Uchebnik_po_latinskomu_yazyku
.pdfТаблица 1.22
Imperfectum indicativi passivi
Основа глагола + суф. -ba- (I–II cпряжение) + личные окончания страдательного залога; + cуф. -eba- (III–IV спряжение)
+ личные окончания страдательного залога
Лицо |
|
|
Sing. |
|
|
|
|
condemnā- |
docēbar |
duc- |
capiēbar |
puniēbar |
|
1 |
ba-r |
меня обу- |
eba-r |
меня бра- |
меня нака- |
|
меня обви- |
чали |
меня |
ли |
зывали |
||
|
||||||
|
няли |
|
вели |
|
|
|
2 |
condemna- |
docebāris |
duc- |
capiebāris |
puniebāris |
|
bā-ris |
|
ebā-ris |
|
|
||
|
|
|
|
|||
3 |
condemna- |
docebātur |
duc- |
capiebātur |
puniebātur |
|
bā-tur |
|
ebā-tur |
|
|
||
|
|
|
|
|||
|
|
|
Pl. |
|
|
|
1 |
condemna- |
docebāmur |
duc- |
capiebā- |
puniebā- |
|
bā-mur |
|
ebā-mur |
mur |
mur |
||
|
|
|||||
2 |
condemna- |
docebamĭni |
duc- |
capie- |
punie- |
|
ba-mĭni |
|
eba- |
bamĭni |
bamĭni |
||
|
|
|
mĭni |
|
|
|
3 |
condemna- |
docebantur |
duc- |
capiebantur |
puniebantur |
|
|
ba-ntur |
|
eba- |
|
|
|
|
|
|
ntur |
|
|
|
|
|
|
|
Таблица 1.23 |
Futurum I indicativi activi
Основа глагола + суф. -b- (I–II спряжение) + личные окончания действительного залога (2 л. + соединительная гласная -ĭ- ; 3 л. мн. ч. -u-);
основа глагола + суф. -а- в 1 л. ед. ч. (III–IV спряжение) + личные окончания действительного залога + суфф. -ē- в остальных лицах + личные окончания действительного залога
Лицо |
|
|
Sing. |
|
|
|
condemna-b-o |
docēbo |
duc-a-m |
capiam |
puniam |
1 |
я обвиню |
я обу- |
я поведу |
я возьму |
я накажу |
|
|
чу |
|
|
|
2 |
condemna-b |
docēbis |
duc-e-s |
capies |
punies |
-i-s |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
380 |
|
|
|
|
|
3 |
condemna-b |
docēbit |
duc-e-t |
capiet |
puniet |
-i-t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Pl. |
|
|
1 |
condemna-b |
docebĭ |
duc-ē |
capiēmus |
puniēmus |
-ĭ-mus |
mus |
-mus |
|
|
|
|
|
|
|||
2 |
condemna-b |
docebĭt |
duc-ē-tis |
capiētis |
puniētis |
-ĭ-tis |
is |
|
|
|
|
|
|
|
|
||
3 |
condemna-b |
docēbu |
duc-e-nt |
capient |
punient |
-u-nt |
nt |
|
|
|
|
|
|
|
|
Таблица 1.24
Futurum I indicativi passivi
Основа глагола + суф. -b- (I–II спряжение) + личные окончания страдательного залога (во 2 л. ед. ч. соединительная гласная -е-; в остальных: -ĭ-; в 3 л. мн. ч.: -u-;
основа глагола + суф. -а- для 1 л. ед. ч. (III–IV спряжение) + личные окончания страдательного залога + суфф. -ē-; в остальных лицах:
+ личные окончания страдательного залога
Лицо |
|
|
Sing. |
|
|
|
|
condemnā |
docēbor |
duc-а-r |
capiar |
puniar |
|
1 |
-b-or |
меня обу- |
меня |
меня схва- |
меня на- |
|
меня об- |
чат |
пове- |
тят |
кажут |
||
|
||||||
|
винят |
|
дут |
|
|
|
2 |
condemna |
docebĕris |
duc-ē- |
capiēris |
puniēris |
|
-b-ĕ-ris |
|
ris |
|
|
||
|
|
|
|
|||
3 |
condemna |
docebĭtur |
duc-ē- |
capiētur |
puniētur |
|
-b-ĭ-tur |
|
tur |
|
|
||
|
|
|
|
|||
|
|
|
Pl. |
|
|
|
1 |
condemna |
docebĭmur |
duc-ē- |
capiēmur |
puniēmur |
|
-b-ĭ-mur |
|
mur |
|
|
||
|
|
|
|
|||
2 |
condemna |
docebimĭni |
duc-e- |
capiemĭni |
puniemĭni |
|
-b-i-mĭni |
|
mĭni |
|
|
||
|
|
|
|
|||
3 |
condemna |
docebuntur |
duc-e- |
capientur |
punientur |
|
-b-u-ntur |
|
ntur |
|
|
||
|
|
|
|
Indicativus. Временасистемыперфектадействидельногозалога
Образуются от основы перфекта (вторая глагольная форма всловаре) иличныхокончанийсоответствующихвремен.
