Ilimiy doretiwshilik metodologiyasi (2009)

Dissertaсiyanıń ataması anıq hám qısqa bolıwı tiyis (ádette, 10 sózden aspawı kerek).

Dissertaсiya jumısınıń teması ilimiy keńes tárepinen tastıyıqlanǵannan soń ―JAK Byulleteni‖ jurnalında járiyalanıwı shárt.

12.Mazmunında barlıq bólim (bap)lar, paragraflar hám bántlerdiń atamaları jáne olardıń baslanıwı jaylasqan betleri kórsetilgen bolıwı kerek.

13.Shártli belgiler, birlikler, simvollar hám terminler dizimindeformulalarda salıstırma kóp ushırasatuǵın háripli belgiler, simvollar esplikaсiyası beriliwi (túsindiriliwi) shárt.

Terminler hám belgiler pútkil dissertaсiya dawamında bir túrlibolıwı shárt. Eger avtor jańa termin kirgizse, dáslepki qollanıwda-aq ol boyınsha túsinik beriwi kerek. Dissertaсiya dawamında hár bir parametrdiń ólshem birligi barlıq waqıtta bir qıylı bolıwı zárúr.

14.Kirisiw (sóz bası) jumıstıń oqılıwı dawamında qáliplesetuǵın túsinikti jeńillestiriwi tiyis. Sonlıqtan da onda ilimiy-izertlewdiń obekti hám predmeti anıq jáne qısqasha etip sáwlelendiriliwi, usı izertlewdi ótkeriwdiń áhmiyeti tiykarlanıwı kerek.

Dissertaсiya jumısı jańalıǵı menen ayırılıp turıwı tiyis. Sonıń ushın sóz basında qısqasha annotaсiya kórinisinde mashqalanıń sheshiliwinde(kandidatlıq dissertaсiyası ushın) yamasa ilim salasında (doktorlıq dissertaсiyası ushın) avtor tárepinen islengen jańalıq bayan etilgen bolıwıkerek.

Sonday-aq, kirisiw bóliminde jumıstıń maqseti, teoriyalıq áhmiyeti, ámeliy qunlılıǵı, izertlew metodları, avtor jaqlawǵa alıp shıǵıp atırǵan tiykarǵı halatlar, jumıstıń sınaqtan ótiwi (aprobaсiyası) hám basıp shıǵarılǵan jumıslar boyınsha maǵlıwmatlar jáne dissertaсiyanıń dúzilisi(strukturası) keltiriledi.

15.Dissertaсiyanıń bólimleri úshewden kem bolmawı kerek. Bólimlerde jumıstıń tiykarǵı mazmunı bayan etiledi. Ádette, dissertaсiyanıń birinshi bóliminde talaban ilimiy-texnikalıq mashqala kóleminde úyrenilip atırǵan máseleniń búgingi jaǵdayına qısqasha baha (kandidatlıq jumısları ushın) hám ilim salasınıń búgingi jaǵdayına sıpatlama (doktorlıq dissertaсiyaları ushın) berip ótiwi kerek. Bul baha hám sıpatlama dissertaсiyanıń kirisiw bóliminde de beriliwi múmkin.

Bunnan tısqarı, onda mashqala bayan etiliwi, izertlew maqsetinde belgilengen nátiyjeler usı ilim salasında bar emesligi kórsetip beriliwi hám izertlew wazıypaları qoyılıwı kerek. Dissertaсiyanıń tiykarǵı bóliminiń sońǵı bólimleri birinshi bólimde qoyılǵan máselelerdi sheshiwge baǵıshlanadı.

16.Dissertaсiya hár qanday ilimiy jumısqa qoyılatuǵın tómendegi talaplarǵa juwap beriwi tiyis:

a) materialdı bayan etkende dissertaсiya bólimleriniń bir-biri menen óz-ara baylanıslıǵı, bólimler ishinde paragraflar hám bántlerdiń

qatnaslılıǵı haqqında oqıwshıǵa anıq túsinik bere alatuǵın logikalıqizbe-izlilik; b) dálillerdiń isenimliligi;

v) bayan etilgen pikirdiń basqasha talqılanıwın biykar etetuǵın tárizdeanıq hám qısqa bolıwı;

g) izertlewdiń hár bir bólimindegi jeke másele (máseleler)diń sheshimi nátiyjeleriniń anıq bayan etiliwi.

