Kewil tolqını jıynaǵı 2-bolim

Toǵaylıqta joytıp alǵan baǵıtın,

Keler júytkip arbalı bir qanazat.

Orazbay SÁTBAEV.

ANAJAN

Gúldey ashılıp júrsin dep

Úyine sán bersin dep Lala kibi jarqırap

Hadal miynet tapsın dep

Ardaqlı insan bol

Nákaslerge berme qol.

ÁKEJAN

Saxıylıǵıń biliner eki kózińnen,

Aytqan sózlerińnen, aytqan gápińnen, Panamsań sen meniń qorǵanatuǵın, Ardaqlaytuǵın arımsań, sen meniń ákem.

Rasgóylikti ázelden úyretken sen, Balalıq shaǵımnan sanama pitken, Erkeleymen oynayman seniń qasıńda, Kámalǵa jetkergen ózińseń ákem

JOLÍŃ TÚSSE JÚREGIMNEN XABAR AL…

Kózlerim jolıńa qarap tur hayran,

141

Júregim shawıp tur kibi bir jeyran, Sen maǵan biypárwa, júrgeniń sayran, Jolıń tússe júregimnen xabar al.

Kewilim sezedi seniń keleriń, Sárwi tal astında sáwbetleskeniń, Aralap awıldı birge gezgenim, Jolın tússe júregimnen xabar al.

Tek eles bolmasın ótken kúnimiz, Sırlas bolıp, ótkergen sol túnimiz, Kewil soraspaspız endi birimiz, Jolıń tússe júregimnen xabar al.

Geyde dospız, birin-biri satpaǵan, Geyde juppız, shiyrin sózge qanbaǵan,

Ótken kúnler yaddan heshte shıqpaǵan, Jolıń tússe júregimnen xabar al.

U. Tajimuratova.

MEN ESLESEM ANAMDÍ

Saǵınǵanda alıslarda,

Men qasına baralmaspan,

Endi onı bir ómirge,

Men qayta kórealmaspan.

Búgin qálem alıp taǵı esledim, Shoqlıǵım, qayǵımdı bárin izledim,

Aybatlanǵan arıslanday kewlińde,

142

Aytalmaǵan sózlerińdi sezbedim.

Aq qaǵazdı jáne qara etkenim, Negizi ol kóz jasımǵoy tókkenim, Bawırıma bir basqım keldi apa, Kópten beri túslerimde kórgenim.

KANAL JAǴASÍNDA

Doslıq kanalı aǵıs háwjinde, Júregim dúkildep soǵıw pátinde, Sol ájayıp gezler al endi búgin, Sezimim dáryada ıǵıw kúshinde.

Gúwası bul dárya ashıqlıǵımnıń,

Íshqıńda ot bolıp kúygenligimniń, Kewlim qan jılap júrgen kúnlerim,

Gúwası bul dárya kóz jaslarımnıń.

Dáryanıń bası biziń mákan, Dáslepki posa miyrimim qanǵan,

Ózin menen dep edim ǵoy baǵıtım,

Átteń baxıt bizden árman qalǵan.

Saǵınıshqa tolı uzaq taǵı tún, Esletip janım seni hár kún, Talpınıp kanalǵa ózindi izlep, Jáne sol sezimdi qumsadım búgin.

N. Jańabaeva.

143

ANA TILIM – NÍSHANÍM

Jıllar ótip, kóp ásirler ótse de, Izimizden neshshe áwlad jetse de Jasaǵaysań, ana tilim nıshanım. Tasqa pitken jazıw óship ketse de.

Ana tilim anam bergen tárbiya, Ana tilim tartıw kúshim márgiya, Ana tilim babalardan miyras ol,

Ol bolmasa bolarman men zım-ziya.

Ana tilim tariyxıń bir shejire, Táriypleyin milletimdi máńgige. Jırlanasań qaharmanlıq, mártlikte, Dástan bolıp Alpamıs hám Edige.

Qobızımdı tolǵandırsa jırawım, Men perzentpen kerek seni jırlawım. Sennen quwat alıp Ájiniyaz, Berdaq, Dúnyaǵa tanıldı Tólek, Ibrayım.

Abbaz, Sadıq, Tilewbergen shayırlar, Keńesbay, Tólepbergen sózge tayınlar, Seni tawap etken, ullı nıshanım.

Sen bar bolsań kókte quyash ayım bar.

Bayraq etip qaraqalpaq zibanın,

144

Keleshekke qádem taslar quralım. Sen bar bolsań qaraqalpaq xalqım bar. Sen meniń nıshanım,meniń uranım!

AWÍL HAYALÍ

Iyilip túsiwden shańaraǵına,

Jaqsı niyetlerin qoyıp aldına,

Xızmet etken elge , ata-anaǵa,

Mehriban kelinseń, awıl hayalı.

Biriń tárbiyashı, biriń muǵallim, Jaqsılıqqa jetelep balanıń kewlin,

Álpeshler abaylar, keleshek gúlin, Mehriyban pedagog, awıl hayalı.

Birińiz diyxansız,birińiz sharwa, Miynet penen ırısqıńız kól dárya, Mańlay teri menen jetken baxıtqa, Miynet pidayısı, awıl hayalı.

Shaqırsań «Aǵası-aw! dep» ornı dım bólek. Húrmet, sıylasıqta hámmege órnek,

Qıyın qıstawlarda biri-birin demep, Opadar qostar, ol, awıl hayalı.