381
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Таблица 1.25 |
||
|
|
|
|
|
Perfectum indicativi activi |
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Спряжение |
|
I |
|
II |
|
III |
IIIa |
IV |
||||||
|
Лицо |
|
|
|
|
|
|
|
|
Sing. |
|
|
|
||
|
1 |
|
|
|
condemnāv- |
|
docui |
|
dux-i |
cepi |
punīvi |
||||
|
|
|
|
i |
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
я обучил |
|
я привел |
я взял |
я наказал |
||||||
|
|
|
|
|
я обвинил |
|
|
||||||||
|
2 |
|
|
|
condemnav- |
|
docuisti |
|
duxisti |
cepisti |
punivisti |
||||
|
|
|
|
isti |
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
3 |
|
|
|
condemnāv- |
|
docuit |
|
duxit |
cepit |
punīvit |
||||
|
|
|
|
it |
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Pl. |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
condemnav- |
|
docuĭmus |
|
duxĭmus |
cepĭmus |
punivĭmus |
||||
|
|
|
|
ĭmus |
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
2 |
|
|
|
condemnav- |
|
docuistis |
|
duxistis |
cepistis |
punivistis |
||||
|
|
|
|
istis |
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
3 |
|
|
|
condemnav- |
|
docuērunt |
|
duxērunt |
cepērunt |
punivērunt |
||||
|
|
|
|
ērunt |
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Таблица 1.26 |
||
|
|
|
|
|
Plusquamperfectum indicativi activi |
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Спря- |
|
|
|
I |
|
|
II |
|
|
III |
|
IIIa |
|
IV |
|
жение |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Лицо |
|
|
|
|
|
|
|
|
Sing. |
|
|
|
|
|
|
|
|
condemnav- |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
1 |
|
|
|
ĕram |
|
docuĕram |
|
|
duxĕram |
|
cepĕram |
|
punivĕram |
|
|
|
когда, после |
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
того как я |
|
я обучил |
|
я привел |
|
я взял |
|
я наказал |
||||
|
|
|
|
обвинил |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
condemnav-ĕras |
|
docuĕras |
|
|
duxĕras |
|
cepĕras |
|
punivĕras |
|||
|
3 |
|
condemnav- |
|
|
docuĕrat |
|
|
duxĕrat |
|
cepĕrat |
|
punivĕrat |
||
|
|
|
|
ĕrat |
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Pl. |
|
|
|
|
|
1 |
|
condemnav- |
|
|
docuerā- |
|
|
duxerā- |
|
ceperā- |
|
puniverā- |
||
|
|
|
|
erāmus |
|
|
mus |
|
|
mus |
|
mus |
|
mus |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
2 |
|
condemnav- |
|
docuerātis |
|
duxerātis |
|
ceperātis |
|
puniverātis |
||||
|
|
|
|
erātis |
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
382 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
condemnav- |
docuĕrant |
duxĕrant |
|
cepĕrant |
punivĕrant |
|||||||
|
ĕrant |
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Таблица 1.27 |
||
|
|
|
|
Futurum II indicativi activi |
|
|
|
|||||||
|
|
Спря- |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
I |
|
II |
|
III |
|
|
IIIa |
|
IV |
|
|||
|
|
жение |
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
Лицо |
|
|
|
|
Sing. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
condemnav- |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
ĕro |
|
docuĕro |
|
duxĕro |
|
cepĕro |
punivĕro |
|
||
|
|
|
когда, после |
|
|
я при- |
|
я возь- |
|
|||||
|
|
|
|
тогокак |
|
я обучу |
|
веду |
|
|
му |
я накажу |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
яобвиню |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
condemnav- |
|
docuĕris |
|
duxĕris |
|
cepĕris |
punivĕris |
|
||
|
|
|
ĕris |
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
condemnav- |
|
docuĕrit |
|
duxĕrit |
|
cepĕrit |
punivĕrit |
|
||
|
|
|
ĕrit |
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Pl. |
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
condemnav- |
|
docuerĭ- |
|
dux- |
|
ceperĭ- |
puniverĭmus |
|
||
|
|
|
|
erĭmus |
|
mus |
|
erĭmus |
|
|
mus |
|
|
|
|
|
2 |
|
condemnav- |
|
docuerĭtis |
|
duxerĭ- |
|
ceperĭtis |
puniverĭtis |
|
||
|
|
|
|
erĭtis |
|
|
|
tis |
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
condemnav- |
|
docuĕrint |
|
duxĕr- |
|
cepĕrint |
punivĕrint |
|
||
|
|
|
ĕrint |
|
|
int |
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Indicativus. Временасистемыперфектастрадательногозалога
Образуются с помощью причастий прошедшего времени cтрадательного залога и вспомогательного глагола esse
в Praesens (для Perfectum), Imperfectum (для Plusquamperfectum) и Futurum I (для Futurum II).