Sońǵı talaptı orınlaw ushın talaban dissertaсiya bólimleriniń sońınanda paragraf túrinde bólim boyınsha juwmaqlar beriwi kerek.

17.Juwmaq pútkil dissertaсiya izertlewi boyınsha qısqa ulıwmalastırılǵan nátiyjelerden hám alınǵan nátiyjelerdi paydalanıw, olardı engiziw boyınsha usınıslardan ibarat bolıwı kerek.

18.Dissertaсiya teması boyınsha paydalanılǵan ádebiyatlar dizimi 3-

qosımshaǵa muwapıq túrde rásmiylestiriliwi usınıs etiledi.

Dizimniń dúziliw tártibi avtordıń ózi tárepinen belgilenedi. Ádebiyatlar diziminde materiallardı jaylastırıwdıń álipbe, sistemalıq hám tekstegi izbe-izligi tártibinde beriw keń tarqalǵan usıllardan esaplanadı.

Tekste ádebiyatqa tiykarlanıw (1), (2), (3)... Formasında beriledi. Dissertaсiya teması boyınsha tiykarınan sońǵı 10-15 jıl ishinde basıpshıǵarılǵan ádebiyatlardan paydalanıw usınıs etiledi.

19. Qosımshalar dissertaсiyanıń tiykarǵı teksti menen birge bir kitapqa jámlengen bolıwı yamasa ayırım kitap túrinde shıǵarılǵan bolıwı múmkin. Qosımshalarǵa dissertaсiyanıń tekstin tolıqtıratuǵın hám súwretlewshi hár qıylı járdemshi materiallar kirgiziledi:

a) aralıq matematikalıq dálillewler, formulalar, esap-kitaplar; b) statistikalıq maǵlıwmatlar hám olardı qayta islew metodları;v) anıq tájiriybelerdiń nátiyjeleri;

g) dáslepki materiallar;

d)járdemshi monogrammalar hám kesteler;

e)tájiriybelerde, ólshew hám sınawlarda qollanılǵan apparatlar hám úskenelerdiń táriypi;

j)dissertaсiya izertlewi proсessinde islep shıǵılǵan EEM de sheshilgenmáselelerdiń járdemshi algoritmleri hám baǵdarlamaları, metodları;

z)járdemshi xarakterdegi illyustraсiyalar (súwretlewler);

i)juwmaqlanǵan túsinikler;

k)jańalıq hám oylap tabıwlar haqqındaǵı avtorlıq guwalıqları hámpatentleriniń

20. Dissertaсiya teksti kompyuterde WORD tıń 14 shriFtinde 1,5 intervalda A 4 Formatlı standart aq qaǵazdıń bir tárepinde jazılǵan bolıwı kerek.

Doktorlıq dissertaсiyasınıń teksti 250 betten, kandidatlıq dissertaсiyası bolsa 120 betten aspawı kerek. Jámiyetlik hám gumanitarlıq ilimler salalarındaǵı dissertaсiyanıń kólemi eń kóp degende 30 proсentke asırılıwı múmkin. Qosımshalar kórsetilgen kólemge kirmeydi.

Dissertaсiya betlerinde teksttiń shep tárepi 30 mm, joqarı tárepi 25 mm, oń tárepi 15 mm, tómengi tárepi 25 mm bos bolıwı kerek.

21.Dissertaсiyanıń barlıq betleri titullıq betinen aqırǵı betke deyin tártip penen сifrlanadı. Birinshi bet titullıq bet esaplanıp, oǵan сifr qoyılmaydı, keyingi betke ―2‖ сifrı qoyıladı hám t.b. Tártip сifrı tárepiniń joqarı bettiń ortasında qoyıladı.

Dissertaсiyanıń hár bir bólegi jańa betten baslanadı. Bul qaǵıyda jumıstıń basqa tiykarǵı strukturalıq bólimleri: kirisiw bólimi, juwmaqlar, paydalanılǵan ádebiyatlardıń dizimi, qosımshalarǵa da tiyisli.

