
Túsindirme sózlik / Qaraqalpaqsha adam atlarınıń túsindirme sózligi
.pdfBayron – angliyalı shayır-romantik Djordj Bayronday (1788 – 1824) ataqlı adam bolsın dep qoyılǵan ism.
Baysultan – bay-dáwletli hám mártebesi biyik insan bolsın dep qoyılǵan ism.
Baytemir – dáwletli hám temirdey bekkem, kúshli jigit bolsın dep qoyılǵan ism.
Baytilew – tilegimiz qabıl boldı, ul perzent kórdik dep qoyılǵan
ism.
Baytursın — 1) perzentleri qaytıs bola bergeni ushın, «mına balam tursın, jasasın» dep qoyılǵan ism; 2) baxıtlı, dáwletli adam bolsın
dep qoyılǵan ism.
Bayxoja – bay hám xojayın bolsın dep qoyılǵan ism.
Bayımbet — mal-dúnyalı, dáwletli insan bolsın dep qoyılǵan ism. Bayıtqan – bay, dáwletli qız bolsın dep qoyılǵan ism.
Baqbergen — 1) bizge baq-dáwlet berdi, perzent berdi dep qoyılǵan ism; 2) baxıtlı, dáwletli jigit bolsın dep qoyılǵan ism; 3) «bunnan
bılay baxıtımız jansın» dep qoyılǵan ism; 4) atasınıń baǵı kóp miywe bergen jılı tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism.
Baqberdi – bizge baxıt, dáwlet berdi, perzent berdi dep qoyılǵan ism.
Baqıy – ómiri uzaq bolsın, máńgi jasasın degen tilek penen qoyılǵan ism.
Balǵabay — balǵaday bekkem, mıqlı jigit bolsın dep qoyılǵan ism.
Baltabay — 1) baltaday mıqlı, bekkem, qaytpaytuǵın adam bolsın dep qoyılǵan ism; 2) tili ótkir, bir sózli adam bolsın dep qoyılǵan
ism; 3) kindigi balta menen kesilgeni ushın qoyılǵan ism; 4) anası usı balanı bosanardıń aldında, túsinde balta kórgeni ushın qoyılǵan ism; 5) ata-babaları balta soǵatuǵın adamlar bolǵanı ushın qoyılǵan ism.
Baltabek – 1) baltaday mıqlı, bekkem adam bolsın dep qoyılǵan ism; 2) kindigi balta menen kesilgeni ushın qoyılǵan ism.
Baltabiyke, Baltagúl — 1) baltaday bekkem, gúldey shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ismler; 2) usı qızdan keyin ul bala tuwılsın degen niyet penen qoyılǵan ismler.
Baltamurat — 1) baltaday bekkem, mıqlı, ótkir jigit bolsın dep qoyılǵan ism; 2) kindigi balta menen kesilgeni ushın qoyılǵan ism.
Baltanazar — baltaday bekkem, mıqlı, qarıwlı jigit bolsın dep qoyılǵan ism.
Baltaniyaz – baltaday bekkem hám qarıwlı jigit bolsın dep qoyılǵan
ism.
Banu – sulıw, súykimli qız bolsın dep qoyılǵan ism.
Barbosın, Barbolsın – aman júrsin, ómiri uzaq bolsın dep qoyılǵan ismler.
Barzu – uzın boylı, shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism.
