SGK_drive / Class 11 / 532_20200918030703_dia-li---nc---da-ghep

bÈ gi∏o dÙc vµ Ƶo tπo

L£ TH§NG (TÊng ChÒ bi™n) nguy‘n thfi minh ph≠¨ng (ChÒ bi™n)

Phπm vi’t hÂng - nguy‘n vi÷t hÔng - §ng thfi Æan thanh Tr«n Ưc tu†n - nguy‘n Ưc vÚ

Æfial›

11

n©ng cao

(T ∏i b∂n l«n th¯ ba)

nhµ xu†t b∂n gi∏o dÙc vi÷t nam

S# T¶•NG PHÅN V≈ TRçNH ßó Bµi 1 PHÉT TRIÕN KINH T⁄ - XÇ HóI

CûA CÉC NHïM N¶õC

Tr™n th’ giÌi, nh„m n≠Ìc ph∏t tri”n vµ nh„m n≠Ìc Æang ph∏t tri”n c„ s˘ t≠¨ng ph∂n r‚ r÷t v“ tr◊nh ÆÈ ph∏t tri”n kinh t’ - x∑ hÈi.

I - s˘ ph©n chia thµnh c∏c nh„m n≠Ìc

Th’ giÌi c„ tr™n 200 quËc gia vµ vÔng l∑nh thÊ kh∏c nhau v“ t˘ nhi™n, d©n c≠, x∑ hÈi, tr◊nh ÆÈ ph∏t tri”n kinh t’ vµ Æ≠Óc x’p vµo hai nh„m n≠Ìc : ph∏t tri”n vµ Æang ph∏t tri”n.

C∏c n≠Ìc ph∏t tri”n c„ tÊng s∂n ph»m trong n≠Ìc b◊nh qu©n Æ«u ng≠Íi (GDP/ng≠Íi) cao, Æ«u t≠ n≠Ìc ngoµi (FDI) nhi“u, chÿ sË ph∏t tri”n con ng≠Íi (HDI) Î m¯c cao.

C∏c n≠Ìc Æang ph∏t tri”n th≠Íng c„ GDP/ng≠Íi th†p, nÓ n≠Ìc ngoµi nhi“u vµ HDI Î m¯c th†p.

Trong nh„m n≠Ìc Æang ph∏t tri”n, mÈt sË n≠Ìc vµ vÔng l∑nh thÊ Æ∑ tr∂i qua qu∏ tr◊nh c´ng nghi÷p ho∏ vµ Æπt Æ≠Óc tr◊nh ÆÈ ph∏t tri”n nh†t Æfinh v“ c´ng nghi÷p g‰i chung lµ c∏c n≠Ìc c´ng nghi÷p mÌi (NICs) nh≠ : Hµn QuËc, Xin-ga-po, ßµi Loan, Bra-xin, Éc-hen-ti-na,...

H◊nh 1. Ph©n bË c∏c n≠Ìc vµ vÔng l∑nh thÊ tr™n th’ giÌi theo m¯c GDP b◊nh qu©n Æ«u ng≠Íi (USD/ng≠Íi) - n®m 2004

D˘a vµo h◊nh 1, nhÀn xät s˘ ph©n bË c∏c n≠Ìc vµ vÔng l∑nh thÊ tr™n th’

giÌi theo m¯c GDP b◊nh qu©n Æ«u ng≠Íi (USD/ng≠Íi).

6

II - S˘ t≠¨ng ph∂n v“ kinh t’ cÒa c∏c nh„m n≠Ìc

1. V“ tr◊nh ÆÈ ph∏t tri”n kinh t’

GDP b◊nh qu©n Æ«u ng≠Íi c„ s˘ ch™nh l÷ch lÌn gi˜a c∏c n≠Ìc ph∏t tri”n vµ c∏c n≠Ìc Æang ph∏t tri”n.

B∂ng 1.1. GDP b◊nh qu©n Æ«u ng≠Íi cÒa mÈt sË n≠Ìc tr™n th’ giÌi - n®m 2004, theo gi∏ th˘c t’

Th’ giÌi : 6393

D˘a vµo b∂ng 1.1, h∑y nhÀn xät s˘ ch™nh l÷ch v“ GDP b◊nh qu©n Æ«u ng≠Íi gi˜a c∏c n≠Ìc ph∏t tri”n vµ c∏c n≠Ìc Æang ph∏t tri”n.

B∂ng 1.2. C¨ c†u GDP ph©n theo khu v˘c kinh t’ cÒa c∏c nh„m n≠Ìc - n®m 2004

D˘a vµo b∂ng 1.2, h∑y nhÀn xät vµ gi∂i th›ch v“ c¨ c†u GDP ph©n theo khu

v˘c kinh t’ cÒa c∏c nh„m n≠Ìc, n®m 2004.

C∏c n≠Ìc ph∏t tri”n chi’m h¨n 60% gi∏ trfi xu†t, nhÀp kh»u cÒa th’ giÌi, chÒ y’u xu†t kh»u c∏c m∆t hµng Æ∑ qua ch’ bi’n. ô c∏c n≠Ìc Æang ph∏t tri”n, kho∏ng s∂n vµ hµng s¨ ch’ chi’m tÿ l÷ cao trong xu†t kh»u (n®m 2001 chi’m g«n 30%).

