
Практическое занятие №6 по численным методам.
Приближение функции по методу наименьших квадратов.
1.Приближение функций многочленами (РЗ №13).
2.Приближение функций по произвольной системе (РЗ №14).
3.Многочлены Лагранжа и Ньютона.
1. Приблизить функцию по методу наименьших квадратов многочленами нулевой, первой и второй степеней. Вычислить СКО и на одном чертеже построить графики многочленов. Дано:
x |
|
|
-2 |
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
1 |
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
i |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
y |
|
0.4 |
|
|
|
|
|
1.8 |
|
2.1 |
|
2.7 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
i |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Нормальная система метода наименьших квадратов: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
x |
0 |
|
a |
|
|
+ |
|
|
x |
|
|
|
a |
+ |
|
|
x |
2 |
|
a |
|
+ ... + |
|
|
x |
m |
|
a |
|
= |
|
f |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
i |
2 |
|
|
m |
i |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
i |
|
|
|
|
i |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
i |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
i=0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
i=0 |
|
|
|
|
|
|
|
i=0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
i=0 |
|
|
|
|
|
|
|
i=0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
x |
|
|
a |
|
|
+ |
|
|
x |
2 |
|
a |
+ |
|
|
x |
3 |
|
a |
|
+ ... + |
|
|
x |
m+1 |
|
a |
|
= |
|
|
f |
x |
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
i |
2 |
i |
|
m |
|
i |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
i |
|
|
|
|
i |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
i |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
i=0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
i=0 |
|
|
|
|
|
|
|
i=0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
i=0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
i=0 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
.......................................................................................... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
x |
m |
|
a |
|
+ |
|
|
x |
m+1 |
|
a |
+ |
|
|
|
|
x |
m+2 |
|
a |
|
+ ... + |
|
x |
2m |
|
a |
|
= |
|
f |
x |
m |
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
i |
|
m |
i |
||||||||||||||||||||||||||||||||
i |
|
|
|
|
i |
|
|
1 |
|
|
i |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
i |
|
||||||||||||||||||||||||||||||
i=0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
i=0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
i=0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
i=0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
i=0 |
|
|
|
Очевидно, что система является симметричной. Для практического использования запишем систему в виде:
s a |
0 |
+ s a |
+ s |
a |
2 |
+ |
... |
|
+ s |
m |
a |
m |
= b |
|
|
|||||||||
|
|
0 |
|
1 1 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
||||||||
|
s a |
|
|
+ s a |
+ s |
a |
|
|
+ |
|
|
+ s |
|
|
a |
|
|
= b |
|
|||||
|
0 |
2 |
... |
|
m |
|
m |
|
||||||||||||||||
1 |
|
2 1 |
3 |
|
|
|
|
|
+1 |
|
|
1 |
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
.......................................................................................... |
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
s |
m |
a |
0 |
+ s |
|
a + s |
m+2 |
a |
2 |
+ ... |
|
+ s |
2m |
a |
m |
= b |
||||||||
|
|
|
|
|
m+1 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
m |
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
||
где sk = xik |
, |
|
bk |
= fi xik . |
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
i=0 |
|
|
|
|
|
|
|
i=0 |
|
|
|
|
|
|
1. |
P (x) = a |
, в таблице 4 точки, следовательно |
|||
0 |
0 |
||||
2. |
m =1, |
P (x) = a |
+ a x |
Система уравнений: |
|
1 |
0 |
1 |
a |
= 7 / 4 |
|
|
0 |
|
|
|
|
s0a0 + s1a1 |
= b0 |
, |
|
|
= b1 |
|
|
s1a0 + s2a1 |
|
Вычислим коэффициенты системы:
s0 = 4 , s1 = 2 , s2 =14 , b0 = 7 , b1 = 9.4
Таким образом, система имеет вид:
4a |
|
+ 2a = 7 |
|
4a + 2a = 7 |
, 26a1 =11.8 , a1 =11.8 / 26 = 0.454 , |
||
|
0 |
1 |
, |
|
0 |
1 |
|
2a0 |
+14a1 = 9.4 |
|
4a0 |
+ 28a1 =18.8 |
|
a = (7 − 2a ) / 4 =1.523 , Итак, |
P (x) =1.523 +0.454x |
|
0 |
1 |
1 |

3 . |
m = 2 |
, |
P (x) = a |
+ a |
|
|
2 |
0 |
1 |
Досчитаем коэффициенты:
x + a x |
2 |
|
|
||
|
2 |
|
s |
= 20 |
|
3 |
|
|
,
.
