıp kelsin dep qoyılǵan ismler; 2) bay dáwletli,

ırısqı-nesiybeli qız bolsın dep qoyılǵan ismler.

Dáwletgúl – 1) shańaraǵımızǵa ırısqı-nesiybe, dáwlet alıp keletuǵın qız bolsın dep qoyılǵan ism; 2) dáwletli, mártebeli hám shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism.

Dáwletiyar – 1) ırısqı-nesiybeli, dáwletli jigit bolsın dep qoyılǵan ism; 2) «Dáwletiyarbek» dástanındaǵı Dáwletiyarbektey jigit bolsın dep qoyılǵan ism.

Dáwletkárim – dáwletli hám keń peyil insan bolsın dep qoyılǵan

ism.

Dáwletkeldi – 1) shańaraǵımızǵa dáwlet alıp keletuǵın bala bolsın dep qoyılǵan ism; 2) ata-anasına baylıq, ırıs bolıp tuwıldı dep qoyılǵan ism.

Dáwletqasım – bay-dáwletli, mártebeli adam bolsın dep qoyılǵan

ism.

Dáwletmurat — 1) shańaraǵımızǵa dáwlet, baxıt alıp keletuǵın jigit bolsın dep qoyılǵan ism; 2) bay-dáwletli, mártebeli adam bolsın, muratmaqsetine jetip júrsin dep qoyılǵan ism.

Dáwletmırza, Dáwletxoja – dáwletli, mártebeli jigit bolsın dep qoyılǵan ismler.

Dáwletnazar — 1) Allanıń názeri túsken insan bolsın dep qoyılǵan ism; 2) bay-dáwletli, mártebeli jigit bolsın dep qoyılǵan ism.

Dáwletniyaz, Dáwletulla – 1) Alla bizge dáwlet berdi, perzent inam etti dep qoyılǵan ismler; 2) ırısqı-nesiybeli, dáwletli, abıraylı,

ataqlı insan bolsın dep qoyılǵan ismler.

Dáwran, Dáwranbay, Dáwranbek – 1) shadlı, baxıtlı dáwran súrsin dep qoyılǵan ismler; 2) úyimizge dáwran, quwanısh alıp kelsin dep qoyılǵan ismler.

Demegen, Demesin – Alla qollap, súyep, járdem berip júrsin dep qoyılǵan ismler.

Diydarbek – shıraylı jigit bolsın dep qoyılǵan ism.

Dilara, Dilaram, Dilaraxan – 1) adamdı ózine tartatuǵın, jaǵımlı, súykimli qız bolsın dep qoyılǵan ismler; 2) shiyrin sózli, mehriyban qız bolsın dep qoyılǵan ismler.

Dilbar, Dilbarjan, Dilbarxan —1) shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ismler; 2) sózge sheshen, dilwar qız bolsın dep qoyılǵan ismler.

Dilbiybi – kewili taza, mehriyban qız bolsın dep qoyılǵan ism.

Dildarxan – mehriyban qız bolsın dep qoyılǵan ism.

Dilimbet, Dilmurat — kewilimdegidey adam bolıp jetilissin dep qoyılǵan ismler.

Dilqumar – adamdı ózine tartatuǵın, súykimli, shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism.

Dilman – Qaraózek rayonındaǵı Dilmanoy degen jerde tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism.

36

Dilnaz, Dilnaza, Dilnaziya, Dilnazxan — ashıq minezli, kewili názik, sulıw, nazlı qız bolsın dep qoyılǵan ismler.

Dilnara – qálbi taza, ashıq minezli qız bolsın dep qoyılǵan ism.

Dilnura – qálbi mehirge tolı qız bolsın dep qoyılǵan ism. Dilwar – sózge sheshen qız bolsın dep qoyılǵan ism. Dilfuza – kewil alǵısh, qálbi taza qız bolsın dep qoyılǵan ism.

Dilshad, Dilshadbek – ata-anasınıń kewilin shad e tip júrsin dep qoyılǵan ismler.

Dilshada — kewilge quwanısh baǵıshlaytuǵın, quwandıratuǵın qız bolsın dep qoyılǵan ism.