7

Trong nh˜ng thÀp ni™n cuËi cÒa th’ kÿ XX, c∏c n≠Ìc Æang ph∏t tri”n Æ∑ tÀp trung Æ«u t≠ nhi“u h¨n vµo khu v˘c II vµ khu v˘c III, tπo ra s˘ t®ng tr≠Îng r‚ r÷t Î c∂ hai khu v˘c nµy. C∏c n≠Ìc vµ vÔng l∑nh thÊ c´ng nghi÷p mÌi, Æ∑ c„ s˘ chuy”n dfich lÌn c¨ c†u kinh t’ vÌi s˘ ph∏t tri”n nhanh v≠Ót bÀc cÒa qu∏ tr◊nh c´ng nghi÷p ho∏, h≠Ìng v“ xu†t kh»u. Nhi“u s∂n ph»m c´ng nghi÷p c„ kh∂ n®ng cπnh tranh tr™n thfi tr≠Íng th’ giÌi. Khu v˘c dfich vÙ ph∏t tri”n nhanh.

2. V“ Æ«u t≠ n≠Ìc ngoµi vµ nÓ n≠Ìc ngoµi

C∏c n≠Ìc ph∏t tri”n c„ gi∏ trfi Æ«u t≠ ra n≠Ìc ngoµi lÌn vµ th˘c hi÷n Æ«u t≠ Æan xen nhau, mÁi n≠Ìc Æ«u t≠ vµo c∏c n≠Ìc kh∏c Î l‹nh v˘c th’ mπnh cÒa m◊nh. Hi÷n nay, c∏c n≠Ìc ph∏t tri”n chi’m kho∂ng 3/4 gi∏ trfi Æ«u t≠ ra n≠Ìc ngoµi vµ nhÀn kho∂ng 2/3 gi∏ trfi Æ«u t≠ tı n≠Ìc ngoµi.

Ph«n lÌn c∏c n≠Ìc Æang ph∏t tri”n hi÷n Æ“u c„ nÓ n≠Ìc ngoµi vµ nhi“u n≠Ìc kh„ c„ kh∂ n®ng thanh to∏n nÓ.

B∂ng 1.3. TÊng nÓ n≠Ìc ngoµi cÒa nh„m n≠Ìc Æang ph∏t tri”n

Tÿ l÷ nÓ tr™n tÊng GDP cÒa c∏c n≠Ìc Æang ph∏t tri”n n®m 1980 lµ 21%, n®m 1998 lµ 37,3%, n®m 2004 lµ 33,8%.

III - S˘ t≠¨ng ph∂n v“ mÈt sË kh›a cπnh x∑ hÈi

cÒa c∏c nh„m n≠Ìc

Gi˜a nh„m n≠Ìc ph∏t tri”n vµ nh„m n≠Ìc Æang ph∏t tri”n c„ s˘ kh∏c bi÷t v“ mÈt sË chÿ sË x∑ hÈi.

TuÊi th‰ trung b◊nh (tuÊi) - n®m 2005 :

-Th’ giÌi : 67

-C∏c n≠Ìc ph∏t tri”n : 76

-C∏c n≠Ìc Æang ph∏t tri”n : 65. C∏c n≠Ìc Î ch©u Phi c„ tuÊi th‰ trung b◊nh lµ 52 (trong Æ„ Î khu v˘c T©y Phi, ß´ng Phi lµ 47 - th†p nh†t th’ giÌi).

8

9

CUóC CÉCH MÑNG KHOA HñC Bµi 2 VÄ C§NG NGHå HIåN ßÑI.

N≈N KINH T⁄ TRI TH`C

CuÈc c∏ch mπng khoa h‰c vµ c´ng ngh÷ hi÷n Æπi vÌi Æ∆c tr≠ng lµ lµm xu†t hi÷n vµ bÔng nÊ c´ng ngh÷ cao Æ∑ t∏c ÆÈng mπnh mœ Æ’n n“n kinh t’ th’ giÌi, chuy”n d«n n“n kinh t’ th’ giÌi sang mÈt giai Æoπn ph∏t tri”n mÌi, Æ≠Óc g‰i lµ n“n kinh t’ tri th¯c. Trong Æ„, tri th¯c, th´ng tin trÎ thµnh y’u tË quy’t Æfinh nh†t ÆËi vÌi s˘ ph∏t tri”n s∂n xu†t ; khoa h‰c vµ c´ng ngh÷ trÎ thµnh l˘c l≠Óng s∂n xu†t tr˘c ti’p.

I - CuÈc c∏ch mπng khoa h‰c vµ c´ng ngh÷ hi÷n Æπi

CuÈc c∏ch mπng khoa h‰c vµ c´ng ngh÷ hi÷n Æπi Æ≠Óc ti’n hµnh vµo cuËi th’ kÿ XX, Æ«u th’ kÿ XXI. ß∆c tr≠ng cÒa cuÈc c∏ch mπng nµy lµ s˘ xu†t hi÷n vµ ph∏t tri”n nhanh ch„ng c´ng ngh÷ cao. ß©y lµ c∏c c´ng ngh÷ d˘a vµo nh˜ng thµnh t˘u khoa h‰c mÌi, vÌi hµm l≠Óng tri th¯c cao. C∏c c´ng ngh÷ nµy Æ∑ t∏c ÆÈng mπnh mœ vµ s©u sæc Æ’n ph∏t tri”n kinh t’ x∑ hÈi. Trong Æ„, bËn c´ng ngh÷ trÙ cÈt tπo ra nhi“u thµnh t˘u nh†t.

Thµnh t˘u cÒa bËn c´ng ngh÷ trÙ cÈt trong cuÈc c∏ch mπng khoa h‰c vµ c´ng ngh÷ hi÷n Æπi

Tı mÈt mπng m∏y t›nh nÈi bÈ xu†t hi÷n Æ«u ti™n n®m 1969 Î Hoa K◊, Æ’n n®m 1989, mπng Internet Æ∑ ph∏t tri”n khæp n¨i tr™n th’ giÌi.

10