
DÓRETIWSHI TULǴALAR
.pdfxızmetkerler juwapker boladı buǵan. Novellanıń óziniń specifikası bar, kerek bolsa jazılıw manerası bar. Ol ulıwma gúrriń menen teń bolmaydı. Sol ushın novella jazıw ańsat emes. Kópler arasında novella ol kishkene gúrriń degen túsinik júredi, bul ulıwma qáte. Joqarıda aytqanımday novella gúrriń emes. Onıń kólemi povesttey de bolıwı múmkin, gáp onıń kóleminde de emes, al ishindegi waqıyalardı súwretlew usılında. Máselen, Gi de Mopassannıń novellaları úlken kólemde jazılǵan, biraq hesh kim onı usı waqıtqa shekem kishkene gúrriń dep atamaǵan.
Soraw: – Marat aǵa, siz «Aq vokzal» romanın jazdıńız, bir neshe povestlerińiz bar. Ásirese «Toǵay qosıǵı» povestińiz ekologiyalıq temada jazılǵan kólemli shıǵarma bolıp tabıladı. Úlken janrda jazǵan basqa shıǵarmalarıńız tuwralı da aytsańız.
Juwap: – «Aq vokzal» romanınıń jurnal variantı járiyalandı. Endi onı óz aldına kitap etip shıǵarıwǵa qárejet bolmay atır. Sol ushın kitaptı qısqartıńqırap, ıqshamlap baspaǵa tayarlap qoyıppan. Bunnan soń da eki-úsh romanım tayar turıptı. Bilesizler, jazıwshı shayırlar da, ulıwma dóretiwshiler arasında ele shıqpaǵan shıǵarmaları tuwralı anaw-mınaw dep ayta bermeydi, sol ushın bular tuwralı waqtında kóre berersizler. Biraq, báribir bir nárseni aytıp ótiwim kerek, meyli ol roman bolsın, meyli povest pe, bári bir olardı jazıw dım ańsat emes. Sebebi, roman bul – úlken polotno, bunda úlken dáwir boladı, qaharmanları kóp boladı, waqıyaları kóbirek sol ushın olardıń hámmesin bir koordinata da ushlastırıw ańsat emes. Bunıń ushın waqıt kerek boladı, shıdamlıq hám jazıp atırǵan shıǵarmanıń mazmunın, negizin óziń dáslep túsinip alıwıń kerek boladı. Bunnan soń basqalardı jazǵanıńa isendire alasań.
Soraw: – Marat aǵa, siziń novellalarıńızda hár qıylı texnikalıq, ásirese matematikalıq terminler qollanıladı. Bul álbette, jaqsı nárse, solay bolsa da terminler boyınsha ózinizdiń pikirińizdi bilsek, bul haqqında basqa da pikirler barma?
Juwap: – Álbette, dáslep mına nárseni aytıp ketpekshimen. Termindi jazıw bar hám onı qollanıw bar. Ekewi eki túsinik. Qálegen jazıwshı shıǵarmasın jazıp bolıp, bir jerlerine sózlikten termin tawıp alıp qıstırıp shıǵıwı múmkin, al basqasında bolsa shıǵarmasındaǵı waqıyaları, qaharman obrazları, dialogları menen qosılıp termini de ishten ózi baylanısıp tuwılıp shıǵadı. Mine, jazıwshılardıń qaysı usılda termin qollanılǵanı usınnan bilinedi. Men jazıwshılardıń usı ekinshi toparına kiremen hám men termin qollanbay basqasha novella jaza almayman. Novellalarım oqıwshıǵa túsinikli hám unawı ushın usılay isleymen. Men qollanatuǵın terminlerdiń qaysı biriniń de sinonimin tawıp qollanıw múmkin emes, olay bolsa meniń qoltańbam joǵaladı, baslısı shıǵarmamnıń qunı túsip ketedi.
281
XX hám XXI ásirdiń qaysı bir jazıwshı-shayırlarınıń shıǵarmaların oqıp qarasańız bularda ásir jıldamlıǵı, dinamikalıq háreketler, kosmoslıq tezlikler hár qıylı rakurslarda súwretlenedi, ásirese, Evropa ádebiyatınıń búgingi wákilleri usınday usıl menen oqıwshılar qálbine jol tawıp baradı. Al, ádebiyat bolsa búgingi texnika turmısı menen tıǵız baylanıslı.