Dinara — pullı, bay-dáwletli qız bolsın dep qoyılǵan ism.

Dinislam – iymanlı, pák, musılman bala bolsın dep qoyılǵan ism. Dinmuxammed – Muxammed payǵambardaymártebeli, ullı insan bolsın

dep qoyılǵan ism.

Diyanat – ar-namıslı, hújdanlı qız bolsın dep qoyılǵan ism.

Diyarbek – 1) e l-jurttıń perzenti bolsın dep qoyılǵan ism; 2) diyanatlı jigit bolsın dep qoyılǵan ism.

Doktorbay – doktor, shıpaker bolsın dep qoyılǵan ism.

Dosbergen, Dosberdi — 1) «ákesine dos e tip berdi» dep qoyılǵan ismler; 2) ata-anasına, ájaǵa hám ájapalarına joldas, es bolıp júrsin

dep qoyılǵan ismler.

Dosjan, Dosjanbay, Dosjanbek — 1) «ákesine dos e tip berdi» dep qoyılǵan ismler; 2) tuwǵan-tuwısqanı, joldası, dostı kóp bolsın dep qoyılǵan ismler; 3) hadal, taza adam bolsın dep qoyılǵan ism.

Dosmámbet — hámme adamǵa dos bolıp júrsin dep qoyılǵan ism. Dosmurat – dostı kóp bolsın, dosları menen maqset-muratına jetip

júrsin dep qoyılǵan ism.

Dosmuxammed – Muxammed payǵambar joldası, dostı bolsın dep qoyılǵan ism.

Dosmırza — 1) ata-anasına, ájaǵa-ájapalarına joldas bolıp júrsin dep qoyılǵan ism; 2) doslarına sadıq bolsın, jora-joldası kóp bolsın dep qoyılǵan ism.

Dosnazar — adamlarǵa dos bolıp júrsin, dostı kóp bolsın dep qoyılǵan ism.

Dosniyaz — 1) «ákesine dos etip berdi» dep qoyılǵan ism; 2) doslarına sadıq bolıp júrsin dep qoyılǵan ism.

Dospan – dostı kóp bolsın dep qoyılǵan ism.

Dostemir – temirdey mıqlı, ǵayratlı jigit bolsın dep qoyılǵan

ism.

Dosımbet – 1) ata-anasına dos, joldas bolıp júrsin dep qoyılǵan ism; 2) dostı kóp bolsın dep qoyılǵan ism.

Durısbergen – Alla bizge shıntlap, raslap perzent berdi dep qoyılǵan

ism.

Dúzelbay — 1) zaman dúziw, elimiz tınısh hám baybolsın dep qoyılǵan

37

ism; 2) awırıw bolıp tuwılǵan, «táwir bolsın, dúzelip ketsin» dep qoyılǵan ism; 3) shańaraǵımız quralıp, dúzelip ketsin dep qoyılǵan ism; 4) «ákesi endi araq ishpesin, dúzelsin» dep qoyılǵan ism.

Dúysenbay, Dúysenbek, Dúysenmurat — hápteniń birinshi kúni

(dúyshembi) tuwılǵanı ushın qoyılǵan ismler.

Dúrdana — 1) aqıllı, ziyrek, dana qız bolsın dep qoyılǵan ism;

2) hinjidey eń áziyz, qádirli qız bolsın dep qoyılǵan ism; 4) dúrler ishinde bir dana bolsın dep qoyılǵan ism.

Dúrjamal, Dúrjan, Dúrzada, Dúriya, Dúrxan – hinjidey qádirli hám shıraylı, sımbatlı qız bolsın dep qoyılǵan ismler.

Dúrpatsha, Dúrpashsha – shıraylı hám mártebeli qız bolsın dep qoyılǵan ismler.

E

Edenbay – 1) eden teregindey bekkem bolsın, uzaq ómir súrsin dep qoyılǵan ism; 2) bosaǵada tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism.

Edige — «Edige» dástanındaǵı Edigedey kúshli, márt, batır jigit bolsın dep qoyılǵan ism.

