SGK_drive / Class 11 / 532_20200918030703_dia-li---nc---da-ghep

H◊nh 11.6. Ph©n bË s∂n xu†t n´ng nghi÷p cÒa NhÀt B∂n

3. Ch®n nu´i, Æ∏nh bæt vµ nu´i trÂng h∂i s∂n

Ngµnh ch®n nu´i t≠¨ng ÆËi ph∏t tri”n. C∏c vÀt nu´i ch›nh lµ bfl, lÓn, gµ Æ≠Óc nu´i theo c∏c ph≠¨ng ph∏p ti™n ti’n trong c∏c trang trπi.

120

NhÀt B∂n lµ mÈt trong nh˜ng n≠Ìc c„ s∂n l≠Óng h∂i s∂n Æ∏nh bæt hªng n®m cao (s∂n l≠Óng c∏ khai th∏c n®m 2003 : 4596,2 ngh◊n t†n). ChÒ y’u lµ : t´m, cua, c∏ thu, c∏ ngı.

Ngh“ nu´i trÂng h∂i s∂n (t´m, rong bi”n, sfl, trai l†y ng‰c,...) Æ≠Óc chÛ tr‰ng ph∏t tri”n.

Tπi sao Æ∏nh bæt h∂i s∂n lπi lµ ngµnh kinh t’ quan tr‰ng cÒa NhÀt B∂n ?

V - BËn vÔng kinh t’ gæn vÌi bËn Æ∂o lÌn

C©u h·i vµ bµi tÀp

1. Tr◊nh bµy nh˜ng Æ∆c Æi”m nÊi bÀt cÒa n“n n´ng nghi÷p NhÀt B∂n.

2. Tπi sao n„i xu†t kh»u trÎ thµnh ÆÈng l˘c cÒa s˘ t®ng tr≠Îng kinh t’ NhÀt B∂n ?

3. Quan s∏t c∏c h◊nh 11.5, 11.6, t◊m c∏c th´ng tin c«n thi’t vµ Æi“n vµo b∂ng theo m…u sau :

121

Bµi 11 NHÜT BÅN (ti’p theo)

Ti’t 4. Th˘c hµnh

T◊m hi”u v“ hoπt ÆÈng kinh t’ ÆËi ngoπi cÒa NhÀt B∂n

1. Vœ bi”u ÆÂ

Cho b∂ng sË li÷u sau :

B∂ng 11.5. Gi∏ trfi xu†t, nhÀp kh»u cÒa NhÀt B∂n qua c∏c n®m

(ߨn vfi : tÿ USD)

Vœ bi”u Æ th›ch hÓp th” hi÷n gi∏ trfi xu†t, nhÀp kh»u cÒa NhÀt B∂n qua c∏c n®m.

2. NhÀn xät hoπt ÆÈng kinh t’ ÆËi ngoπi

߉c c∏c th´ng tin sau, k’t hÓp vÌi bi”u Æ Æ∑ vœ, n™u c∏c Æ∆c Æi”m kh∏i qu∏t v“ hoπt ÆÈng kinh t’ ÆËi ngoπi cÒa NhÀt B∂n.

-T›ch c˘c nhÀp kh»u c´ng ngh÷ vµ k‹ thuÀt cÒa n≠Ìc ngoµi.

-C„ ch›nh s∏ch tÀn dÙng vµ khai th∏c tri÷t Æ” nh˜ng thµnh t˘u khoa h‰c - k‹ thuÀt, nguÂn vËn Æ«u t≠ cÒa Hoa K◊ vµ c∏c n≠Ìc kh∏c n™n Æ∑ rÛt ngæn Æ≠Óc kho∂ng c∏ch vµ v≠¨n l™n d…n Æ«u th’ giÌi trong nhi“u ngµnh kinh t’.

122

Kho∂ng 52% tÊng gi∏ trfi th≠¨ng mπi Æ≠Óc th˘c hi÷n vÌi c∏c n≠Ìc ph∏t tri”n, trong Æ„ nhi“u nh†t lµ Hoa K◊ vµ EU. Tr™n 45% tÊng gi∏ trfi th≠¨ng mπi Æ≠Óc th˘c hi÷n vÌi c∏c n≠Ìc Æang ph∏t tri”n, trong Æ„ 18% th˘c hi÷n vÌi c∏c n≠Ìc vµ l∑nh thÊ c´ng nghi÷p mÌi Î ch©u É.

V“ Æ«u t≠ tr˘c ti’p ra n≠Ìc ngoµi (FDI) vµ vi÷n trÓ ph∏t tri”n ch›nh th¯c (ODA), NhÀt B∂n Æang lµ n≠Ìc Ưng Æ«u th’ giÌi.