383
|
|
|
|
|
Таблица 1.28 |
|
|
Perfectum indicativi passivi |
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
Спряжение |
I |
II |
|
III |
IIIa |
IV |
Лицо |
|
|
|
Sing. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
condemnātus, |
doctus, |
|
ductus, |
captus, a, |
punītus, |
|
a, um |
|
a, um |
a, um |
||
1 |
a, um sum |
|
um sum |
|||
sum |
|
sum |
sum |
|||
меня обви- |
|
меня |
||||
|
меня |
|
меня |
меня |
||
|
нили |
|
схватили |
|||
|
|
обучили |
|
привели |
|
наказали |
2 |
condemnātus, |
doctus, |
|
ductus, |
captus, a, |
punītus, |
a, um es |
a, um es |
|
a, um es |
um es |
a, um es |
|
|
|
|||||
3 |
condemnātus, |
doctus, |
|
ductus, |
captus, a, |
punītus, |
a, um |
|
a, um |
||||
a, um est |
|
um est |
a, um est |
|||
|
est |
|
est |
|||
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
Pl. |
|
|
1 |
condemnāti, |
docti, |
|
ducti, |
capti, ae, |
punīti, |
ae, a |
|
ae, a |
ae, a |
|||
ae, a sumus |
|
a sumus |
||||
|
sumus |
|
sumus |
sumus |
||
|
|
|
|
|||
2 |
condemnāti, |
docti, |
|
ducti, |
capti, ae, |
punīti, |
ae, a |
|
ae, a |
ae, a |
|||
ae, a estis |
|
a estis |
||||
|
estis |
|
estis |
estis |
||
|
|
|
|
|||
3 |
condemnāti, |
docti, |
|
ducti, |
capti, ae, |
punīti, |
ae, a |
|
ae, a |
||||
ae, a sunt |
|
a sunt |
ae, a sunt |
|||
|
sunt |
|
sunt |
|||
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
Таблица 1.29 |
|
|
Plusquamperfectum indicativi passivi |
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
Спряжение |
I |
II |
|
III |
IIIa |
IV |
Лицо |
|
|
|
Sing. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
condemnātus, |
doctus, |
|
ductus, |
captus, a, |
punītus, |
1 |
a, um eram |
a, um |
|
a, um |
um eram |
a, um |
когда, после |
eram |
|
eram |
меня |
eram |
|
|
|
|||||
|
того как |
меня |
|
меня |
схватили |
меня |
384 |
|
|
|
|
|
|
|
|
меняобвинили |
обучили |
|
привели |
|
|
наказали |
||
|
2 |
condemnātus, |
doctus, |
|
ductus, |
captus, a, |
punītus, |
|||
|
a, um |
|
a, um |
a, um |
||||||
|
a, um eras |
|
um eras |
|||||||
|
|
eras |
|
eras |
eras |
|||||
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
3 |
condemnātus, |
doctus, |
|
ductus, |
captus, a, |
punītus, |
|||
|
a, um |
|
a, um |
|||||||
|
a, um erat |
|
um erat |
a, u erat |
||||||
|
|
erat |
|
erat |
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
Pl. |
|
|
|
|
1 |
condemnāti, |
docti, |
|
ducti, |
capti, ae, |
punīti, |
|||
|
ae, a |
|
ae, a |
ae, a |
||||||
|
ae, a erāmus |
|
a erāmus |
|||||||
|
|
erāmus |
|
erāmus |
erāmus |
|||||
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
2 |
condemnāti, |
docti, |
|
ducti, |
capti, ae, |
punīti, |
|||
|
ae, a |
|
ae, a |
ae, a |
||||||
|
ae, a erātis |
|
a erātis |
|||||||
|
|
erātis |
|
erātis |
erātis |
|||||
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
3 |
condemnāti, |
docti, |
|
ducti, |
capti, ae, |
punīti, |
|||
|
ae, a |
|
ae, a |
ae, a |
||||||
|
ae, a erant |
|
a erant |
|||||||
|
|
erant |
|
erant |
erant |
|||||
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
Таблица 1.30 |
||
|
|
Futurum II indicativi passivi |
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Спряжение |
I |
|
II |
|
|
III |
IIIa |
|
IV |
|
Лицо |
|
|
|
|
|
Sing. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
condemnātus, |
|
doctus, |
|
ductus, a, |
captus, |
|
punītus, |
|
|
|
a, um ero |
|
a, um |
|
a, um |
|
|||
|
1 |
|
|
|
um ero |
|
a, um ero |
|||
|
когда, после |
|
ero |
|
|
ero |
|
|||
|
|
|
|
меня |
|
меня |
||||
|
|
того как |
|
меня |
|
|
меня |
|
||
|
|
|
|
приведут |
|
накажут |
||||
|
|
меня осудят |
|
обучат |
|
схватят |
|
|||
|
2 |
condemnātus, |
|
doctus, |
|
ductus, a, |
captus, |
|
punītus, |
|
|
|
a, um |
|
a, um |
|
|||||
|
a, um eris |
|
|
|
um eris |
|
a, um eris |
|||
|
|
|
eris |
|
|
eris |
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
3 |
condemnātus, |
|
doctus, |
|
ductus, a, |
captus, |
|
punītus, |
|
|
|
a, um |
|
a, um |
|
|||||
|
a, um erit |
|
|
|
um erit |
|
a, um erit |
|||
|
|
|
erit |
|
|
erit |
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
Pl. |
|
|
|
|
|
|
|
1 |
condemnāti, |
|
docti, |
|
|
ducti, ae, |
capti, ae, |
|
punīti, ae, |
|
|
ae, a |
|
|
|
|||||
|
ae, a erĭmus |
|
|
|
a erĭmus |
a erĭmus |
|
a erĭmus |
||
|
|
|
erĭmus |
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
385 |
Окончание табл. 1.30
2 |
condemnāti, |
docti, |
ducti, |
capti, ae, |
punīti, ae, |
|
ae, a |
ae, a |
|||||
ae, a erĭtis |
a erĭtis |
a erĭtis |
||||
|
erĭtis |
erĭtis |
||||
|
|
|
|
|||
3 |
condemnāti, |
docti, |
ducti, |
capti, ae, |
punīti, ae, |
|
ae, a |
ae, a |
|||||
ae, a erunt |
a erunt |
a erunt |
||||
|
erunt |
erunt |
||||
|
|
|
|
Сoniunctivus
Таблица 1.31
Praesens coniunctivi activi
Спряжение |
I* |
II** |
|
III** |
IIIa |
IV** |
condemnāre, |
docēre, |
|
ducĕre, |
capĕre, |
punīre, |
|
|
condemn(ā)- |
docē- |
|
duc- |
capĭ- |
punī- |
Лицо |
|
|
Sing. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
condemn-e-m |
doce-a |
|
|
capi-a |
puni-a |
наказал бы я |
|
duc-a-m |
||||
-m |
|
-m |
-m |
|||
|
(сейчас) |
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
2 |
condemn-e-s |
doce-a-s |
|
duc-a-s |
capi-a-s |
puni-a-s |
3 |
condemn-e-t |
doce-a-t |
|
duc-a-t |
capi-a-t |
puni-a-t |
|
|
|
|
Pl. |
|
|
1 |
condemn-ē-mus |
doce-ā |
|
duc-ā |
capi-ā |
puni-ā |
-mus |
|
-mus |
-mus |
-mus |
||
|
|
|
||||
2 |
condemn-ē-tis |
doce-ā |
|
duc-ā |
capi-ā |
puni-ā |
-tis |
|
-tis |
-tis |
-tis |
||
|
|
|
||||
3 |
condemn-e-nt |
doce-a |
|
duc-a-nt |
capi-a |
puni-a |
-nt |
|
-nt |
-nt |
|||
|
|
|
|
* I спряжение: основа инфекта (без -а-) + е + личные окончания
actīvi.
