- •Халықтың мәдени дәрежесiн оның тiлiн зерттемей тұрып түсiну мүмкiн емес
- •«Тілдің жүйелілігі тілдің тарихында өзіндік ерекшелігімен көрінеді»
- •Аморфты, флективті, агглютинативті, инкорпорациялы
- •Тіл элементтерін тік бағытта қарастырады
- •Глоссематика қашан қалыптасты-хх ғ 30 ж
- •Тіл білімі тарихы, тіл теориясы, лингвистикалық әдістер мен тәсілдер, тіл білімінің басқа ғылымдармен байланысы.
- •Суперстрат
- •Дескриптивтік мектеп
- •Дистрибуцияны
- •Сөздердің тұлғалық түрленісі
- •Сөйлемдердің элементарлы типтері ядро сөйлемдер деп танылады
- •Етістік – предикаттық айналасындағы семантикалық элементтер
- •Байланыссыз жеке-жеке таңдаушылыққа бой ұрды.
- •Синтаксистік жүйе элементарлы сөйлемдер жиынтығынан тұрады
- •Сөз сөйлем құрамында болады
- •Руссо, де Бросс, т.Б. Галымдар тiлдiң шыгуын қалай түсiндiредi ? жаратылыс дыбыстарынан пайда болган
- •Фразеологияда, синтаксисте ішінара ғана мүмкін; Тарихи көзқарасты әсірелеу, оны тілді танып-білудің жалғыз жолы ретінде қарастыру; синхронияға деген қызығушылықтың жоқтығыү
- •Көне грек-рим тіл білімінде александриялық грамматикалық ілім жүйесін қалыптастырушылар-Аристарх Самофракийский.Дионисий Фракийский.Апполоний Дискол.
- •Параллельділік құру.
- •Көне сөздердің мағыналарын айқындау
- •Орта ғасыр лингвистикасында киелі және қасиетті тіл немесе Пайғамбар тілі деп есептелген тіл-Канондық тіл.
Орта ғасыр лингвистикасында киелі және қасиетті тіл немесе Пайғамбар тілі деп есептелген тіл-Канондық тіл.
Орта ғасырда затты – алғашқы, ұғымды – соңғы деп уағыздаушылар?Номиналистер
М.Қашқаридің еңбегін атаңыз Дивани лұғат ат-түрк»
М.Қашқаридің ХІ ғ. түркі тілдерін неше топқа бөліп зерттеді-Үш.
Мағыналық, құрылымдық жағынан бірыңғай болып келетін тұлғалар, біртектес элементтер тобы қалай аталады? Морфема.
Мазмұн формасы – ол-Форма.
Маймылдың адамға айналуы процесіндегі еңбектің ролі» кімнің зерттеуі? Ф.Энгельс
Мәдени (культурный) шок” дегеніміз Басқа елдің мәдениетін игеру барысында абдырау.
Мәскеу лингвистикалық мектептің көрнекті өкілдері:А.Шахматов.А.Пешковский.
Мәтін ішінде кездесетін тек цитаталар қатары:
Мәтіннің сыртқы пішімделуіне қызмет ететін элементтер қатарын көрсет Тақырып аты, эпиграф.
Менталингвистика нені зерттейді тіл мен ойлаудың қарым-қатынасын, тілдік мағынаның теориясын,сөйлеу әрекетімен, жағдаймен байланысын зерттейді.
Ментальдық лексикон дегеніміз: Сөздер, олардың мағынасы, бір-бірімен байланысы туралы адамдардың жалпы білімі.
Металингвистика нені зерттейді? сөздік мінез-құлықтың сыртқы жағын зерттейді
Методологияның мәні? Жаратылыс пен қоғамдық өмірді білудің философиялық принципі?
Морфеманың өзіндік белгісін көрсетіңіз Орнықтымағынасы бар фонетикалық форма
Морфология қандайілім? тілдегіграмматикалық, категориялар мен грамматикалықтәсілдердіңберілужүйесі
Морфологиялық классификацияның нысаны: Тілдерді туыстығына байланыссыз зерттеу.
Москва лингвистикалық мектебін негіздеушілер-Ф.Фортунатов, А.Шахматов, А.Пешковский, М.Покровский.
Музыкалық аспаптар арқылы берілетін арнаулы сигналдар қандай таңбаларға жатады? акустикалық
Мұсылман реннесансының көрнекті өкілі-Ф.П.Аделунг.
Н.А.Баскаков түркі тілдерін қалай бөледі: Батыс хун және шығыс хун.
