Filosofiya, etika, estetika, logika
.pdf
Súwretlew óneri
2. Skullptura. Tiiykarǵıı súretllew usııllıı – lepka xarakteri, kólem, material, siluet, svet.
Áhmiiyetii boyıınsha stanokllııq (byust, kóp figuralı kompoziciya h.t.b), monumentallllııq (estelliik) túrllerge bólliinedii. Kóllemii boyıınsha dóńgellek skulptura hám relef (relef, barelef, gorelef) túrleri bar.
192
Súwretllew óneri
Grafiika. Tiiykarǵıı súwretllew usııllıı – sıızııq, daq, ton. Túrleri – stanoklıq (súwret hám estamp yaki gravyura. Gravyuranıń túrleri – ksilografiya (aǵashta), ofort (metallda), litografiya (tasta), linogravyura (linoleumda)Ń
Kitaplıq;
Plakat;
óndiiriislliik grafika.
193
Súwretllew ónerii
Ámelliiy-dekorattiivlliik iiskussttvo.. Túrllerii –prakttiikallııq áhmiiyettii boyıınsha (mebell,, posuda,,yuvelliir buyıımllarıı);
Orıınllanııw xaraktterii boyıınsha (kórkem naǵıısllııttiigiis,, aǵashqa oyııw,, rospiis) ;;
Dórettiilliiwmatteriiallıına qaray (mettallll,, súyek,, keramiika h.t.b) ;
Tiiykarǵıı óllshemÚ payda hám sullııwllııqttııń biirlliigii
194
Qosımsha №3
41. Kelbetsizliktiń kórinisleri neden ibarat? |
|
1. simmetrianıń buzılıwınan |
57.Iskusstvonıń waqıtlıq toparına ne ne kiredi? |
2. reń hám seslerdiń buzılıwınan |
*1.ádebiyat, muzıka |
*3.garmoniyaga jat obraz hám formalardıń |
2. arxitektura, skulptura, jivopis |
kelip shıǵıwınan (satkınlıq. Buzıqlıq, |
3. teatr, kino |
kelbetsizlik) |
4. skulptura |
4.tek abeshiylik |
5. jivopis |
5. komiklik Gana |
|
|
58.Iskusstvonıń keńislilik-waqıtlıq toparına ne |
42.Orta ásirdegi Shıǵıstıń ullı shayırları |
kiredi? |
1. Ferdausiy |
1. ádebiyat, muzıka |
2. Furkat |
2. arxitektura, skulptura |
*3.Nawayı,Nizamiy, Ferdausiy |
*3.teatr, kino |
4.Xamza |
4. jivopis |
5.Abay |
|
|
59. «Ajiniyaz» operasınıń namasın jazǵan |
43. Gózzallıq qanday formalarda kórinedi? |
kompozitor |
1. tábiyat qubılısları, materiallıq,óndiris |
1.G.Amaniyazov |
ónimleri, jámiyetlik qatnasıqlar |
*2.N.Muxammedinov |
formaları |
3. X.Turdıqulov |
2. adamlardıń kún keshiriwi tarawında, |
4. A.Sultanov |
iskusstvoda |
5. G.Demesinov |
*3. 1 hám 2 |
|
4.muzıkada,jivopiste |
60.Jivopistiń akvarelden ayırması. |
5. skulpturada |
1.boyaw menen salınadı |
|
*2.maylı boyaw menen salınadı |
44. Qayǵılılıq kategoriyası |
3. suw boyaw menen salınadı |
*1.gózzallıqtıń ózine qarsı turǵan jamanlıq |
4. qızıl boyaw menen salınadı |
kúshlerine qarsı aktiv gúresiwdegi jeniliwi, |
5. kók hám Sarı boyaw menen salınadı |
apatqa ushırawı |
|
2. qayǵı hásiret |
61.Qaraqalpaqstannıń jetekshi |
3. qapa bolıw |
skulptorları |
4. irenjiw |
1. J.Izentaev, B.Jalalov |
5. uayım ǵana |
2. A.Volkov, I.Savickiy |
|
*3.J.Quttımuratov, D.Tóreniyazov, |
45.Qaraqalpaq xalkınıń tariyxındaǵı qaygılı |
