Добавил:
Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:

Uliwma_pedagogika_paninen

.pdf
Скачиваний:
22
Добавлен:
23.07.2024
Размер:
1.41 Mб
Скачать

Sonda búkir qáddin tiklep, jasalma saqaldı alıp taslaptı. Patsha ornınan turıp wázirdi bawırına basıptı.

Qıssadan qıssa sol, pikir júritip, oylanıw hesh qashan seni xor hám zar qılmaydı.

Sorawlar hám tapsırmalar:

1.Oqıp shıǵıp, óz túsinigińizdi aytıp beriń?

2.Wázirdiń aqıllılıǵınıń tiykarı nede dep oylaysız?

3.Aqıl hám ádep-ikramlılıq tárbiyası degende neni túsinesiz?

4.Ańız mazmunınıń psixologiyalıq jaqtan áhmiyeti nede?

5.Ańızlardıń insan psixologiyasın qáliplestiriwdegi ornı haqqında nelerdi bilesiz?

189- másele. Bul meniń mashqalam emes.

Tıshqan úyde júrip baratırıp úydiń bir shetine jılannıń uya salıp

atırǵanın kórdi.

Bir, eki kúnnen soń qorazdıń aldına barıp: "Háy qoraz, úydiń bir múyeshine jılan uya salıp atır erteń bizlerge ziyanı tiyip júrmeyme?, - dedi.

Qoraz oǵan: "Bul meniń mashqalam emes. Kimniń mashqalası bolsa, ózi sheshsin", - dedi.

Tıshqan máyli dedi de, qoydıń aldına barıp: "Háy qoy, kel mına jılandı quwıp salayıq. Bul hámmemiz ushın qáwipli", dep másláhat berdi.

Qoy da, qoraz sıyaqlı: "Bunıń maǵan baylanısı joq.

Mashqala kimdiki bolsa ózi sheshiwi kerek" - dedi.

Tıshqan endi ógizdiń aldına bardı. "Háy ógiz, usı mashqalanı birge shesheyik.

Bul hámmemizge kesent etip, ziyanı tiyip ketiwi múmkin, -dedi. Ógiz: "Bul meniń mashqalam emes", -dedi.

Kúnlerdiń birinde jılan sol jerde júrgen úy iyesiniń hayalın shaǵıp

aldı.

Xojayın hayalın emlewxanaǵa alıp bardı.

Emlep bolǵan soń shıpaker xojayinge: "Biz qolımızdan kelgenin qıldıq.

Endi úyge alıp barıp, jaqsı awqatlar tayarlap beriń. Tawıq sorpa bolsa, jáne de jaqsı bolar edi" dedi.

Xojayın úyine keldi de, ketektegi qorazdı soyıp, sorpa qıldı.

El-xalıq, aǵayın-tuwısqan: "Pálenshenıń hayalı awırǵan eken, barıp kórmesek bolmas", dep izbe-iz zıyarat qılıwǵa kele baslaptı. Xojayın oylanıp: "Bárshe jaqınlar kelip atır. Endi bir ihsan qılayın", dedi de, qoradaǵı qoydı soyıwǵa qarar qıldı.

172

Aradan kóp waqıt ótpey, hayaldıń keseli awırlasıp qaytıs boldı. Xojayın merekesin ótkiziwge baylanıslı ógizdi de soyıp jiberdi.

Máseleniń qızıq jeri sonda: "Bul meniń mashqalam emes", degenlerdiń birewi de, aman qalmadı. "Mashqala meniki", dep bas qatırǵan tıshqan elege shekem tiri...

Sorawlar hám tapsırmalar:

1.Bul tımsalda bayan etilgen waqıyaǵa uqsas hádiyseler házirde turmısta ushırap turadı dep esaplaysızba?

2.Bul tımsaldıń pedagogikalıq áhmiyeti tuwralı aytıp beriń?

3.Turmısta usıǵan uqsas waqıyalarǵa dus kelgensizbe?