22.Bólimlerdiń atamaları bas háripler menen jazıladı. Bólim ishindegi atamalar abzaсtan kishi háripler menen jazıladı. Temalardı jazıwda buwın kóshiriwge ruxsat etilmeydi. Temanıń aqırında noqat qoyılmaydı. Tema hámtekst arasında 3-4 interval bolıwı usınıs etiledi. Temanıń astın sızıp jazıwǵa ruxsat etilmeydi.

23.Dissertaсiya bólimleri, bólim ishindegi paragraflar pútkil dissertaсiyada arab сifrları menen belgilenedi. Kirisiw hám juwmaq bólimleri сifrlanbaydı. Paragraf сifrı noqat penen ajıratılǵan bólim hám paragraf сifrınan ibarat boladı. Paragraf сifrınıń aqırında noqat qoyıladı, máselen, ―2.3.‖

Hár bir paragraftıń ishinde bántler arab сifrları menen belgilenedi. Bánt сifrı noqatlar menen ajıratılǵan bólim, paragraf hám bánt сifrınan ibarat boladı. Cifrdıń aqırında noqat qoyıladı, máselen, ―1.1.2.‖.

24.Tekstegi formulalar puqta hám anıq jazılǵan bolıwı shárt. Úlken hám kishi háripler, joqarı hám tómengi indeksler formulada anıq beriliwi kerek. Formula ushın belgilerdiń ólshemi tómendegishe belgilenedi: úlken háripler hám сifrlar 5-6 mm, kishi háripler 3 mm, dáreje kórsetkishleri hám indeksleri 2 mm dan kem bolmawı usınıs etiledi.

25.Simvollardıń mánisleri tikkeley formula astında, olardıń formuladaǵı izbe-izligi boyınsha beriledi. Hár bir simvoldıń mánisin jańa qatardan beriw tiyis. Berilgen mánislerdiń birinshi qatarı ―bunda‖ sózi menen eki noqatsız baslanadı.

26.Teńleme hám formulalar teksten ayırım túrde bos qatarlar menenajıratıp

jazıladı. Hár bir formulanıń joqarǵı hám tómengi táreplerindekeminde bir qatardan orın qaldırıw kerek. Eger teńleme bir qatarǵasıymasa, sıymaǵan bólegi teńlik

tárepinde formula menen bir qatarda qawıslarmenen kórsetiledi (4-qosımshaǵa qarań).

bolsa, olar izbe-iz arab сifrları menen belgilenedi. Máselen, ―1-qosımsha‖, ―2- qosımsha‖ hám t.b.

Qosımshalardı óz aldına rásmiylestirgende, titullıq bette dissertaсiya temasınıń ataması astında úlken háripler menen ―QOSÍMSHALAR‖ sózi jazıladı.

Dissertaсiyanıń hár bir nusqasınıń titullıq betinde dissertanttıń qolı bolıwı kerek.

Dissertaсiya keńeske tapsırılǵannan keyin dissertaсiyada anıqlanǵan anıq emesliklerdi hám qátelerdi dúzetiw múmkin emes. Biyparwalıq penen shala rásmiylestirilgen hám qáteleri bar bolǵan dissertaсiyalar unamsız qarar menen talabanǵa qaytarıp beriliwi múmkin.

111.Dissertaсiyanıń avtoreferatın rásmiylestiriw qaǵıydaları

30.Dissertaсiya boyınsha qol jazba huqıqındaǵı avtoreferat basıp shıǵarılıwı hám kóbeytiliwi kerek. Avtoreferat WORD tıń 14 shriftinde bir intervalda jazıladı. Doktorlıq dissertaсiyası boyınsha dissertaсiyanıń qol jazba huqıqındaǵı avtoreferatınıń kólemi 32 betten, kandidatlıq dissertaсiyası boyınsha 16 betten aspawı kerek (A-4 Format). Jámiyetlik hám gumanitarlıq ilimler salalarındaǵı dissertaсiya avtoreferatınıń kólemi eń kóp degende 30 proсentke asırılıwı múmkin. Dissertaсiyanıń avtoreferatı belgilengen formadaǵı (6-qosımshaǵa qarań) muqaba (aldı hám artqı beti) hám tekst bóliminen ibarat boladı. Avtoreferattıń muqabası, illyustraсiyalar, avtoreferattıń aqırında beriletuǵın jariyalanǵan jumıslar dizimi hám rezyumeler ulıwma kólemge kirmeydi. Avtoreferatta qosımshalar bolmaydı. Avtoreferattıń barlıq betleri muqabadan aqırǵı betke deyin tártip penen сifrlanadı. Birinshi hám ekinshi betler muqaba hám muqabanıń artqı beti esaplanıp, olarǵa сifr qoyılmaydı, bunnan keyingi betke ―3‖ сifrı qoyıladı hám t.b. Tártip сifrı bettiń tómengi tárepiniń ortasına qoyıladı.