X.Matkarimov |
waqıyalar qaysı ádebiy shıǵarmalarda |
4.A.Shpade, B.Edilbekov |
sáwlelengen? |
|
*1. «Posqan el», «Qaraqalpaq dástan», |
62.Qaraqalpaqstanda respublikalıq áhmiyettegi |
«Bozataw» |
neshe teatr bar? |
2. «Mugallimge raxmet» |
1. bir |
3. «Aktrisanıń ıǵbalı» |
2. eki |
4. «Máspanbettiń túsi» |
*3.úsh |
5. «Íǵbal sokpaqarı» |
4.tórt |
|
5.bes |
46.Kúlkililiktiń tiykarında ne bar? |
|
*. jámiyetlik turmıstaǵı qurıp baratırǵan |
63.Qaraqalpakstannıń mámleketlik |
xáreketler hám rawajlanıp baratırǵan |
gimniniń sózin jazǵan shayır |
haqıyqatlıqtıń qaramaqarsılıq |
1. J.Aymurzaev |
2.jaǵımsız qılwalar |
2. T.Qayıpbergenov |
|
*3.I.Yusupov |
|
4. T.Matmuratov |
|
5. K.Raxmanov |
|
|
195
3.kemsitiw
4.oyın
5.tek házil
47.Iskusstvonıń túrleri
1.arxitektura, skulptura
2.teatr, kino
3.ádebiyat, muzıka, jivopis
*4 . 1,2,3 5.Kino
48. Talant
1.adamnıń qolınan hámme nárseniń keliwi
2.,bir kasipti jaksı iyelew
*3.obrazlıq oylay alatuǵın joqarı rawajlanǵan uqıp
4.kóz-karas
49.Kórkem óner iyesiniń dóretiwshilik xızmetinde neler úlken rol oynaydı?
1.sawatlı bolıw
2.talantlı bolıw
3.tájiriybeli bolıw *4.1,2,3
50.Iskusstvonıń jámiyetlik sananıń forması sıpatında ózgesheligi
*1.xaqıyqatlıqtı kórkem obrazlı sáwlelendiriw
2.siyasiy programmalar túrinde sáwlelendiriw
3.adamgershilik normaları túrinde sáwlelendiriw
4.huqıq normaları túrinde
sáwlelendiriw
5. xaqıyqatlıqtı túsiniklerde sáwlelendiriw
51.Iskussvto komunikativlik sistema sıpatında qanday buwınlardan turadı?
1.kórkem-tvorchestvo
2.kórkem shıǵarma
3.kórkem túsinik *4.1,2,3 5.1,2
52.Iskusstvonıń sociallıq funkciyaları
1.biliw, komunikativlik, (qarımqatnaslıq)
2.tárbiyalıq
*3. 1,2
4. 2
53.Iskusstvonıń túrlerin klassifikaciyalawdaǵı belgili dárejede turaqlaskan principleri
64. Estetikalıq tárbiya
1.bilimlerdiń, tárbiyalaw quralları menen estetikalık tásir etiw qurallarınıń jıyıntıǵı
2.adamlardıń hár tárepleme estetikalıq rawajlanıwındaǵı tamiyn etetuǵın ilajlardıń jıyıntıǵı
*3. 1,2
4.Ádep-ikramlıkqa tárbiyalaw menen sheklenedi
65.Estetikalıq baxalıqlardaǵı ulıwma adamzatlıq
*1.xámme adamlarǵa , pútkil adamzatqa tiyisli baxalıqlar
2.milletler aralıq ramkadan sheklengen baxalıqlar
3.bir xalıqqa ǵana tiyisli baxalıqlar
4.bir region xalıqlarına tiyisli
baxalıqlar
66.Estetikalıq baxalıqlardaǵı milliyliktiń elementleri
1.milliy specifika, ulıwma adamiyzatlıq baxalıqlar
2.milletler-aralıq baxalıqlar *3.1,2
4.bir regionǵa tiyisli baxalıqlar
67.Ózbekstannıń Qaraqalpaqstannıń
biyǵárezligin bekkemlewde ruwxıy miyrastıń qatnası
1.burınǵı sistemanıń baxalıqların qalay bolsa biykarlaw solay biykarlaw
2.ótmishtiń baxalıqlarına stixiyalı, aldıartına qaramastan qaytıp keliw, zamanagóylikti maqullamaw.
