- •Халықтың мәдени дәрежесiн оның тiлiн зерттемей тұрып түсiну мүмкiн емес
- •«Тілдің жүйелілігі тілдің тарихында өзіндік ерекшелігімен көрінеді»
- •Аморфты, флективті, агглютинативті, инкорпорациялы
- •Тіл элементтерін тік бағытта қарастырады
- •Глоссематика қашан қалыптасты-хх ғ 30 ж
- •Тіл білімі тарихы, тіл теориясы, лингвистикалық әдістер мен тәсілдер, тіл білімінің басқа ғылымдармен байланысы.
- •Суперстрат
- •Дескриптивтік мектеп
- •Дистрибуцияны
- •Сөздердің тұлғалық түрленісі
- •Сөйлемдердің элементарлы типтері ядро сөйлемдер деп танылады
- •Етістік – предикаттық айналасындағы семантикалық элементтер
- •Байланыссыз жеке-жеке таңдаушылыққа бой ұрды.
- •Синтаксистік жүйе элементарлы сөйлемдер жиынтығынан тұрады
- •Сөз сөйлем құрамында болады
- •Руссо, де Бросс, т.Б. Галымдар тiлдiң шыгуын қалай түсiндiредi ? жаратылыс дыбыстарынан пайда болган
- •Фразеологияда, синтаксисте ішінара ғана мүмкін; Тарихи көзқарасты әсірелеу, оны тілді танып-білудің жалғыз жолы ретінде қарастыру; синхронияға деген қызығушылықтың жоқтығыү
- •Көне грек-рим тіл білімінде александриялық грамматикалық ілім жүйесін қалыптастырушылар-Аристарх Самофракийский.Дионисий Фракийский.Апполоний Дискол.
- •Параллельділік құру.
- •Көне сөздердің мағыналарын айқындау
- •Орта ғасыр лингвистикасында киелі және қасиетті тіл немесе Пайғамбар тілі деп есептелген тіл-Канондық тіл.
Көне сөздердің мағыналарын айқындау
Көне Үнді тіл білімінің жетістігін ерекше бағалаған ғалымдар: В. Томсен. И.А. Бодуэн де Куртенэ. Д. Лайонз
Көне Үндістан лингвистикасының алғашқы өкілі-Яска.
Көп сатылы тілдік таңбалардың негізгі екі түрі:Синтаксистік таңбалар.Номинативтік таңбалар.
Көркем шығармада қосымша мағына беретін ұғым атауы: Коннотация.
Көрініс» дегеніміз: Объективті шындықтан алынған нақты фрагмент.
Көрініс» пен «оқиғаға» тән қасиет: Бүтінділік.
Күнi бүгiнге дейiн қолданылып жүрген грамматикалық категориялардың, терминдердiң көпшiлiгi кiмнен қалган? Аристотель
Күрделі синтаксистік тұтастық пен мәтін арақатынасы қандай: Жалпы мен жалқы.
Күрделі синтаксистік тұтастықты құраушы компонент Дербес сөйлем.
Қазiргi қазақ тiлi атты гылымның iргетасы болган кiмнiң қай еңбегi?А. Байтұрсынов. Тiл – құрал
Қазақ тiлi оқулықтары мен әлiппесiн, графикасын алгашқы жасаушы лингвист кiм? Байтұрсынов
Қазақ тіл білімінде күрделі синтаксистік тұтастық жайлы ең алғаш тұжырымды пікір айтқан ғалым: Т.Қордабаев.
Қазақ тіл білімінде функционалды-семантикалық өрісті арнайы зерттеген ғалым: З.Қ.Ахметжанова.
Қазақ тілі біліміндегі аралас құрмалас сөйлем: Аралас құрмалас сқйлем терминін енгізді – С.Аманжолов; Жай сөйлемнің құрмаласа байланысуының салалас, сабақтастан бөлек тұрған 3-ші тәсілі емес, сол екі тәсілдің бір құрмалас ішінде бірдей қатысуы құрамындағы компоненттері бір-бірімен салаласып та, сабақтасып та байланысуы.