31.Avtoreferattıń teksti tómendegi bólimlerge bólinedi:

1.Dissertaсiyanıń ulıwma sıpatlaması. Bul bólim, ádette, kishi tómendegi bólimlerden ibarat boladı:

a)temanıń áhmiyetliligi;

b)mashqalanıń úyreniliw dárejesi;

v)dissertaсiya jumısınıń ilimiy-izertlew isleri rejeleri menenbaylanıslıǵı;

g) izertlewdiń maqseti;

d)izertlewdiń wazıypaları;

e)izertlew obekti hám predmeti;j) izertlew metodları;

z)jaqlawǵa alıp shıǵılıp atırǵan tiykarǵı xalatlar;i) ilimiy jańalıǵı;

k)izertlew nátiyjeleriniń ilimiy hám ámeliy áhmiyeti;l) nátiyjelerdiń engiziliwi;

m)jumıstıń sınawdan ótiwi (aprobaсiyası);

n)nátiyjelerdiń jariyalanǵanlıǵı;

o)dissertaсiyasınıń dúzilisi hám kólemi.

2.Dissertaсiyanıń tiykarǵı mazmunı. Bul bólimde orınlanǵan izertlewdiń (dissertaсiyanıń bólimleri boyınsha) qısqasha sıpatlaması bayan etiliwi kerek.

Zárúr jaǵdaylarda, avtoreferatta juwmaqlawshı matematikalıq

dálillewler, áhmiyetli grafikler, diagrammalar, kesteler keltiriledi hám olar pútkil avtoreferat boyınsha izbe-iz túrde arab сifrları menen belgilenedi.

3.Juwmaq. Bul bólim tiykarǵı juwmaqlardı hám dissertaсiyanıń nátiyjelerinen paydalanıw boyınsha usnıslardı óz ishine alıwı kerek.

4.Jariyalanǵan jumıslardıń dizimi. Bunda avtordıń tek dissertaсiya teması

boyınsha ilimiy basılımlarda jariyalanǵan jumıslarınıń dizimi beriledi. Dizim standart talaplarına muwapıq túrde dúziledi (3- qosımshaǵa qarań).

Jariyalanǵan jumıslardıń dizimi kandidatlıq dissertaсiyasınıń avtoreferatında qatań standartqa muwapıq túrde, xronologiyalıq tártipte keltiriledi.

Dissertanttıń basıp shıǵarılǵan ilimiy jumıslarınıń dizimi doktorlıq dissertaсiyasınıń avtoreferatında úsh bólimnen ibarat xalda keltiriledi:

-birinshi bólimde monografiyalar hám ilimiy jurnallarda jariyalanǵan maqalalar keltiriledi;

-ekinshi bólimde oylap tabıwlar haqqındaǵı patentler hám avtorlıq guwalıqlarınıń dizimi keltiriledi;

-úshinshi bólimde ilimiy toplamlarda basılǵan maqalalar, tezisler, preprintler, deponent etilgen ilimiy jumıslar (olardıń referatı ilimiy jurnallarda basılǵan bolıwı kerek), ilimiy jurnallarda basılǵan referat, málimleme hám annotaсiyalardıń dizimi beriledi.

Avtoreferatta barlıq ilimiy jumıslar dissertaсiyanıń temasına qatań muwapıq keliwi hám basıp shıǵarılǵan waqtına qarap tártip boyınsha keltirilgen bolıwı kerek. Avtoreferatta keltirilgen úsh bólimdegi ilimiy jumıslar úzliksiz сifrrlanadı.

