10-ameliy prezentaciya

10-ÁMELIY SABAQ.

BIR ÓLSHEMLI MASSIVLERDI JÁRIYALAW HÁM OLARDÍŃ ELEMENTLERINE BAYLANÍSLARDÍ SHÓLKEMLESTIRIWGE TIYISLI MÁSELELER

SHESHIW.

Jumıstıń maqseti: Bir ólshemli massivlerdi járiyalaw. Massiv elementlerine baylanısları shólkemlestiriw.

Teoriyalıq bólim:

C++ tilinde massiv-bir tiptegi bir neshe mánisleri saqlay alatuǵın ózgeriwshi. Yadta izbe-iz jaylasqan bir qıylı tiptegi mánislerge massiv delinedi. Ádette massivlerge bolǵan talap, úlken kólemdegi, biraq sheklengen muǵdardaǵı hám tártiplengen mánislerdi qayta islew menen baylanıslı máselelerdi sheshiwde júzege keledi.

Ámeliy bólim:

Mısalı klasta 27 oqıwshı bar hám biz olardıń barlıǵınıń bahaların saqlawımız kerek. 27 óz aldına ózgeriwshi mánislerdi dúziwdiń ornına tek massiv dúzemiz:

double baha[27];

Bunda baha eń kóbi 27 double tipindegi elementlerdi saqlay alatuǵın massiv bolıp tabıladı. C++ tilinde massivlerdiń ólshemi menen tipin járiyalaǵannan keyin ózgertiw múmkin emes.

C++ massivtiń járiyalanıwı:

dataType arrayName[arraySize];

Mısalı.

int x[6];

Bunda,

int- saqlanatuǵın element tipi

x- massiv atı

6- massiv ólshemi

C++ te massiv elementlerine baylanısıw

C++ te massivtiń hárbir elementi san menen baylanıslı. San massiv indeksi retinde belgili. Biz sol indekslerdi paydalanıw arqalı massiv elementlerine baylanısa alamız.

// syntax to access array elements

array[index];

Joqarıdaǵı x massivti qarastıramız.

C++ tilinde massiv elementleri

Este saqlaw kerek:

Massiv indeksleri 0 den baslanadı. Mánisi x[0] indekste saqlanǵan 0 birinshi element.

Eger massiv ólshemi n bolsa, sońǵı element (n-1) indekste saqlanadı. Bul mısalda, x[5] sońǵı element bolıp tabıladı.

Massiv elementleriniń izbe-iz adresleri boladı. Mısalı, dáslepki adres 2120x[0] bolsın. Sonnan keyingi elementtiń adresi 2124, adresi 2128 boladı hám taǵı basqa. Bunda hárbir elementtiń ólshemi 4 ke artadı. Sebebi ólshemi 4 bayt.

x[1]x[2] int

Bul jerde biz massivtiń ólshemin aytqan joqpız. Bunday jaǵdaylarda kompilyator ólshemdi avtomat túrde esaplaydı.

Massiv elementlerin kiritiw hám shıǵarıw:

int mark[5] = {19, 10, 8, 17, 9}

//4shi elementti 9ǵa ózgertiw mark[3] = 9;

//paydalanıwshı kirgiziw

//mánisti úshinshi orında saqlaw cin >> mark[2];

//paydalanıwshı kirgiziw

//i-shi orınǵa qoyıw

cin >> mark[i-1];

//massivtiń birinshi elementin basıp shıǵarıw cout << mark[0];

//massivtiń i-shi elementin basıp shıǵarıw cout >> mark[i-1];

1-mısal: Massiv elementlerin kórsetiw:

#include <iostream> using namespace std;

int main() {

int sanlar[5] = {7, 5, 6, 12, 35};

cout << "Sanlar: ";

//Massiv elementlerin shıǵarıw

//ciklǵa tiykarlanǵan diapazondı tańlaw for (const int &n : sanlar) {

cout << n << " ";

}

cout << "\Sanlar: ";

//Massiv elementlerin shıǵarıw

//dástúrli for ciklın paydalanıw for (int i = 0; i < 5; ++i) {

cout << sanlar[i] << " ";

}

return 0;

}