учебник_латынь
.pdfРАЗДЕЛ ХУI
Четвертое склонение § 65 - 69. - Пятое склонение § 70 - 71. - Система латин
ского склонения § 72 - 73. - AbIatj'yus modi § 328.
Упражнения
1. Просклоняйте и переведите на русский язык: plenus gradus,
is exercitus ingens, id ge1u asperum, еа res publica.
2. Определите форму существительных: асiё, spe, exercitii,
тanи, сатро, рорUlо, viro, fаЫШi, patria, уl, anima11, nomine, rege, sermone; exercituum, diёrum, noctium, 1еопиm; tauros, casus, scho1as, partes; 1acrimam, patrem, 1осиm, vim, spem; verbis, hominious, casibus, diёbus; oppida, nomina, maria, соrnиа.
3. Образуйте все формы инфинитива от глаголов: cognosco 3
узнавать, exprimo 3 выражать.
|
|
|
ТЕКСГЫ |
|
|
|
|
|
|
А. 1. Romii1us hostium exercitum fudit |
fugavitque, |
regem |
in |
proelio |
|||||
occldit. 2. Exercitus, acri proelio pulsus, fugae |
se mandiivit. |
3. |
Canes |
||||||
sunt |
custodes domuum. |
4. Рго doтo .теа |
dicam. 5. Antlqui dicёbant |
||||||
rашсеm doctrlnae esse |
amaram, |
fructum |
vero dulcem. 6. Caesar in |
||||||
Ьеll0, quod |
in Britannia |
gessit, |
ad omnes |
casus subsidia comparabat. |
|||||
7. |
Sensim |
sine sensu |
aetas |
senescit |
пес |
subito |
frangitur, sed |
diuturnitate exstinguitur. 8. Matronarum ornatus поп est in veste aut
reliquo соrропs |
cu1tu, |
sed |
in |
castis |
ас pudlcis |
moribus et |
in |
|
ornamentis animi. |
9. Mu1ti versus sine auctore vivunt, |
illi putantur |
а |
|||||
vu1go |
compositi |
esse. 10. Dente timentur apri, I defendunt сбrnuа |
||||||
cervos. |
11. Is est |
amlcus, |
qui |
in |
rё dubia |
rё juvat. 12. |
Ad теат rem |
id interesse putavi. 13. Est rerum omnium magister usus. 14. Spero vos
liberosque vestros in re риЬиса |
mu1ta Ьопа esse visiiros. 15. Ubi |
|||||||||||||||
primum pecunia in |
honore |
esse |
coepit, verus rerum honor cecidit. |
|||||||||||||
16. |
Imperator |
aciem instructam |
pleno |
gradu |
in |
hostem |
induxit. |
|||||||||
17. Manus таnит |
lavat. |
18. |
Dies dieт |
docet. |
19. |
Nihil |
agenti |
dies |
||||||||
est |
longus. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
В. 1. Verbis sensus |
nostros |
exprimere |
interdum |
поп |
possiimus. |
||||||||||
2. |
De |
Hasdrublilis |
adventu in Italiam cura in dies crescёbat. 3. Galli |
|||||||||||||
turpe |
esse ducunt |
frumentum |
mапи quaerere; |
itaque |
armati |
aliёпоs |
||||||||||
agros |
metunt. |
4. |
Неrёdis fletus |
interdum |
sub persona |
risus |
est. |
|||||||||
5. |
Praetorem |
decet |
поп |
solum |
manus, |
sed |
etiam |
ociilos |
abstinentes |
hаЬёrе. 6. Praeter arma, milites Romani alia ad castrorum aut pugnae usum instrumenta, item frumentum in multos dies ferёbant. 7. Antlqui
270
putabant sensus, iпtеrрrёtеs et nuntios rerum, in сарйе coHocatos esse.