22
Barlıqbay — bay-dáwletli adam bolsın, shańaraǵımızdaǵı dúnyaǵa |
|
iyelik etip júrsin dep qoyılǵan ism. |
|
Barno, Barnoxan — shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ismler. |
|
Barshınay, Barshınxan – «Alpamıs» dástanındaǵı Barshınday aqıllı, |
|
márt, batır qız bolsın dep qoyılǵan ismler. |
|
Batıy – Altın Orda xanı Batıyday (1208 – 1255) ataqlı adam bolsın |
|
dep qoyılǵan ism. |
|
Batır — 1) ǵayratlı, márt, batır jigit bolsın dep qoyılǵan ism; |
|
2) Ózbekstanda estrada óneriniń tiykarın salǵan, Ózbekstan xalıq |
|
artisti Botir Zakirovtay(1936 – 1985) ataqlı insan bolsın dep qoyılǵan |
|
ism; 3) 9 - May – Jeńis kúni bayramında tuwılǵan, 1941 – 1945 - |
|
jıllardaǵı Watandarlıq urısta jeńisti alıp bergen áskerlerdey márt, |
|
batır bolsın dep qoyılǵan ism. |
|
Batırbay, Batırbek, Batırjan, Batırxan — kúshli, márt, batır jigit |
|
bolsın dep qoyılǵan ismler. |
|
Bawbek, Bawberik – bawı bekkem bolsın, uzaq jasasın dep qoyılǵan |
|
ismler. |
|
Bawırjan – ata-anasına, aǵayin-tuwǵanlarına miyrimli, bawırman, |
|
jaqın bolsın dep qoyılǵan ism. |
|
Baxtıbay, Baxtıbek — ómiri baxıtlı kúnlerge tolı bolsın dep |
|
qoyılǵan ismler. |
|
Baxtıbiyke, Baxtıgúl – baxıtlı, taxtlı qız bolsın dep qoyılǵan |
|
ismler. |
|
Baxtımurat – shańaraǵımızǵa baxıt alıp kelsin dep qoyılǵan ism. |
|
Baxtıyar – 1) bárqulla baxıt, quwanısh yar bolsın, baxıtlı jasasın |
|
degen tilek penen qoyılǵan ism; 2) ómiri baxıtqa tolı bolıp júrsin, |
|
baxıtlı, taxtlı jigit bolsın dep qoyılǵan ism; 3) baxıtlı bolıp |
|
jasayıq dep qoyılǵan ism. |
|
Baxıt, Baxıtbay, Baxıtbek, Baxıtbergen, Baxıtjan |
— |
1) shańaraǵımızǵa quwanısh, baxıt alıp keletuǵın bala bolsın degen tilek |
|
penen qoyılǵan ismler; 2) baxıtlı insan bolsın dep qoyılǵan ismler. |
|
Baxıtbiyke — 1) shańaraǵımızǵa quwanısh, dáwlet, baxıt alıp kelsin |
|
degen tilek penen qoyılǵan ism; 2) ómiri baxıtqa, shadlıqqa tolı bolsın |
|
dep qoyılǵan ism. |
|
Baxıtgúl — 1) shańaraǵımızǵa quwanısh, dáwlet, baxıt alıp keletuǵın |
|
qız bolsın degen tilek penen qoyılǵan ism; 2) ómiri baxıtqa, shadlıqqa |
|
tolı bolıp júrsin dep qoyılǵan ism; 3) Shımbay rayonında «Baxıtlı» |
|
sovxozı dúzilgen jılı tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism; 4) gúldey |
|
shıraylı, baxıtlı qız bolsın dep qoyılǵan ism. |
|
Baxıtlı, Baxıtlıbay – baxıtlı, qutlı insan bolsın dep qoyılǵan |
|
ismler. |
|
Bahadır — 1) márt, batır, kúshli jigit bolsın dep qoyılǵan ism; |
|
2) Qaraqalpaqstan xalıq shayırı, Ózbekstan xalıq jırshısı Abbaz |
|
Dabılovtıń (1898 – 1970) «Bahadır» dástanındaǵı Arıslanday márt, |
|
23
dáwjúrek, bahadır jigit bolsın dep qoyılǵan ism; 3) 14 - Yanvar –
Watan qorǵawshıları kúni tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism. Bahadırbay, Bahadırbek – márt, batır, kúshli jigit bolsın dep
qoyılǵan ismler.
Bahram, Bahramatdin – márt, batır, dáwjúrek jigit bolsın dep qoyılǵan ismler.
Bayan – ájapaların bayanlap tursın dep qoyılǵan ism.
Bádiratdin – aylı túnde tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism.
Báháray, Báhárayım — báhárde tuwılǵanı ushın qoyılǵan ismler. Báhárbek — báhárde tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism.
Báhárgúl — 1) báhárde tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism; 2) báhárde ashılǵan gúllerdey jaynap júrsin dep qoyılǵan ism.