4.Gúrrińniń mazmunına psixologiyalıq jaqtan sıpatlama beriń

5.Gúrriń mazmunı adamlardıń psixologiyasın ózgertiwge járdem bereme?

190- másele. "Dún‘ya apatshılıqları teńizleri"nen aman-esen ótiwdi qálegen adam óz nápsi menen birge tómendegilerdi de orınlawı shárt: hadal nárselerden jew, imkansız islerdi tárk etiw, qarım-qatnasta sadıq bolıw, ólimge tayın turıw, qábirge kirmey turıp, óz qılmısların bir qaytara eslep, basqalar ayıbın umıtıp, óz ayıplarımızdı qadaǵalap, aǵainilerge aqıl beriwden aldın, ózi sol nárselerge ámel etiw kerek. Allanı eslep, júris-turıstı ózgertip, insanlar menen jaqsı mámilede bolıw, tiriler hám qaytıs bolǵanlar haqqında jaman gápler aytıwdan tildi tıyıw, ótirik aytıwdan uzaqlap, tildi tek haqıyqattı sóylewge hám tuwırılıqqa tárbiyalaw, tek mánili jaqsı sózler aytıwǵa bar kúsh-jigerdi ayamaw, sebepsiz hár bir iske aralasıp kete beriwden tıyılıw, hámelparazlıqtan saqlanıw, waqıttı biykarǵa ótkizbew, zárúr bolmaǵan halda birewden bir nárse talap qılmaw, ádepsizlik etkenler tuwralı úndemew lazım.

Najmatdin Qubro

Sorawlar hám tapsırmalar:

1.Bul jerde bayan etilgen hár bir insan ámel etiwi tiyis bolǵan qásiyetler haqqında túsinigińiz?

2.Atap ótilgen ámellerdi saqlaw házirgi dáwirdede áhmiyetke iye dep oylaysızba?

3.Najmatdin Qubronıń bul wásiyatlarınan házirgi úzliksiz bilimlendiriw sistemasında paydalanıwdıń áhmiyetine toqtap ótiń?

4.Berilgen wásiyatlardıń hár birine psixologiyalıq jaqtan sıpatlama

beriń.

5.Wásiyattıń insan turmısında tutqan ornı haqqında nelerdi ayta

alasız?

173

191- másele. Patsha menen tutqın.

Patsha biygúná bir tutqındı ólimge húkim etti. Janınan úmitin úzgen tutqın, patshanı sóge basladı.

Patsha qasındaǵı wázirine qarap:

Bul tutqın ne dep atır? - dep soradı. Dana wázir:

Patsham, bul tutqın: "Jánnet, ǵázebin jeńgenler, hám keshirimli insanlar ushın jaratılǵan" dep sizden keshirim kútip atır, dedi.

Patsha bul sózden quwanıp tutqındı ápiw etti.

Biraq patshanıń qasında turǵan basqa jaman niyetli, sıqmar wázir:

Patsham, bul tutqın baǵanadan berli sizdi sógip atır, dedi. Patshanıń bul sózden ashıwı keldi hám bul wázirge:

Háy nadan, wázir, seniń ıras sózińnen, onıń jalǵan sózi mıń márte

abzal.

Sebebi onıń jalǵan sózi, jaqsılıqqa alıp baradı.

Onıń jalǵan sózi menen insanlar ómiri saqlanıp qalınadı, qálbler quwanadı. Seniń tuwrı sóziń menen bolsa, janlar otqa taslanadı, qálbler ǵamǵa batadı, dedi.

Birinshi wázir eki insannıń arasın jarastırıw maqsetinde sóylegen jalǵan sózi haqıyqıy jaqsılıq.

Ekinshi wázirdiń sóylegen ıras sózi bolsa eki tárepti de, irenjitetuǵın bolǵanı ushın úlken qáte hám gúná.

Sol sebepli, Islam dininde insanlar arasın jarastırıw ushın jalǵan sóylewge ruxsat berilgen.

Álbette, jaqsılıq jolında aytılǵan jalǵan sózdiń gúnası keshiriledi. Sa‘diy Sherazıy bul qıssa menen, insanlar úlgi alatuǵın bir sabaq

berdi.