** II, III, IV спряжения: основа инфекта + а + личные окончания
actīvi.
386
Таблица 1.32
Praesens coniunctivi passivi
Спряжение |
I* |
II** |
|
III** |
IIIa |
IV** |
Лицо |
|
Sing. |
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
1 |
condemn-e-r |
doce-a |
|
|
capi-a |
puni-a |
наказали бы меня |
|
duc-a-r |
||||
|
(сейчас) |
-r |
|
|
-r |
-r |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
condemn-ē-ris |
doce-ā |
|
duc-ā |
capi-ā- |
puni-ā |
-ris |
|
-ris |
ris |
-ris |
||
|
|
|
||||
3 |
condemn-ē-tur |
doce-ā |
|
duc-ā |
capi-ā- |
puni-ā |
-tur |
|
-tur |
tur |
-tur |
||
|
|
|
||||
|
|
Pl. |
|
|
|
|
1 |
condemn-ē-mur |
doce-ā |
|
duc-ā |
capi-ā |
puni-ā |
-mur |
|
-mur |
-mur |
-mur |
||
|
|
|
||||
2 |
condemn-e-mĭni |
doce-a |
|
duc-a |
capi-a |
puni-a |
-mĭni |
|
-mĭni |
-mĭni |
-mĭni |
||
|
|
|
||||
3 |
condemn-e-ntur |
doce-a |
|
duc-a |
capi-a |
puni-a |
-ntur |
|
-ntur |
-ntur |
-ntur |
||
|
|
|
*I спряжение: основа инфекта без -а- + е + личные кончания
passīvi.
**II, III, IV спряжения: основа инфекта + a + личные окончания
passīvi.
Таблица 1.33
Imperfectum coniunctivi activi
Спряжение |
I* |
II* |
III** |
IIIa** |
IV* |
|
Лицо |
|
Sing. |
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
1 |
condemnā-re-m |
doce |
duc |
cap |
punī |
|
наказал бы я |
||||||
-re-m |
-ĕre-m |
-ĕre-m |
-re-m |
|||
|
(в прошлом) |
|||||
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
387 |
Окончание табл. 1.33
2 |
condemnā-re-s |
docē |
|
duc- |
cap- |
punī- |
-re-s |
|
ĕre-s |
ĕre-s |
re-s |
||
|
|
|
||||
3 |
condemnā-re-t |
docēre |
|
duc- |
cap- |
punī- |
-t |
|
ĕre-t |
ĕre-t |
re-t |
||
|
|
|
||||
|
|
|
Pl. |
|
|
|
1 |
condemna-rē-mus |
doce- |
|
duc- |
cap- |
puni- |
|
erē- |
|||||
rē-mus |
|
erē-mus |
rē-mus |
|||
|
|
|
|
|
mus |
|
2 |
condemna-rē-tis |
doce- |
|
duc- |
cap- |
puni- |
rē-tis |
|
erē-tis |
erē-tis |
rē-tis |
||
|
|
|
||||
3 |
condemnā-re-nt |
docē- |
|
duc- |
cap- |
punī- |
re-nt |
|
ĕre-nt |
ĕre-nt |
re-nt |
||
|
|
|
*Основа инфекта + -re- (I, II, IV спряжения) + личные оконча-
ния activi;
**основа инфекта + -ere- (III спряжение) + личные окончания
activi.