Begayım – ayım, áziyzim, qádirdanım bolıp júrsin dep qoyılǵan
ism.
Begdiyar, Begdulla – abıraylı, mártebeli insan bolıp jasasın degen tilek penen qoyılǵan ismler.
Begis – 1) Aydos biydiń (1754 – 1827) inisi, xalıq batırı Begistey azamat jigit bolsın dep qoyılǵan ism; 2) Qaraqalpaqstanǵa xızmet kórsetken artist Begis Temirbaevtay qosıqshı bolsın dep qoyılǵan ism.
Bekbay – mıqlı, bekkem, ǵayratlı, bay jigit bolsın dep qoyılǵan
ism.
Bekbawlı – bawı bekkem bolsın, uzaq jasasın dep qoyılǵan ism.
Bekbergen, Bekberdi — 1) «bizge ul bala berdi» dep qoyılǵan ismler; 2) ómir jasın uzaq e tip bersin degen tilek penen qoyılǵan ismler;
3) márt, shıdamlı, bekkem jigit bolsın dep qoyılǵan ismler.
Bekbiyke — ómir jası uzaq bolsın degen tilek penen qoyılǵan ism. Bekbosın, Bekbolsın — 1) ómir jası uzaq bolsın dep qoyılǵan
ismler; 2) ózine bekkem, polattay qattı bolsın dep qoyılǵan ismler; 3) beklerdey, sultanlarday el basqarıp júrsin dep qoyılǵan ismler.
Bekdáwlet – bay-dáwletli, mártebeli, abıraylı jigit bolsın dep qoyılǵan ism.
Bekjan – mıqlı, ǵayratlı adam bolsın dep qoyılǵan ism.
Bekzada– 1) qızlardıń sárdarı,begi bolıpjúrsin,abıraylı,qádirli qız bolsın dep qoyılǵan ism; 2) usı qızdan keyin ul bala tuwılsın degen tilek penen qoyılǵan ism.
Bekimbet — temirdey bekkem, qarıwlı, shıdamlı jigit bolsın dep qoyılǵan ism.
Bekmurat – 1) murat-maqsetine jetisip júrsin dep qoyılǵan ism;
2) jigitlerdiń begi bolıp júrsin dep qoyılǵan ism.
Bekmuxammed – bekkem, kúshli jigit bolsın dep qoyılǵan ism. Bekmırza — beklerdey, mırzalarday abıraylı insan bolsın dep
qoyılǵan ism.
Beknazar — beklerdey abıraylı jigit bolsın dep qoyılǵan ism.
24
Bekniyaz — 1) «Alla bizge ul bala inam e tti» dep qoyılǵan ism;
2) beklerdey el basqarsın dep qoyılǵan ism.
Bekpan – bekkem, mıqlı jigit bolsın dep qoyılǵan ism.
Bekpolat — polattay bekkem, qarıwlı jigit bolsın, kóp jasasın dep qoyılǵan ism.
Beksultan – 1) jigitlerdiń bek hám sultanı bolıp júrsin dep qoyılǵan ism; 2) mártebesi biyik bolsın, e l basqarsın degen tilek penen qoyılǵan ism.
Beksulıw — 1) ómir jası uzaq bolǵay dep qoyılǵan ism; 2) sabırlı, shıdamlı, bekkem qız bolsın dep qoyılǵan ism; 3) jigitler ashıq bolǵanday sulıw qız bolsın dep qoyılǵan ism.
Bektemir — temirdey bekkem, mıqlı, kúshli jigit bolsın, uzaq jasasın degen tilek penen qoyılǵan ism.
Bektilew — Qudaydan ul bala tilep, soranıp júrgende tuwılǵan balaǵa qoyılǵan ism.
Bektóre – e l sıylaytuǵın tóreli, mártebeli adam bolsın dep qoyılǵan ism.
Bekturǵan, Bekturdı – tursın, jasasın, uzaq ómir kórsin degen tilek penen qoyılǵan ismler.
Bektursın – tursın, jası uzaq bolsın degen tilek penen qoyılǵan
ism.
Bekyunus – Yunus payǵambarday mártebeli, úlken insan bolsın dep qoyılǵan ism.