Sorawlar hám tapsırmalar:

1. Qıssanı oqıp shıǵıp, túsinigińizdi sóylep beriń?

2.Bul jerde birinshi dana ázir isletken ótirik haqqındaǵı pikirińiz?

3.Payǵambarımız ótirik isletiw múmkin sanalǵan hádisin bilesizbe hám ol jerde ótirikti qanday maqsette isletiw gúna esaplanbaydı dep keltirilgen?

4.Ótirikte aqıldan kelip shıǵadı, deydi geyparalar. Siziń bul baǵdardaǵı pikirińiz qanday?

5.Qıssanıń mazmunına psixologiyalıq jaqtan sıpatlama beriń.

6.2 minez-qulıqtaǵı adamlardıń psixologiyalıq ózgeshelikleri nelerden ibarat?

174

192- másele. Kewil háwizi.

Bir danıshpannıń aldına bir jigit kelip:

Usı kúnge shekem buzıq islerdiń izinen júrdim. Endi sol islerime táwbe qılmaqshı edim, sonıń ushın siziń aldıńızǵa keldim. Meni shákirtlikke qabıl etiń, tárbiyańız sayasında, jaqsılar qatarında bolayın, - dedi.

Danıshpan:

Seniń kewliń bir háwizge uqsaydı. Bes salmadan pataslanǵan ılay suwlar aǵıp kelip, kewliń háwizin bılǵap turadı. Eger bul salmalardıń jolların tazalap, patas suwlardı kirgizbeseń, sol waqıtta seni shákirtlikke qabıl qılıp, óz tárbiyama alaman. Salmalar tazalanbasa, mıń táwbe etseń de, paydası joq.

Sonda jigit: "Ol salmalar qaysı" - dep soradı. Danıshpan:

Birinshi salma - kózińniń jolı. Basqalarǵa qıyanet názeri menen qarama.

Ekinshi salma - awzıńnıń jolı. Tilińnen ádep-ikramlıqqa, tárbiyaǵa tiyisli bolmaǵan sózlerdi shıǵarma, haram hám shubhalı nárselerdi jeme hám ishpe.

Úshinshi salma - qollar jolı. Insanlardıń mal-múlkin, úy - ánjamların urlama, birewdi urıp, jábir jetkiziwden saqlan.

Tórtinshi salma - ayaqlardıń jolı. Urlıqqa barma, jaman jer baspa. Besinshi salma - qulaqlardıń jolı. Ǵıybat, dóhmet, buzıq, jaman

sózlerge qulaq salma, ádepke tuwrı kelmeytuǵın sózlerdi esitiwden qash.

Jigit bes salmanıń jolların tazalap, kewil háwizin pák, taza suwlar menen toltırıwǵa wáde berdi.

Sonnan keyin danıshpan, ol jigitti shákirtlikke qabıl etti.

Haqıyqıy insan adamlardı jaqsılıqqa shaqıradı, insanlarǵa jaqsılıq

úlesken insan.

Sorawlar hám tapsırmalar:

1.Bul ráwiyattan alǵan tásirlerińiz haqqında aytıp beriń?

2.Ráwiyattıń pedagogikalıq áhmiyeti nelerden ibarat?

3.Házirgi tálim-tárbiya processinde bul gúrrińnen paydalanıw boyınsha pikirlerińiz?

4.Ráwiyattıń mazmunına psixologiyalıq jaqtan sıpatlama beriń.

5.Ráwiyat insan psixologiyasına qanday tásir kórsetedi dep oylaysız?

193- másele. Hesh kimge aytpa…

175

Túyesin minip shólde ketip baratırǵan bir bádáwiy (sahrada jasaytuǵın adam) hár dayım dem alıw ushın túyesin shókeletkende Allah taalaǵa ózi hám jurtı ushın hesh bir nárseniń keri kelmesligin sorap duwa qılar edi.