* * *
Qımbatlı waqtıńızdı ajratıp, bergen sorawlarımızǵa qaytarǵan bahalı juwabıńız ushın Sizge óz minnetdarshılıǵımızdı bildiremiz, dóretiwshilik laboratoriyańızdan xalqımızdıń ruwxıy sanasın hám mánawiy bilimin bayıtatuǵın ele de qunlı shıǵarmalar dórele beriwine tilekleslik bildirip qalamız.
Sáwbetlesken:
Dilfuza KAMALOVA
Doktorant.
282

PESA JAZBAY JASAWÍM QÍYÍN, — DEYDI JAZÍWSHÍ, DRAMATURG, Qaraqalpaqstan Respublikasına xızmet kórsetken kórkem óner ǵayratkeri
Polat Aytmuratov
BIZIŃ SÁWBET
Qaraqalpaqstan Respublikasına xızmet kórsetken kórkem óner ǵayratkeri Polat
Aytmuratov
Respublikamızdaǵı óz kásibine pidayı hám jankúyer insanlardı kórip olarǵa háwes penen qaraymız.
Biz sóz etpekshi bolǵan insan – Qaraqalpaqstan Respublikasına xızmet kórsetken kórkem óner ǵayratkeri Polat Aytmuratov.
Ol belgili jazıwshı, dramaturg, elimizde kórkem óner tarawınıń, ádebiyattıń drama janrınıń rawajlanıwına óziniń salmaqlı úlesin qosqan pidayı isker. Sonıń menen birge, Qaraqalpaq mámleketlik jas tamashagóyler teatrınıń direktorı sıpatında xalqımızǵa xızmet etip kelmekte.
Bul insan mádeniyat tarawına qoyǵan qádemin aktyorlıqtan baslaǵan bolsa, búgingi kúnde Qaraqalpaqstandaǵı belsendi dramaturg bolıp sanaladı. Onıń jazǵan derlik barlıq pesaları respublikamızdıń teatrlarında sátli saxnalastırılıp, tamashagóylerdiń alǵısına miyasar boldı. Biz búgingi maqalamızda Polat Aytmuratov penen dóretiwshiligi haqqında sáwbetlesiwdi maqul kórdik.
Soraw: — Siz A.N.Ostrovskiy atındaǵı Tashkent teatr hám súwretshilik institutınıń Drama hám kino bóliminde oqıǵansız. Dramaturgiyaǵa qalay kirip keldińiz?
Juwap: — Ata-anam júdá sawatlı insanlar edi. Kitaplardı súyip oqıytuǵın edi. Úyimizde dúnya júzi klassikalıq ádebiyatınıń kóplegen wákilleriniń shıǵarmalar toplamları bar edi. Balalıǵımnan jáhán ádebiyatınan tartıp, ózlerimizdiń jergilikli milliy ádebiyatımızdıń eń dara shıǵarmaların oqıp óstim. Ata-anamnıń ádebiyattı súyip oqıǵanlıǵı, sol dóretpelerdi shańaraǵımızda talqılaǵanlıǵı, úlgi tutqanlıǵı
283
sebepli meniń de ádebiyatqa, dramaturgiyaǵa qızıǵıwshılıǵım arttı. Qalaberse, qaraqalpaq xalıq awızeki dóretpelerinen dástanlarımız, erteklerimiz, ańızápsanalarımızdı oqıwdı bilmeytuǵın payıtlarımızdan esitip, ruwxıy azıq alǵanbız.
Soraw: — Dramaturg sıpatında eń birinshi jazǵan shıǵarmańız?
