- •Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі Ақтөбе байланыс және электротехника колледжі
- •Еңбекті қорғау
- •0901000 – «Электр станциялары мен тораптардың электржабдығы» (түрлері бойынша)
- •0901043 – Техник-электрик
- •1 Пәннің оқу бағдарламасы
- •«Еңбекті қорғау» пәні бойынша түсініктеме
- •Еңбекті қорғаудың басқару жүйесі (ссбт).
- •1 Тақырып. Кіріспе. Еңбек қорғаудың құқықтық және ұйымдастырушылық мәселелері.
- •Еңбек қорғау жөніндегі ережелер мен нормалар
- •Еңбек қорғау жөнінде нүсқау беру
- •Өндірістік қауіптіліктер мен зияндылықтар
- •Сәтсіз оқиғалардың классификациясы
- •Өндірістік травматизм мен кәсіби аурулардың басты себептері
- •1. Техникалық себептер
- •2. Ұйымдастыру себептері.
- •Сәтсіз оқиғаяарды тексеру тәртібі
- •Стандарт
- •Байланыс мекемелер мен кәсіпорындарда еңбекті қорғау жұмысын ұйымдастыру.
- •Өндірістік зақымдану себептерін білу әдістері
- •2 Бөлім Қауіпсіздік техникасы негіздері. 2.1 тақырып Электрлік қауіпсіздік.
- •Электрқондырғылардың тоқ өткізбейтін жүйелерінен қорғану.
- •Электрқондырғылардың тоқ өткізбейтін жүйелерінен қорғану.
- •Қорғаушы ажыратқыш қондырғысы
- •Электр тоғынан қорғану үшін пайдалынылатын қорғаушы құралдар .
- •1000В жоғары электр қондырғыларда негізгі қорғаушы құралдарға:
- •1000 В дейінгі электр қондырғыларда негізгі қорғаушы құралға:
- •Қондырғының тоқ өткізгіш бөліктерінен қорғану шаралары
- •Нольдену төрт сымды үш фазалы кернеуі 1000в дейінгі жүйеде қорғаушы құрал ретінде қолданылады.
- •Жабдықты қорғау кезіндегі ағыту.
- •Жоғарға кернеуден төменгі кернеуге өту кезіндегі қорғану. Желілердің электрлік бөлінуі.
- •Электр қондырғылармен жұмыс істеуде қауіпсіздікті қамтамассыз ететін шараларды ұйымдастыру.
- •Техника қауіпсіздігінің сипаттамасы.
- •Көлік және тиеу –тасымалдау жұмыстарындағы техника қауіпсіздігі
- •Жүкті тасымалдау ережелері:
- •Жүкті кранмен тасымалдау кезінде қолданылатын белгілер
- •Жүктерді тиеу және түсіру ережелері
- •3 Бөлім Өндірістік санитария.
- •Өндірістегі жарықтандыру
- •Өндірістегі шу және онымен күресу жолдары
- •Өндірістегі діріл және оның зиянды әсерлерімен күресу шаралары
- •Өндіріс орнын жарықтандыру.
- •Шу мен вибрация (діріл) ықпалынан қорғану.
- •4 Бөлім Өрт қауіпсіздігі негіздері
- •Жану процестері
- •Өрт шығу себептері және өрт қауіпсіздігі
- •Өрттен қорғану шаралары Өртке қарсы кедергілер
- •Өрттенген үйден адамдарды көшіру (эвакуациялау)
- •Белсенділік әдіспен өрт сөндіру құралдары.
- •Бірінші қолданылатын өрт сөндіру құралдары
- •Әрекеттегі электр қондырғыларда және электрмен жабдықтау жүйесінде қауіпсіз жұмыс жасаудың негіздері
- •Электр қондырғыларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы қағидалары
- •1. Жалпы ережелер
- •Еңбек қорғау пәнінің бақылау сұрақтары
- •Еңбекті қорғау пәні бойынша тест сұрақтары
- •6. Емтихан-тест сұрақтары
Жүкті тасымалдау ережелері:
1-санатты жцктерді, егер оның көлбеу биіктігі 25 метрден, ал үнтаң жүктердікі 3,5 м-ден аспаса, онда жүкті қоймадан артылу орнына дейін ңолдың күшімен жеткізуге болады.