Berdaq – 1) qaraqalpaq ádebiyatınıń klassigi Berdaqtay (1827 –
1900) sózge sheshen, ataqlı adam bolsın dep qoyılǵan ism; 2) «Quday berdi, berdi Haq» dep qoyılǵan ism.
Berdiáliy – «Áliy payǵambar bizge perzent inam etti» dep qoyılǵan
ism.
Berdibay, Berdibek, Berdijan, Berdiqasım, Berdimámbet,
Berdimuxammed – «Alla bizge ul bala berdi» dep qoyılǵan ismler. Berdimbet – «Alla bizge berdi úmbet, perzent berdi» dep qoyılǵan
ism.
Berdimurat — 1) «Alla bizge perzent berdi» dep qoyılǵan ism;
2) qaraqalpaq ádebiyatınıń klassigi Berdaqtay (1827 – 1900) ataqlı insan bolsın degen tilek penen qoyılǵan ism.
Berdinazar — «Allanıń názeri túsip, bizge ul bala inam etti» dep qoyılǵan ism.
Berdiniyaz — «Allanıń bergen sawǵası, inamı» dep qoyılǵan ism.
Berdiraxman — «Alla bizge perzent berdi» dep qoyılǵan ism. Berdixan, Berdixoja — «Alla bizge ul bala berdi» dep qoyılǵan ism. Berdishúkir – «Allaǵa shúkir, bizge perzent berdi» dep qoyılǵan ism. Berdiyar — «Alla bizge joldas, dos berdi» dep qoyılǵan ism. Berikbay – bereketli, nesiybeli bala bolsın dep qoyılǵan ism.
25
Berkinbay — bekkem, tózimli, ǵayratlı jigit bolsın dep qoyılǵan
ism.
Biybiajar — shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism.
Biybiaysha – 1) Muxammed payǵambardıń hayalınday (Aysha) mártebeli qız bolsın dep qoyılǵan ism; 2) ayday shıraylı qız bolsın
dep qoyılǵan ism.
Biybiayım — 1) ayday sulıw qız bolsın dep qoyılǵan ism;
2) qızlardıń aldı, biyi bolıp júrsin dep qoyılǵan ism.
Biybianar — 1) anarǵa uqsaǵan shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism; 2) denesiniń bir jerinde qızıl qal menen tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism.
Biybigáwhar — 1) gáwhar tasınday hasıl, qádirli, áziyz qız bolsın dep qoyılǵan ism; 2) ómiri gáwhar tasınday jarqırap júrsin dep qoyılǵan ism.
Biybigúl – gúldey shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism.
Biybijamal — shıraylı, sımbatlı qız bolsın dep qoyılǵan ism. Biybijan — jannan áziyz qız bolsın dep qoyılǵan ism. Biybijáhán — dúnyadaǵı kóp sulıwdıń biri bolsın dep qoyılǵan
ism.
Biybizada – shıraylı hám hasıl qız bolsın dep qoyılǵan ism.
Biybizáwre — Sholpan juldızınday jarqın sulıw qız bolsın dep qoyılǵan ism.
Biybizáhiyda – shıraylı, sımbatlı qız bolsın dep qoyılǵan ism.
Biybiziynep — shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism. Biybizuxra — Sholpan juldızınday jarqın, nurlı,sulıw qız bolsın
dep qoyılǵan ism.
Biybikáriyma – keń peyil, mehriyban qız bolsın dep qoyılǵan ism.
Biybimáriyam — Iysa payǵambardıń anasınday (Mariyam) mártebeli qız bolsın dep qoyılǵan ism.
Biybinaz — 1) iybeli, nazlı, múlayım qız bolsın dep qoyılǵan ism;
2) qızlardıń sárdarı, biyi bolıp júrsin dep qoyılǵan ism. Biybinayım – ayday sulıw, shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism. Biybinisa – shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism.
Biybinur – 1) ómiri ashıq, nurlı bolsın dep qoyılǵan ism; 2) barǵan jerlerin nurǵa toltırıp júrsin dep qoyılǵan ism.
Biybipatma, Biybipatpa, Biybipátiyma – Muxammed payǵambardıń qızınday (Fatima) mártebeli, dáwletli qız bolsın dep qoyılǵan ismler.