NhÀt B∂n hi÷n chi’m vfi tr› quan tr‰ng trong Æ«u t≠ vµo c∏c n≠Ìc ASEAN. Giai Æoπn 1995 −2001, Æ«u t≠ cÒa NhÀt B∂n chi’m 15,7% tÊng Æ«u t≠ n≠Ìc ngoµi vµo ASEAN vÌi 22,1 tÿ USD. Vi÷n trÓ ph∏t tri”n ch›nh th¯c cÒa Ch›nh phÒ NhÀt B∂n chi’m tÌi 60% tÊng vi÷n trÓ ODA dµnh cho c∏c n≠Ìc ASEAN.

Tı n®m 1991 Æ’n n®m 2004, ODA cÒa NhÀt B∂n vµo Vi÷t Nam lµ g«n 1 tÿ USD, chi’m 40% nguÂn vËn ODA Æ«u t≠ vµo Vi÷t Nam.

H◊nh 11.7. Vfinh T´-ki-´

123

Bµi 12

CóNG HOÄ NH¢N D¢N TRUNG HOA (TRUNG QUˇC)

Trung QuËc lµ n≠Ìc l∏ng gi“ng Î ph›a bæc n≠Ìc ta, c„ sË d©n Æ´ng nh†t th’ giÌi, vÌi nhi“u ti“m n®ng ph∏t tri”n kinh t’. Trong nhi“u n®m, Trung QuËc lµ mÈt quËc gia chÀm ph∏t tri”n, song g«n Æ©y Trung QuËc Æπt Æ≠Óc nh˜ng thµnh t˘u kinh t’ to lÌn, chi’m vfi tr› Æ∏ng k” trong n“n kinh t’ th’ giÌi.

Ti’t 1. T˘ nhi™n, d©n c≠ vµ x∑ hÈi

i - vfi tr› Æfia l› vµ l∑nh thÊ

Trung QuËc lµ n≠Ìc c„ di÷n t›ch lÌn th¯ t≠ tr™n th’ giÌi (sau LB Nga, Ca-na-Æa, Hoa K◊). L∑nh thÊ tr∂i dµi tı kho∂ng 20o Bæc tÌi 53o Bæc vµ kho∂ng 73o ß tÌi 135o ß, gi∏p 14 n≠Ìc. Bi™n giÌi vÌi c∏c n≠Ìc chÒ y’u lµ nÛi cao, hoang mπc ; ph›a Æ´ng gi∏p bi”n, mÎ rÈng ra Th∏i B◊nh D≠¨ng. Mi“n duy™n h∂i rÈng lÌn vÌi Æ≠Íng bÍ bi”n dµi kho∂ng 9000 km, c∏ch kh´ng xa NhÀt B∂n vµ c∏c quËc gia, c∏c khu v˘c c„ hoπt ÆÈng kinh t’ s´i ÆÈng nh≠ Hµn QuËc, ß´ng Nam É. C∂ n≠Ìc c„ 22 tÿnh, 5 khu t˘ trfi vµ 4 thµnh phË tr˘c thuÈc trung ≠¨ng. Ven bi”n c„ hai Æ∆c khu hµnh ch›nh lµ HÂng C´ng, Ma Cao, h◊nh thµnh tr™n ph«n Ɔt tıng Æ≠Óc nh≠Óng cho Anh vµ B ߵo Nha (Trung QuËc thu hÂi cuËi thÀp ni™n 90 cÒa th’ kÿ XX). ß∂o ßµi Loan lµ mÈt ph«n l∑nh thÊ cÒa Trung QuËc, Æ∑ t∏ch kh·i n≠Ìc nµy tı n®m 1949. (Tuy nhi™n, Æ∂o nµy v…n Æ≠Óc coi lµ mÈt bÈ phÀn cÒa Trung QuËc.)

II - ßi“u ki÷n T˘ nhi™n

Vfi tr› Æfia l›, quy m´ l∑nh thÊ ∂nh h≠Îng nh≠ th’ nµo tÌi Æfia h◊nh vµ kh› hÀu cÒa Trung QuËc ?

S˘ Æa dπng cÒa thi™n nhi™n Trung QuËc Æ≠Óc th” hi÷n qua s˘ kh∏c bi÷t gi˜a mi“n ß´ng vµ mi“n T©y.

124

D˘a vµo h◊nh 12.1 vµ ki’n th¯c trong bµi, h∑y :

-߉c t™n c∏c dπng Æfia h◊nh ch›nh, c∏c s´ng lÌn cÒa Trung QuËc.

-So s∏nh s˘ kh∏c bi÷t v“ Æfia h◊nh, kh› hÀu, s´ng ngfli gi˜a mi“n T©y vµ mi“n ß´ng.