Bir waqıtta qarsısınan ózine qaray tuwrı kiyatırǵan bir adamdı kórip qaldı. Jaqsı niyetli insan bolǵanlıǵı sebepli ushıratqan adamınan hesh qanday jamanlıq etiwin gúman etpedi.

Suwsızlıqtan erinleri kewip qalǵan adam onnan suw soradı. Bádáwiy túyesiniń ústindegi azǵana suwı qalǵan meshti alıp oǵan berdi.

Suwdı aqırǵı tamshısı qalǵanınsha simirip ishken adam bádáwiydi iyterip jiberip, túyeni jetelep qasha basladı.

Badáwiy onıń artınan qáterjám dawısta:

Meyli, túye seniki bola ǵoysın, tek ǵana sennen iltimas, bul túyeni mennen alıp qashqanıńdı hasla birewge ayta kórme, – dedi.

Bul gápti esitken adam hayran bolıp toqtadı hám onnan bunıń sebebin soradı. Sonday dárejede jaqsı niyetli bolǵan bádáwiy onıń sorawına:

Eger bul waqıyanı bir adamǵa aytıp berseń, ol xabar tezde pútkil el-jurtqa jayılıp ketedi. Nátiyjede insanlar shólde qalǵan mútájlerge hasla járdem bermey qoyadı... – dep juwap berdi.

Sorawlar hám tapsırmalar:

1.Gúrrińdi oqıp shıǵıp, túsinigińizdi sóylep beriń?

2.Jaqsılıqqa jamanlıq degen sózdi qalay túsinesiz?

3.Gúrrińniń pedagogikalıq áhmiyeti haqqında aytıp beriń?

4.Gúrrińniń mazmunına psixologiyalıq jaqtan sıpatlama beriń?

5. Oqıwshılar tárbiyasında gúrrińlerdiń tutqan ornı qanday áhmiyetke iye?

194- másele. Sınaq.

Bir hukimdardıń eki aqıllı hám dana wáziri bar edi.

Olar ish-ishinen bir-birin xosh kórmes, lekin sırtına shıǵarmas eken. Bir kúni patsha wázirlerin sınap kórmekshi bolıptı.

Áwel oń qol wázirin shaqırıp, shep qol wázirdiń ilimi haqqındaǵı pikirin soraptı.

Patsha bul házir sherigin jamanlawdı baslap jiberedi, dep kútip turǵan eken.

Lekin oń qol wázir onı maqtay baslaptı:

– Ol adam sonshelli kóp bilim iyelegen, astındaǵı at qalay kóterip júrgenine hayranman.

176

Ekinshi wázirdi shaqırıp, onıń pikirin sorasa, ol birinshi wázir haqqında sonday pikir aytıptı:

– Sherigim sonshelli kóp ilim oqıǵan, ilim, denesine qalay sıyıp turǵanına aqılım hayran.

Patsha eki wázirdiń juwabınan shad bolıp, olarǵa jáne de ıqlas qoyıp hám abıroy-mártebelerin asırǵan eken.

Sorawlar hám tapsırmalar:

1.Ráwiyattan túsingenińizdi sóylep beriń?

2.Bul ráwiyat házirgi kúnde de úlken áhmiyetke iye dep oylaysızba?

3.Ádep-ikramlıq tárbiyası degende nelerdi túsinesiz?

4.Ráwiyattıń mazmunına psixologiyalıq jaqtan sıpatlama beriń.

195- másele. Siz qanday jasap atırsız?!

Úmitsizlikke túspeń! Úmitsizlik Allahtıń miyrimine nashúkirlik

boladı.

Ǵázeplenbeń!

Ǵázep pazıyletlerdi wayran etedi.

– Kek saqlamań!

Kek saqlaw ómir gózzalıǵın óshirip taslaydı.

– Ǵamlı bolmań!

Ǵam denege de, nervqa da kesent etip, shıdap bolmas dártke giriptar etedi.

Zamanlar húkmi Allahtıń táǵdir saltanatı astında ekenin umıtpań.

Átirapıńızdaǵı waqıyalarǵa biypárwa hám heshqashan ózimshil bolmań.