Biybipashsha – mártebeli, abıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism. Biybiraba — 1) dáwletli, mártebeli qız bolsın dep qoyılǵan ism;
2) Qaraqalpaqstan xalıq artisti Biybiraba Ótepbergenovaday ataqlı insan bolsın dep qoyılǵan ism.
Biybiraziya – jaǵımlı, súykimli, qálewli qız bolsın dep qoyılǵan
ism.
26
Biybirayxan – rayxan gúlindey jaǵımlı, súykimli, sulıw qız bolsın dep qoyılǵan ism.
Biybiráwshan — 1) kózdiń qarashıǵınday qádirli qız bolsın dep qoyılǵan ism; 2) keleshegi jarqın, nurlı bolsın dep qoyılǵan ism.
Biybiroza – 1) roza gúldey shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism; 2) oraza ayında tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism.
Biybiruwza — oraza ayında tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism.
Biybisara — qızlardıń aǵlası, sulıwı bolıp júrsin dep qoyılǵan
ism.
Biybisánem — shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism.
Biybisulıw – sulıw qız bolıp júrsin dep qoyılǵan ism. Biybixan — qızlardıń sárdarı, sulıwı bolıp júrsin dep qoyılǵan
ism.
Biybixansha, Biybixanım – dáwletli, mártebeli qız bolsın dep qoyılǵan ismler.
Biybixatsha, Biybixatıysha — Muxammed payǵambardıń hayalınday
(Hadicha) mártebeli, dáwletli qız bolsın dep qoyılǵan ismler. Biyimbet — biylerdey el basqarsın dep qoyılǵan ism.
Biymurat — 1) «murat-maqsetimizge jettik, arzıwımız orınlandı» dep qoyılǵan ism; 2) murat-maqsetine jetisip júrsin degen tilek penen qoyılǵan ism; 3) biylerdey abıraylı insan bolsın dep qoyılǵan ism.
Biymırza — biylerdey, mırzalarday abıraylı insan bolsın dep qoyılǵan ism.
Biynazar, Biynázer – 1) biylerdey abıraylı jigit bolsın dep qoyılǵan ismler; 2) jaman kózlerden saqlasın, kóz tiymesin dep qoyılǵan ismler.
Biysenbay – 1) piyshembi kúni tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism;
2) biy, el aǵası bolsın dep qoyılǵan ism.
Bozuǵlan – márt, batır, palwan jigit bolsın dep qoyılǵan ism.
Boldıqal – tuwılǵanda qolında úlken qal bolǵan, «qalı ketsin» dep qoyılǵan ism.
Bolısbay, Bolısbek — hákim, baslıq bolsın dep qoyılǵan ismler.
Boranbay, Boranbek – 1) qar jawıp, boranlı qaqaman suwıq bolǵan kúni tuwılǵanı ushın qoyılǵan ismler; 2) kúshli samal esip, dawıl bolıp
turǵan kúni tuwılǵanı ushın qoyılǵan ismler.
Boranbiyke, Borangúl — boranlı qaqaman suwıq bolǵan kúni tuwılǵanı ushın qoyılǵan ismler.
Bostanbay, Bostanbek – ómiri bostan hám abat bolsın dep qoyılǵan ismler.
Botakóz – 1) kózleri úlken, sulıw qız bolsın dep qoyılǵan ism;
2) kózleri úlken bolıp tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism.
Bóribay — 1) qasqırday aybatlı, kúshli jigit bolsın dep qoyılǵan ism; 2) tisi menen tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism.
Buxarbay, Buxarbek — 1) Buxarada tuwılǵanı ushın qoyılǵan ismler;
27
2) ákesi Buxarada saparda júrgen payıtta tuwılǵan balaǵa qoyılǵan ismler; 3) ákesi Buxaradaǵı medreseni pitkerip kelgen jılı tuwılǵan balaǵa qoyılǵan ismler.
Búrkitbay — búrkitteyalǵır, kúshli, ziyrek adam bolsın dep qoyılǵan ismler.
V
Valentina – birinshi kosmonavt hayal Valentina Tereshkovanıń húrmetine qoyılǵan ism.