Juwap: — Men student payıtlarımda, 1-kursta oqıp júrgen jılları gúrriń jazıp basladım. 1-kurstıń juwmaǵında bizlerge «Saxna sózi» páninen sabaq beretuǵın oqıtıwshımız, Ózbekstan xalıq artisti, professor Nazira Alievanıń tapsırmalarına muwapıq hámme studentler etyud, monologlar izley ketti. Al, men saǵınǵanım sonshelli awılımnıń kórinisi sáwlelengen meniń eń birinshi jazǵan «Awıl tańı» atlı etyudin jazıp, Nazira Alievaǵa usındım. Bir waqıt ustazım ornınan turıp, men tárepke qaray kiyatır. Men bolsam «Maǵan nege ózińniń jazǵanıńdı ayttıń? Kimnen ruqsat soradıń?» dep baqıradı, endi ne qılaman, baha qoymaydı endi, degen qıyallar menen qorqıp turman. Yaq, kerisinshe, meni bawırına basıp, alǵıslar aytıp, joqarı baha qoydı. Men sonday ullı professor oqıtıwshınıń názerine túskenimnen júdá quwanıshlı edim.
Soraw: — Siz 2 janrda qálem terbetkensiz. Komediya hám dramalıq shıǵarmalarıńızdı sátli jazǵansız. Bunıń sırı nede?
Juwap: — Men kóp dramaturglardıń tragediyaların oqıǵanman, kórgenmen. Tragediya janrın ózińiz bilesiz, waqıya ólim menen juwmaqlanadı. Bul álbette júdá ashınarlı. Biraq, bul ómir sonıń menen toqtap qalmaydı ǵoy! Ómir ol – aǵar dárya hám toqtawdı bilmeydi. Dawam ete beredi. Insan bul dúnyaǵa keler eken, baxıtlı turmıs keshiriwdi qáleydi. Sol ushın da men komediya hám drama janrında jazǵandı jaqsı kóremen. Tamashagóylerdiń kewil-keypiyatın kóteriwdi hám waqıyalardıń bárqulla jaqsılıq penen juwmaqlanıwın qáleymen.
Soraw: — Siziń oqıǵan kursıńızda búgingi kúnde húrmetli mámleketlik ataqlarǵa iye bolǵan insanlar kóp. Bunıń sırı nede? Bul sizlerdi oqıtqan ustazlarǵa baylanıslı ma? Yamasa oqıtılıw metodikasına da baylanısı bar ma?
Juwap: — Muǵallimge. Muǵallim – oqıwshınıń talantın júzege shıǵarıwshı, oqıwshıǵa tuwrı jol kórsetiwshi insan. Bizlerge belgili professor Aman Abdirazakov sabaq berdi. Ol Moskvadaǵı Qaraqalpaq studiyasınıń metodı menen oqıttı. Bizlerge bárqulla «sizlerdiń ishińizden tek ǵana aktyorlar emes, rejissyorlar, dramaturglar, hátteki, jazıwshılar da shıǵıwı kerek» dep úyretetuǵın edi. Hár túrli qosımsha tapsırmalar beretuǵın edi. 1-kurstıń juwmaǵında maǵan bir aktlı pesa hám inscenirovka jazıp keliwdi tapsırdı. 2-kurstıń juwmaǵında bolsa, ayırım studentlerge sol pesalardı saxnalastırıp, onda ózlerińiz oynap shıǵıń dep talap
284
etetuǵın edi. Bizlerdiń usınday dárejelerge erisiwimizge ustazımızdıń durıs sabaq beriwiniń nátiyjesi bolıwı múmkin, dep oylayman.
Soraw: — Dramaturgiya tariyxına názer taslar ekenbiz, ózińizge kimdi ustaz dep bilesiz?
Juwap: — Keńesbay Raxmanov.
Soraw: — Dúnya júzindegi siziń súyikli dramaturgıńız?
Juwap: — Vilyam Shekspir. Student waqtımda onıń barlıq shıǵarmaların súyip oqıytuǵın edim.
Soraw: — Siziń óz shıǵarmalarıńızda awıl turmısı, ondaǵı ápiwayı awıl adamları, olardıń sadalıǵın, aq kókirekligin kóp súwretlegensiz. Olardıń barlıq mashqalaların ashıp bergensiz. Bul jaǵınan sizdi ullı rus scenaristi hám jazıwshısı Vasiliy Shukshinge uqsataman. Ol da awıl adamları haqqında kóp jazǵan. Shukshin hám siziń arańızda tema tańlawda jaqınlıq bar ekenligin ózińiz sezgensiz be?
