
Грыбы на беларускай i рускай мовах
.pdfМiнiстэрства сельскай гаспадаркi i харчавання
Установа адукацыi « Вiцебская ордэна «Знак Пашаны» дзяржауная акадэмiя ветэрынарнай медыцыны»
Кафедра замежных мо
Рэферат на тэму:
«Грыбы на беларускай i рускай мовах»
Выканала Сазонава Вольга Сяргееуна студэнтка 23 групы ветэрынарнага факультэта Праверыла Пiвавар К.С.
Вiцебск ,2020
2
Змест:
1)Роля грыбоў у жыцці чалавека ;
2)Назвы грыбоў на рускай і беларускай мовах ;
3)Выснова;
4)Спіс літаратуры
2
Роля грыбоў у жыцці чалавека
Грыбы з'яўляюцца важным удзельнікам кругазвароту рэчываў у прыродзе, раскладаючы арганічныя злучэнні да простых-мінеральных рэчываў і робячы глебу урадлівай. Прадстаўнікі гэтага царства могуць ўзаемадзейнічаць з раслінамі з дапамогай сімбіёзу-микоризы, без якога арганізм не можа паглынаць ваду і фосфар. Кожнаму трэба ведаць, якое значэнне грыбоў ў жыцці чалавека.
Сёння вялікая колькасць грыбоў вырошчваецца ў спецыяльна створаных і абсталяваных памяшканнях, кліматычныя ўмовы ў якіх максімальна набліжаны да жывой прыроды. Шампіньёны і дрэўнавушка – тавар, распаўсюджаны на прылаўках крам менавіта дзякуючы штучнаму гадоўлі. Навукоўцы, ўмешваючыся ў працэсы жыццядзейнасці грыбкоў, атрымліваюць магчымасць адкрываць іх карысныя ўласцівасці, даследаваць асаблівасці будынка, вывучаць ўзаемадзеяння і выводзіць у лабараторыях новыя віды шляхам селекцыі. Грыбам знаходзяць прымяненне ў сельскагаспадарчай сферы, выкарыстоўваючы іх у якасці або складзе пестыцыдаў. У жыцці звычайнага чалавека грыбковыя культуры маюць вялікае значэнне: пякарскія дрожджы выкарыстоўваюць для вырабу хлебабулачных вырабаў, піўныя і вінныя – для атрымання алкагольных напояў, кефірныя – для стварэння кефіру.
Ролю грыбоў у жыцці чалавека вялікая. Вялікае значэнне ў сучаснай медыцыне маюць антыбіётыкі, яны маюць свае плюсы і мінусы. Нешматлікія ведаюць, што рэчыва, адкрытае ў 1928 годзе Аляксандрам Флемінгам, выпрацавалася са Звычайнай цвілі на бохан хлеба. Пазней гэты род плесневых грыбоў назвалі Penicillium, а лекі з іх – пеніцылінам. На сённяшні дзень існуе вялікая колькасць антыбіётыкаў, што паслужыла прычынай іх падзелу на групы па характары ўздзеяння на бактэрыі:
•бактэрыцыдныя (забіваюць бактэрыі);
•бактеріостатіческое (бактэрыі застаюцца жывыя, але губляюць здольнасць да размнажэння).
Грыбы шырока выкарыстоўваюцца ў народнай медыцыне. Метадам лячэння захворванняў, заснаваным на выкарыстанні лекавых грыбоў і прэпаратаў з іх, з'яўляецца фунгатэрапiя. Гэты метад бярэ пачатак на Далёкім Усходзе і ў далёкім мінулым краін Азіі, і прадугледжвае выраб адвараў, настоек і
2
экстрактаў з захаваннем усіх карысных уласцівасцяў. У грыбах змяшчаецца вялікая колькасць імунамадулюючых рэчываў, якія прыводзяць да больш хуткаму акрыянню.
Назвы грыбоў на рускай і беларускай мовах
Апенькі (опята)
Адзін з самых смачных і духмяных відаў, які можна сустрэць на пнях або ствалах жывых дрэў. Часцей за ўсё яны актыўна развіваюцца на бярозе, але таксама з'яўляюцца на асінах, клёнах і іншых пародах. Грыб складаецца з капялюшыкі( да 12 см), якая змяняе выпуклую форму на шырокую і гладкую па меры старэння. Яе верхняя частка пакрыта скуркай светла-карычневага адцення, на якой выразна віднеюцца цёмныя лускавінкі.