Vengerbay – Vengriyada tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism.
Venera – tań juldızı Sholpanday (rus tilinde Venera) nurlı, kórkem bolsın, jarqırap júrsin dep qoyılǵan ism.
G
Gamzat – avar shayırı Rasul Gamzatovtay (1923 – 2003) ataqlı insan bolsın dep qoyılǵan ism.
Gáwhar — 1) «kózimizdiń gáwharı bolsın» dep qoyılǵan ism;
2) hinji, gáwharday hasıl, qádirli, áziyz hám gózzal qız bolsın dep qoyılǵan ism; 3) ómiri gáwhar tasınday jarqırap júrsin dep qoyılǵan ism; 4) úkeleriniń aldında júretuǵın shamshıraq bolsın dep qoyılǵan ism; 5) 8-Mart – Xalıq aralıq hayal-qızlar kúni tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism.
Gáwharay — 1) hinji, gáwharday hasıl, qádirli, áziyz qız bolsın dep qoyılǵan ism; 2) ómiri gáwhar tasınday jarqırap, jaynap júrsin, ayday shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism.
Gáwhargúl– hinji,gáwhardayhasıl, qádirli, áziyzhámgúldeyshıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism.
Gáwharjan – hinji, gáwharday hasıl, qádirli hám jannan áziyz qız bolsın dep qoyılǵan ism.
Gáwharxan, Gáwharxanım – hinji, gáwharday hasıl, qádirli, áziyz qız bolsın dep qoyılǵan ismler.
Genjeayım, Genjebiyke, Genjegúl, Genjexan – shańaraqtaǵı eń sońǵı perzent bolǵanı ushın qoyılǵan ismler.
Genjebay, Genjebek, Genjequl, Genjemurat, Genjenazar — shańaraqtaǵı e ń sońǵı perzent bolǵanı ushın qoyılǵan ismler.
Gózzal — 1) shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism; 2) ómiri gózzal bolsın dep qoyılǵan ism; 3) átirapındaǵı adamlarǵa gózzallıq baǵıshlap júrsin, kewili gózzal insan bolsın dep qoyılǵan ism; 4) 1980jılları Nókiste «Gózzal» degen salon bolǵan, soǵan baylanıslı qoyılǵan ism.
Gózzalay, Gózzalxan, Gózzalsha — shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ismler.
28
Guzaliya – gózzal qız bolsın dep qoyılǵan ism.
Gúzbergen – gúzde tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism.
Gúlayda — 1) gúldey shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism; 2) gúller ashılǵan ayda tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism.
Gúlaydan – sulıw hám ayday jarqın qız bolsın dep qoyılǵan ism.
Gúlayna — aynaday jarqıraǵan shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan
ism.
Gúlayxan – sulıw hám ayday jarqın qız bolsın dep qoyılǵan ism.
Gúlaysha – 1 ) shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism; 2) Qaraqalpaqstan xalıq jazıwshısı Gúlaysha Esemuratovaday jazıwshı bolsın dep qoyılǵan ism.
Gúlayım — 1) shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism; 2) «Qırıq qız» dástanındaǵı Gúlayımday márt, batır, aqıllı, e lge belgili qız bolsın dep qoyılǵan ism.
Gúlayımxan – 1) shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism; 2) «Qırıq qız» dástanındaǵı Gúlayımday batır hám aqıllı qız bolsın dep qoyılǵan ism.
Gúlandam – shıraylı hám ándamlı qız bolsın dep qoyılǵan ism.
Gúlara, Gúlaram, Gúlaraxan — gúldey bolıp ashılıp júrsin, shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ismler.
Gúlásel – sulıw hám palday shiyrin qız bolsın dep qoyılǵan ism.
Gúlásen — gúldey sulıw qız bolsın dep qoyılǵan ism.
Gúlbadan, Gúlbadanbegim — badam gúlindey shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ismler.
Gúlbazar — bazar kúni tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism.
Gúlbanu — sulıw, súykimli qız bolsın dep qoyılǵan ism.
