DÓRETIWSHI TULǴALAR

«KEWIL QUSÍM» USHÍP… YAMASA ULMAMBET SHAYÍRǴA

XATLAR

«Ulmambet aǵa! Jumıstan kelsem, aqlıqlarıńız Ayzada menen Shaxzada Siziń berip jibergen kitabıńızdı (U.Xojanazarov. Kewil qusım. «Qaraqalpaqstan», 2010.) ákelip berdi. Birinshi betine bir kuplet qosıq ta jazıpsız:

«Xalqıń – qaraqalpaq, atıń–Tamara,

Ruwxıyat bulaǵın tańda jaǵala,

Shayırlardıń ǵarrısı joq, jası joq,

Bizdi de umıtıp ketpeń nabada.

Úlken húrmet, ayrıqsha izzet penen avtor. 20.10.2010.» dep qol qoyıpsız.

Bul «syurprizińizden» keypiyatım ábden kóterilip, túnniń bir waǵına deyin poeziya teńizinde tolqıp otırǵanımdı jasırǵım kelmeydi…

Sonnan berli kóp kúnlerge shekem kitabıńızdı sumkama salıp, sál qolım sawa bolsa oqıp, jumıstaǵı kásipleslerime de, doslarıma da qosıqlarıńızdı oqıp berip júrdim. Balalarıma, ásirese, «Aqlıqlarıma sawǵa» degen bólimi unap qaldı. Kúnde keshte jumıstan kelgende endi tili shıǵajaq Aydáwletke «Áwelemen, dúwelemenińizdi» aytqızaman:

– Áwelemen, dúwelemen,

Ayaqlar da túwel eken:

241

Appaq qızı Ayjan menen,

Batır ulı Bayjan menen,

Bajban atam qayda ketti?

–Ayǵa ketti.

–Qashan keler?

–Jaz keler.

–Sen tur,

–Sen shıq.

Onnan keyin Dúrdana, Gúlistan, Ayımxan tórtewi sapqa dizilip, ­dawıs qosıp «Bala pıshıqtı» ayta baslaydı:

Bala pıshıq, bala pıshıq,

Júniń mamıq ǵana pıshıq,

Qalay tamaq toydırasań,

Awqatıńdı jalap iship…

«Hákke mırzanı» da yadlaw ańsat eken. Men qızıqqa úydegilerge oqıp bere bergen qusayman. Aydáwlet bir-eki kúnnen:

Hákke mırza, hákke mırza,

Tanımalı kópke mırza,

Hár putaǵa úńileseń,

Urlıǵıńız kóp pe mırza?.., — dep ózime aytıp berip tur.

«Quralbay» menen «Murattıń tili», «Qus jolı» erteńge qaladı. Bul qosıqlar bizlerdiń úyimizge qanshelli quwanısh hám zawıq baǵıshlaǵanın kórseńiz edi! Dem alıs kúnleri papamızǵa hámmemiz jańa qosıǵımızdı tıńlatamız, awıldan kelgen kempir apası: «qızlarımnıń qıssası jaqsı eken» dep marapat beredi. Áne, biziń jaqta sonday áńgimeler.

Bul qosıqlardı ózbek tiline mámleketlik biylik berilgenine baylanıslı universitette bolıp ótken keshe qatnasıwshılarına oqıp bergen edim. Erteńine Zamira Qabulova

242

degen ózbek tili muǵallimi pıshıǵınıń barmaǵın sanaǵanın kúlip aytıp berdi, pıshıq jániwardıń barmaǵı tórtewden ekenligin serlemegen bilmeydi.

Siziń balalarǵa arnalǵan qosıqlarıńız bunnan qırıq-eliw jıl burın ózbek tilindegi qosıqlar jıynaǵında da járiyalanǵan. Mektep oqıwshıları ushın sabaqlıqlar avtorı ilimpaz Ziyada Bekbergenovaǵa balalardıń tiline qayım, ıqsham qosıqlardı «Álipbege» yamasa «Oqıw kitabına» kirgizip, jańalap barsaq, bul jetkinsheklerimizdiń tilin, oy-órisin ósiriwge kómek beretuǵını taqıyıq-ǵoy», degen edim. Ol da Siziń poeziyańızdıń ıqlasbenti eken, keleshekte jazatuǵın sabaqlıqlarında Siziń qosıqlarıńız úlgi sıpatında usınılatuǵının ayttı. Bul jaqsı. Sebebi balalar poeziyası tek kishkentaylardıń kewlin kóterip qoymastan, ataanalarınıń da júreklerine qozǵaw saladı. Pensiyaǵa shıqqan atalar menen ájeler de kóbinese aqlıqlarınıń tárbiyası menen shuǵıllanatuǵını burınnan málim hádiyselerǵoy.