Qolǵa kirite almaǵan nárseńizge ókinbeń. Mańlayıńızǵa jazılǵan nárse bolsa nesip eteberedi.

«Sen: «Bizlerge Allahtıń jazǵanınan basqa nárse jetpeydi. Ol bizlerdiń Iyemiz. Allahǵa tek móminler ǵana táwekel qılsın» – dep ayt» (Táwbe súresi, 51-ayat)

Sorawlar hám tapsırmalar:

1. Quran ayatlarında keltirilgen bul wásiyatlardıń mazmun-mánisin túsindiriwge háreket etiń?

2. Ulıwma insanıy qádiriyatlar degende nelerdi túsinesiz?

3. Bul ayatlardıń házirgi barkamal insan tárbiyasındaǵı ornı haqqında aytıp beriń?

4. Ayattıń mazmunınıń psixologiyalıq jaqtan áhmiyeti nede?

196- másele. Kámbaǵal

Ibrahım ibn Adhamǵa bay-dáwletli adam bir qosıwıs altın teńgelerdi

alıp kelip:

177

Bunı bizden qabıl qılsańız, dedi.

Sonda ulama:

Men kámbaǵaldan mal-dún‘ya almayman, dedi. Meni kámbaǵal dep atırsań ba?!, dedi, bay. Ibrahım ibn Adham:

Házirgi mal-dáwletińnen on barabar baylıqqa iye bolıwdı qáleysiz be?

Álbette! — dedi bay kózleri jaynap.

Bul jaǵdayıń kámbaǵal bolmay ne?! Maǵan berip atırǵan nárseńe mennen kóre, ózińiz mútáj bolıp turıpsız dedi! dedi ulama.

Sorawlar hám tapsırmalar:

1.Gúrrińde kórsetilgen bay kisi ne ushın altın teńgelerin alıp kelip bermekshi boldı dep oylaysız?

2.Ruwxıy jaqtan kámbaǵal degen túsinikke qalay qaraysız?

3.Ne ushın ayırım adamlar baylıqqa ósh boladı, bunıń sebebi nede?

4.Gúrriń mazmunına psixologiyalıq jaqtan sıpatlama beriń.

5.Adamlardaǵı hár qıylı unamlı hám unamsız pazıyletleri haqqında mısallar keltiriń hám analiz qılıń.

197- másele. «Balam tuwrı sózli bolsın deseńiz...»

Bir adam úsh jasar hám jeti jasar eki balasın ertip, futbol oyının tamashalaw ushın ortalıq stadionǵa baradı. Kassa maydanshasında:

Bilet bahası: «Úlkenlerge: 1000 sum

6 jastan asqan balalarǵa: 500 sum, 6 jasqa tolmaǵan balalarǵa kiriw biypul», - dep jazılıp turǵan eken. Ol jigit:

Maǵan eki bilet berseńiz. Biri úlken, ekinshisi 7 jasar balaǵa, - deydi. Sonda artında náwbet kútip turǵan bir jigit sıbırlap:

Balam altıǵa tolmaǵan deseń kim bilip atır? 500 sum qaltańda qalar edi ǵoy», - deydi janıashıǵan bolıp. Sonda ol adam órnek bolatuǵın ákeniń úlgisin kórsetip:

Awa, durıs aytasız, dostım. Balam altıǵa tolmaǵan desem, hesh kim bilmes edi. Biraq, bizlerdi Allah taala kórip tur ǵoy! Onıń ústine, mına balam meniń bul ótirigimdi ómir boyı ózine úlgi etip alar edi.

«Balam tuwrı sózli, hadal bolsın» degen adam aldı menen ózinen baslawı kerek. 500 swm pulǵa hesh qashan dúzelmeytuǵın qátelik islep, bir ómir ókinip qalǵım kelmeydi», - degen eken.

Durısında da, balanı tárbiyalap áwere bolıwdıń qájeti joq, ol bári bir sizdi qaytalaydı. Jamanlıq tez jayılatuǵını sıyaqlı, bul ómirde jaqsılıq ta balanıń boyına tez juǵadı, ańsat sińedi. Sonlıqtan balańız durıs jolda júrsin deseńiz, ózińiz iz qaldırıp beretuǵınıńızdı umıtpań!