Juwap: — (kúlimsirep)
Men awılda tuwılǵanman. Shukshin de awılda tuwılǵan. Men barlıq ilhamyoshımdı awıldan alaman. Sebebi, ol tuwılıp ósken jerim. Meniń eń birinshi dórelgen «Súyinshi» atlı komediyam Qaraqalpaq mámleketlik jas tamashagóyler teatrında saxnalastırıldı. Premeradan keyingi talqılawda qánigeler «Bul pesanıń avtorı awıldıń uńqıl-shuńqılına deyin úyrenip alǵan dramaturg eken. Usınday dramaturglarımızǵa mámleketlik buyırtpalardı kóbirek beriwimiz kerek» dep baha bergen edi.
Soraw: — Siziń «Ómir táshwishleri» atlı pesańız bar. Sonda hayal adamnıń obrazın jarıtıp bergensiz. Onıń Watanına, shańaraǵına degen sadıqlıǵın, Watandı súyiwshiligin – bárin ayqın kórsetkensiz. Siz bul obraz arqalı haqıyqıy ómirde bar adamdı jazǵansız ba? Yamasa qıyalıy obraz ba?
Juwap: — Ol – qıyalıy, toqıma obraz. Men haqıyqıy ómirde de sonday hayal adamlardı kórgenmen. Olar sonday haq niyetli, perishtedey pák insanlar. Shańaraǵına, ómirlik joldasına, Watanına sadıq, perzentlerine mehriyban ana. Men usınday pákize hayal adamnıń obrazın ashıp bermekshi boldım. Sebebi, bunday insanlardıń biz qádirine jetiwimiz, húrmet penen qarawımız kerek. Bul pesanı Berdaq atındaǵı Qaraqalpaq mámleketlik muzıkalı teatrınıń bas rejissyorı, meniń dostım, Qaraqalpaqstanǵa xızmet kórsetken kórkem óner ǵayratkeri Berdibay Utebaev saxnalastırıp, Samarqand qalasında bolıp ótken xalıqlar doslıǵı festivalında sıylı 1-orındı alıp qayttı.
285
Soraw: — Siziń Tashkent qalasındaǵı Ózbekstan mámleketlik drama teatrında «Shaytannıń nalası» atlı komediyańız qoyılǵan. Usı haqqında óz tásirlerińizdi aytıp berseńiz! Spektaklden kewlińiz toldı ma?
Juwap: — Ájayıp! Júdá kewlim toldı. Sebebi, teatrdıń kúshli, professional aktyorları ózleriniń rollerin sonday joqarı dárejede atqarıp shıqqanın kórip tán berdim. Bul «Shaytannıń nalası» atlı dóretpemdi «Arosat iztirobi» atı menen ózbek tiline awdarǵan teatrtanıw ilimleriniń doktorı T.Bayandiev. Saxnalastırǵan rejissyor R.Aliev. Bas rolde talantlı aktyor Ózbekstanǵa xızmet kórsetken artist J.Rametov. Rasın aytsam, meniń bul pesamdı izlep, onı ózbek tiline awdarmalap ózbek drama teatr aktyorları menen saxnalastırılıp atırǵanınan xabarım joq edi. Bir kúnleri siziń avtorlıǵıńızdaǵı «Arosat iztirobi» atlı komediyańızdıń premerasına mirát etemiz, degen xabar keldi. Men hayran qaldım. Biraq, spektakldi kórgenimnen soń qattı quwandım. Bul da meniń ushın bir jetiskenlik boldı. Spektakl sátli shıǵıp, tamashagóyler tárepinen alǵısqa eristi.
Soraw: — Siz kóp jıllar dawamında, hátte búgingi kúnge shekem joqarı lawazımlarda islep kiyatırsız. Sonda da dramaturgiyada pesa jazıwdı toqtatpadıńız. Ne ushın?