Bir topar dóretiwshi qızlar Ámiwdáryalı jurnalist Xanımjan Rajapovanıń balasınıń úyleniw toyınan qaytarsın «Túngi qosıq», «Tuwǵan jer», «Qádirli» degen nama qosıqlarıńızdı aytıp, «Gazeldiń» ishin jańlatıp kiyatırmız. «Shılpıq», munarlanǵan Qarataw, keń jazıq dalalar, bul kúnleri ádewir tınshıp qalsa da Jáyhundárya kewlimizdi tawday kóteredi. Qosıqlarıńızǵa waqtında namalardıń jaqsı shıqqanına da shayırlıǵıńız sebep bolǵan-aw. Naması da, atqarılıwı da, sózi de úylesimli. Tez yadlap, teginlikte umıtpaysań. Sonday aforizmlerden eske túsireyik:

«Bolsadaǵı qarıstay,

Tuwılǵan jer qádirli.

Qatarıńnan qalıspay,

Juwırǵan jer qádirli»…

«Bul kewlimniń arzıw-halın, sırların,

Kim túsiner sennen basqa tuwǵan jer»…

«Anam yańlı jalǵız ulın qıymaǵan,

Men seni qıymayman hasla, tuwǵan jer».

Watan sezimi hár júrekte hár qıylı jańlaydı. Sonda da kim tuwılǵan jer tuwralı qosıq jazdım dese, negedur ájiniyazdıń «Ellerim bardı»sı menen Ayapbergenniń «Táripi» qatarında Siziń «Tuwǵan jerińizge» salıstırǵım kele beredi…

243

«Kewil qusım» toplamı tuwralı «Qaraqalpaq mámleketlik universitetiniń xabarshısı» ilimiy jurnalınıń redakciyasında shayır Saǵınbay Ibragimov penen sáwbetlesip qalǵanımızda, ol «Ushırasıw», «Onda báhár edi», «Hákim qızı Raziya», poemańız «ápiwayı awıl áńgimesi», basqa da dóretpelerińizdi yadqa biletuǵının ańlap qaldım. Bunday sulıw qatarlar miyińizge qalay quyıldı eken!? Bir qızıǵı, bul qosıqlar qálegen oqıwshınıń yadına quyıla beredi! «Burın jurnal variantında basqasha edi» dep ayırım ózgerislerge shekem bilip baratır. Mennen siziń úy telefonıńızdı, adresińizdi anıqlap beriwimdi soradı. «Ne qılajaqsań?» desem, «sóylesejaqpan, ayırım qosıqlarınıń kimlerge arnalǵanın bilejaqpan, sen de jaz, aǵamız quwanıp qalsın» dep usınıs etti. Men «Ádebiyat sınshısı emespen, onıń ústine baspasóz ushın qosıq tallap kórgenim joq» desem, «kúni menen maǵan aytıp otırǵanlarıńdı jaz» dedi. Shınında da? Usı gáp qamshı, nege endi ápiwayı oqıwshı sıpatında názik lirikańız sebepli oyanǵan gózzal tuyǵılarımdı, sezimlerimdi xatqa sala almas ekenmen, dep oyladım. Onıń ústine ózińiz de «Bizdi de umıtıp ketpeń nabada» degendey shama qılıpsız. Kim de bolsa baspasózde bir nárse járiyalasa, el ne der eken, dep qulaǵın túrip júredi. Sonsha tolǵanıslardan «semiz» kitap shıǵarsań, bul az nárse emes-ǵoy.

Birewlerdi bir qosıq penen atı ádebiyatta qaldı, dep hayran qalsaq, birewler sonsha kitap shıǵarǵanı menen bir qatarın yadqa bilmek túwe, qosıǵın aqırına shekem oqıp tawısıwǵa shıdamımız jetpeydi. Usındayda poeziya sınshısı bolmaǵanıma quwanaman! Al búgin usı toplamdı kún sayın oqıyman da, lázzetlenemen. Sońınan bir nárse jazıwım tiyisligin oylasam, ádebiyatshı emesligimnen pushayman bolaman.