Ulın úyli etip, dúzetse Watan,

Qızların uzatıp baxtın soraǵan,

145

Quda-qudamdallı bolıp qáterjam, Eldi-elge tanıtar, awıl hayalı.

Etken mehirinen kewli zawıqlı, Ulı-qızınan súygen aqlıq-shawlıqtı Dúnyadaǵı eń bir ullı baxıttı, Iyelegen senseń, awıl hayalı.

Dáryabay Dáwletmuratov.

KEL BÁHÁRIM

Shırayıńdı ashqıl, xosh kel áhárim,

Gózzallıq qulpırtsın álemniń ústin, Bul áyyyam payızlı jaylarda hár kim,

Eń gózzal demlerdi quwanıp kútsin, Húsinde, jamalda bir dana bolıp– Jáne Nawrız keldi jer hám aspanǵa.

Gúller jılwasına úyles bul demde, Arıw qızlar kúlkisi oyatar ilham, Mine zawıqqa toldı jırshı búlbilde, Onıń ózi almas shayır, qıssaxan. Kelinshek mısalı jánana bolıp– Jáne Nawrız keldi qutlı mákanǵa.

Báhárim! Jaynay ber, qulashıńdı jaz, Qoyınıń hár kúni quwanıshqa tolsın.

146

Úmit penen kútken insanǵa qullas. Jasıl maysaların payandoz bolsın. Eldiń baxtı ushın dúrdana bolıp– Jáne Nawrız keldi Qaraqalpaqstanǵa!

NAWRÍZ

Jerge mehir berip, quyashqa jalın, Kirip keldi áyne shaǵlarda Nawrız, Jasıllıqa bólep, ashıp jamalın, Gezbekte tawlarda, baǵlarda Nawrız.

Jaǵımlı namaday zawıq baǵıshlaydı, Juǵır–juǵırları qarlıǵashlardıń. Jasarıw arzıwı barǵa uqsaydı,

Bir ásir jasaǵan gújim aǵashlardıń.

Úmit ushqınlaydı hár gúl–sheshekte, Maqsettiń nápesin alıp keler samal. Kewilden joǵalar giyne hám ókpe, Júrekler Nawrızdan quwanısh tabar. Nawrızım, nawrızım jawın sendegi, Tábiyattı páklep juwıp qoyadı. Sıyqırlı ayqulaq jeti reńdegi, Kógildir aspandı bir sát boyadı.

JOLAWSHÍ

Qorǵasınǵa uqsaydı bultlar,

Zil bop basar eki ıyıqtan.

147

Óńmenińnen iyterer samal, Qorqıtqanday qıyınshılıqtan.

Adımıńdı alǵa attırmas,

Hátte artqa serpildiredi.

Uwlar–shuwlar bir dem de tınbas, Mástan kempir bolıp kúledi.

Alǵa qoyǵan maqset, ármanlar, Umtıldırar kúsh–jiger berip. Tózimińe tózbeydi samal, Ayaǵıńa jıǵılar kelip.

Arıw quyash shıǵar jarqırap, Erip keter qorǵasın bultlar. Jolawshını alıslar sharlap, Sozıladı keń aydın jollar.

Japaq ShAMURATOV.

ROMANS

Solay uyǵarıstı, solay kelisti, Júzimzardıń sayasında kóristi. Opadarlı bir shańaraq bolıwǵa, Bekkem turıp, bekkem wáde beristi.

Bes jıl ótti,

148

Buzılıstı háreket. Párshelenip ketti tawday bereket,

Sıy qalmadı birge ayran isherlik, Isenimdi joydı gáp-sóz – páleket.

Jáne uyǵarıstı, jáne kelisti: Shala pitken úydi satıp bólisti,

Áke qızdan, ana uldan alıslap, Saw basqa sawdalı mashqala tústi

Baylandı múriwbet – miyrim bulaǵı.

Óshti shańaraqtıń úmit shıraǵı. Bayaǵılar qaldı júzim baǵında,

Áwmet qırın qarap, ıǵbal jıladı.

QÍSQA QOSÍQLAR

Adamzattıń muhabbatı, miyrimi—

Ómir aǵısınıń ájep iyrimi.

* * *

Mıń hásiret, ǵawǵa salıp basıma, Táńir, «dospan» degenlerden asıra.

* * *

Sap ıshqıǵa megzer aldamshı sezim, Muhabbattan parqın ayırar óziń.

* * *

Ótse de qızlardıń jeti dúrkini,

149

Hesh birine kewil qoymaw kúlkili.

* * *

Topıraǵıń qaydan alıp iylengen? Shalqasına shaytan túser hiyleńnen.

Qalbay REYPNAZAROV.

USTAZLAR

Hár bir oqıwshınıń qálbinde turǵan, Bilim kitabınıń mazmunı bolǵan, Bárqulla mehriban anańday insan, Bas iyemiz sizge, áziz ustazlar!

Sabaǵıńız keleshekke gilt bolar, Aǵla pazıyletiń kewilge unar, Kózińizde bárha nur jaynap turar, Sheksiz minnetdarmız, áziz ustazlar!

Eslegen waqtımda sizdi mudamı, Oyımda eń jaqsı táriyp turadı, Biraq, jetkeriw qıyın boladı,

Ádiwli, ardaqlı, áziz ustazlar!

WATAN

Írası sóz tappay jazdım táriyplep, Wah, seniń táriypiń teńsizdur maǵan. Mehrimdi jetkeriw múshkil súwretlep,

150