Таблица 1.34
Imperfectum coniunctivi passivi
Спряжение |
I* |
II* |
|
III** |
IIIa** |
IV* |
Лицо |
|
Sing. |
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
1 |
condemnā-re-r |
docē- |
|
duc-ĕre |
cap- |
punī- |
наказали бы меня |
|
|||||
|
(в прошлом) |
re-r |
|
-r |
ĕre-r |
re-r |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
condemna-rē-ris |
docerē- |
|
duc-erē- |
cap- |
puni- |
ris |
|
ris |
erē-ris |
rē-ris |
||
|
|
|
||||
3 |
condemna-rē-tur |
doce- |
|
duc-erē- |
cap- |
puni- |
rē-tur |
|
tur |
erē-tur |
rē-tur |
||
|
|
|
||||
|
|
Pl. |
|
|
|
|
1 |
condemna-rē-mur |
doce- |
|
duc-erē- |
cap- |
puni- |
|
erē- |
|||||
re-mur |
|
mur |
rē-mur |
|||
|
|
|
mur |
|||
|
|
|
|
|
|
|
388 |
|
|
|
|
|
|
Окончание табл. 1.34
2 |
condemna-re- |
doce-re-mini |
duc- |
cap-ere |
puni-re |
|
ere- |
||||||
mini |
-mini |
-mini |
||||
|
|
mini |
||||
|
|
|
|
|
||
3 |
condemna-re- |
doce-re-ntur |
duc- |
cap-ere |
puni-re |
|
ere- |
||||||
ntur |
-ntur |
-ntur |
||||
|
|
ntur |
||||
|
|
|
|
|
*Основа инфекта + -re- (I, II, IV спряжения) + личные оконча-
ния passīvi.
**Основа инфекта + -ere- (III спряжение) + личные окончания
passīvi.
|
|
|
|
|
|
Таблица 1.35 |
|
|
Perfectum coniunctivi actīvi |
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
Спряже- |
I* |
II |
III |
|
IIIa |
|
IV |
ние |
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
Лицо |
|
|
Sing. |
|
|
|
|
|
condemnav |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
-ĕri-m |
|
|
|
|
|
|
наказал бы |
docuĕrim |
duxĕrim |
|
cepĕrim |
|
punivĕrim |
|
|
я (раньше |
|
|
|
|
|
|
|
в прошлом) |
|
|
|
|
|
|
2 |
condemnav |
docuĕris |
duxĕris |
|
cepĕris |
|
punivĕris |
-ĕri-s |
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
condemnav- |
docuĕrit |
duxĕrit |
|
cepĕrit |
|
punivĕrit |
ĕri-t |
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
condemnav- |
|
Pl. |
|
|
|
|
1 |
docuerĭ- |
duxerĭ- |
|
ceperĭ- |
|
puniverĭ- |
|
erĭ-mus |
mus |
mus |
|
mus |
|
mus |
|
|
|
|
|||||
2 |
condemnav- |
docuerĭtis |
duxerĭtis |
|
ceperĭtis |
|
puniverĭtis |
erĭ-tis |
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
condemnav- |
docuĕrint |
duxĕrint |
|
cepĕrint |
|
punivĕrint |
ĕri-nt |
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
* Основа перфекта + -ĕri- + личные окончания actīvi. |
|||||||
|
|
|
|
|
|
389 |
Таблица 1.36
Plusquamperfectum coniunctivi actīvi
Спряже- |
I* |
II |
|
III |
IIIa |
IV |
ние |
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
Лицо |
|
|
Sing. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
condemna |
|
|
|
|
|
|
v-isse-m |
|
|
|
|
|
|
когда, |
|
|
|
|
|
|
после |
|
|
|
|
|
1 |
того как |
docuissem |
|
duxissem |
cepisse |
puniviss |
наказал |
|
m |
em |
|||
|
|
|
|
|||
|
бы |
|
|
|
|
|
|
я (раньше |
|
|
|
|
|
|
в про- |
|
|
|
|
|
|
шлом) |
|
|
|
|
|
2 |
condem- |
docuisses |
|
duxisses |
cepisses |
punivis- |
nav-isse-s |
|
ses |
||||
|
|
|
|
|
||
3 |
condem- |
docuisset |
|
duxisset |
cepisset |
punivis- |
nav-isse-t |
|
set |
||||
|
|
|
|
|
||
|
|
|
Pl. |
|
|
|
1 |
condem- |
|
|
duxissē- |
cepis- |
punivis- |
nav-issē- |
docuissēmus |
|
||||
|
mus |
sēmus |
sēmus |
|||
|
mus |
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
2 |
comdem- |
|
|
|
cepis- |
punivis- |
nav-issē- |
docuissētis |
|
duxissētis |
|||
|
sētis |
sētis |
||||
|
tis |
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
3 |
condemna |
docuissent |
|
duxissent |
cepissen |
puniviss |
v-isse-nt |
|
t |
ent |
|||
|
|
|
|
* Основа перфекта + -isse- + личные окончания actīvi.
