



Teflon ®ðîc ph¸t minh nhð thÕ nµo ?
Th¸ng 4 n¨m 1938, TiÕn sÜ Roy J. Plun-ket (Roy J. Plunkett) lµm viÖc ë phßng thÝ nghiÖm cña H·ng §u-p«ng quyÕt ®Þnh thö dïng tetrafloetilen lµm khÝ sinh hµn cho m¸y l¹nh. ¤ng më van mét b×nh thÐp chøa khÝ nÐn tetrafloetilen, kh«ng thÊy cã khÝ tho¸t ra. LÏ ra chØ cÇn bá b×nh ®ã, lÊy b×nh khÝ kh¸c ®Ó dïng th× «ng c©n b×nh ®ã vµ nhËn thÊy khèi lðîng cña nã ®óng b»ng khèi lðîng cña vá thÐp céng víi khèi lðîng khÝ n¹p trong ®ã. "Van kh«ng háng, khÝ ®i ®»ng nµo ?". ChÝnh trÝ tß mß khoa häc cña Plun-ket ®· dÉn «ng tíi mét ph¸t minh ®ðîc tr¶ b»ng mét cæ phÇn ®¸ng kÓ.
¤ng cða ®«i b×nh thÐp vµ nhËn thÊy mét líp polime b¸m chÆt phÝa trong thµnh b×nh, h¬ nãng kh«ng ch¶y, tr¬ víi mäi ho¸ chÊt mµ «ng thö. §ã chÝnh lµ polime mµ ngµy nay chóng ta gäi lµ teflon. Khi ®ã kh«ng ai nghÜ tíi gi¸ trÞ thð¬ng m¹i cña teflon. ChØ ®Õn khi cÇn tinh chÕ UF6 (mét chÊt khÝ ¨n mßn m¹nh) dïng t¸ch ®ång vÞ cña uran lµm bom nguyªn tö, teflon míi t×m ®ðîc øng dông. Sau ®ã nã ®ðîc dïng phæ biÕn trong c«ng nghiÖp ho¸ chÊt, thiÕt bÞ m¸y mãc,... vµ tõ 1960 ®Õn nay cßn ®ðîc dïng lµm líp che phñ chèng b¸m dÝnh cho xoong, ch¶o,...
183



benzen vµ ankylbenzen
46
•HiÓu sù liªn quan gi÷a cÊu tróc ph©n tö vµ tÝnh chÊt cña benzen.
•BiÕt ®ång ®¼ng, ®ång ph©n, danh ph¸p vµ tÝnh chÊt cña ankylbenzen.
•VËn dông quy t¾c thÕ ë nh©n benzen ®Ó tæng hîp c¸c dÉn xuÊt cña benzen.
I - CÊu tróc, ®ång ®¼ng, ®ång ph©n vµ danh ph¸p
1. CÊu tróc cña ph©n tö benzen
a) Sù h×nh thµnh liªn kÕt trong ph©n tö benzen
a) |
b) |
H×nh 7.1. a) Sù h×nh thµnh c¸c liªn kÕt σ ë benzen ; b) Sù h×nh thµnh liªn kÕt π ë benzen
S¸u nguyªn tö C trong ph©n tö benzen ë tr¹ng th¸i lai ho¸ sp2 (lai ho¸ tam gi¸c). Mçi nguyªn tö C sö dông 3 obitan lai ho¸ ®Ó t¹o liªn kÕt σ víi 2 nguyªn tö C bªn c¹nh nã vµ 1 nguyªn tö H (h×nh 7.1a). S¸u obitan p cßn l¹i cña 6 nguyªn tö C xen phñ bªn víi nhau t¹o thµnh hÖ liªn hîp π chung cho c¶ vßng benzen (h×nh 7.1b). Nhê vËy mµ liªn kÕt π ë benzen tð¬ng ®èi bÒn v÷ng h¬n so víi liªn kÕt π ë anken còng nhð ë nh÷ng hi®rocacbon kh«ng no kh¸c.
186