2-санатты жцктерді қоймадан арту орнына дейін жеткізу үшін жүк арту және жүк түсіру машиналары қолданылады.
Жүкті түсіру немесе арту кезінде жүк түсірушілер жүктің сол жақ жанында түруы тиіс.
3-санатты жцктерді орналастыру механикаландырылған түрде жүргізіледі. Ол үшін әртүрлі крандарды, лифттерді, көтергіштерді және т.б. қолданады.
Жәшіктегі жүктерді орналастырғанда, ңол жараңат алмауы үшін оны жақсылап алдын ала қарап алу керек, яғни ондағы шегелер мен шығын түрған темірлердің үштарын міндетті түрде ңағып тастау керек.
Бекітілген жәшікті кранмен көтерер алдында жүмысшы оның қауіпсіз екеніне көзін жеткізіп, жүкті қүлап кетпейтіндей етіп бекітеді.
Жанармайды тасымалдау үшін оларды тек цистерна-да немесе темір жабық ыдыстарды ңолдану керек.
Жанармайларды ашың ыдыстарда (шелек, бетелке) қандай көлемде болса да тасымалдауға тыйым салынаіды. Жанармай тасымалдайтын автомашиналарда тасы-малдауға ңатысы жоқ бөгде адамдарға отыруға болмайды. Жанармайы бар бөшкелерді таситын машинаның жүк таситын қорабында адамдардың отыруына тыйым салынады. Бүл ереже тасымалдаушыларға да қатысты. Үшінші санатты жүктерді тасу үшін оларға арнайы ма-шиналар қолданады. Шаң болатын жүктерді жене дәнді даңылдарды тасымалдау үшін жабьщ жүк қораптары ңолданылады.
Үзын көлемді жүк тасушы машинаның қорабына жүк артушыларға да, басңа да қызметкерлердің отыруына тыйым салынады.
4-санаттыц жүктерін тасымалдағанда жол ережелеріне байланысты автомашинаның жылдамдығын қатаң қадағалап отыру керек.
Жанармай, жеңіл түтанғыш, жарылып кету қаупі бар жүктерді тасығанда көлікте темекі шегуге болмайды. Радиоактивті, улы, жылдам өсер ететін және түтанып кету қаупі бар жүктерді тасығанда ережелер мен тәртіпті саңтау қажет.
Сүйық этан мен метанды, этан мен метанның сүйық ңоспаларын, сүйың этилен мен оттекті ангидридті тек цистерналарда ғана тасуға рүқсат етіледі.
Қауіпті жүктерді таситын кісілерге арнайы куәліктер беріліп, белгілі карточкаға аты-жөні толтырылып, бүл қүжаттарды кадрлар бөліміне тапсырады.
Тиеу-түсіру пункттеріне және аландарына қойылатын талаптар
Түраңты тиеу жөне түсіру пункттері арнайы болуы қажет және жүктердің түріне сәйкес олар механикаландырылған тиеу, түсіру қондырғыларымен жабдықталы-нуы керек. Тиеу жөне түсіру алаңдарының көлемі авто-көліктердің қасиетті саны еркін жүмыс жүргізуді қам-тамасыз ететіндей болу керек. Қүламаларды және өрлерді қысқы мерзімде мүздан тазартып, қүммен не-месе күлмен себу керек. Кіріс жолдардың ені: екі жақ-ты автокөлік жылжуында 6.2 м кем емес, ал бір жақты жылжуда 3.5 м кем болмауы керек. Кіріс жолдардың, арыңтардың, орлардың және теміржол бойының қиылыстардан етуі үшін төсемдер және көпірлер орна-ту қажет.
Тиеу және түсіру алаңдарындағы автокөліктердің бір-бірімен ара ңашыңтары: тереңдігі (бір-бірінің артынан) 1 м кем емес және фронт бойынша (жанында түрғанда) 1,5 м кем емес болуы керек. Ғимарат пен автокөлік кузо-вының артңы қабырғасының аралығы 0,5 м кем емес бо-луы керек.
Тәуліктің ңараңғы уаңытында алаң жақсы жарық-тануы керек: газозарядты шамдар үшін жалпы жарық-тануда-жарыңтанғандық 100 лк, ал қызу шамы үшін 50 лк.