Махавікі (моховики )
Папулярнасць Грыбу прынёс яго непаўторны густ, які не губляецца ў адварным, смажаным і салёным выглядзе. Ён з'яўляецца прамым сваяком падбярозавіка, аднак, паверхня капялюшыкі адрозніваецца сухасцю, аксаміцістасцю і пакрыта трэшчынкамі. З унутранага боку размешчаны трубчасты пласт, які пры націсканні павінен набыць сіні адценне. Ножка мае маршчыністай або гладкую паверхню, што напрамую залежыць ад разнавіднасці.
Маслякі (маслята )
Грыб атрымаў сваю назву дзякуючы асаблівасцям капялюшыкі, якая пакрыта сліззю. Яна бывае плоскай або выпуклай формы. У залежнасці ад асобніка і мясцовасці яго росту адценне капялюшыкі вар'іруецца ад цёмна-фіялетавага да светла-карычневага. Ножка шчыльная, тоўстая, нярэдка дасягае 10-15 см у вышыню.
Лісічкі (лисички )
Асаблівая ўвага грыбы атрымліваюць не толькі дзякуючы высокім смакавых якасцях, але і высокай супраціўляльнасці паразітам. Якая змяшчаецца ў іх структуры хиноманноза эфектыўна знішчае шкоднасныя лічынкі. Таму нячаста сустракаюцца лісічкі з'едзеныя чарвякамі або смаўжамі.
Чырвонагаловікі (подосиновики)
2
Папулярны від сярод грыбнікоў, які дасягае значных памераў. Капялюшык (каля 30 см) полушаровидной формы, шчыльна прылягае да ножкі. Аднак з часам яе форма ператвараецца ў подушкообразную або плоскую. Верхняя скурка сухая, можа звісаць з краёў капялюшыкі і лёгка здымаецца пры чыстцы. Яе колер вар'іруецца ад пясочнага да карычневага, з чырвоным адценнем. Ножка (каля 20 см) нагадвае булаву, з патаўшчэннем ў падставы і цёмнымі лускавінкамі, якія пакрываюць яе па ўсёй даўжыні.
Белыя грыбы(белые грибы)
Неверагодна папулярны грыб, які досыць складанай знайсці. Ён цэніцца дзякуючы смакавых характарыстыках, якія робяць яго ідэальным варыянтам для разнастайных кулінарных эксперыментаў. Баравік досыць рослы (да 20 см), таму яго можна заўважыць нават здалёк.
Бледная паганка (бледная поганка )
Неверагодна небяспечны грыб, які мае пласціністую структуру і здольны справакаваць атручэнне, небяспечнае для жыцця. Знешняя бок капялюшыкі мае шэры або карычневы адценне, з трохі выпуклай або распасцёртае формай. Ўнутранае змесціва белае, не мае характэрнага густу ці водару. Белая, ножка цыліндрычная вылучаецца патаўшчэннем, якое ўтворыцца ў самога падставы небяспечнага грыба.
Мухамор (мухомор )
Пераблытаць яго з іншымі разнавіднасцямі практычна немагчыма, так як яго вылучае насычаны колер капялюшыкі (чырвоны, жоўты, карычневы), на якой праглядаюцца белыя кропкі. Для маладых мухамораў ўласцівая полушаровидная форма капялюшыкі, а ў больш дарослых яна становіцца ўвагнутай. Яе ўтрымлівае цыліндрычная, белая або жаўтлявая ножка, якая мае характэрнае патаўшчэнне ў падставы.
Ілжывыя лісічкі (ложные лисички )
Дасведчаныя грыбнікі ведаюць, што сапраўдны гатунак мае "гафрыраваныя" краю, тады як ілжывыя адрозніваюцца роўнымі і выразнымі. Не менш важна звярнуць увагу на стан грыба, а менавіта наколькі ён уражаны шкоднікамі.
Атрутныя асобнікі з'яўляюцца ўлюбёным ласункам чарвякоў, у той час як сапраўдныя лісічкі вельмі рэдка бываюць пашкоджанымі.
2
Заключэнне
Ужыванне многіх відаў грыбоў абараняе арганізм, умацоўваючы імунітэт, але існуюць разнавіднасці, якія значна шкодзяць здароўю, напрыклад, паразітычныя грыбкі, вынікаючы сваёй прыродзе, атакуюць людзей з аслабленым імунітэтам. Гэта можа быць не прыкметна воку чалавека, але вось прадстаўнікоў царства грыбы падмануць немагчыма.
2
Cпіс літаратуры :
1.Wikipedia. org;
2." Грыбы. Поўная ілюстраваная энцыклапедыя " і. куранят;
3." Даведнік-вызначальнік. Грыбы Беларусі " В. Адамчык
2