Н.Я. Марр тiлдердiң дамудың қай сатысында тұрганын бiлдiретiн негiзгi көрсеткiш не деп түсiндiрдi? тiлдiк элементтердiң семантикасы
Н.Я. Маррдың палеонтологиялық талдау әдiсi бойынша дүние жүзiндегi тiлдердiң барлыгы қай төрт элементтен тарайды?сал, бер, йон, рош деген төрт элементтен
Н.Я.Маррдың «Тіл туралы жаңа ілім» деп аталатын мектебі үстемдік алғанға дейін өмір сүрген мектеп социологиялық мектеп
Н.Я.Маррдың теориясы қалай аталады? яфет теориясы . тіл туралы жаңа ілім
Н.Я.Маррдың тіл зерттеуге байланысты пікірлері:Тіл – қоғамдық қондырма, ол қоғамдық базиспен бірге жойылып отырады.Дыбыс тілі адам қоғамымен бірге туған құбылыс емес, дыбыс тілінсіз де
Нақты қатынастық сипатта ең алғаш қолданылған жасанды тіл? Волапюк
Натурализм бағытының көрнекті өкілі кім-Август Шлейхер.
Натуралистерге қарсы күрес үстінде пайда болған бағыт психологиялық
Натуралистердің тіл тарихын екі кезеңге бөлуінің терістігін әшкерелеген бағыт жас грамматистік
Натуралистік мектебінің өкілі-А.Шлейхер
Негізгі фонетикалық сегментті бірліктерді көрсетіңіз-Буын және оның түрлері.Дыбыс және оның түрлері.Такт, фраза
Қайта өркендеу дәуірінде ерекше көңіл бөлінген лингвистикалық проблема?Ұлттық тілдерді дамыту жаңадан ашылған тілдерді зерттеу
Қайта өркендеу дәуіріндегі лингвистикалық проблема ұлттық тілдердің қалыптасып, дамуы, ә) бұрын белгісіз, жаңадан ашылған тілдерді үйрену, зерттеу, б) ежелгі дәуірдің лингвистикалық ой-пікірін көркейтіп, қайта дамыту болды.
Қайта өркендеу дәуірінің лингвистикалық проблемасы? ұлттық тілдердің қалыптасып, дамуы.Бұрын белгісіз, жаңадан ашылған тілдерді зерттеу, үйрену
Қайта өркендеу дәуірінің лингвистикалық проблемасы?ұлттық тілдердің қалыптасып, дамуы.бұрын белгісіз, жаңадан ашылған тілдерді зерттеу, үйрену. ежелгі дәуірдің лингвистикалық ой-пікірін қайта дамыту
Қайта өрлеу дәуірінде жарық көрген еңбектер:«Латын тілінің негіздері туралы».«Грек тілі қазынасы».«Араб тілі грамматикасы».
Қайта өрлеу дәуірінің (XV-XVIII ғ) өкілдері-Френсис Бэккон; Джон Локк; Рене Декарт; Гофрид Вельгельм Лейбнец.
Қайта өрлеу дәуірінің кезеңдерін ата-Ренессанс. Кайназой. Оқу.
Қайта өрлеу дәуірінің лингвистикалық проблемалары:Ұлттық тілдердің қалыптасып дамуы, бұрын белгісіз, жаңадан ашылған тілдерді үйрену, зерттеу.Ежелгі дәуірдің лингвистикалық ой-пікірін көркейтіп, қайта дамыту.
Қайта өрлеу дәуірінің лингвистикасы қай ғасырларды қамтиды-XV-XVIII ғасыр.
Қоғамдық құбылыстарды зерттеуде жаратылыс заңдарын басшылыққа алған бағыт биологиялық
Қолданбалы лингвистика әдістерінің мақсаты-Сөздіктер құрастыру теориясы мен тән.Өзге тілді оқыту әдістемелерін талдау.Аударматану, ақпараттарды автоматтандыру
Қолданбалы лингвистиканың мәнісі-Тіл құрылымы мен қызметі туралы білімнің лингвистикалық емес пәндердегі әрекеті арқылы анықталады.Тіл теориясының түрлі практикалық салаларда жүзеге асырылуы.Тілдік жүйенің түрлі салалардағы қызметін оңтайландыру
Қолданбалы лингвистиканың мәні-Тіл теориясының түрлі практикалық салаларда жүзеге асырылуы.Тіл құрылымы мен қызметі туралы білімнің лингвистикалық емес пәндердегі әрекеті арқылы анықталады.Тілдік жүйенің түрлі салалардағы қызметін оңтайландыру
Құбылмалылық, өзгерiмпаздық, динамикалық қасиет неге тән?сөйлеуге
Құрылымдық әдістің сипаттама әдістен айырмашылығы-Тілдік элементтердің өзара қатынасын сипаттау.Тілдік элементтердің өзара байланысын ашу.Тілдік элементтердің дистрибуциясын айқындау
Құрылымдық лингвистика бағытының басты өкілі Ф.де Соссюр бойынша тілдің жүйе ретіндегі басты қасиеттері-Тіл жабық жүйе ретінде табылады.Жүйе мүшелерінің барлығы жүйе ретінде табылады.Тілдік жүйе статикалық сипатқа ие.