Juwap: — Meniń pesa jazbay jasawım qıyın. Turmıstaǵı túrli waqıyalardı kórip, ishimdegi debdiwlerimdi, tolqınlarımdı qaǵazǵa túsirmesem tap jelkemde awır tas turǵanday ózimdi jaman sezemen. óashan men onı qaǵazǵa túsirip jan kiritemen, sonda ǵana ózimdi jeńil tartaman. Men teatrda basshılıq etsem de ózim súygen dóretiwshilik jumıslarıma álbette waqıt tabaman. Meyli ol teatrlarda qoyılmasa da, adamlar sın pikir bildirse de men jazıwdı hesh qashan toqtatpayman.
Soraw: — Siziń pikirińizshe, dramaturg bolaman degen adamda tuwma qábilet bolıwı shárt pe?
Juwap: — 99 procent háreket, 1 procent talant, degen gáp bar. Tap usınday adam dramaturg bolaman dep maqset qoydı ma, demek kóp miynet islewi, háreket etiwi kerek. Dramaturg turmıstıń ápiwayı adamlardıń kóre almaytuǵın, ańlay almaytuǵın táreplerin biliwi, jaza biliwi tiyis. Dramaturgiyanı úlken bir terekke teńesek, onıń hár bir shaqasın úyrenip shıǵıwı shárt.
Soraw: — Siz Qaraqalpaq televideniesinde dáslepki «Bir dostıń bolsın» serial kinofilmniń scenariyasına qol urdıńız. Serial jazıwıńızǵa ne túrtki boldı? Ne ushın doslıq temasın qozǵaǵansız?
Juwap: — Kóp jıllardan berli serial jazıwdı, Qaraqalpaqstan televideniesine jańalıq kirgiziwdi qáleytuǵın edim. Bul tilegim de jıllar ótip ámelge astı. Shıǵarmada
286
doslıq dep atalǵan insanıylıq tuyǵısın qozǵadım. Kóp pikir bildiriwshiler doslardan kóp pánt jegenińiz ushın soǵan tiykarlanıp jazdıńız ba? — dep soraytuǵın edi. Kerisinshe, balalıǵımnan tap usı kúnge shekem birge kiyatırǵan jan dostım bar. Ol ápiwayı, iseniwsheń insan. Doslıǵına sadıq, ózinen de kóp meni oylaytuǵın edi. Jaqsı-jaman kúnimde janımda boldı. Serialdaǵı bas qaharmanlar bolǵan bes dostıń birewine sol jan dostımnıń xarakterin berdim. Rejissyor, Qaraqalpaqstan Respublikasına xızmet kórsetken kórkem óner ǵayratkeri Dámegúl Allamuratova menen birgelikte bir qansha dóretiwshilik jumıslardı alıp bardım. Bul serial Qaraqalpaqstan televideniesi tárepinen súwretke alınıp, birinshi qaraqalpaq serialı sıpatında ekran júzin kórip, tamashagóyler tárepinen alǵıslandı.
Soraw: — Shańaraǵıńızda perzentlerińizden izińizdi dawam etkenleri bar ma?
Juwap: — (kúlip) Olardıń barlıǵı dramaturg. Eń áwele Allaǵa mıń qátle shúkir, perzentlerimizdiń kamalın ómirlik joldasım ekewimiz teń kórip atırmız. Perzentlerim Bayram, Aynura, Islam hám Aqsúńgil – bulardıń barlıǵı joqarı maǵlıwmatlı bolıp jetildi. álbette, olar basqa kásip iyeleri bolsa da kórkem ónerge, mádeniyat tarawına biyparıq emes. Birewi geyda qızıǵıp scenariyler jazsa, birewi gúrriń. Al, úlken perzentim Bayram meniń kásibime mehri bólekshe. Ol jurnalistika bólimin pitkergen bolsa da dramaturgiyada da qálem terbetip, jazǵan pesaları teatrlarda saxnalastırılıp, respublika kóleminde ótkerilgen festivallarda sıylı orınlardı iyeledi.
Soraw: — Siz shama menen 20 jıl dawamında paytaxtımızdaǵı amfiteatr maydanında ótkeriletuǵın ǵárezsizlik hám Nawrız – ulıwma xalıqlıq bayramları sıyaqlı iri bayram ilajlarınıń scenariy avtorı bolıp keldińiz. Scenariya menen dramaturgiyanıń parqı nede?
