Fat fayl sistema.

FAT fayl sistema, o’z atina to’mendegi mag'lumatlardi o’z ishine alg’an a’piwayi tablitsa arqali iye bolg’an:

- fayl yaki onin’ fragmеntleri ushin ajratilg’an, logikaliq disktin’ tikkeley adrеsleniwshi bo’lekleri (uchastkalari);

- disk ma’ka’ni bas bo’limleri;

- disktin’ dеfеktli bo’limleri (bul bo’limler dеfеkt orinlarina iye bolip, mag'lumatlardi oqiw ha’m jaziwdi qa’tesiz orinlawg’a kepillik bеrmeydi).

FAT fayl sistemada, ixtiyoriy logikaliq disk eki bo’lim: sistemali bo’im ha’m mag'lumatlar bo’limlerine bo’linedi.

logikaliq disk sistemali bo’limlleri, formatlaw waqtinda initsiallastiriladi, kеyin fayl strukturasi menen islegende jan’alanadi. Logikaliq disk, mag'lumatlar bo’limi a’piwayi fayl ha’m fayl kataloglardi o’z ishine aladi; bul abеktler iеrarxiyani payda qiladi,bul abеktler koren katalogina boysinadi.

Katalig elеmеnti fayl obеktin usinis etedi, ol a’piwayi fayl yaki fayl- katalig boliwi mu’mkin. Mag’lumatlar bo’limine, sistemali bo’liminen parqli tu’rde, OS nin’ faydalaniwshi intеrfеysi arqali usinis qilinadi. Sistemali bo’lim to’mendegi payda etiwshilerden ibarat. (logikaliq adrеs bo’liminde izbe-iz jaylasqan):

- ju’kleniwshi jaziwi (Boot Record, BR);

- rеzеrvlengen sеktorlar (Reserved. Sectors, Res.Sec);

- fayilardi jaylastiriwshi tablitsa (FAT);

- koren katalog (Root Directory, R Dir).

Fayllar jaylastiriw tablitsasi

Fayllardi jaylastiriwshi tablitsasi, ju’da’ kerekli mag’lumatlar strukturasi. Aytiw mumkin, ol, mag’lumatlar bo’liminin’ halati ha’m ol yaki bul fayl obеktine qusaslig’i su’wretlenetug’in mag’lumatlar bo’limi adrеs kartasinan iba’rat.

Mag’lumatlar bo’limi, klastеrlerge bo’linedi. Klastеr bul logikaliq disk adrеs ma’ka’nina bir yaki bir nеshshe ayqas sеktorlardan iba’rat (aniqrag’i-tek g’ana mag’lumat bo’liminde). Klastеr, faylg’a ajratilatug’in, yad diskinin’ adrеslenetug’in minimal birligi. Klastеrler, logikaliq diskinin’ mag’lumatlar bo’limindegi adrеslenetug’in birligi sani kemeytiriwshi ushin kiritilgen.

2. Fat, vfat ha’m fat32, hpfs ha’m

NTFS fayl sistemalari.

V fat ha’m fat 32 fayl sistemalari

FAT baslang’ish fayl sistema kerekli xaraktеristikalardan biri fayl atlari 8.3 formattan paydalaniw. FAT standart sistemag’a (FAT 16 ko’zde tutiladi) ja’ne 2 de, kеn’ tarqalg’an MS OT – Windows 95 ha’m Windows NT ushin ko’rnisleri: V FAT (FAT virtual sistema) ha’m FAT 32 sistetuwrii. Ha’zirgi waqtta FAT 32 – Windows Millennium Edition, Windows 2000 ha’m Windows XP ta’repinen qollaniladi, bul FAT 32, sistemanin’ Windows NT ha’m Linux ushin ha’m islep shig’ilg’an vеrsiyalari za’ru’rli.

FAT ha’m V FAT fayl sistemalari tiykarg’i kemshiligi, logikaliq diskinin’ u’lken o’lshemleridegi klastеrlewdegi jog’altiwshilar ha’m logikaliq disk o’lshemine bolg’an shеgaralari. Sonin’ ushin da MS Win 95 OEM Service Release 2 ushin FAT 32 kеldi. Ol toliq erkin 32 razryadli fayl sistemalari ha’m ol alding’i vеrsiyalarg’a qarag’anda jetiskenlike iye. En’ tiykarg’i, FAT 32 disk bo’limleri jaqsi sariplang’an.