Filosof ilimpaz YUsupbay Álimbetov Almatıda jurnalistika fakultetin pitkergen, poeziyanı kútá jaqsı tallaydı eken. «Buxara saparınan» jazılǵan filosofiyalıq shıǵarmańız oǵan yad bolıp qalǵan. Aǵamız usı qosıq penen baylanıslı bir qansha ilimiy oyların ayttı. Sonda men bunnan jigirma jeti jıl burın kurslasım, házirgi «Taxtakópir tańı» gazetasınıń redaktorı Gúlnara Dáwletmuratova (ol Palwaniyaz «aǵash quyrıqtıń» Dámetken degen qızınan tuwılǵan aqlıǵı) «Tozadı eken, tozadı eken bári de, Tek juldızlar qaladı eken máńgige!» dep basın silkip qayta-qayta yadtan ayta beretuǵının oyladım.

Siz qızıq adamsız. Ibrayım Yusupovtıń «Qara kóylek ishinde» degen qosıǵın kóp minberlerden aytıp ábden dańqın asırdıńız. Sonday etip nege ózińizdiń de kóp ǵana tamasha qosıqlarıńızdan xalıq aldında oqıy bermeysiz?

Ustazımız Malika Jumamuratova sóz qádiri haqqındaǵı lekciyasında Siziń:

244

«Keshir meni ádiwli ákem,

Ruqsatsız ketemen taǵı.

Keshir meni ádiwli ákem,

Jalǵız ulıńman-ǵoy bayaǵı» – degen qatarlarıńızdı Eseninniń júrek terbelisleri menen únles dep bahalap, tolıǵı menen oqıp bergeni esimde. Sonda ol usı qosıqtı Siziń televidenieden bir shıǵıp oqıǵanıńızdan yadlap qalǵanın aytqan. Bul durıs. Poeziyańızdıń salmaǵı basım, ekinshiden, ózgeshe oqıw usılıńız bar. Lermontovtıń «Ázázúl» poemasın yadtan oqıp bergenińiz Qaraqalpaqstan televideniesiniń «Altın qorında» elege shekem saqlanıwı tegin emes shıǵar. Bul poemanı televideniedegiler jańadan óshpes lentalarǵa qayta jazıp alsa, janlarına sawap bolar ma edi? Buǵan ózińiz ne deysiz?

«Wa shayırlar, shayırlar,

Dańqıńızdı jayıńlar.

Alǵısınan xalqımnıń

Alatuǵın payıń bar.

Kóp kitaptı úydim men,

Shıǵarman dep diydińnen,

Nanı juqa kásiptiń

Dártinen aq kúydim men».

Bunnan azlap yumor-satiranıń samalı espey me?!

«Ápiwayı awıl áńgimesi»…

Poema júregimdi ezip jiberdi.

«Abatjaptı qonǵan jaǵalap,

Biziń awıl on bes shańaraq.

Kún batısı «Dáwdiń teregi»,

Ortasında mektep bar edi.

Qoyımshılıq edi qublası

245

hám «Ayjamal ózektiń» qası Dańǵırlaǵan arba jol edi, Otınshılar sonnan keledi. Góne ańǵar onıń arjaǵı,

Sheńgel basıp ketken ján-jaǵın…»

Qádimgi qaraqalpaq awıllarınıń bunnan artıq sulıw súwreti bar ma eken?! «Adam etken aq sút emizip,

Óz anamdı «kishe» degizip…

Bul dástúrler elege shekem xalqımız arasında ádiwli. Ádette, tuńǵısh perzentler ákesine ini, qarındas, anasına qáyin, biykeshtey boladı. Poemanı bir me bir tallap otırıwǵa dátim shıdamaydı. Balanıń názik júregi, kelinshektiń, ananıń obrazı, qaraqalpaq awıllarınıń peyzajı, awıl adamlarınıń naǵız qaraqalpaqı minez-qulqı, psixologiyası ne degen tásirli! Bunday etip jazıw ushın náhán qaraqalpaq bolıw kerek, al túsinip oqıw ushın ápiwayı karaqalpaq bolǵanıńnıń ózi jetip atır, yamasa, qaraqalpaqtıń duzın jep, suwın ishken, usı topıraqta tuwılıp, usı jerde óliwdi qáleytuǵın qálegen insan poemadan tásirlenbey tura almaydı. Bir jaqsı jeri de usında. Bir jaman jeri de usında. Naǵız qaraqalpaqsha jazılǵanı sebepli basqa tillerge awdarıla almaslıǵı. Awdarmalaǵanda da sheberiniń qolına túspese ońbay shıǵatuǵınlıǵında. Tildiń, sózdiń qúdireti de usında bolsa kerek. Sonıń ushın da shayırlar «eger erteń ana tilim joǵalar bolsa, búgin meniń ólgenim jaqsı» dey beretuǵını sonnan shıǵar.