390
|
|
|
|
|
|
Таблица 1.37 |
|
|
Perfectum coniunctivi passivi |
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
Спряжение |
I |
|
II |
III |
IIIa |
IV |
|
Лицо / |
|
|
|
|
Sing. |
|
|
число |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
condemnātus, |
|
|
|
|
|
|
|
a, um sim* |
|
doctus, |
ductus, |
captus, |
punītus, |
|
1 |
я был бы на- |
|
|||||
|
a, um |
a, um |
a, um |
a, um |
|||
казан (рань- |
|
||||||
|
|
sim |
sim |
sim |
sim |
||
|
ше в про- |
|
|||||
|
|
|
|
|
|
||
|
шлом) |
|
|
|
|
|
|
2 |
condemnātus, |
|
doctus, |
ductus, |
captus, |
punītus, |
|
|
a, um |
a, um |
a, um |
||||
a, um sis |
|
a, um sis |
|||||
|
|
sis |
sis |
sis |
|||
|
|
|
|
|
|||
3 |
condemnātus, |
|
doctus, |
ductus, |
captus, |
punītus, |
|
a, um sit |
|
a, um sit |
a, um sit |
a, um sit |
a, um sit |
||
|
|
||||||
|
|
|
|
|
Pl. |
|
|
1 |
condemnāti, |
|
docti, ae, a |
ducti, |
capti, |
punīti, |
|
|
ae, a |
ae, a |
ae, a |
||||
ae, a simus |
|
|
simus |
||||
|
|
|
simus |
simus |
simus |
||
|
|
|
|
|
|||
2 |
condemnāti, |
|
docti, ae, a |
ducti, |
capti, |
punīti, |
|
|
ae, a |
ae, a |
|||||
ae, a sitis |
|
|
sitis |
ae, a sitis |
|||
|
|
|
sitis |
sitis |
|||
|
|
|
|
|
|
||
3 |
condemnāti, |
|
docti, ae, a |
ducti, |
capti, |
punīti, |
|
|
ae, a |
ae, a |
|||||
ae, a sint |
|
|
sint |
ae, a sint |
|||
|
|
|
sint |
sint |
|||
|
|
|
|
|
|
* Participium perfecti passīvi + глагол esse в praesens coniunctīvi.
391
|
|
|
|
|
|
Таблица 1.38 |
|
|
Plusquamperfectum coniunctivi passivi |
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
Спряжение |
|
I |
II |
III |
|
IIIa |
IV |
Лицо |
|
|
|
Sing. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
condemnātus, |
|
|
|
|
|
|
|
a, um essem* |
|
|
|
|
|
|
|
когда, после |
doctus, |
ductus, |
|
captus, |
punītus, |
|
1 |
того как |
a, um |
a, um |
|
a, um |
a, um |
|
я был бы на- |
|
||||||
|
essem |
essem |
|
essem |
essem |
||
|
казан (рань- |
|
|||||
|
|
|
|
|
|
||
|
ше в про- |
|
|
|
|
|
|
|
шлом) |
|
|
|
|
|
|
2 |
condemnātus, |
doctus, |
ductus, |
|
captus, |
punītus, |
|
a, um |
a, um |
|
a, um |
a, um |
|||
a, um esses |
|
||||||
|
esses |
esses |
|
esses |
esses |
||
|
|
|
|
||||
3 |
condemnātus, |
doctus, |
ductus, |
|
captus, |
punītus, |
|
a, um |
a, um |
|
a, um |
a, um |
|||
a, um esset |
|
||||||
|
esset |
esset |
|
esset |
esset |
||
|
|
|
|
||||
|
|
|
Pl. |
|
|
|
|
1 |
condemnāti, |
docti, |
ducti, |
|
capti, |
punīti, |
|
ae, a |
ae, a |
|
ae, a |
ae, a |
|||
ae, a essēmus |
|
||||||
|
essēmus |
essēmus |
essēmus |
essēmus |
|||
|
|
|
|||||
2 |
condemnāti, |
docti, |
ducti, |
|
capti, |
punīti, |
|
ae, a |
ae, a |
|
ae, a |
ae, a |
|||
ae, a essētis |
|
||||||
|
essētis |
esseētis |
|
essētis |
essētis |
||
|
|
|
|
||||
3 |
condemnāti, |
docti, |
ducti, |
|
capti, |
punīti, |
|
ae, a |
ae, a |
|
ae, a |
ae, a |
|||
ae, a essent |
|
||||||
|
essent |
essent |
|
essent |
essent |
||
|
|
|
|
||||
* Participium |
perfecti |
passīvi + |
глагол |
esse в imperfectum |
|||
coniunctīvi. |
|
|
|
|
|
|
|
392
Таблица 1.39
Infinitivus
Спряжение |
|
I |
|
|
|
II |
|
|
III |
|
|
IIIa |
|
|
IV |
||||
Форма |
|
|
|
infinitīvus praesentis |
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
actīvi |
|
condemnāre |
|
docēre |
|
ducĕre |
|
|
capĕre |
punīre |
|||||||||
passīvi |
|
condemnāri |
|
docēri |
|
duc-i |
|
|
cap-i |
|
punīri |
||||||||
|
|
|
|
infinitī |
vus perfecti |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
actīvi |
|
condemnavisse |
|
docuiss |
|
duxiss |
|
|
cepiss |
|
punivis |
||||||||
|
|
|
e |
|
|
e |
|
|
e |
|
|
se |
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
passīvi |
|
condemnātus |
|
doctus |
|
ductus |
|
|
captus |
|
punītus |
||||||||
a, um esse |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
infinitīvus futūri |
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
actīvi |
|
condemnatūr |
doctūrus |
ductūru |
|
captūru |
|
|
punitūrus |
||||||||||
a, um esse |
|
|
us |
|
|
|
|
|
s |
|
|
s |
|
|
|
|
|
||
passīvi |
|
condemnātu |
doctum iri |
|
ductum |
|
captum |
|
punītum iri |
||||||||||
|
|
|
m iri |
|
|
iri |
|
|
iri |
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
393
Приложение 2
ГЛАГОЛЫ
1.Неправильные глаголы
Кчислу неправильных глаголов относятся следующие глаголы (и производные от них):
sum, fui, esse — быть, находиться, существовать
(см. табл. 2.1, 2.2);
edo, edi, esum, edĕre (или esse) — ест; fero, tuli, latum, ferre — нести;
volo, volui, velle — хотеть, желать; nolo, nolui, nolle — не хотеть, не желать; malo, malui, malle — предпочитать;
eo, ii, itum, ire — идти;
fio, factus sum, fiĕri — делаться, становиться.