Құрылымдық лингвистика бағытының басты өкілі Ф.де Соссюр бойынша тілдің жүйе ретіндегі басты қасиеттері:Тіл жабық жүйе ретінде болып табылады.Жүйе мүшелерінің барлығы жүйе ретінде болып табылады.
Құрылымдық лингвистика дегеніміз:Тілдік жүйедегі ішкі қарым-қатынастар және байланыстарды өз зерттеу облысының нысанасы етіп алатын тіл білімінің бір саласы.
Құрылымдық лингвистика мектептерінің барлығына ортақ-Тіл жүйесі қатынас, байланыстарға негізделген.Лингвистиканың бірден-бір пәні – тіл, тілді бір бүтін ретінде зерттеу.Тіл – өзіндік ережесі бар жүйе. Тіл субстанция емес.
Құрылымдық лингвистика мектептерінің барлығына ортақ-Тіл жүйесі қатынас, байланыстарға негізделген.Лингвистиканың бірден-бір пәні – тіл, тілді бір бүтін ретінде зерттеу.Тіл – өзіндік ережесі бар жүйе. Тіл субстанция емес.
Құрылымдық лингвистика: Тілдік жүйедегі ішкі қарым-қатынастар және байланыстарды өз зерттеу облысының нысанасы етіп алатын тіл білімінің бір саласы.
Құрылымдық лингвистиканың негізін қалаушы:Ф.де Соссюр.
Құрылымдық лингвистиканың пайда болған кезеңі:ХХ ғасырдың алғашқы жартысы.
Құрылымдық мектептер тілдің ... мәселелеріне мән берді:Синхрония, диахрония.
Құрылымдық талдаудың мақсаттары-Деңгейлер бірліктері арасындағы синтагмалық байланыстарды анықтау.Бір деңгей мүшелері арасындағы парадигмалық байланыстарды анықтау
Құрылымдық талдаудың мақсаттары-Тілдің құрылымдық бірліктері арасындағы шекараны анықтау.Бір деңгей мүшелері арасындағы парадигмалық байланыстарды анықтау
Құрылымдық талдаудың мақсаттары-Тілдің құрылымдық бірліктері арасындағы.Деңгейлер бірліктері арасындағы синтагмалық.Бір деңгей мүшелері арасындағы парадигмалық
Қыпшақ тайпасының түлегі, «Екінші ұстаз», «Шығыс Аристотелі», «Мұсылман Ренессансының» көрнекті өкілі кім-Абу-Наср Әл-Фараби.
Қытай жазба ескерткіштері б.з.б. нешінші ғасырда пайда болған-XV ғ.
Қытай иероглифі біздің жыл санауымыздың бірінші ғасырының өзінде-ақ белгілі нормаға келтіріліп, үш стильге бөлінген уставтық, жартылай уставтық және жылдам жазу
Қытай иероглифі жыл санауымыздың І ғасырының өзінде-ақ белгілі нормаға келтіріліп, мынадай 3 топқа бөлінген:Уставтық.Жартылай уставтық.Жылдам жазу.
Қытай лингвисі Ван Ли Қытай тіл білімінің тарихын неше дәуірге бөледі-1.
Қытай тіл білімінің тарихын 3 дәуірге бөлген қай ғалым-Ван Ли.
Қытай тілінің алғашқы түсіндірме сөздігін ата-«Шо Вэнь».
Қытай тілінің алғашқы түсіндірме сөздігі-Эря.
Қытайда ат қою теориясын қалыптастырған адам, біздің жыл санауымыз бұрынғы 551-479 жылдар арасында өмір сүрген философ ғалым Конфуций (Кун-Цзы)
Қытайда жазба ескерткіштер біздің заманнан қанша ғасыр бұрын пайда болған? ХV
Қытайдағы этимологиялық сөздікті құрастырушы-Лю Си.
Қытайлардың грамматикалық ілімі көне жазуы неге негізделген? иероглифке
Л.Блумфилд қай мектептің өкілі?дескриптивтік мектеп
Лансло мен Арноның "Универсалды, рационалды грамматика" еңбегiндегi принциптерi бойынша: логикалық категория бар халық үшiн бiреу
Латын тілі басқа тілдер грамматикасын жазу барысында эталон бола алмайтынын айтқан ғалымдар: Уоллис Ағылшын бірінші грамматисы, М.В.Ломоносов Ресей грамматисы, Л. Зизани Славян грамматисы.