Juwap: — Men dramaturgiyada qálem terbetkenimde eń áweli adamlar arasındaǵı barlıq mashqalalardı ashıp beriwge hám sol dáwirdegi júz berip atırǵan túrli waqıyalardı kórsetiwdi niyet etip jazaman. Al, scenariya jazıw ulıwma bólek. Jazar waqtımda eń birinshi bayram saxnasın kóz aldıma keltiremen. Saxnanı bayramǵa sáykes bezeliwi, baslawshılardıń saxnaǵa qalay keliwlerinen baslap qalay shıǵıwına shekem elesletemen. Olardıń sálemnamaların, aytatuǵın qosıq qatarların da ózim tayarlayman. Hátteki, baslawshılardıń bir-birleri menen házil mánisindegi gáplerdi de qosıwǵa háreket etemen.
Soraw: — Házirgi jas dramaturglarǵa másláhátińiz? Olar nelerge kóbirek kewil bóliwi kerek dep oylaysız?
287
Juwap: — Olarǵa másláhátim kóp. Ilim menen shuǵıllanıń. Kóp kitap oqıń. Antikalıq dáwirinen baslap Oyanıw dáwirindegi ullı dramaturglardıń klassikalıq shıǵarmaların kóp oqıń. Kóbirek dramaturg, jazıwshılar menen ushırasıp pikir alısıń. Bul sizlerge dramaturgiyanı jaqsı meńgeriwińizge úlken tásirin kórsetedi. Erinshek bolmań! Onı jeńiwge háreket etiń! Baslaǵan shıǵarmańızdı aqırına shekem jazıwǵa ádetleniń! Tuwısqan xalıqlar dramaturgiyasın oqıp barıw kerek. Folklor, naqıl-maqallardı yadlap, yadtan biliw kerek. Hár kúndi biykarǵa ótkermey, kitap oqıwımız tiyis.
Soraw: — Biz sizden ustaz dramaturg retinde kóp ǵana jaqsı pesalar kútemiz! Endigi jaǵında alǵa qoyǵan maqsetlerińiz benen ortaqlassańız!
Juwap: — Jáne bir serialdı jazıwdı niyet etip qoyıppan. Onnan basqa da maqsetlerim kóp. Usı teatrdıń ele de gúlleniwi ushın bir neshe jańa spektakllerdi teatrımız repertuarına kirgiziw aldındamız. Pútkil xalqımızdı teatrımızǵa mirát etip, mádeniy dem alıp ketiwge shaqıramız!
Sáwbetlesken:
A. Bekbergenova
288

«TÓMEN SHÍǴARMA AWDARÍLMAYDÍ» ALLANAZAR ÁBDIEV
SÁWBET
(Qaraqalpaqstan xalıq jazıwshısı Allanazar Ábdiev penen telejurnalist Gúlzar Allaniyazovanıń sáwbetlesiwi)
—Balalıqtan eleslerińiz?
—Hár kimge óziniń balalıǵı qádirli, mazmunlı, payızlı shıǵar dep oylayman.
Sol sıyaqlı, házir eslesem, meniń balalıǵım da júdá qızıqlı ótken eken. Taxtakópirdiń «Shaljuwıt» awılında tuwılıp óstim.
Balalar boyınsha da biraz shıǵarmalar jazǵanman. «Qızıl qoshantay», «Aqqus», «Altın balıq», «Maqtanshaq qoraz», «Qar bala», «Pal balalıǵım» sıyaqlı toplamlarımdaǵı ayırım gúrrińlerde ózimniń sol balalıǵımdaǵı waqıyalardıń kórkem sáwlesin kóriwge boladı.
Tiye bersin, ákem Idireys (Reyipnazar) diyxan, baǵman da edi. Úlken baǵ sharbaǵı bar, palız eginleriniń de kóp túrin jetistiredi. Bular boyınsha qızıqlı waqıyalar «Qawın qorıq» kólemli gúrrińde keńnen súwretlense, Aqqus degen ájayıp iytimiz boyınsha «Aqqus», qozım tuwralı «Qızıl qoshantay» gúrrińleri dóregen.