Қазақ тілі ғылымының реформаторы? Ы.Алтынсарин
Қазақ тілі типологиясына қарай қай топқа жатады? агглютинативті
Қазақ тілінің грамматикасына арналған тұңғыш еңбек?Материалы к изучению киргизского языка
Қазақ тілінің тұңғыш ғылыми грамматикасының басылу кімнен басталады-Қ.Жұбанов.
Қазақстандағы қазіргі қостілділік жағдай қандай: Функционалды қостілділік.
Қазақтың ана тілінде алғаш оқу құралын жазғандар: Ы.Алтынсарин.А.Байтұрсынұлы.
Қазақтың ана тілінде оқу құралын жазған және сол ана тілінде алғаш оқытқан кім-Ш.Уалиханов.
Қазақхалқыорысграфикасынанегізделгенәліпбидіқайжылдарыалды?1940 жылдардың басы
Қазан лингвистика мектебін алғаш негіздеуші-Е.Поливанов.
Қазан лингвистикалық мектебі нешінші ғасырда қалыптасты-XIX ғ. II жарт.
Қазан лингвистикалық мектебінің көтерген мәселелері:Тілдің статикалық күйі.Тілдің динамикалық күйі.
Қазір қанша пиджин анықталды: 50-ден жоғары.
Қазіргі тіл білімінде де көп тараған принцип түбір тіл, агглютинативті, флективті, полисинтетикалық тілдер
Қай байыргы Греция лингвисi тiлдегi сөздердi сегiз топқа бөлдi? Аристрах
Қай ғалымның еңбектерінен кейін компаративистиканың І дәуірі аяқталды? А.Шлейхер
Қай ғасырда тіл білімі қарқынды дамыды ХVІІ-ХVІІІ
Қай дәуiр лингвистерi тiлдердiң өз ара жақын, туыстас болатындыгы жөнiндегi бастапқы түсiнiктi дүниеге келтiрдi?Қайта өркендеу дәуiрi лингвистерi
Қай елде «Илиада» мен «Одиссея» жырының тілін зерттеген? Греция
Қай елде стильдерді уставтық, жартылай уставтық және жылдам жазу деп жіктеді? Қытай
Қай категория психикалық құбылыс?сөйлеу
Қай кезеңде латын тiлi грамматикасы барлық тiлдерге бiрдей дәрежеде қолдануга болатын ортақ құрал деп есептелiнедi орта гасыр лингвистерi
Қай көне дәуiр лингвистерi алгашқы рет әрiп пен дыбыс арасындагы өзгешелiктердi айқындады?Араб лингвистерi
Қай лингвистикалық әдiс зерттелiп отырган объектiнiң белгiлi бiр дәуiрдегi, синхрондық күйiн талдаумен тынады? сипаттама әдiсi
Қай лингвистикалық әдiс тiлдегi элементтер, бөлшектер, категориялардың бiр - бiрiмен қатынасына, байланысына ерекше мән бередi?структуралды әдiс
Қай лингвистикалық әдiсте зерттелiп отырган объектiнiң өткендегi күйi ескерiлмейдi?сипаттама әдiсте
Қай мектеп лингвистерi тiл бiлiмi мен этнографияны антропологияның жеке тараулары деп санайды?Америка этнолингвистерi
Қай мектеп өкілдері өздерін глоссематиктер деп атадыКопенгаген мектебі
Қай мектеп структуралық бағытқа енеді?Прага мектебі
Қайсысы Армян лингвисті И.Шредердің еңбегі-Армян-қыпшақ сөздігі.
Қайта өркендеу дәуірі қай кезеңдерді қамтиды? ХІҮ-ХҮІ ғғ.
Негізгі фонетикалық супрасегменттік бірліктер-Екпін және оның түрлері.Интонация, ритмика.Энклитика, проклитика.
Неміс лингвисі - Г.Лейбництің негізгі идеясы болған-Универсалды символикалық тіл жасау.