Gúlbaxıt – 1) shańaraǵımızǵa quwanısh hám baxıt alıp keletuǵın qız bolsın dep qoyılǵan ism; 2) shıraylı hám baxıtlı qız bolsın dep qoyılǵan ism.
Gúlbahram – báhárde ashılǵan gúllerdey jaynap júrsin dep qoyılǵan
ism.
Gúlbayan – sulıw hám ájayıp qız bolsın dep qoyılǵan ism.
Gúlbáhár — 1) báhárde tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism; 2) báhárde ashılǵan gúllerdey jaynap júrsin dep qoyılǵan ism.
Gúlbiybi, Gúlbiyke – gózzal qız bolsın dep qoyılǵan ismler. Gúlbinaz – gúldey názik hám nazlı qız bolsın dep qoyılǵan ism. Gúlbosın, Gúlbolsın — shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ismler. Gúlǵumsha – báhárde gúller ǵumshalanıp turǵan payıtta tuwılǵanı
ushın qoyılǵan ism.
Gúldana — 1) sulıw hám aqıllı, dana qız bolsın dep qoyılǵan ism;
2) egizek bolıp tuwılǵan qızlardıń birewi qaytıs bolıp qalǵan, «bir qız, jalǵız» degen mánide qoyılǵan ism.
Gúldáriyxa – shıraylı hám aqıllı, zeyinli qız bolsın dep qoyılǵan
ism.
29
Gúldáste – 1) bir dáste gúldey, gúllerdey shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism; 2) qolları gúldástege tolıp júrsin dep qoyılǵan ism.
Gúldáwlet — 1) shıraylı hám dáwletli, mártebeli qız bolsın dep qoyılǵan ism; 2) shańaraǵımızǵa dáwlet, ırısqı-nesiybe alıp keletuǵın
qız bolsın dep qoyılǵan ism.
Gúldiydar, Gúldiydarbanu – kóriwge ıntıq bolıp, qattı ańsap júrgende tuwılǵan qızǵa qoyılǵan ismler.
Gúljaz, Gúljaziyra – jazda tuwılǵanı ushın qoyılǵan ismler.
Gúljayna, Gúljaynar, Gúljaynasın — ómiri gúldey jaynap-jasnap júrsin dep qoyılǵan ismler.
Gúljamal — jamalı gúldey shıraylı bolsın dep qoyılǵan ism. Gúljan, Gúljanay — shıraylı hám janday áziyz, súykimli qız bolsın
dep qoyılǵan ismler.
Gúljámiyla — shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism.
Gúljáhán — 1) jáhándegi kóp sulıwdıń biri bolsın dep qoyılǵan ism; 2) gúldey jaynap júrsin, barǵan jerin gúl jaynatsın, jáhánge belgili qız bolsın dep qoyılǵan ism.
Gúlzaǵıypa – gúldey názik hám shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan
ism.
Gúlzada — 1) shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism; 2) e rik terekleri gúllep atırǵan payıtta tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism.
Gúlzar — 1) shıraylı qız bolsın, jaynap-jasnapjúrsin dep qoyılǵan ism; 2) ómiri gúzar jolday aydın bolsın dep qoyılǵan ism; 3) qızǵa zar bolıp júrgende tuwılǵan qızǵa qoyılǵan ism.
Gúlzarxan — shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism.
Gúlzábiyra – sulıw hám bekkem, kúshli qız bolsın dep qoyılǵan ism. Gúlzámiyra – sulıw, ádepli, taza qız bolsın dep qoyılǵan ism. Gúlzáriypa – gúldey názik, shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism. Gúlzáhiyra — shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism.
Gúlziyba, Gúlziypa — shıraylı, sımbatlı qız bolsın dep qoyılǵan ismler.
Gúlziynep — sulıw qız bolsın dep qoyılǵan ism.
Gúlziyra, Gúlziyraxan — gúldey ashılıp júrsin, jaǵımlı, súykimli qız bolsın dep qoyılǵan ismler.
Gúlziywar – sulıw hám sózge sheshen qız bolsın dep qoyılǵan ism. Gúlziya – shıraylı hám nurlı qız bolsın dep qoyılǵan ism. Gúlzuxra — gúldey gózzal, Sholpan juldızınday nurlı, kórkem qız
bolsın dep qoyılǵan ism.