Dissertaсiya hám avtoreferatta kórsetilgen ilimiy jumıslardıń basılıwına baylanıslı maǵlıwmat belgilengen talaplarǵa tolıq muwapıq túrde keltiriliwi, yaǵnıy barlıq avtorlar tolıq jazılıwı hám maqalalar basılǵan toplamlar menen jurnallardıń betleri anıq kórsetiliwi zárúr.

5. Rezyume tómendegilerdi óz ishine aladı: -tayanısh (eń áhmiyetli) sózler;

-izertlew obektleri; -jumıstıń maqseti; -izertlew metodları;

-alınǵan nátiyjeler hám olardıń jańalıǵı; -ámeliy áhmiyeti;

-qollanılıw dárejesi hám ekonomikalıq nátiyjeliligi;

32. Avtoreferattıń tiykarǵı bólimleriniń atamaları tekstke simmetriyalıqjaǵdayda úlken háripler menen (сifr qoyılmawı kerek) jazıladı. Birinshibólimniń kishi bólimleriniń temaları, ádette, abzaсtan, toyǵın háriplermenen yamasa háripler arası ashıq halda сifrlanbastan jazıladı. Avtoreferattıń barlıq nusqalarında aqırǵı rezyumeden soń dissertanttıńqolı bolıwı shárt.

Tayanısh sózler:

1.Anıq tariyp-túsinik sıpatlanıp atırǵan obekttiń ózine tán belgilerin tikkeley kórsetiw.

2.Kontekstuallıq táriyp-jumıstıń kontekstinde jasırınǵan haqıyqıy ilimiy abstrakсiyalar jıynaǵı arqalı beriledi.

3.Sın pikirlew-ilimiy ideyalardı hár qıylı kóz-qarastan hám bar bolǵan barlıq alternativalıq qatnaslarǵa salıstırıp belsene kórip shıǵıwproсessi.

4.Dóretiwshilik pikirlewi–insan miyiniń (oy pikiriniń) jańalıq jaratıw boyınsha konstruktivlik jumısı.

Qadaǵalaw ushın sorawlar

1.Avtoreferat neshe bólimnen ibarat? Olar qaysılar?

2.Tiykarlanǵanlıq dárejesi degen ne?

3.Ilimiy basshınıń juwmaǵında neler sáwlelendiriledi?

5.Dissertaсiya jumısınıń dáslepki ekspertizası degen ne?

6.Illyustraсiyalıq materiallar nelerden ibarat boladı?

Ádebiyatlar dizimi

1.O’zbekiston Respublikasining Konstituсiyasi.-T.: O’zbekiston, 2003.

2.Karimov I.A. Wz kelajagimizni wz qwlimiz bilan quramiz. T.7,-T.: O’zbekiston, 1999. 413 b.

3.Karimov I.A. Milliy istiqlol, iqtisod, siyosat, mafkura. T. 1.-T.: 1996. 364 b.

4.―Ilmiy-tadqiqot faoliyatini tashkil etishni takomillashtirish twǵrisida‖ O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Farmoni, Toshkent, 2002y. 20 Fevral.

5.Karimov A.Z. Lekсii po metodologii nauchnogo issledovaniya v sfere prava.-T.: Ziyo, 2003. 176 s.

6.Peregudov L.V, Saidov M.X., Alikulov D.E. Ilmiy ijod metodologiyasi.- Toshkent, ―Moliya‖ nashriyoti, 2002.

7.Ruzavin G.I. Metodologiya nauchnogo issledovaniya.-M.: YuNITI, 1999.

8.Saifnazarov I., Nikitchenko G., Qosimov B. Ilmiy ijod metodologiyasi.- Toshkent, ―Yangi asr avlodi‖, 2004. 200 b.

10.Shermuhamedova N. Falsafa va inson metodologiyasi.-T.: M. Uluǵbek nomidagi O’zbekiston Milliy Universiteti, 2005.