Неміс тілінің қалыптасу, даму жолдарын оның құрамындағы әр түрлі диалектілерді бір-біріне салыстыру, неміс тілін герман тіліне жататын басқа тілдермен қатар қоя қарау арқылы айқындаған ғалым Якоб Гримм
Неограмматика қалыптасты: Қазан лингвистика мектебінің негізінде; Фортунатов және Мәскеу линвистикалық мектебінің негізінде; Ф.Соссюр еңбегінің негізінде.
Неогумбольдтiк этнолингвистиканың өкiлдерi ерекше неге мән бередi? Тiлдiң дүние танудагы әлеуметтiк сипатына мән бередi
Неогумбольдттық этнолингвистика деп қай мектепті атайды? Америка этнолингвистикалық мектебі
Неогумбольдтшылдық теориясын жақтаушылар-А.А.Потебня.Х.Штейнталь
Неогумбольдтшылдық тіл философиясының қағидалары бойынша: Тіл адамның танымдық мүмкіншілігін арттырады және шектейді; Тіл адамның ой-санасын, таным процесін анықтайды; Тіл мәдениет пен адамның мінезінің дүниетанымын анықтайды.
Неолингвизм мектебi лингвистерiнiң пiкiрi қайсы?тiлдегi әрбiр сөзде, формада, дыбыста ерекшелiк болады
Неолингвизм мектебі қалыптасты-Италия
Неолингвизм мектебінің негізін салушылар-Дж. Бонфанте.Дж. Бартони.М.Бартоли.
Неолингвизм өкiлдерiнiң тiл туралы пiкiрi қайсы? тiл - индидуумның творчествосы
Неолингвизмді кейде қалай атайды? ареалдық лингвистика
Неолингвим мектебінің негізін салушылар-Дж. Бонфанте
Номинативті және коммуникативті ұғымдары қандай қызмет атқарады.Сөз.сөйлем
Номинативті қызметтің мәні? заттар мен құбылыстар атаулары
Норма дегеніміз: Тілдік құралдарды пайдаланудың әдеби тілде қабылданған үлгілері
Ой тудырушы (ассоциативтік) тәжірибе дегеніміз: Семантиканың (мағына) психолингвистикалық талдауының жоғарғы сатысы.
Ойлаудың логикалық құрылымы мен тілдің грамматикалық құрылымының арасындағы үйлессіздіктер:Логикалық ұғым мен сөз мағынасы арасындағы өзгешелік.Логикалық категория мен грамматикалық категориялар арасындағы өзгешелік.
Ойлаудыңтілменбірлестікте болу сипаты: тілдегікатегориялар мен ойлаукатегориясыныңарақатынасында
Оқиға» қандай жүйе болып табылады? Динамикалық үзіксіз-үзіліп отырып дамитын.
Орта ғасыр – адамзат қоғамы дамуының он шақты ғасырын қамтитын және прогресс тұрғысынан алғанда әр тектес болып келетін күрделі де шытырманы көп дәуір. Европа тарихы тұрғысынан қарағанда бұл мезгілді үш кезеңге бөлуге болады: ІІІ-V ғ. арасы. Бұл - құлдық дәуірінің ыдырап, феодалдық қоғамның құрыла бастаған кезеңі. Ә) VІ-Х ғ. аралығы. Бұл - феодалдық қатынастың әбден орнығып, гүлденген заманы. Б) ХІ-ХVІ ғ. аралығы. Бұл – феодалдық қатынастың ыдырап, капиталистік қоғамның туа бастаған, тарихта қайта өркендеу дәуірі деп аталатын кезең.
Орта ғасыр лингвистикасында грамматика мәселелерімен қатар ежелгі дәуірден келе жатқан зат атауларының табиғаты жөніндегі мәселе де ескерусіз қалмайды. Оны сөз етушілер бұл дәуірді де екі лагерьге бөлді Оның бірі-реалистер, екіншісі-номиналситер