178

Sorawlar hám tapsırmalar:

1.Waqıyanıń mazmunına psixologiyalıq jaqtan sıpatlama beriń.

2.Waqıyanıń tárbiyalıq áhmiyeti nede dep oylaysız?

3.Ákeniń aytqan sózin psixologiyalıq jaqtan analiz qılıń.

4.Perzent tárbiyalawda –ata-ananıń islegen háreketleri úlgi boladıdegen túsiniktiń psixologiyalıq jaqtan mazmunın analiz qılıń.

198- másele. «Jırtıq ayaq kiyim shúkirshilik etiwdi úyretti...»

(alpıs jıl ustazlıq qılǵan ǵarrınıń aytqanları)

Bir kúni ayaq kiyimimniń bas tárepi jırtılıp qaldı. Onı tazadan alatuǵın, birinshiden, ǵárejet joq, ekinshiden, onday tuflidi tabıw ol waqıtta ábden qıyın bolatuǵın edi. Rayonǵa tazadan muǵallim bolıp kelip atırǵan payıtım edi.

Mektepke barıwǵa, oqıwshılardıń kózine kóriniwge qattı qısınatuǵın edim. Biraq ta, basqa jas muǵallimlerdiń de jaǵdayı menikindey edi. Hátte, bazılarınıń ayaq kiyimi de joq edi. Olar mektepke segiz shaqırım jerden jalań ayaq jayaw keletuǵın edi. Sonnan men jırtıq tufliyimniń bas tárepi bilinbesin dep tufliyimdi maylaǵan waqıtta ayaǵımdı da qosıp maylap jiberetuǵın edim. Sondaǵı oyım, adamlardıń kózine qolaysız kórinbesin, bilinbey tursın degendegim ǵoy. Alıstan qarasań rası menen de bilinbeytuǵın, jaqınnan anıqlap názer salıp qaraǵan adamǵa bári bir jırtıq ekenligi kórinip turatuǵın edi.

Estelik ushın súwretlerden tap sol súwretimdi kórip, kózime jas keledi. Keyin al‘bomnan qarasam, qızlarım arlanıp, sol súwrettiń ayaq betin qıyıp taslaptı. Qansha qıyıp, arlanǵanı menen, men sol zamandı, sol qıyınshılıqtı óz basımnan ótkerdim. Házir biziń tórt pasılda almastırıp kiyetuǵın tórt túrli ayaq kiyimimiz bar. Kiyimniń qádirin bilmeymiz. Sál jeliminen ajıralıp qalǵan bolsa, birden shıǵındıǵa taslawǵa asıǵıp turamız. Men sol waqıttan baslap ózimdi shúkirshilikke úyretken ekenmen...

Sorawlar hám tapsırmalar:

1.Ustazdıń basınan keshirgenlerin psixologiyalıq jaqtan analiz qılıń.

2.Shúkirshilik-insanǵa ne beredi?

3.Búgingi kúnde insanlar shúkirshilikke degen kóz-qarasın analiz

qılıń.

4.Qızlardıń islegen is-háreketlerin psixologiyalıq jdaqtan analiz qılıń, súwrettiń tómen tárepin ne ushın qıyıp tasladı?

5.Qızlardıń ornında siz ne islegen bolar edińiz?

179

PAYDALANÍLǴAN ÁDEBIYATLARː

1.Abdullaev.K. Jigirma beste (nama qosıqlar toplamı). Nókis, «Qaraqalpaqstan»-2002 jıl.

2.Ajimov. Ya. Qaraqalpaq balalar ádebiyatı. «Qaraqalpaqstan» baspası, 2018 jıl.

3.Ájiniyaz. Búlbilziban. Tańlamalı shıǵarmaları. («Qaraqalpaq ádebiyatı xrestomatiyası» seriyasınan). Nókis-2014 jıl.