s4
=
98
,
b2
=
28
. Тогда система примет вид:
4a |
+ 2a +14a |
2 |
= 7 |
||||
|
0 |
|
1 |
|
|
||
2a |
+14a + 20a |
|
= 9.4 |
||||
|
2 |
||||||
0 |
|
1 |
|
|
|||
|
|
|
+ 20a + 98a |
= 28 |
|||
14a |
|||||||
|
|
0 |
1 |
|
|
2 |
P (x) =1.723 + 0.521x −0.067x |
2 |
|
|
2 |
|
Вычисление СКО:
|
|
|
|
|
1 |
3 |
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(P , |
f ) = |
|
|
P (x ) − f |
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
i |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
0 |
|
|
4 |
|
0 |
i |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
i=0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
1 |
(0.4 − |
1.75) |
2 |
+ (1.8 −1.75) |
2 |
+ (2.1 |
−1.75) |
2 |
+ (2.7 −1.75) |
2 |
|
= |
|||||||||
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
|
1 |
(1.35 |
2 |
+ 0.05 |
2 |
+ 0.35 |
2 |
+ 0.95 |
2 |
) = |
2.85 |
0.84 |
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
4 |
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Для вычисления остальных значений СКО можно свести в таблицу значения многочленов:
x |
|
|
|
-2 |
0 |
1 |
3 |
i |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y |
|
|
0.4 |
1.8 |
2.1 |
2.7 |
|
i |
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
P ( x ) |
0.615 |
1.523 |
1.971 |
2.885 |
|||
|
1 |
i |
|
|
|
|
|
P |
( x ) |
0.413 |
1.723 |
2.177 |
2.683 |
||
|
2 |
i |
|
|
|
|
|
1 |
3 |
|
|
2 |
|
(P , f ) = |
|
P (x ) − f |
||||
|
i |
|||||
1 |
4 |
1 |
i |
|||
|
i=0 |
|
|
|
||
|
|
|
|
|
=
0.208
,
|
1 |
3 |
|
|
|
2 |
|
(P , f ) = |
|
P (x ) − f |
|
= 0.055 |
|||
|
i |
|
|||||
2 |
4 |
2 |
i |
|
|
||
|
i=0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Графики:
3
P( a01 0 t)
P( a11 1 t)2
P( a21 2 t) |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
y1i |
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
− 2 |
− 1 |
0 |
1 |
2 |
3 |
t t t x1i
ОТВЕТ: Наилучшее приближение многочленом P2 (x) =1.723 + 0.521x −0.067x2

2. Приближение по обобщенной системе.