8.Ме tuarum acti6num, sententiarum, voluntatum, rerum denfque
omnium socium comitemque habёbis. 9. Сrеdё mihi: aut consilio, aut re jиvёrо. 10. Res humanas ordfne пиНо fortiina regit. 11. Zen6nis
sententia est |
sapientem |
пиНа in re |
falli, |
sententiam |
mutare |
nunquam. |
12. Quales in |
re publfca |
princfpes |
sunt, |
tales relfqui |
solent |
esse cives. |
13. Dolёbam, patres conscripti, rem publfcam, vestris quondam meisque consiliis conservatam, brevi tempore esse. 14. Studia litterarum secundas res ornant, adversis perfugium ас solatium praebent. 15. Caesar inteHegёbat omnes fere Gallos novis rebus stиdёге et ad ЬеlIит excitari, omnes autem homfnes natiira libertati stиdёrе et
condici6nem servitiitis |
odisse. 16. Aegr6to dum anfma est, spes esse |
||||||
dicrtur. 17. Peripatetfci dicunt claros |
viros" |
а se |
instructos, |
rem |
|||
publfcam |
saepe rexisse. 18. Est modus |
in rebus. 19. Nulla dies sine |
|||||
linea. |
20. |
Рег risum |
multum poteris cognoscere stultum. 21. Amlcus |
||||
certus |
in |
ге incerta |
cernftur. 22. Felix, |
qll{ |
potult гегит cognoscere |
||
cilUsas. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ЛЕКСИЧЕСКИЙ МИНИМУМ |
|
|
||
асег, |
acris, асге |
ОСТрblЙ, едкий; 1. |
aigre |
кислый, |
vinaigre |
т ук |
сус; acre; 2. винегрет; аuг.л. асЫ кислый, acerbity резкость, терп
кость, acrid язвительный; нем. Essig т уксус |
|
|
||
acies, |
ёi f |
[acer] острие;' строй, боевой порядок; 1. |
acier |
т |
сталь |
|
|
|
|
auctor, |
oris |
т [augeo] творец, деятель; автор; 1. -; |
auteur |
т; |
autoriser разрешать; 2. автор, авторизованный; анг.л. author; нем.
Autor т, autorisieren
сМо, cecfdi, casum, ~гe 3 падать; погибать; 1. choir, chute f падение, parachute т парашют, chance f удача; caduc дряхлый, потерявший силу; 2. декадент, каскад; анг.л. caducity дряхлость,
accident случай; нем. Kadcnz f каденция. См. occfdo (разд. XXIV),
casus (ниже) |
|
|
|
|
|
|
|
|
canis, is т, f собака (ср. нем. Hund т); |
1. chien т, сапаillе f |
|||||||
каналья; canicule f |
время летней |
|
жары; |
2. |
каналья, каникулы1; |
|||
анг.л. canine собачий, canicular days |
знойные дни (начало августа) |
|||||||
1 От canici:ila (уменьшит. от canis) собачка; Canici:ila |
«<Песья звезда») = греч. |
|||||||
Sirius (<<палящий», «жгучий») |
- самая |
яркая |
из |
звезд, |
главная в созвездии Большо |
|||
го Пса. Солнце находится |
в |
созвездии |
Пса |
с |
22 |
июля |
ПО |
23 августа; на это время |
римский сенат прерывал свои заседания.
271
casus, us т [cado] падение, случай; падеж (грам.); |
1. |
-; cas т, |
|
casuel случайный, падежный, |
casuiste т; 2. казус, |
казуистика; |
|
англ. case падеж, casual случайный; нем. Kasus т |
|
|
|
соrnи, US n рог; фланг (ер. |
англ. horn, нем. Ноrn |
n); |
1. cornier |
угловой, сог т рог, согпе f рог, cornet т рожок, cornichon т кор
нишон; 2. корнишон; англ. corner угол; нем. Kornett n корнет
(муз.), т корнет (воен.)
cultus. us т [соlо] возделывание; почитание. См. с510 (разд.
VI)
dies, ei т, f день; срок (ер. англ. day, нем. Tag т); 1. di- (dimanche т воскресенье), -di (Iundi т понедельник)
domus, us f дом; 1. -; dome т собор, domicile т жилище, domestique т, f слуга; 2. англ. dome купол, свод, domestic домаш
ний, domicile жилище; нем. Dom т кафедральный собор. См.