Таблица 2.1
Indicatīvus: sum, fui, esse —
быть, находиться, существовать
Ли- |
Prae- |
Imper- |
Futu- |
Perfec- |
Plusquam- |
Futu- |
цо |
sens |
fectum |
rum 1 |
tum |
perfectum |
rum 2 |
|
|
|
Sing. |
|
|
|
1 |
sum |
eram |
ero |
fui |
fuĕram |
fuĕro |
2 |
es |
eras |
eris |
fuĭsti |
fuĕras |
fuĕris |
394 |
|
|
|
|
|
|
Окончание табл. 2.1
3 |
|
|
est |
erat |
|
erit |
|
fuit |
|
fuĕrat |
|
|
fuĕrit |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Pl. |
|
|
|
|
|
|
1 |
|
sumus |
erāmus |
|
erĭmus |
|
fuĭmus |
|
fuerāmus |
|
fuerĭmus |
||
2 |
|
|
estis |
erātis |
|
erĭtis |
|
fuĭstis |
|
fuerātis |
|
|
fuerĭtis |
3 |
|
|
sunt |
erant |
|
erunt |
|
fuērunt |
|
fuĕrant |
|
|
fuĕrint |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Таблица 2.2 |
||
|
|
|
|
Coniunctīvus: sum, fui, esse |
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
Ли- |
|
Prae- |
Imper- |
|
Futu- |
|
Perfec- |
|
Plusquam- |
|
Futu- |
||
цо |
|
sens |
fectum |
|
rum 1 |
|
tum |
|
perfectum |
|
rum 2 |
||
|
|
|
|
|
|
Sing. |
|
|
|
|
|
||
1 |
|
|
sim |
essem |
|
— |
|
fuĕrim |
|
fuissem |
|
— |
|
2 |
|
|
sis |
esses |
|
— |
|
fuĕris |
|
fuisses |
|
— |
|
3 |
|
|
sit |
esset |
|
— |
|
fuĕrit |
|
fuisset |
|
— |
|
|
|
|
|
|
|
|
Pl. |
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
simus |
essēmus |
|
— |
|
fuerĭmus |
|
fuissēmus |
|
— |
|
2 |
|
|
sitis |
essētis |
|
— |
|
fuerĭtis |
|
fuissētis |
|
— |
|
3 |
|
|
sint |
essent |
|
— |
|
fuĕrint |
|
fuissent |
|
— |
Производные от esse:
absum, afui, ab-esse — отсутствовать, быть на расстоянии;
adsum, adfui, ad-esse — присутствовать, помогать; desum, defui, de-esse — не доставать, не хватать; intersum, interfui, inter-esse — находиться среди, участ-
вовать;
praesum, praefui, prae-esse — быть впереди, командо-
вать;
prosum, profui, prod-esse — приносить пользу, помо-
гать;
possum, potui, posse — мочь, быть в состоянии
(см. табл. 2.3, 2.4).
395
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Таблица 2.3 |
|||
|
|
|
Indicatīvus: possum, potui, |
|
|
||||||||
|
|
|
posse — мочь, быть в состоянии |
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ли- |
Prae- |
|
Imper- |
|
Futu- |
|
Perfec- |
|
Plusquam- |
|
|
Futu- |
|
цо |
sens |
|
fectum |
|
rum 1 |
|
tum |
|
perfectum |
|
|
rum 2 |
|
|
|
|
|
|
Sing. |
|
|
|
|
|
|||
1 |
Possu- |
|
potĕram |
|
potĕro |
|
potui |
|
|
potuĕram |
|
potuĕro |
|
m |
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
potes |
|
potĕras |
|
potĕris |
|
potuĭsti |
|
|
potuĕras |
|
potuĕris |
|
3 |
potest |
|
potĕrat |
|
potĕrit |
|
potuit |
|
|
potuĕrat |
|
potuĕrit |
|
|
|
|
|
|
Pl. |
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
pos- |
|
poterā- |
|
poterĭ- |
|
po- |
|
potuerāmus |
|
|
po- |
|
sŭmus |
|
mus |
|
mus |
|
tuĭmus |
|
|
tuerĭmus |
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
2 |
potes- |
|
poterātis |
|
poterĭ- |
|
potuĭstis |
|
|
potuerātis |
|
potuerĭ- |
|
|
tis |
|
|
|
tis |
|
|
|
|
|
|
|
tis |
3 |
pos- |
|
potĕrant |
|
po- |
|
po- |
|
|
potuĕrant |
|
potuĕr- |
|
sunt |
|
|
tĕrunt |
|
tuērunt |
|
|
|
|
int |
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Таблица 2.4 |
|||
|
|
|
Coniunctīvus: possum, potui, posse |
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ли- |
Prae- |
Imper- |
Futu- |
|
Perfec- |
|
Plusquam- |
|
Futu- |
||||
rum |
|
|
|
||||||||||
цо |
sens |
fectum |
|
tum |
|
perfectum |
|
rum 2 |
|||||
1 |
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Sing. |
|
|
|
|
|
|||
1 |
possim |
possem |
— |
|
potuĕrim |
|
potuissem |
|
— |
||||
2 |
possis |
posses |
— |
|
potuĕris |
|
potuisses |
|
— |
||||
3 |
possit |
posset |
— |
|
potuĕrit |
|
potuisset |
|
— |
||||
|
|
|
|
|
Pl. |
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
possĭmus |
possēmus |
— |
|