*3.tariyxıy tájiriybe shın mánisinde miyraslıqqa tiykarlanıw
4.ótmishti ulıǵlaw sana
68. Bazar qatnasıqları hám estetikalıq baxalıqlar
*1.miynette hám miynetten tısqarı sferada dóretiwshilik baslamanıń kúsheyiwi
2.estetikasızlanıw
3.tábiyat penen jámiyettiń garmoniyasınıń buzılıwı
69.Kórkem metod
*1.xaqıyqatlıqtıń ideyalıq-estetikalıq baxalaw, kórkem ulıwmalastırıw principleriniń jıyındısı 2.dóretiwshilik
3.kórkem iskerlik
196
1.keńislik
2.waqıtlıq
3.keńislik-waqıtlıq *4. 1,2,3
5.seziwlik
54.Ádebiyattıń tiykarǵı tarawları
1.lirika
2.komediya, tragediya *3.lirika, dástan, drama 4.lirika, tragediya 5.lirika, komediya
55.Atqarılıw usılına qaray muzıkanıń bóliniwi *1.vokallıq, instrumentallıq
2.opera, simfoniya
3.xoreografiya
4.bariton
5.soprano
56.Iskusstvonıń keńislilik toparına neler kiredi? 1.ádebiyat
*2. arxitektura, skulptura, jivopis
3.teatr, kino
4.teatr
5.muzıka
4.kórkem oy
70.Prezident I.Karimovtıń qaysı miynetinde elimizdiń XXI ásir bosaǵasındaǵı turaqlılıq hám progressiniń kepilliginiń sharayatlarınıń biri sıpatında ruwxıy baxalıqlardıń hám milliy ózin-ózi ańlawdıń tikleniwi aytıladı? *1.Ózbekstan XXI ásir bosaǵasında
2.Ózbekstan ekonomikalıq reformaların tereńlestiriw jolında
3.Túrkistan ulıwma úyimiz
4.Ózbekstannnıń óziniń jańalanıw hám rawajlanıw jolı
71.Muzıkalıq áspaplar tiykarınan neshe gruppaǵa bólinedi?
1.qaǵıp shertiletuǵın áspaplar
2.úplep, urıp shertiletuǵın áspaplar
3.klavishli áspaplar, tarlı aspaplar *4. 1,2
5.2, 3
72.Qaraqalpaqlarda toylarda aytılatuǵın qosıqlar?
*1. «Toy baslar», «aytım tal», «bet ashar»
2.«ullı ziban»
3.«arba aydasam altaqtaǵa minemen»
4.«posqan el»
197
Logika páninen lekciya sabaqlarınıń texnologiyalıq kartaları.
198
№1 Tema: Logika páni hám onıń áhmiyeti
Kirisiw lekciyası Toparı: 2-kurs Yuridika fakulteti.