dominus (разд. УН)
exercitus, us т войско (обученное). См. exerceo frango, frfgi, fractum, еге 3 ломать, разбивать
(разд. VIII)
(ер. англ. break
ломать, нем. brechen ломать); 1. frele хрупкий; fragile, fragrnent т,
fraction f, refraction f |
преломление; 2. фрагмент, фракция; |
англ. |
refract преломлять; нем. Fragment n, Fraktion f |
|
|
fructus, us т плод; 1. fruit т, fruitier плодовый; fructueux пло |
||
дотворный; 2. фрукт; англ. fruit, fructify оплодотворять; |
нем. |
|
Frucht f |
|
|
fundo 1, fiidi, fiisum, |
еге 3 лить, сыпать, рассеивать (ер. |
англ. |
gush хлынуть, литься; нем. giessen лить, Guss т литье); 1. fondre плавить, fonte f плавка, чугун; fusion f плавка; 2. диффузия, кон фуз; англ. fuse плавить(ся), плавка; нем. Fusion f слияние
gradus, us т шаг, ступень; степень (грам.) (ер. грядущий);
1. degre т градус; grade т градус, ученая степень, degrader разжа
ловать; 2. градус, ингредиент, деградация, конгресс; англ. gradient уклон; graduate располагать в последовательном порядке; нем. gradieren градуировать. См. аggrёdiоr, рrоgrёdior (разд. ХХ)
inter-sum, inter-fui, -, inter-esse находиться между, участво
вать; interest важно; т интерес, interesser интересо
вать; 2. интерес, -вый; англ. interest, interesting; нем. Interesse n, interessant
liberi, огит т pZ. дети (свободнорожденные)
manus, |
us |
f рука; отряд; 1. main f, manche f рукав, manchet- |
te f манжета; |
тапиеl ручной, тапиеl т руководство, учебник; 2. |
|
1 См. § |
276, |
прим. 1. |
272
манускрипт, мануфактура, маникюр, манера; англ. тanиа! руко
водство, manner способ, метод, maintain поддерживать; нем.
Manufaktur f, Manuskript n, Manier f
plenus, а, иm полный (ер. англ. |
СиН, нем. уоН); 1. plein; |
|||||
plenitude f |
полнота, |
изобилие; 2. пленум, пленарный; |
англ. ple- |
|||
nary, plenty изобилие, pIenum пленум; нем. Plenum n |
|
|
||||
pubIfeus, а, иm общественный; 1. |
-; pubIic, pubIie |
т |
народ, |
|||
публика, pubIier оглашать, pubIieation |
f объявление; 2. публика, |
|||||
публичный, публикация; англ. pubIie; |
нем. |
PubIikum |
n, |
PubIika- |
||
tion f, pubIizieren |
|
|
|
|
|
|
radix, leis f корень (ер. а//гл. root |
корень, нем. WurzeI f ко |
|||||
рень); 1. |
raifort т |
хрен, raeine f корень, |
arracher вырывать (е |
корнем); radieaI; 2. редька, редис, радикалы!й,, радикулит; англ.
radieaI; нем. Rettich т редька, Radiesehen n редис |
|
||||||
relfquus, |
а, |
иm [relinquo] остальной, оставшийся; 1. |
-; ге |
||||
Iique f реликвия; 2. |
реликвия; англ. relic остаток, пережиток. См. |
||||||
relinquo (разд. XIX) |
|
|
|
|
|||
res, rei f вещь; дело; обстоятельство; 1. rien ничего; reel ре |
|||||||
альный, |
realite f |
реальность; 2. реальность; ребус; англ., нем. real |
|||||
res pubIrca, rei pubIfeae f государство, республика (БУlCв.: обще |
|||||||
ствеllllOе дело); |
1. |
-; |
repubIique f; |
2. республика; англ. |
republie; |
||
нем. RepubIik f |
|
|
|
|
|
||
sensus, us т чувство, ощущение. См. sentio (разд. Ш) |
|
||||||
usus, |
us |
т |
[utor] |
употребление; |
опыт; 1. usage т |
обычай; |
abus .т злоупотребление; 2. англ. use обычай, usual обыкновен ный; нем. Usus т обычай. См. utor (разд. XXI)
РАЗДЕЛ XVH
Степени сравнения |
прилагательных |
§ 88 - 89. - Синтаксис |
падежей при степе |
|
нях сравнения § 100 - |
101. - Наречие § |
102 - 106. |
|
|
|
|
Упражнения |
|
|
1. |
Просклоняйте и переведите на русский |
язык сочетания: |
||
lapis |
gravior, opus diffieiIius, Ша gens тШта. |
|
||
2. |
Образуйте степени сравнения и наречия |
от прилагатель |
||
ных: gravis, honestus, simplex, celer, pulcher, simnis, |
prudens. |
ТЕКСТЫ
А. 1. Lingua eeleris est, mens eelerior. 2. Nemo melior fuit homine elarior, пето honestior. 3. Epieiirus putavit solem aut tan-
273
tum esse, quantum vidёmus, aut paulo maJorem. 4. Quid stultius est, quam incerta pro certis hаЬёге, falsa pro veris? 5. Gravi6res et diffi-
cili6res anrmi sunt morbi, quam |
corporis. 6. Апtlqui putiibant nihil sale |
||||||
et |
sole |
utilius esse. 7. Turpis |
fuga |
mortis est |
omni |
morte |
pejor. |
8. |
Вепе |
imperare diffiсiШmum |
est. |
9. Libertas, |
leges |
et рах |
sunt |
optima dona. 10. Maxrmum remedium irae mora est. 11. Veterum ЬеШ ducum Roman6rum Caesar rei milШiгis peritissimus esse dicrtur. 12.