Siz toplam shıǵarıp bizdi quwanttıńız. Biraq háripleri buldırap onsha kózge ilinińkiremey atırǵanınan qapa boldım. Sizge emes, álbette, ózimniń kózimnen hám «baspashıdan». Qánekey, usınday kórkem sózdiń gózzallıǵı baspadan shıǵarılıw sapasında da tolıq ańlanǵanında ma!?

«Ulmambet aǵa, ul aǵa, Atıń júrekte tur aǵa. Yosh bulaǵıń ortaymay, Jasań aǵa, qartaymay.

Siziń háserińiz urdı ma, men de usı uyqaslarımdı kitabıńızdıń aqırǵı betine jazıp qoydım. Gápimdi usı jerde tuwaraman. Sebebi, Shiyrin degen dostım qoyar da qoymay kitabıńızdı uzaqqa alıp ketti. Kewlin jıqqım kelmegenlikten «elshilik, taǵı bir danasın tawıp alarman-dá» dep oyladım. Házirshe usı jerde biraz tınıp turamız.

Tamara Masharipova.

246

XALQÍNA HADAL XÍZMET ETKEN DANÍSHPAN TULǴA

Xalqına hadal xızmet etken danıshpan tulǵa

(Q.Kamalovtıń «El xızmetinde» atlı kitabın oqıp…)

(Dawamı.)

Solay eken, onıń awırmanlıǵı ekewmizdiń basımızǵa teńdey túsedi.» Qalekeńniń óziniń aytayın degen oyın Ózbekstannıń basshısı ózi aytıp otırsa, onnan artıq qanday sıylasıq, qanday túsiniwshilik, qanday qollaw kerek. Sonnan keyin Sharaf Rashidov basqa wálayatlarǵa qaraǵanda Qaraqalpaqstandı dizimniń aldıńǵı qatarına shıǵarıp, onıń jańa baslamaların qollap, qárejet, materiallıq resurslar, texnikalar jáne basqa da kómeklerdi beriw boyınsha oǵan ayrıqsha kewil bóledi.

Bul kitapta Ózbekstannıń Birinshi Prezidenti Islam Karimov haqqında da tereń xúrmet penen jıllı pikirler aytılǵan. I.Karimov respublikanı basqarǵan gezde onıń Bas ministri xızmetin abıroy menen atqarǵan, eldegi pútkil ekonomika tarawların búgingi joqarı dárejege jetkeriwge ayanbay kúsh salǵan, Ózbekstannıń házirgi Prezidenti Shavkat Mirziyoev tuwralı da jaqsı pikirler berilgen. Mámlekettiń aqıllı, dana basshılarınıń ózinen soń el basqarıwdıń awır júgin arqalaytın, ozıq oylı, parasatı biyik shákirt tayarlaytuǵını – nızamlı qubılıs ekenligin tilge tiyek etip, ózine múnásip shákirt tayınlap ketken I.Karimov tuwralı jıllı lebizler bildiredi.

Házirgi kúnde Ózbekstannıń birinshi basshısı bolıp tabılatın Sh.Mirziyoevtiń altı jıl ishinde eki ret saylawshılardıń úlken isenimine iye bolǵanın, «Jańa Ózbekstan» qurıwdaǵı keń kólemli jumısların, úlkeni jáhán arenasına shıǵarıw jolındaǵı háreketlerin, xalqınıń eń súyikli ulına aylanǵanın oǵan isenim artqan Erdiń de, Eldiń de kewlinen shıqqanın haǵınan ashılıp bayanlaydı.

Ózbekstandaǵı saylaw mapazına ózim Qazaqstannan baqlawshı retinde birneshe ret qatnasıp, xalıqtıń jańa basshıǵa degen úlken isenimin hám húrmetin óz kózim menen kórip, gúwa boldım.

247

Qallıbek Kamalov respublikanıń birinshi xatkeri bolıp saylanǵanǵa shekem Qaraqalpaqstan Ózbekstandaǵı eń artta qalǵan aymaqlar qatarında bolıp kelgen. Respublikadaǵı dástúr boyınsha jıl sayın dekabr ayı sońında Tashkenttegi Nawayı atındaǵı opera-balet teatrında sol jıldıń juwmaq jıynalısı ótedi eken. Teatrdaǵı adam otıratuǵın qatarlar hár wálayattıń rejeni orınlaw kórsetkishine qaray onıń wákillerine qatarma-qatar beriletuǵın bolǵan. Al, Qaraqalpaqstannıń awız tushıtpaytuǵın kórsetkishleri ushın respublikadan kelgen delegatlar balkonǵa otırǵızılıp júrgen. Olar otıratuǵın jerdi «Kepterler ornı» dep ataydı eken. álbette, bul jaǵday elden kelgen azamatlardıń namısına tiyetuǵını málim.