Дана таблично заданная функция: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
-1 |
|
|
|
0 |
1 |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
i |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
yi |
1.5 |
|
2 |
-0.5 |
|
-6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|||
Известно, что функция имеет вид: |
y = |
f (x) = a +b 3 |
. Найти коэффициенты |
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
Найдем нормальную систему МНК: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
n |
|
|
|
2 |
|
|
1 |
n |
|
|
2 . |
|
( m |
, f ) = |
|
|
m (xi ) − yi |
= |
|
a + b 3xi − yi |
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
n +1 i=0 |
|
|
|
|
|
|
n +1 i=0 |
|
|
|
|
Будем минимизировать функцию:
|
|
|
|
n |
|
|
|
− |
||
(a,b) = (a + b 3 |
x |
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
i |
|
|
|
|
|
|
|
|
i=0 |
|
|
|
|
|
|
(a, b) |
n |
|
|
|
|
|
|
|||
= 2 (a + b |
3 |
x |
||||||||
|
|
|
|
|
i |
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a |
|
i=0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(a, b) |
n |
|
|
|
|
|
|
|||
= 2 (a + b 3 |
x |
|
||||||||
|
|
|
|
|
i |
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
b |
|
|
i=0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Таким образом, |
|
|
|
|
|
|
||||
|
n |
|
|
n |
yi |
|
|
|
||
a + 3xi b = |
|
|
|
|||||||
i=0 |
|
|
i=0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
n |
b = |
|
||||
3 |
|
a + 3 |
|
|||||||
|
|
xi |
|
2 xi |
|
|
|
|
|
|
i=0 |
|
|
i=0 |
|
|
|
|
|
|
i ) |
|
y |
2 |
|
−yi
−yi
yi 3xi
. Условие экстремума:
) 1 = 0 |
||
) 3 |
x |
= 0 |
|
i |
|
окончательно,
|
n |
|
n |
yi |
|
|
a + 3xi b = |
|
|
||||
i=0 |
|
i=0 |
|
|
|
|
|
n |
|
n |
b = yi |
3 |
|
3 |
|
a + 3 |
|
|||
|
|
xi |
2 xi |
|
|
xi |
i=0 |
|
i=0 |
|
|
|
a
и |
b |
. |
|
4a +13 |
1 |
b = −3 |
|
|
||||
|
|
|
||||||
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
1 |
|
Коэффициенты системы: a = 2.321 |
, b = −0.921 |
|
a + 91 |
b = −53 |
||||||
13 |
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|||||
|
3 |
|
|
|
9 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Аппроксимирующая функция: y = f (x) = 2.321−0.921 3x
Среднеквадратичное приближение: 0.396
Графики:

|
4 |
|
2 |
f(t) |
0 |
y1i − 2
−4
−6
−1 0 1 2
t x1i
3. Построить интерполяционные многочлены Лагранжа и Ньютона и записать их в канонической форме. Функция задана таблицей:
x |
i |
−1 |
0 |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y |
i |
−8 / 3 |
−2 |
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
L (x) = − |
8 |
|
|
(x − 0)(x −1) |
− 2 |
(x +1)(x −1) |
+ 0 |
(x +1)(x − 0) |
|||||||||||||||||
Решение. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
2 |
|
|
|
|
|
3 |
|
(−1− 0)(−1−1) |
|
|
|
(0 +1)(0 −1) |
|
|
(1+1)(1− 0) |
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
8 |
|
x |
2 |
− x |
|
|
|
|
x |
2 |
−1 |
|
4 |
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
||
L |
(x) = − |
|
|
− |
2 |
|
+ 0 = − |
x |
2 |
+ |
x − 2 |
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
3 |
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
−1 |
|
3 |
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
L2 (x) = |
2 |
x2 + |
4 |
x − 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
L (x ) = y |
|
i = 0...2 |
|||||||||||
|
|
, можно проверить, что |
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
3 |
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
2 i |
i , |
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Многочлен Ньютона:
,
−1
0
1 P2 (x) =
P2 (x) =
−8 / 3 −2
0
−8 + 2
3 3
23 x2 + 43
2 / 3 |
4 / 3 |
2 |
|
x +1 |
+ |
4 |
|
(x +1) x |
= − |
8 |
+ |
2 |
x + |
2 |
+ |
2 |
(x |
2 |
+ x) |
|
|
2 |
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1! |
|
3 |
|
2!1 |
|
3 |
|
3 |
|
3 |
|
3 |
|
|
|
x − 2
Окончательно,
Заметим, что исходная функция представляет собой таблицу значений функции:
f (x) = 3x −3 . Проверим , насколько отличаются значения. Возьмем, например, точку

x
=1/
2
:
f (1/ 2) = |
3 −3 = −1.2679 |
;
L(1 / 2) =
−1.16(6)
. Погрешность
составляет:
R(1/ 2) = |
f (1/ 2) − L(1/ 2) = −1.2679 +1.16(6) = 0.1013 |