Maxrmis rninimisque corporlbus par est dolor |
vulneris. 13. |
Proletarii |
erant pauperrrmi homines in plebe Romana. |
14. Vetera |
proverbia |
brevrter et simpliclbus verbis prudentiam populi |
exprrmunt. 15. Nul1urn |
|
ех ornnlbus clementia magis, quam regem aut |
princrpem |
decet. 16. |
Non rninus est imperat6ris consilio superare, quam gladio. 17. Non qui parum habet, sed qui plus cupit, pauper est. 18. Aures nostras aud1ta
veJocius, |
quarn lecta |
praetereunt. |
В. 1. |
Utilius est fortes milrtes esse, quarn grandes. 2. Irnitatio |
|
bon6rum |
homrnum |
ех indoctis doctos, ех doctis docti6res facit. |
з. Cicero fuit ornnium civium Roman6rum eloquentissirnus, orat6rum clarissimus. 4. Sallustius, auctor certissrmus, scribit tam Tigris, quam Euphratis in Arrnenia fontes reperlri. 5. Laco quidam homini, dicenti rnaxrmum esse numerurn hostiurn, respondit: «Tanto rnajor erit gloria
nostra». 6. |
Nullum |
vitium pejus est, quam avaritia, |
praesertim |
in |
|
principlbus |
et rem publicam gubernantlbus. 7. Cupiditatlbus imperare |
||||
maxrmum |
imperium |
est, servlre - gravissima servrtus. 8. Pessimum |
|||
inimic6rum |
genus |
- |
laudantes. 9. Verum illud verbum est, vulgo quod |
||
dici potest, |
omnes |
sibi mаПе melius esse, quam alteri. |
10. Recte |
et |
vere diсёЬаt Caesar delectum verb6rum esse originem eloquentiae,
idemque |
multo ante еuт AristoteIes docuerat. 11. Pares сum parlbus |
|
fасiШmе |
conveniunt. 12. Omnes stulti sunt sine |
dubio miserrimi, |
maxrme |
quod stulti. 13. Semper in proelio eis |
maxrmum est |
pericUlum, qui maxrme timent; audacia pro muro hаЬёtur. 14. PZenus venter поп studet libenter. 15. Honores тutant тores, sed гаго [n
тeliores.
Alexandri ad Агistоtёlеm epistiJ1a
Alcxandcr Aristotcli saliitcm dicit.
Vicimus hostes et superavimus агёпаs! Sed ех ordine omnia de- sсгШаm. Postquam exercftum in Asiam transportavi, Persas ad Granlcum Пuтеп proelio atr6ci vici totamque Asiam servitiite barbar6rum liberavi. Scire debes plurfmas urbes ipsas mihi se tradidisse, paucas portas clausisse; eas autem те vi et armis cepisse. Regem ip-
274
sum Dаrёum ad Issum pugna atrocissima vici magnamque praedam feci. Una Tyrus, quae in insUla posita est, portas сlаusёrаt. Еат urbem terra marlque oppugnavi et septimo mense cepi. Paulo post exercitum in Aegyptum duxi eamque Persarum provinciam Сасnе expugnavi et in- cOlis libertatem reddidi. In ora Aegypti urbem сопdёrе constitui, quae Alexandrla vocabltur. Ех Aegypto iter difficillimum per агёпаs ad Hamm6nis oraculum feci. In ео itiпёrе gravissimos lab6res toleravimus;
laudabnis autem |
erat militum |
ducumque patientia et constantia. Misi |
tibi, memor tui, |
lapides raros, |
plantarum et animalium gепёrа varia. |
Vive vаlёquе, magister carissime!