Gúliyda, Gúliypa – gúldey shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ismler.
Gúlimay, Gúlimjan – gúldey, ayday sulıw qız bolsın dep qoyılǵan ismler.
Gúlimbet – jigittiń gúli bolıp júrsin dep qoyılǵan ism. Gúlimxan — 1) gúl júzli qız bolsın, ómiri gúldey ashılıp júrsin
dep qoyılǵan ism; 2) qızlardıń xanı, sárdarı bolıp júrsin dep qoyılǵan ism.
30
Gúlistan — 1) ómiri gúldey jaynap júrsin dep qoyılǵan ism;
2) júrgen jerlerin gúllendirip, gúlistan e tip júrsin dep qoyılǵan ism; 3) Sırdárya wálayatınıń orayı Gúlistan qalasında tuwılǵanı
ushın qoyılǵan ism; 4) Tórtkúldegi «Gúlistan» e mlewxanasında tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism; 5) hámme jer gúlistan, abat bolsın dep qoyılǵan ism; 6) miywe terekleri gúllep atırǵan waqıtta tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism.
Gúlqumar — 1) qızǵa intizar, qumar, qushtar bolıp júrgende tuwılǵan qızǵa qoyılǵan ism; 2) xalıq batırı Ernazar alakózdiń (1804 – 1856) anası Qumarday márt hám aqıllı bolsın dep qoyılǵan ism; 3) anası gúllerdi jaqsı kórgeni ushın qoyılǵan ism; 4) gúlge qumar hám sulıw bolsın dep qoyılǵan ism.
Gúlqız, Gúlniysa – shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ismler.
Gúllala — 1) lala gúldey shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism; 2) lala gúller ashılıp atırǵan payıtta tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism.
Gúlmaral – maralday sulıw hám shaqqan qız bolsın dep qoyılǵan
ism.
Gúlmarjan — shıraylı, marjanday qádirli, qımbatlı, áziyz qız bolsın dep qoyılǵan ism.
Gúlmáriyam — Iysa payǵambardıń anasınday (Mariyam) mártebeli qız bolsın dep qoyılǵan ism.
Gúlmiyra — 1) dúnyadaǵı (russha mir) gózzallardıń biri bolıp júrsin dep qoyılǵan ism; 2) dúnya júzinde paraxatshılıq (russha mir) bolsın dep qoyılǵan ism.
Gúlmurat — 1) balaları qaytıs bola bergeni ushın, usı bala gúllep jasasın, uzaq ómir kórsin dep qoyılǵan ism; 2) jigittiń gúli bolıp júrsin dep qoyılǵan ism; 3) úsh qızdan keyin tuwılǵan balaǵa qoyılǵan ism; 4) anasınıń Gúliy hám ákesiniń Murat ismleriniń birigiwinen jasalǵan ism.
Gúlnaz, Gúlnaza, Gúlnaziya, Gúlnazxan — gúldey názik, shıraylı hám nazlı qız bolsın dep qoyılǵan ismler.
Gúlnaziyra – sulıw hám nazlı qız bolsın dep qoyılǵan ism.
Gúlnar — 1) anardıń gúlindey shıraylı qız bolsın dep qoyılǵan ism; 2) anar terekleri gúllep atırǵan payıtta tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism.
Gúlnara — 1) anardıń gúlindey sulıw qız bolsın dep qoyılǵan ism;
2) anar terekleri gúllegen payıtta tuwılǵanı ushın qoyılǵan ism;
3) «Gúlnara» degen qosıqqa baylanıslı qoyılǵan ism;
4) Qaraqalpaqstan xalıq artisti Gúlnara Munteevaday belgili qosıqshı bolsın dep qoyılǵan ism; 5) Qaraqalpaqstan xalıq baqsısı Gúlnara
Allambergenovaday baqsı qız bolsın dep qoyılǵan ism.
Gúlnaraxan – shıraylı hám mártebeli qız bolsın dep qoyılǵan ism. Gúlnawrız — Nawrız bayramı qabatında tuwılǵanı ushın qoyılǵan
ism.
31