Латын тілі қай елге канондық тіл деп есептелді? итальяндықтарға
Латын тілінен алынған экстра префиксінің білдіретін мағынасы?сыртқы.сыртқары
Лексикалық мағына сипаты: Әр сөздің өзіне тән атауыштық мағынасы.
Лингвистер тілдік жүйе заңдылық құбылыс па не заңдылықсыз құбылыс па деген сұраққа жауап беруде: заңдылық құбылыс деушілер:аналогистер.
Лингвистика ғылымы нені зерттейді?тілдің құрылымын да, функциялық сипаттарын да, даму заңдылықтарын да, сыртқы дүниемен, қоғаммен, ой-санамен, мәдениетпен қарым-қатнасын да түгел алып, жан-жақты зерттейді.
Лингвистика тарихын қанша кезеңге бөліп қарастыруға болады? . Ежелгі заман лингвистикасы Орта ғасыр лингвистикасы Қайта өркендеу дәуірі лингвистикасы ХІХ ғасыр лингвистикасы ХХ ғасыр лингвистикасы
Лингвистика тарихында әр түрлі тілдер фактілерін бір-біріне салыстыра зерттеу әдісімен жазылған тұңғыш еңбекТүркі тілдерінің сөздігі
Лингвистикада бірінші болып тарихи-салыстыру әдісін қолдануға талпынған, тілдің тарихы, дамуы деген ұғымдарды сөз еткен ғалымПанини
Лингвистикада тіл білімін қаншаға бөліп қарастырады?жеке тілдер туралы ғылым, жалпы тіл білімі деп екі топқа бөледі.
Лингвистикадағы «ложные друзья переводчика» деген ұғым бар, сол ұғымның басқаша атауы: Тіларалық омоним».
Лингвистикадағы психологизм бағытының ірі өкілдері-Плотон. Сократ.
Лингвистикалық әдістің ішіндегі ең көнесі кең таралғаны: Сипаттамалы, Статикалық, синхрондық.
Лингвистикалық география ілімінің принциптерін айқындап, оны тіл біліміне таратқан мектеп неолингвизм
Лингвистикалық единицаны көрсетіңіз: сөйлем
Лингвистикалық зерттеу әңгімелері: Құрылымдық.Сипаттама
Лингвистикалық зерттеуде бiр гана дедуктивтi әдiстi қолдануды ұсынган мектеп қайсы?Глоссематика
Лингвистикалық мектептер: натуралистік, психологиялық, жас грамматикалық
Лингвистикалық ой - пiкiрдiң қалыптасу, даму жолдары қайда қарастырылады? жалпы тiл бiлiмiнде
Лингвистикалық психологизм өкiлдерi тiлдiк құбылыстардың барлыгын неге тәуелдi етедi?жеке адамдардың сөйлеу және психикасына
Лингвистикалық таңбаларды симптомдар, сигналдар, символдар деп үшке бөлуде қандай белгiсiне қарайды? магыналарының мәндерiне қарайды
Лингвистикалық таңбалардың бiрi - сигнал таңбалар дегенiмiз не?үндеу, шақыру мәнiндегi апеллятивтi таңбалар
Лингвистикалық таңбалардың бiрi - Синптом таңбалар дегенiмiз не?хабар берушiнiң психикасын бiлдiретiн таңбалар
Лингвистикалық типология дегеніміз: Тілдің құрылымдық және функционалдық сипаттарын олардың арасындағы генетикалық байланыстардан тыс зерттейтін ғылым.
Лингвистикалық үйірме ретінде құрылған мектеп-Прага мектебі
Лингвистиканың қай түрі мынадай термин сөздерге сүйенеді: тіл, диалект, стиль, лексика, синтаксис, екі тілділік, есімшелі оралым. Әлеуметтік лингвистика.
Лингвистиканың объектісі-адамдардың дыбыс тілі
Логиканы ұғым, пайымдау сияқты категорияларды зерттейтін ғылым Аристотель
Локуция термині нені білдіреді? Сөйлеу әрекеті.
Лусик Саргавактың 1581 жылы жарық көрген еңбегі-Каменец оқиғаларының жазбалары.
М. Қашқаридің еңбегі қалай аталады-«Диуани лұғат ат-түрік».
М.Д.Бартоли қай мектептің өкілі?неолингвизм
М.Қашқари еңбегінің сипаты:Сөздік.
М.Қашқаридың «Дивани лұғат ит-түрк» еңбегі қай жылдарды қамтиды-1112-1114.
М.Қашқаридің «Диуани лұғат ат-түрік» еңбегінде көрсетілді-Түркі тілдерінің классификациясы.Түркі тарихи фонетикасы мен грамматикасы бойынша мәлімет.Тарих, география, этнография, поэзия, фольклор туралы мәлімет.