Studentlerdiń qabilet dárejesi: III-dáreje( evristikalıq )
Oqıtıw waqtı: 2 saat
Oqıtıw |
sabaǵınıń |
1. |
Logikanıń predmeti hám áhmiyeti. |
strukturası/ |
|
2. |
Oylawdıń formaları hám nızamları. |
|
3. |
Logikanıń rásmiylestirilgen tili |
|
|
|
||
Lekciyanıń jobası |
|
|
|
|
|
|
|
Oqıw sabaǵınıń maqseti: Durıs oylaw mádeniyatın qáliplestiriw, oylaw nızamları hám formaların durıs qollanıw kónlikpesin, tájiriybesin payda etiw
Pedagogikalıq wazıypaları: |
Oqıtıw háreketiniń nátiyjesi: |
|
|||
1. Logika pániniń payda bolıwı |
1. |
Logika pániniń payda bolıwı |
|
||
xaqkında xabar beriw. |
xaqkında aytıp bere aladı.. |
|
|||
2. Logikanıń izertlew obektin |
2. |
Logikanıń izertlew obektin biledi. |
|
||
túsindiriw. |
3. |
Abstraktlik oylawdıń seziwlik |
|
||
3. Abstraktlik oylawdıń seziwlik |
biliwden ózgesheligin biledi. |
|
|||
biliwden ózgesheligin túsindiriw. |
4. |
Oylawdıń tiykarǵı formaları |
|
||
4. Oylawdıń tiykarǵı formaları |
biledi. |
|
|||
túsindiriw. |
5. |
Olawdıń tiykargı nızamların biledi |
|
||
5. Olawdıń tiykargı nızamların |
6. |
Logika pániniń áhmiyetin túsinedi.. |
|
||
túsindiriw |
|
|
|
|
|
6. Logika pániniń áhmietin |
|
|
|
|
|
kórsetiw. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Oqıtıw usılları |
lekciya, vizualizaciya, |
|
|||
|
|
|
|
|
|
Oqıtıw jumısın |
Frontal, individual |
|
|||
shólkemlestiriw formaları |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Oqıtıw quralları |
Lekciya tekstleri, vizual materiallar, |
|
|||
|
|
|
|
|
|
Oqıtıw sharayatları |
Video proektor menen támiynlengen |
|
|||
|
|
auditoriya |
|
||
|
|
|
|
|
|
Monitoring hám bahalaw |
Test . |
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
Texnologiyalıq karta |
|
|||
|
|
|
|
|
|
Jumıs basqıshları, |
|
|
Iskerliktiń mazmunı |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Oqıtıwshınıń |
|
|
Studenttiń |
|
|
|
|
|
|
|
199
waqıt |
|
|
|
|
|
Birinshi |
1.1. Pánniń ataması, auditoriyalıq |
Tıńlaydı, pánniń ataması |
basqısh. |
saatlar, óz-betinshege ajıratılǵan |
saatlar sanın jazıp aladı. |
Kirisiw |
saaatlar sanı hám bahalaw kriteriyleri |
Temanıń ataması, jobası |
bólimi. (15 |
menen tanıstırıw. |
hám ayrım ádebiyatlar |
minut) |
1.2. Temanıń ataması, jobası hám |
atamaların jazıp aladı |
|
ádebiyatlar dizimi menen |
sorawlar |
|
tanıstırıw (Qosımsha №1). |
beredi. |
|
|
|
Ekinshi basqısh. |
2.1. Jobada belgilengen |
Tıńlap, áhmiyetli túsinik |
Tiykarǵı bólim. |
máselelerdi izbe-iz túsindiredi. |
hám anıqlamalardı |
(55 minut) |
(Qosımsha №2). |
konspektlep baradı, |
|
2.2. Jobadaǵı hár-bir máseleden |
sorawlar beredi. |
|
keyin soraw-juwap ótkeredi. |
|
Úshinshi |
3.1. Temanı juwmaqlaydı, eń |
Sorawlar beredi. Testi |
basqısh. |
tiykarǵı túsinik hám |
awızeki dodalaydı. |
Juwmaqlawshı |
problemalarǵa dıqqattı |
Kelesi sabaq temasın jazıp |
bólim. |
qaratadı. |
aladı. |
(10 minut) |
3.2. test tapsırmaların beredi |
|
|
3.2. Kelesi sabaq teması menen |
|
|
tanıstıradı. |
|
Qosımsha №1 |
|
|
Логика пәни ҳәм оның әҳмийeти.
Жобасы:
Логиканың прeдмeти ҳәм әҳмийeти.
Ойлаўдың формалары ҳәм нызамлары.
Логиканың рәсмийлeстирилгeн тили
200
Temanı úyreniw ushın usınıs etiletuǵın ádebiyatlar dizimi:
•Xayrullaev M, Xanberdiev. Mantiq. T.1993
•Kirillov V., Starchenko A. Logika. Vısshaya shkola.1987
•Ivlev Yu.Logika. MGU 1992
•Ivanov E. Logika.M.1996
•Uprajnenie po logike.M.1992
•Alekseev A..Argumentaciya.Poznanie.Obshenie.MGU.1991
•Svincov V.Logika M.1987
•Kurbatov V.Logika M. “Feniks” 1996
•Ivin A. Logika. M 1997
•Ivin A. Iskusstvo pravilno mıslit.M.1990
•Berdimuratova A. Logika N.2005.
201