Qallıbek aǵamızdıń hárbir istiń kózin tabatuǵın sheber shólkemlestiriwshilik qábileti, oray uyımları basshıları menen doslıq qarım-qatnası, qol astındaǵı kadrlardı intalandırıp, xalıqtıń tilin tawıp, ortaq jumısqa birlestire biletuǵını, siyasiy hám ekonomikalıq jaǵınan sawatlılıǵı, adamgershilik, kishipeyil qásiyetleri, eginniń, qurılıstıń basında kún-tún demey ózi júretuǵını, barlıq iske jeke ózi baskóz bolatını Qaraqalpaqstan Respublikasın barlıq kórsetkish boyınsha birinshi orınǵa shıǵarıp, «Kepter orınnan» qutqaradı.

Usınday xalıq ushın unamsız jaǵdaydı joyıw ushın Qallıbek aǵamız jigerli patriotlıq sezimi menen miynet etip, qıyınshılıqtıń bárin jeńe bildi. Sóytip, jıl sayınǵı juwmaq jıynalıslarda Nókisten kelgen delegaciyanı birinshi qatardaǵı orında otıratuǵın dárejege jetkizdi.

Kitapta jazılǵan, túrli xojalıq tarawında atqarılǵan, sonıń menen qatar qıyın, sheshiliwi awır islerdi atap ótsem – onıń ózi jeke bir kitapqa júk bolatın túri bar. Olardıń hárqaysısınıń uyqısız, kúlkisiz ótken kúnler menen túnlerge tolı jeke tariyxı bar.

Sonlıqtan bul jerde Qaraqalpaqstanda dáslepki universitet ashıwǵa baylanıslı bes jılǵa sozılǵan mashaqqatlı marafonǵa ǵana toqtalıp ketkim keledi. Olay dep aytıwımnıń sebebi – kitapta usı máselege tiykar bolǵan bólimniń ózi «Universitet ashıwǵa baylanıslı mashqalalar» dep atalǵan. Haqıyqatında da Nókiste bunday oqıw ornın ashıw – qaraqalpaq xalqı ushın úlken abıroy bolar edi. Biraq, sol gezde pútkil Keńes Awqamında bar-joǵı 63 universitet ǵana bolıp, sonıń ishinde geypara awqamlıq respublikalardıń ózinde bir-birden ǵana usınday oqıw ornı bolǵanın oraydaǵılar alǵa tartıp hám Moskvadaǵı ayırım hámeldarlar Qaraqalpaq elinde universitet ashıwdı ertek sıyaqlı kórgen. Degen menen Qallıbek Kamal ulı alǵan betinen qaytpay, SSSR Joqarı hám orta bilim ministri V.P. Elyutinniń esigin tozdırıp, oǵan: «Qaraqalpaqlar san jaǵınan az bolsa da, óz aldına xalıq, óziniń tili, mádeniyatı bar. Geografiyalıq ornalasıwına qaray klimatı Ózbekstannıń basqa wálayatlarınan tolıq ayırılıp turadı. Bizde jazda – ıssı, qısta suwıq boladı. Bizdi