«Ájaǵama saqlanǵan ǵarbızlar» gúrrińinde sol dáwir balalarınıń úyde, dúzde, qısta, jazdaǵı oyınları, qızıqlı, qaytalanbas, biyǵam máwritler kórkem súwretlengen.
«Baklajan» gúrrińinde mektep jasındaǵı dáwirimnen bir eles sóz boladı.
Álbette, kópshilik gúrrińlerge balalıq ómirim sińgenin bilemen, biraq oqıwshılardıń dál solay dep te qabıl etpewi kerek, olar naǵız meniń emes, kórkem ómirim dep qabıl etiwin sorar edim.
289
—«Qaraqalpaqstan sportı» gazetasın kóp jıllar boyı basqarıp kiyatırǵanıńızdı, kóplegen shákirtler tayarlaǵanıńızdı bilemiz…
—«Qaraqalpaqstan sportı» gazetasına 2004-jıl 1-aprelden baslap basshılıq etsem, gazetanı tómen jaǵdayda qabıl etip aldım. Ayına bir-eki, onda da bir reńde hám bir paraq kóleminde, az nusqada shıǵar eken. Aqshadan qarızdarlıǵı kóp, jumıs sharayatı az, ásbap-úskenesi joq degendey…
Ózim baspasózdiń shaydasıman. Tınısım — gazeta, jurnal menen boladı.
Háreket ettik, juwırdıq degendey, kóp uzamay turaqlı shıǵarılatuǵın hám háptege shıǵatuǵın gazetaǵa aylandı.
Mazmunı, kórkemligi, tematikalıq ráńbáreńligi menen, qaǵaz sapasın da kóterip, ofset qaǵazda, 4 reńde basılatuǵın aldınǵı basılımlar qatarına shıǵarıwǵa eristik.
Gazeta «Mádeniyat hám sport» atamasında 12 jıl, 2017-jıldan baslap qaytadan «Qaraqalpaqstan sportı» atamasında shıǵarılmaqta.
Elimizde sportqa ayrıqsha itibar berilgen. Xalqımız, ásirese jaslar kóplegen sport túrleri menen shuǵıllanadı. Denetárbiya hám sportqa barlıq imkániyatlar, sharayatlar jaratılǵan. Ózbekstan sport eline aylanbaqta. Hár kúni neshshe sport tabısların, jetiskenligin qolǵa kirgizemiz.
Qaraqalpaqstanlı sportshılar da jáhán, Aziya, Ózbekstan chempionatlarında, xalıq aralıq turnir, birinshiliklerinde úlken tabıslardı qolǵa kirgizip atır. Qaraqalpaqtıń ulı, qızı gúresten, ya karate, dzyudo, sambodan, ya boksten Aziya, jáhán chempionatında orın alıptı, degen xabar búginligi hesh kimge tań bolmay qaldı.
Qaraqalpaqtan búginge shekem olimpiadalarǵa qatnasqan sportshılardı barmaq penen búgip sanaytuǵın bolsaq, Tokio 2020/21 olimpiadasına biziń Qaraqalpaqtıń birden 4 sportshı ul-qızı qatnasıw licenziyasın qolǵa kirgizdi. Olar: grek-rimshi Jalǵasbay Berdimuratov, dzyudo sportı túrinen Sharapatdin Baltabaev, qılıshpazlıqtan: Sherzad Mamutov penen Zaynab Dayıbekovalar. Olar tabıslı qatnasıp qayttı.
Bulardı gazetada jazıp, xalıqqa jetkeriw bizlerge quwanısh baǵıshlaydı.
—Keyingi jılları «Taxtakópir táriypi», «Sóz marjanı» sıyaqlı dıqqatqa ılayıq prozalıq toplamlarıńız járiyalandı…
—«Taxtakópir táriypi» ilimiy, tariyxıy, publicistikalıq baǵdardaǵı toplam. Onı jazıwshı, shayır, jurnalist Allashbay aǵa Reymov penen 4,5 jılda jıynap, jazǵanbız. 820 betlik, úlken formattaǵı kitap bolıp basıldı.
290