Edilbay, Edilbek – kewili Edil (Volga) dáryasınday tolıp-tasıp júretuǵın jigit bolsın, uzaq jasasın dep qoyılǵan ismler.

Elabat – elimiz tınısh, abat bolsın dep qoyılǵan ism. Elaman – el-jurt tınısh, aman bolsın dep qoyılǵan ism.

Elbay, Elibay – elimiz bay bolsın dep qoyılǵan ismler.

Elbatır – eldiń batırı bolsın dep qoyılǵan ism.

Elbek – eline, xalqına bek bolsın, izzet-húrmetli adam bolsın dep qoyılǵan ism.

Elgiza – el gezsin, sayahatshı bolsın dep qoyılǵan ism.

Eliwbay — 1) ákesi 50 jasqa shıqqanda tuwılǵan balaǵa qoyılǵan ism; 2) atası 50 jasqa shıqqan kúni tuwılǵan balaǵa qoyılǵan ism; 3) dayısı 50 jasqa shıqqan kúni tuwılǵan balaǵa qoyılǵan ism; 4) 1950-

jılı tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism; 5) kóshesinde 50 jıllıq yubiley

toy bolǵan kúni tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism; 6) kempir apası 50 jasqa shıqqan kúni tuwılǵan, soǵan baylanıslı qoyılǵan ism.

Elkeldi – «elimizge jáne bir azamat keldi, tuwıldı» dep qoyılǵan

ism.

Elmiyra — elimizde tınıshlıq, paraxatshılıq (russha mir) bolsın dep qoyılǵan ism.

Elmurat — 1) el-xalıqqa xızmet etetuǵın azamat bolsın dep qoyılǵan ism; 2) elimiz 1941 – 1945-jıllardaǵı Watandarlıqurısta jeńip, muratmaqsetine jetti dep qoyılǵan ism.

Elmırza – 1) e line mırzalıq etsin, dıqqatqa sazawar adam bolsın dep qoyılǵan ism; 2) ákesi baslıq bolıp saylanǵan jılı tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism.

38

Elnazar – e ldiń, xalıqtıń názerine ilingen jigit bolsın dep qoyılǵan ism.

Embergen – 1) Iyem (Alla) bizge perzent berdi dep qoyılǵan ism;

2) kóp awırǵanı ushın, «em bersin, shıpa bersin» dep qoyılǵan ism.

Emjar – Iyem (Alla) jarılqap, bizge perzent berdi dep qoyılǵan

ism.

Erádil – erjúrek, márt hám ádil jigit bolsın dep qoyılǵan ism.

Erbay – erjúrek, márt, batır jigit bolsın dep qoyılǵan ism.

Erbol, Erbosın, Erbolsın — ǵayratlı, márt, xalıq ushın xızmet etetuǵın azamat bolsın dep qoyılǵan ismler.

Erdáwlet – márt, batır hám dáwletli jigit bolsın dep qoyılǵan ism.

Erejep, Erejepbay, Erejepbek — 1) erejep ayında tuwılǵanı ushın qoyılǵan ismler; 2) Erejep tentektey (1801–1888) mártebeli, abıraylı adam bolsın dep qoyılǵan ismler.

Erjan, Erjanbay — márt, batır, azamat jigit bolsın dep qoyılǵan ismler.

Erimbek – anası attıń ústinde ketip baratırǵanda tolǵaq tutıp qalǵanı ushın qoyılǵan ism.

Erimbet — 1) ǵayratlı, márt, batır jigit bolsın dep qoyılǵan ism;

2) e rini úlken hám jalpaq bolıp tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism.

Erisbay – 1) murat-maqsetine, niyetlerine e risip júrsin dep qoyılǵan ism; 2) murat-maqsetimizge e ristik, perzentli boldıq dep qoyılǵan ism.

Erkebay – úyimizdiń genje balası, erke balası bolsın dep qoyılǵan

ism.

Erkin – 1) azat hám erkin bolıp júrsin dep qoyılǵan ism; 2) belgili sportshı Erkinbay Qutıbaevtay kúshli, ǵayratlı jigit bolsın dep qoyılǵan ism; 3) ata-anası bóleklenip, basqa shıqqan jılı tuwılǵan balaǵa qoyılǵan ism.