ЛЕКСИЧЕСКИЙ МИНИМУМ
Ьепе [bonus] хорошо; 1. Ыеп, Ыеп т добро, сотЫеп сколько;
benevole благосклонный. См. beneficium (разд. ХХП) |
|
|
||
celer, eris, еге быстрый; 1. |
-; celerite |
f быстрота, |
accelerer |
ус |
корять; 2. акселерация; ulfгл. celerity быстрота |
|
|
||
certus, а, ит определенный, верный; 1. certain « |
*certanurn) |
|||
достоверный, certes конечно; |
certitude f |
уверенность, |
certificat |
т |
свидетельство; 2. сертификат; шал. certain уверенный, certainly ко
нечно |
|
donum, i n [do] дар, подарок; 1. |
don т, donner давать, pardon т |
прощение. См. do (разд. Ш) |
|
exprimo, pressi, pressum, еге 3 |
[ех-рrёmо] выжимать; выра |
жать; 1. -; exprimer, expression f |
выражение, expres нарочно; |
2. экспресс, экспрессия, экспрессионизм; англ. expression вырази тельность, expressly специально, нарочно; нем. express категориче
ски, специально. См. рrёmо (разд. ХП)
gladius, i т меч; 1. glaive т, glaieul т гладиолус; gladiateur т;
2.гладиатор, гладиолус; англ. gladiator, gladiolus; нем. Gladiator т
gravis, е тяжелый; серьезный, важный; 1. grever обременять,
grief |
т жалоба |
по |
|
поводу |
убытка; grave; |
2. гравитация; |
англ. |
||||
grave; |
нем. |
Gravitiit |
f |
важность, |
торжественность, Gravitation |
f тя |
|||||
готение |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
honestus, |
а, |
ит |
честный, почетный; |
1. |
-; hоппёtе, hоnnёtеtе f |
||||||
честность; 2. англ. |
honest; |
не.". |
honett |
приличный, |
порядочный. |
||||||
См. honor (разд. Х) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
impero, avi, atum, |
аге 1 приказывать, |
повелевать; |
1. - ; empire т |
господство, empereur т император, imperatif т повелительное на клонение; 2. империя, император; англ. imperative повелитель ный, властный; нем. Imperativ т повелительное наклонение
275
ira, ае f rnев; 1. |
-; irascible раздражительный, irascibilite |
f |
|||
раздражительность; 2. аllгл. ire гнев, ярость |
|
|
|
||
magis более; 1. mais |
но, jamais « |
jam magis) никогда |
|
||
militiiris, е [miles] военный, воинский; 1. |
-; militaire, |
militant |
т |
||
борец; 2. милитаризм, |
милитарист; |
англ. |
military; нем. |
Militar |
т |
военнослужащий. См. miles (разд. IX)
раг, paris равный; 1. pair чётный, равный, paire f пара, pareil
подобный; parite f полное равенство; 2. пара, паритет; аllгл. parity
равенство; нем. Paar т чета, Paritat f
раирег, eris бедный; 1. раиуге, pauvrete f
risme т; 2. паупер, -изация; аllгл. poor, poverty бедность; Ilем.