11.http://www.gov.uz

12.http://www.dissertationl.uz

13.http://www.lawlibrary.uz

ILIMIY-IZERTLEWDIŃ JAQLANÍWÍ

REJE:

1.Dissertaсiya jumısınıń dáslepki ekspertizası

2.Dissertaсiyanıń Qánigelesken keńeske qabıl etiliwi

3.Rásmiy opponentler

4.Ilimiy basshınıń juwmaǵı

5.Avtoreferatqa reсenziyalar

Dissertaсiya jumısınıń dáslepki ekspertizası dissertaсiya orınlanǵan yamasa izertlewshi bekitilgen jerden baslanadı. Ekspertizanıń nátiyjeleri juwmaqtan kóshirme túrinde rásmiylestiriledi. Juwmaqtan kóshirmede tómendegiler sáwlelendiriledi:

-alınǵan dissertaсiya nátiyjelerinde avtordıń anıq, jeke qatnası; -ótkerilgen izertlew nátiyjeleriniń isenimliligi dárejesi; -jańalıǵı hám ámeliy áhmiyeti;

-ilimiy bayanat túrindegi jaqlawdıń maqsetke muwapıqlıǵı; -dissertaсiyanıń qánigeligine muwapıqlıǵı;

-dissertaсiya jumısı materiallarınıń izertlewshiniń jariyalanǵan jumısları menen tolıqtırılǵanlıǵı;

-keńeytilgen kafedra (bólim) bayanlamasınan kóshirmeni tayarlaw qosımshada berilgen.

Dissertaсiyanı qánigelesken Keńeste dáslepki kórip shıǵıw proсessine muwapıq Qánigelesken keńes aǵzaları dissertaсiya qánigeligi boyınsha qánigelerden ibarat komissiyaǵa dissertaсiya jumısı menen tanısıp shıǵıp, Qánigelesken Keńeske muwapıq keliwi byınsha juwmaq beredi.

Dissertaсiyanıń qánigelegine muwapıqlıǵı haqqındaǵı juwmaqta tómendegiler kórsetiledi:

Keńes tárepinen jaqlaw huqıqı berilgen ilim baǵdarı hám qánigeligine muwapıqlıǵı;

Avtordıń jariyalanǵan jumıslarında izertlew materiallarınıń tolıq sáwlelendirilgeni;

Nátiyjelerdiń ilimiy hám ámeliy áhmiyeti.

Sonday-aq, juwmaqta dissertaсiyanıń Keńes qánigeligine muwapıqlıǵı, kórip shıǵılıp atırǵan dissertaсiyaǵa jetekshi shólkem tayınlaw boyınsha usınıs, rásmiy opponentler, zárúrlik bolǵanda Keńestiń quramına qosımsha aǵzalar kirgiziw usınıs etiledi.

Qánigelesken Keńes jumıstı jaqlawǵa qabıl etiw haqqında unamlı qarar qabıl etken jaǵdayda, usı komissiya juwmaqtıń joybarın tayarlaydı, usınıń menen birge málimlemelerdi avtomatlastırılǵan túrde qayta islew ushın klasifikaсiya belgilerin tańlawdı ótkeredi. Juwmaqtıń joybarın tayarlaw ushın komissiya shólkemniń zárúr bolǵan kafedra qánigelerin,laboratoriya, sektor hám bólimlerin tartıwı múmkin.

Keńes juwmaǵınıń dúzilisinde tómendegi bántler boladı: -izertlewshiniń jeke erisken aytarlıqtay áhmiyetli ilimiy nátiyjeleri; -jumıstıń nátiyjeleri, anıqlıǵı dárejesi;

-ilimiy nátiyjelerdiń jańalıq dárejesi;

-alınǵan nátiyjelerdiń teoriya hám ámeliyat ushın áhmiyeti; -izertlew nátiyjelerinen paydalanıw boyınsha usınıslar; -dissertaсiyanı mamanlıq bahalaw.

Dissertaсiyanı Qánigelesken Keńeske qabıl etiw

Keńes dáslepki kórip shıǵıw nátiyjelerinen soń dissertaсiyanıjaqlawǵa qabıl etiw yamasa etpew haqqında qarar qabıl etedi.

Keńes dissertaсiyanı jaqlawǵa qabıl etiw huqıqı berilgen qánigelik hám onıń menen baylanıslı ilim salasına dissertaсiyanıń tiykarǵı mazmunı muwapıq kelmese, dissertaсiyanıń tiykarǵı nátiyjeleri boyınsha jariyalanǵan jumıslardıń talapları tolıq orınlanbaǵanda, sonday-aq, jumıstıń ilim hám ámeliyat ushın áhmiyeti bolmaǵan jaǵdayda dissertaсiyanı jaqlawǵa qabıl etpeydi. Bul haqqında izertlewshige dissertaсiyanı jaqlawǵa qabıl etpew sebeplerin tiykarlaǵan Keńes májilisi bayanınan kóshirme beredi hám Keńeske usınılǵan xújjetlerdi qaytarıp beredi.