Erkinay – 1) hesh kimge ǵárezsiz, erkin bolıp júrsin dep qoyılǵan ism; 2) aldınǵı perzenti awırıw bolıp, sóyley almaǵan, «bul qızım erkin sóylep, ónip-óssin» dep qoyılǵan ism; 3) Bozataw rayonındaǵı «Erkindárya» sovxozında tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism.

Erkinbay — 1) erki, ıqtıyarı ózinde, azat hám erkin bolıp júrsin dep qoyılǵan ism; 2) Bozataw rayonındaǵı Erkindárya awılında tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism; 4) belgili sportshı Erkinbay Qutıbaevtay kúshli, ǵayratlı jigit bolsın dep qoyılǵan ism.

Erkingúl – erki, ıqtıyarı ózinde bolıp júrsin dep qoyılǵan ism.

Erqabıl – tilegimiz qabıl bolıp, Alla bizge e r bala berdi dep qoyılǵan ism.

Erquwat – erjúrek, kúshli, qarıwlı jigit bolsın dep qoyılǵan ism.

Erlan – 1) ájaǵasınıń izine e rip júrsin dep qoyılǵan ism; 2) arıslanday aybatlı, kúshli, er jigit bolsın dep qoyılǵan ism.

Erlanbek – batır, qarıwlı jigit bolsın dep qoyılǵan ism.

39

Erlepes – 1) kúshli, ǵayratlı, e rjúrek jigit bolsın dep qoyılǵan ism; 2) Allanıń kómegi, nápesi menen tuwılǵan balaǵa qoyılǵan ism.

Erman, Ermanbay, Ermanbek — kúshli, ǵayratlı, erjúrek adam bolsın dep qoyılǵan ismler.

Ermámbet, Ermurat, Ermırza – kúshli, ǵayratlı, márt jigit bolsın dep qoyılǵan ismler.

Ermekbay — 1) ata-anasına aldanısh, jubanısh, ermek bolıp júrsin dep qoyılǵan ism; 2) qatarlarına e rip, úlgerip júrsin dep qoyılǵan ism.

Ernazar — 1) Allanıń názeri túsken azamat jigit bolsın dep qoyılǵan ism; 2) xalıq azatlıǵı hám erkinligi ushın gúresken Ernazar alakózdey (1804 – 1856) márt, batır jigit bolsın dep qoyılǵan ism.

Erniyaz — márt, batır, kúshli jigit bolsın dep qoyılǵan ism. Erpolat — márt, qarıwlı, dáwjúrek hám polattaymıqlı, bekkem jigit

bolsın dep qoyılǵan ism.

Ersinay – usı qızdıń izine jáne bala ersin, qosılsın degen tilek penen qoyılǵan ism.

Ersultan – 1) jigitlerdiń sultanı bolıp júrsin dep qoyılǵan ism;

2) sultan bolsın dep qoyılǵan ism; 3) e rjúrek jigit bolsın dep qoyılǵan ism.

Eruǵlan – márt, batır, naǵız er azamat bolsın dep qoyılǵan ism.

Erhasıl – hasıl, qádirli perzent bolsın dep qoyılǵan ism.

Esbergen, Esberdi — 1) ákesine es, járdemshi, súyenish, tirek bolıp júrsin dep qoyılǵan ismler; 2) aqıllı, e sli-huwıshlı jigit bolsın

dep qoyılǵan ismler; 3) «ata-anasına, ájaǵa-ájapalarına kómekshi bolıp júretuǵın perzent berdi» dep qoyılǵan ismler.

Esbol, Esboǵan, Esbolǵan – 1) ákesine es bolsın, súyenish, járdemshi bolıp júrsin dep qoyılǵan ismler; 2) esli, aqıllı jigit bolsın dep

qoyılǵan ismler.