4.Bazarbaev J. «Qaraqalpaq etnopedagogikası». Nókis, «Bilim»-

2010jıl.

5.Berdaq. Saylandı shıǵarmaları. Nókis, «Qaraqalpaqstan»-1997

jıl.

6.Джулматов. Т. Легенды, мифы, факты востока. (внеклассное чтение по истории Узбекистана). Ташкент, «Узбекистан» -2018.

7.Eshanov.T.Qaraqalpaq balalar ádebiyatı. Nókis, «Qaraqalpaqstan» baspası, 2018jıl.

8.Inson baxt uchun tuǵiladi (Uzbekiston Respublikasining birinchi prezidenti I.Karimovning hikmatli suzlari). Toshkent, «ShARQ» nashriyot-matbaa akcionerlik kompaniyasi Bosh tahririyati-2001 yil.

9.Kamalov. Q. Áwelemen-dúwelemen. Nókis, «Bilim»-1995 jıl.

10.Qosbergenov. R. Qaraqalpaq xalqınıń kolonial dáwirdegi mádeniyatı hám turmısı (1873-1917). Nókis, «Qaraqalpaqstan» baspası1970 jıl.

11.Qurbonov.T. Ota bo`lish osonmi. Toshkent, «Ma‘naviyat»-

2007 yil.

12.Qaraqalpaq ádebiyatı. 11klass ushın sabaqlıq. Nókis, «Qaraqalpaqstan»-2004 jıl.

13.Maqsetov Q., Maqsetova.R. Qaraqalpaq xalqınıń kórkem awızeki dóretpeleri. Nókis, «Bilim»-2002 jıl.

14.Májiytov. S. Shıǵarmaları. Nókis, «Qaraqalpaqstan»-1992 jıl.

15.Muhammad payǵambar qissasi. Hadislar. Toshkent,

«Kamalak»-1991 yil.

16.Nietullaev. S. Baxıtlı bolıń. Qosıqlar toplamı. Nókis-2014 jıl.

17.Nishonova, N.Risqulova. K Soǵlom turmush madaniyati. Toshkent, «Fan va texnologiyalar» nashriyoti-2008 yil.

18.Niyozov, G., Axmedova.M. Pedagogika tarixidan seminar mashǵulotlarini o`tkazish uchun o`quv qo`llanma. Toshkent, Alisher

Navoiy nomidagi Milliy kutubxonasi nashriyoti-2007 yil.

180

19.Pazılov A, Qosnazarov Q, Seytmuratov Q, Kurbaniyazova.Z. Pedagogika teoriyası (sabaqlıq). Tashkent,»Noshir»-2018 jıl.

20.Pazılov A, Qosnazarov Q, Seytmuratov Q, Kurbaniyazova.Z. Oqıtıw teoriyası (didaktika) oqıw qollanbası. Nókis, NMPI baspaxanası2018 jıl.

21.Seytmuratov. Q. U.Xojanazarov shıǵarmalarınıń tárbiyalıq áhmiyeti. Sániyat jurnalı, 2011 jıl, №1-2 (21-22), 20 bet.

22.Seytmuratov. Q. «Jeti atamızdı bilemizbe?». «Ilim hám tálimtárbiyanıń áhmiyetli máseleleri» atlı Respublikalıq ilimiy-teoriyalıq konferenciya materialları. NMPI-2019 jıl, 252-254 betler.

23.Сборник педагогических ситуаций и задач. Наумова Т.А., Мукачёва Е.В., Причинин А.Е. Издательский центр «Удмуртский университет»-2020.

24.Utepbergenov. M. «…Oqıtıwshıdan jeti qádem artta júriw kerek».«Erkin Qaraqalpaqstan» gazetası, 16 fevral 2021 jıl. №21 (20575) sanı, 3bet.

25.Xojanazarov.U. Kewil qusım. Nókis, «Qaraqalpaqstan»-2010

jıl.

26.Hoshimov. U. «Dunyoning ishlari». Tashkent «Yangi asr avlodi», 2015yil

27.Internet materiallarınan.https://t.me/ibratli_sozler

181