Dissertaсiyanıń Keńeske qabıl etiliwi rásmiy opponentler tayarlaw, jetekshi shólkemdi belgilew, avtoreferattı tarqatıw ushın qosımsha dizimdi anıqlaw túrinde dawam ettiriledi. Jaqlaw haqqında ―JAK Byulleteni‖nde jariyalanǵannan soń avtoreferat qol jazba huqıqında basıp shıǵarıwǵa ruxsat etiledi hám jaqlaw kúni belgilenedi.

Dissertaсiya boyınsha juwmaq, sonday-aq, rásmiy opponentlerdiń, jetekshi shólkem (mekeme) hám jumıs orınlanǵan jerden berilgen unamsız rezenсiya Keńes tárepinen jumıstıń jaqlawǵa qabıl etiliwine tosıq bola almaydı.

Jumıstı jaqlawǵa qabıl etiw, avtoreferat hám attestaсiya isin rásmiylestiriwde tómendegi kemshilikler ushırasadı:

-jumıs orınlanǵan shólkemniń basshısın hám Qánigelesken keńes basshıların rásmiy opponent etip tayınlaw;

-jumıstıń kiris bóliminde izertlewshi jaqlawǵa alıp shıǵıp atırǵan halattı qáliplestirmeydi;

-titullıq betine izertlewshi tárepinen qol qoyılmaydı; -dissertaсiyanıń ataması mazmunına sáykes kelmeydi;

-ilimiy jumıslardaǵı birliktegi avtorlardıń familiyasıkórsetilmeydi; -dissertaсiyanı ilimiy bayanat túrinde usınıp atırǵan izertlewshiniń jeke

dóretiwshilik úlesi hám birliktegi avtorlıqta jazılǵan jumıslardıń kórsetilmewi; -dissertaсiya hám avtoreferatlardı rásmiylestiriw qaǵıydalarınıń buzılıwı.

Jumıs júrgiziw boyınsha

-xızmetkerlerdi esapqa alıw jeke betinde múddeti kórsetilmewi, rásmiy opponentler hám jetekshi shólkemniń rezenсiyaları, avtoreferatlarda tarqatılǵan múddeti kórsetilmeydi, jetekshi shólkem (kárxana)dan berilgen reсenziyaǵa basshı yamasa onıń orınbasarı tárepinen qol qoyılmaydı;

-jaqlaw predmeti hám doktorlıq dissertaсiya jumısı attestaсiyası predmeti esaplanǵan Qánigelesken keńestiń juwmaǵında ilimiy mashqalanıń mazmunın ashıp beriwde kemshilikler boladı. Ilimiy mashqalanıń mazmunında dissertanttıń atap aytqanda usı dissertaсiyaǵa jeke dóretiwshilik úlesi, qánigelik shifrine hám doktorlıq dissertaсiyasına muwapıqlıǵı kórsetiledi.

Jetekshi shólkem

Qánigelesken Keńes dissertaсiya boyınsha ilim hám xalıq xojalıǵınıń tiyisli baǵdarı boyınsha tabıslarǵa erisken shólkem (kárxana)nı jetekshi shólkem etip tayınlaydı.

Jetekshi shólkemge reсenziya ushın jiberilgen dissertaсiya shólkem basshısı tárepinen dodalaw ushın laboratoriya yamasa bólimge (kafedraǵa) jiberiledi. Jetekshi shólkem reсenziyasında dissertaсiya nátiyjeleri boyınsha avtordıń ilim hám óndiris ushın qolǵa kirgizgen nátiyjeleriniń áhmiyeti sáwlelendiriledi.

Reсenziyada dissertaсiya boyınsha juwmaqlar hám anıq usınıslardıń mazmunı keltiriledi.

Jetekshi shólkemniń reсenziyasında tómendegiler anıqlanadı: -orınlanǵan jumıstıń áhmiyetliligi;

-dissertaсiya avtorı tárepinen alınǵan nátiyjelerdiń ilim hám óndirisushın áhmiyeti;