potuerĭmus |
|
potuissēmus |
|
— |
||||
2 |
possĭtis |
possētis |
— |
|
potuerĭtis |
|
potuissētis |
|
— |
||||
3 |
possint |
possent |
— |
|
potuĕrint |
|
potuissent |
|
— |
Praesens indicatīvi actīvi:1) edo, edi, esum, edĕre (esse) —
есть:
396
|
Sing. |
Pl. |
1 |
edo — я ем |
edĭmus — мы едим |
2 |
edit — ты ешь |
edĭtis — вы едите |
3 |
edit — он ест |
edunt — они едят |
2) fero, tuli, latum, ferre — нести:
|
|
|
Sing. |
Pl. |
||
1 |
|
|
fero — я несу |
ferĭmus — мы несем |
||
2 |
|
|
fers — ты несешь |
ferĭtis — вы несете |
||
3 |
|
|
fert — он несет |
ferunt — они несут |
||
|
Производные от ferre: |
|
||||
|
affĕro, attŭli, allātum, af-ferre — приносить; |
|||||
|
aufĕro, abstŭli, ablātum, au-ferre — уносить, удалять; |
|||||
|
confĕro, contŭli, collātum, con-ferre — собирать; |
|||||
|
diffĕro, dif-ferre — различать(-ся); |
|||||
|
effĕro, extŭli, elātum, ef-ferre — выносить; |
|||||
|
infĕro, intŭli, illātum, in-ferre — вносить, начинать; |
|||||
|
offĕro, obtŭli, oblātum, of-ferre — предлагать; |
|||||
|
praefĕro, praetŭli, praelātum, prae-ferre — предпочитать; |
|||||
|
refĕro, retŭli, relātum, re-ferre — докладывать, сообщать. |
|||||
|
3) volo, volui, velle — хотеть, желать: |
|||||
|
|
|
Sing. |
|
|
Pl. |
|
|
|
|
|
||
1 |
|
|
volo — я хочу |
|
|
volŭmus — мы хотим |
2 |
|
|
vis — ты хочешь |
|
|
vultis — вы хотите |
3 |
|
|
vult — он хочет |
|
|
volunt — они хотят |
|
4) nolo, nolui, -, nolle — не хотеть, не желать: |
|||||
|
|
|
Sing. |
|
Pl. |
|
|
|
|
|
|||
1 |
|
|
nolo — я не хочу |
|
nolŭmus — мы не хотим |
|
2 |
|
|
non vis — ты не хочешь |
|
non vultis — вы не хотите |
|
3 |
|
|
non vult — он не хочет |
|
nolunt — они не хотят |
|
|
|
|
|
|
|
397 |
5) malo, malui, malle — предпочитать:
|
Sing. |
Pl. |
1 |
malo я — предпочитаю |
malŭmus — мы предпочитаем |
2 |
mavis — ты предпочитаешь |
mavultis — вы предпочитаете |
3 |
mavult — он предпочитает |
malunt — они предпочитают |
6) eo, ii, ītum, īre — идти:
|
Sing. |
Pl. |
1 |
eo — я иду |
imus — мы идем |
2 |
is — ты идешь |
itis — вы идете |
3 |
it — он идет |
eunt — они идут |
Производные от īre:
abeo, abii, abĭtum, ab-īre — уходить;
adeo, adii, adĭtum, ad-īre — подходить, обращаться; exeo, exii, exĭtum, ex-īre — выходить;
ineo, inii, inĭtum, in-īre — входить, вступать, начинать; intereo, interii, interĭtum, inter-īre — погибать;
pereo, perii, perĭtum, per-īre — погибать;
prodeo, prodii, prodĭtum, prod-īre — выступать, прино-
сить пользу;
redeo, redii, redĭtum, red-īre — возвращаться; transeo, transii, transĭtum, trans-īre — переходить.
7) fio, factus sum, fiĕri — делаться, становиться:
|
Sing. |
Pl. |
1 |
fio — я становлюсь |
— |
2 |
fis — ты становишься |
— |
3 |
fit — он становится |
fiunt — они становятся |
2. Безличные глаголы
398
Безличные глаголы употребляются только в 3 лице единственного числа и в инфинитиве. Глаголы, употребляющиеся всегда безлично:
decet, decuit, decēre — прилично, подобает, идет к лицу; libet, libuit, libēre — угодно, хочется;
licet, licuit, licēre — можно, позволено; oportet, oportuit, oportēre — надо, следует.
Безличные глаголы, обозначающие явления природы: fulget, fulsit, fulgēre — сверкает молния; tonat, tonuit,
tonāre — гремит гром.
Глаголы, имеющие в безличной форме иное значение, чем в личной:
constat, constĭtit, constāre — известно; accĭdit, accīdit, accidĕre — случается;
praestat, praestĭtit, praestāre — лучше стоять впереди,
превосходить.
3. Недостаточные глаголы
Недостаточными называются глаголы, от которых употребляются только некоторые формы:
|
Sing. |
Pl. |
1 |
inquam — я говорю |
— |
2 |
inquis — ты говоришь |
— |
3 |
inquit — он говорит |
inquiunt — они говорят |
|
Sing. |
Pl. |
1 |
aio — я говорю |
— |
2 |
ais — ты говоришь |
— |
3 |
ait — он говорит |
aiunt — они говорят |
399