Pauperismus т |
|
|
|
« |
plus (сравнит. степень 1с multum) больше; 1. |
plus, |
plusieurs |
*plusi6res) многие, plupart большая часть, |
plutot |
скорее; |
2. плюс; англ. plus плюс, положительный; нем. Plus n плюс, пре
имущество, Plural т, Pluralitat f множественность
princeps, cipis [primus-capio] первый, главный; 1. -; prince т
князь, принц, principal главный; 2. принц, принцип; англ. princi-
pal, principle причина; нем. Prinzipal т глава, хозяин, prinzipiell
принципиальный
proletarius, i т пролетарий (в древнем Риме неимущий граж
данин); 1. -; |
proletaire т, proletariat т, proletarien пролетарский; |
2. пролетариат; англ. proletary; нем. Proletarier т |
|
ргоуегЫиm, |
i n [pro-verbum] пословица, поговорка; 1. |
proverbe т, proverbial; 2. англ. proverb
quam как, насколько, чем; 1. que чем
quantus, |
а, |
иm какой (по количеству); сколь большой; |
1. quant а |
что |
касается; епсап т « in quantum) продажа с мо |
лотка; 2. квант; англ. quantity количество, quantitative количествен ный; нем. Quantitat f количество, Quantum n масса
sal, saIis т соль (ср. англ. salt, нем. Salz n); 1. sel т, saler со
лить, saliere f солонка, salade f салат; salaire т заработная плата
«salarium соляной паек, оклад); 2. салат
tantus, а, иm такой, столь большой; 1. tant столько, autant
столько же, pourtant однако |
|
|
|
|||
-turpis, е |
позорный; |
1. |
-; turpitude f |
мерзость; |
2. |
англ. turpi- |
tude позор, |
низость |
|
|
|
|
f скорость; |
velox, ocis скорый, |
быстрый; 1. -; |
veloce, velocite |
||||
2. велосипед, велодром; аllгл. velocity |
|
|
|
|||
vulnus, |
eris n рана; 1. |
-; vulnerable |
уязвимый, |
vulneraire це |
||
лебный; 2. |
англ. vulnerable |
уязвимый |
|
|
|
276
РАЗДЕЛ ХУIII
Придаточные, вводимые союзами postquam, dum, quia и др. § 442 - 444,
447. - AbIativus absolutus § 385 - 392.
Упражнения
1. Образуйте все причаСТIlые и инфинитивные формы от гла
roлов: confirmo 1 укреплять, prohibeo 2 удерживать, relinquo 3 ос
тавлять. Причастия переведите на русский язык.
2. Переведите на латинский язык, используя в обоих случаях придаточное временное и причастный оборот: а) После TOro как
закончилась война, наступил (venio 4) мир. б) Когда приходит (advenio 4) весна, цветут цветы.
З. Во фразе: Urbe capta, milftes domum reverterunt,l- а) замени
те слово urbs, urbis f словом oppfdum, i п, согласуйте с ним при
частие; б) слова, входящие в оборот аЫ. abs., поставьте во мно
жественном числе, используя оба варианта (со словами urbs и oppfdum). Все полученные варианты переведите на русский язык.
ТЕКСГЫ
А. 1. Nemo patriam, quia magna est, amat, sed quia sua. 2. Dum еае res in colloquio geruntur, Caesari nuntiatum est equrtes Ariovisti accedere. 3. Artes innumerabiles repertae sunt, docente natura. 4. Аи tumno ineunte, aves avOlant. 5. Еа orati6ne hаЫtа, postulantrbus militrbus е! studio pugnae ardentibus, Caesar tuba signum dedit. 6. Castris
muni1is, |
Caesar |
ad |
oppugnati6nem |
se |
comparare |
coepit. |
7. |
Milites |
|||||||
Romani, |
impetu |
facto, |
multis |
hostium |
interfectis, |
capto |
etiam |
поЫli |
|||||||
duce, |
suos |
incolUmes |
reduxerunt. 8. Re felicisslme celerrimeque gesta, |
||||||||||||
Caesar terrestri itinere Alexandrlam contendit. |
9. Hostibus circumventis, |
||||||||||||||
Romani proelium committere constituerunt. 10. Dicis te |
id, |
invito |
те, |
||||||||||||
поп esse |
|
factiirum. |
11. |
Pyrrhus, postquam victoriam а |
Romanis |
ad |
|||||||||
Heracleam |
reportavit, |
sic exclamavisse tradrtur: «О, quam facile erat |
|||||||||||||
orbis |
terrae imperium |
occupare, |
mihi |
regi |
Romanis |
militibus |
datis!»' |
||||||||
В. |
1. |
|
Amlco |
inimic6que |
Ьопит |
semper |
consilium |
praebe, |
quia |
amfcus accipiet, inimfcus repudiabit. 2. Ме absente, consilium Ьопum captum est. 3. Fama est philosophum Pythagoram, Tarquinio Superbo
1 Чтобы облегчить опознание оборота аЫ. abs., он выделяется в хрестоматий
ных текстах запятыми.