Esbosın, Esbolsın — 1) ata-anasına es bolıp júrsin, qoshshı bolsın dep qoyılǵan ismler; 2) esli, aqıllı jigit bolsın dep qoyılǵan ismler;

3)bunnan keyingi perzentlerge es bolıp júrsin dep qoyılǵan ismler;

4)atasına es, joldas bolıp júrsin dep qoyılǵan ismler; 5) ájaǵalarına, ájapalarına es, joldas bolıp júrsin dep qoyılǵan ismler.

Esdáwlet – aqıllı, e sli hám dáwletli jigit bolsın dep qoyılǵan

ism.

Esebay — 1) aman-esen júrsin, ómiri uzaq bolsın dep qoyılǵan ism;

2) ájaǵalarına es bolıp júrsin dep qoyılǵan ism.

Esemurat — 1) ata-anasına e s bolsın, kómekshi bolıp júrsin dep qoyılǵan ism; 2) 9-May – Eslew hám qádirlew kúni tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism.

Esenbay — 1) aman-saw júrsin, ómiri uzaq bolsın dep qoyılǵan ism; 2) ájaǵalarına es bolıp júrsin dep qoyılǵan ism.

Esenbiyke, Esengúl – aman júrsin, ómiri uzaq bolsın dep qoyılǵan ismler.

40

Esengeldi — 1) «aman-esen tuwıldı» dep qoyılǵan ism; 2) aman júrsin,

ómiri uzaq bolsın dep qoyılǵan ism; 3) ákesi sapardan kelgen waqıtları tuwılǵan balaǵa qoyılǵan ism; 4) ájaǵası armiyadan kelgen kúnleri tuwılǵan balaǵa qoyılǵan ism.

Esenmurat – saw-salamat júrsin dep qoyılǵan ism.

Esenniyaz — aman júrsin, uzaq ómir kórsin dep qoyılǵan ism. Esenpolat – densawlıǵı polattay bekkem bolsın, aman júrsin dep

qoyılǵan ism.

Esjan, Esjanbay, Esjanbek — aqıllı, e sli, parasatlı hám jannan

áziyz, qádirli insan bolsın dep qoyılǵan ismler.

Esimbay, Esimbet — 1) ákesine es bolsın, kómekshi, járdemshi bolıp júrsin dep qoyılǵan ismler; 2) esli, aqıllı jigit bolsın dep qoyılǵan

ismler.

Esimxan – 1) ata-anasına es bolsın dep qoyılǵan ism; 2) Alla bizge es, joldas inam etti dep qoyılǵan ism.

Esirkep – Alla ayap, jarılqap, bizge perzent berdi dep qoyılǵan ism.

Eskeldi – ata-anasına, ájaǵa hám ájapalarına es, joldas bolatuǵın bala tuwıldı dep qoyılǵan ism.

Esqabıl – tilegimiz qabıl bolıp, Alla bizge es, joldas berdi, inam etti dep qoyılǵan ism.

Esquwat – ata-anasına es, joldas, kúsh-quwat bolsın dep qoyılǵan ism.

Esmámbet – payǵambarımız bizge es, joldas inam etti dep qoyılǵan

ism.

Esmurat – ata-anasına es bolsın, kómekshi bolıp júrsin dep qoyılǵan

ism.

Esmuxammed – payǵambarımız bizge es, joldas inam etti dep qoyılǵan

ism.

Esmırza, Estóre — aqıllı, esli adam bolsın dep qoyılǵan ismler.

Esnazar — 1) ákesine e s, joldas bolıp júrsin dep qoyılǵan ism; 2) aqıllı, esli adam bolsın dep qoyılǵan ism.

Esniyaz – Alla bizge es, joldas inam etti dep qoyılǵan ism.

Espan – ata-anasına es bolsın, kómekshi bolıp júrsin dep qoyılǵan

ism.

Espolat — 1) ákesine e s, joldas bolıp júrsin dep qoyılǵan ism;

2) aqıllı, esli hám polattay bekkem, mıqlı jigit bolsın dep qoyılǵan ism.

Estilew – ata-anasına, ájaǵasına es, járdemshi bolsın dep qoyılǵan

ism.

J

Jadıra, Jadıraxan – júzleri bárqulla jadırap, jarqırap, hámmeniń kózlerin quwantıp júretuǵın qız bolsın dep qoyılǵan ismler.

41