248

dúnyadaǵı úlken úsh «Qum okeanı» (Qızılqum, Qaraqum, Ústirt) qorshap tur. Jer astı baylıǵı kóp. Olardı izertlep, xalqımızdıń ekonomikasın, sociallıq jaǵdayın jaqsartıwımız kerek, bunıń ushın kadrlar zárúr. Sırttan kelgen kadrlar biziń jaǵdayımızǵa kónbeydi, bir-eki jıl islep, ketip qaladı» – degen. Qallıbek aǵamız joqarı oqıw ornın ashıw ushın Bilim ministrliginiń qatardaǵı xızmetkerlerinen baslap Suslov, Kosıginge deyin barıp júrip, túbinde, 1974-jıldıń 26-fevralında universitet ashıwǵa ruqsat aladı. Ministrliktegilerdiń basqa respublikalarda bunday imarattı on jıllap salatuǵının aytıp, kúlkige aynaldırǵanınıń esesine Nókistegi oqıw ornın bir jıl ishinde salıp pitkeriwge wáde berip ketedi. Qarar shıǵıp, universitet salıw baslanǵan kúnnen baslap Qallıbek Kamal ulı óziniń kabinetin qurılıs maydanına kóshirip, barlıq húkimetlik baylanıs (VCh telefon) sistemaların sol jerge ákelip, kúnine 15-16 saat boyı qurılısshılar arasında bolıp, wáde bergen waqıtqa universitet esigin ashadı. Búgingi kúnde bul oqıw ornı Orta Aziyadaǵı 20 mıńǵa jaqın studenti bar, eń úlken universitetlerdiń biri. Ótken 40 jıldan aslam waqıt ishinde usı oqıw ornın pitkergen hárbir student qádirli aqsaqal aǵamızǵa alǵısın aytıp júriwi kerek, al keyingi jaslar onıń ashılıw tariyxın biliwi hám óz dáwirinde islengen oǵada zor miynetti qásterlewi tiyis dep oylayman.

Kitaptıń sońǵı betlerinde Qallıbek ata jaslarǵa óziniń tilek-násiyatın aytadı. ómirden alǵan sabaqları menen bólisip, jaqsını da, jamandı da kórgenin, abıroyataqqa da iye bolǵanın, kóp qıyınshılıqtı bastan ótkergenin, eldi, xalıqtı oylap, uyqısız túnlerdi bastan keshirgenin, jamannan qashıp, jaqsıdan úlgi alıwǵa talpınǵanın járiya etedi.

Ámiwdárya boyında ómir súrip jatqan qaraqalpaq, ózbek, qazaq, túrkmen jáne basqa da etnos wákillerin awızbirshilikte bolıwǵa, óz-ara doslıqtı bekkemlewge shaqıradı. El basqarǵan Islam Karimovtıń gezinde «Aǵayinler, hár birimiz 40-50 jasqa kelip qaldıq, arǵı jaǵı jaqın qaldı, adamlarǵa jaqsılıq jasap úlgerip qalıńlar» degenin, al Sharaf Rashidovtıń «Mıń dosıń bolsa da – bul az, al bir dushpanıń bolsa – bul kóp» dep aytqan qanatlı da, tariyxıy sózlerin sonıń menen qatar dúnya xalıqlarınıń naqıl, wásiyat sózlerin, óziniń ómirlik tájiriybesin jaslarǵa arnaydı.

Xalıqta «Xan – xalqınıń ulı, Ol – ádillik qulı» degen dana sóz bar. Q.Kamalov aǵamız xalqına súyikli ul boldı, elin ádil basqarǵan, eliniń xızmetinde bolǵan el aǵası bola bildi. Sonlıqtan da bul kitaptıń «El xızmetinde» dep atalǵanın oǵada orınlı dep bilemen.

Ulıwma alǵanda, bul kitap maǵan úlken ruwhıy azıq boldı desem – artıq aytqan bolmas edim, ol basqalarǵa da sonday tásir qaldıradı dep isenemen. Usı kitaptı burınǵı Keńes Awqamınıń quramında bolǵan xalıqlardıń, milletlerdiń tillerine awdarıp, basıp shıǵarsa da durıs bolar edi.

249

Keyingi jolı kezdesken gezimizde Qallıbek aǵamız kiyatırǵan yubiley toyına úlken tayarlıǵın kórsetip, bolashaqqa baǵdar berip, óziniń kóregenligin, ziyalılıǵın tanıtıp, pútkil túrkiy áleminiń tariyxın jıynap, Qaraqalpaq xalqınıń jańa tariyxın jazıw ústinde ekenligin aytıp, meni óziniń 100 jıllıq, bir ásirlik yubileyine shaqırdı. Men aqsaqalımızdıń yubileyge tayarlıǵı, ómirge degen qushtarlıǵı, aldına qoyǵan siyasiy maqseti menen joybarına oǵada riyza boldım. Bárimizge usınday kúsh– jiger darısı degim keledi. Sol niyetimiz, tilegimiz qabıl bolıp, ármanımız orınlanıp atalǵan kúnlerge de aman-esen jeteyik.

Qaraqalpaqstannıń abızına, ańızına, ardaqlısına aylanǵan aqsaqalımızǵa zor densawlıq tileymiz hám ul-qızınıń, aqlıq, shawlıq, quwlıqlarınıń qızıǵın ele de kóre beriwine shın júrekten tilekles ekenimizdi bildiremiz!

Ersultan Bekturǵanov.

250