277
regnante, in Italiam venisse. 4. ВеIIо Helveti6rum confecto, totlus fere GaIIiae Iegati ad Caesarem convenerunt. 5. AIIato ad se capite Pompeji interfecti, Caesar avertisse ocUlos dicitur. 6. Re frumentaria comparata, Caesar castra movit. 7. Anax.agoram ferunt, nuntiata morte filii, dixisse: «Sciёbam те genuisse mortaIem». 8. Verres praed6num duces, accepta
pecunia, dimlsit. 9. Оиае potest esse vitae jucunditas, sublatis |
amicitiis? |
|||
10. |
Helvetii, |
Sequanis invltis, |
per e6rum fines iter fасёге поп |
potuerunt. |
11. |
Romani, |
Hannibiile vivo, |
nunquam se sine insidiis futiiros |
esse exis- |
timabant. 12. Duobus
Duo amlCl, qш ш itiпёге erant, suЫto ursum viderunt. Тит aIter e6rum perterritus arborem ascendit; alter, credens se sine auxilio amlci suis viriЪus ursum superare поп posse, in terram se jecit: sciёl:Jat enim ursos corpora mortu6rum repudiare. Itaque, terra jacens, animum соп tinёbat, simUlans se mortuum esse. Ursus, toto corpore jacentis pertemptato, denique discessit, пат hominem esse mortuum putabat. Paulo post amlcus, qui de arbOre dеsсепdёгаt, аltёгum per jocum inter-
rogavit: |
«Quid |
ursus |
ad aurem |
tibi |
dixit?» «PuIchrum, - inquit |
|
ilIе, - proverbium: amlcus |
verus - гага |
avis.» |
||||
|
|
|
ЛЕКСИЧЕСКИЙ МИНИМУМ |
|||
avis. |
is |
f |
птица; 1. |
oiseau т |
« |
*aviceIIum) , oie f « *avica) |
гусь; avion |
т самолет, aviateur т летчик; 2. авиация, авиатор; |
|||||
аl/гл. aviary |
птичник |
|
|
|
1 quorum - gen. pl. masc.
278
coepi, coeptum, coepisse1 начинать
colloquium, i n [con-Ioquor] беседа, разговор. См. IOquor (разд.
ХХ)
com-mitto, mlsi, missum, ёге 3 сводить (для состязания), начи
нать (сражение); совершать; 1. commettre совершать, comite т. ко
митет; commission f поручение, commissaire т; 2. комитет, комис сия, комиссар, КОМИССИОIIIIЫЙ; Qнгл. commit поручать, committee комиссия, commission полномочие; нем. Kommis т приказчик, продавец, Kommiss т военная служба, солдатчина
constituo, ui, iitum, ёге 3 [con-statuo] ставить; постановлять, ре шать; 1. -; constituer, constitution [; 2. конституция; англ. соп stitute; нем. konstituieren. См. statuo (разд. XIV), institiitum (разд.
ХХУП) |
|
|
|
|
con-tendo, tendi, |
tentum, ёге |
3 натягивать; стремиться, спе |
||
шить; |
состязаться |
(ер. нем. |
dehnen растягивать, |
расширять); |
1. -; |
contention f напряжение, contentieux спорный; |
2. тенденция, |
претендент; англ. contend бороться, contention борьба; нем. Tendenz f imperium, i n приказание; власть. См. imрёrо (разд. ХVЩ iп-пumегаЬШs, е бесчисленный; 1. -; innombrable. См. пumёrо
(разд. II)
поЬШs, е [nosco] известный, знатный; 1. -; noble благород ный, nobiliaire дворянский; 2. нобилитет; англ. поЫе, nobility бла городство; нем. поЬеl благородный
nuntio, avi, atum, аге 1 извещать; сообщать; 1. аппопсег объяв
лять, denoncer доносить; prononcer произносить; 2. нунций, анонс;
англ. nunciature должность нунция, announce объявлять, denounce доносить; нем. Nuntius т
оссиро, avi, atum, аге 1 [ob-capio] занимать, захватывать; 1. -; occuper, occupation f занятие, захват; 2. оккупация, оккупант; англ.
оссиру; нем. okkupieren proelium, i n сражение
signum, i n знак, 'шамя; |
1. seing т подпись, signer подписы |
|||
вать, enseigne f |
вывеска; |
signe т знак, signifier обозначать; 2. сиг |
||
нал, аССИПIация; англ. |
sign |
знак, design |
предназначать, signify; |
|
нем. Siegel n печать |
|
|
|
|
studium, i n |
усердие, |
занятие. См. studeo |
(разд. IV) |
1 См. § 268.
279