-Ph©n t›ch nh˜ng thuÀn lÓi vµ kh„ kh®n cÒa c∏c Æi“u ki÷n t˘ nhi™n ÆËi vÌi s˘ ph∏t tri”n kinh t’ cÒa Trung QuËc.

H◊nh 12.2. D∑y Hi-ma-lay-a

iii - D©n c≠ vµ x∑ hÈi

1. D©n c≠

Trung QuËc chi’m 1/5 sË d©n th’ giÌi, vÌi tr™n 50 d©n tÈc ; Æ´ng nh†t lµ ng≠Íi H∏n, chi’m tr™n 90% sË d©n c∂ n≠Ìc. Ngoµi ra, cfln c„ ng≠Íi Choang, Ui-gua (Duy Ng´ Nh‹), Tπng, HÂi, M´ng CÊ,... sËng tÀp trung tπi c∏c vÔng nÛi vµ bi™n giÌi, h◊nh thµnh c∏c khu t˘ trfi.

Ph©n t›ch b∂ng 12.1, nhÀn xät v“ gia t®ng d©n sË cÒa Trung QuËc.

B∂ng 12.1. Tÿ su†t gia t®ng d©n sË t˘ nhi™n cÒa Trung QuËc

126

- Quan s∏t h◊nh 12.3. nhÀn xät s˘ thay ÆÊi tÊng d©n sË, d©n sË n´ng th´n

127

D˘a vµo h◊nh 12.4. vµ ki’n th¯c trong bµi, nhÀn xät vµ gi∂i th›ch s˘ ph©n bË

d©n c≠ Trung QuËc.

D©n thµnh thfi cÒa Trung QuËc chi’m 37% sË d©n c∂ n≠Ìc (n®m 2005). Mi“n ß´ng lµ n¨i tÀp trung nhi“u thµnh phË lÌn nh≠ Bæc Kinh, Th≠Óng H∂i, Thi™n T©n, TrÔng Kh∏nh, VÚ H∏n, Qu∂ng Ch©u,...

2. X∑ hÈi

Trung QuËc r†t chÛ ˝ Æ«u t≠ cho ph∏t tri”n gi∏o dÙc. Tÿ l÷ ng≠Íi bi’t ch˜ tı 15 tuÊi trÎ l™n (n®m 2005) Æπt g«n 90%. Hi÷n nay, Trung QuËc Æang ti’n hµnh c∂i c∏ch gi∏o dÙc nhªm ph∏t tri”n m‰i kh∂ n®ng (Æ≠Óc g‰i lµ tË ch†t) cÒa ng≠Íi lao ÆÈng. S˘ Æa dπng cÒa c∏c loπi h◊nh tr≠Íng phÊ th´ng, chuy™n nghi÷p, Æπi h‰c,... g„p ph«n Æ∏ng k” trong vi÷c chu»n bfi ÆÈi ngÚ lao ÆÈng c„ ch†t l≠Óng cho c´ng cuÈc hi÷n Æπi ho∏ Ɔt n≠Ìc.

Ph∏t minh nÊi bÀt cÒa Trung QuËc thÍi cÊ, trung Æπi

Truy“n thËng lao ÆÈng c«n cÔ, s∏ng tπo vµ nguÂn nh©n l˘c dÂi dµo ngµy cµng c„ ch†t l≠Óng h¨n, tπo ti“m n®ng to lÌn Æ” ph∏t tri”n kinh t’ - x∑ hÈi Trung QuËc.

D˘a vµo bµi h‰c vµ nh˜ng hi”u bi’t cÒa c∏ nh©n, ch¯ng minh Trung QuËc c„

n“n v®n minh l©u ÆÍi.

C©u h·i vµ bµi tÀp

1. Ph©n t›ch nh˜ng thuÀn lÓi vµ kh„ kh®n v“ m∆t t˘ nhi™n cÒa mi“n ß´ng vµ mi“n T©y ÆËi vÌi s˘ ph∏t tri”n n´ng nghi÷p, c´ng nghi÷p Trung QuËc.

2. D˘a vµo c∏c h◊nh 12.3. vµ 12.4, nhÀn xät vµ gi∂i th›ch Æ∆c Æi”m ph©n bË d©n c≠ cÒa Trung QuËc.

3. Ch›nh s∏ch d©n sË Æ∑ t∏c ÆÈng Æ’n d©n sË Trung QuËc nh≠ th’ nµo ?

128

Bµi 12

CóNG HOÄ NH¢N D¢N TRUNG HOA (TRUNG QUˇC) (ti’p theo)

D˘a vµo h◊nh 12.5, nhÀn xät s˘ thay ÆÊi trong c¨ c†u kinh t’ cÒa

Trung QuËc.

129