Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
ЖТБ толык.docx
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.07.2025
Размер:
148.87 Кб
Скачать

Көне грек-рим тіл білімінде александриялық грамматикалық ілім жүйесін қалыптастырушылар-Аристарх Самофракийский.Дионисий Фракийский.Апполоний Дискол.

Көне Грециядағы тілдің шығуы туралы қандай теорияларға негізделді-Дыбысқа еліктеу теориясы және келісім теориясы.

Парадигмалық қатынастың өзіндік сипаты-Тіл элементтерінің диахрондық тұрғыда қарайды.Тіл элементтерін тік бағытта қарастырады

Парадигматика: Тіл жүйесін зерттеудегі 2 аспектінің бірі; Тіл бірлігінің тілдік қатынастары; Лингвистикалық топтарға тән жиынтықтың тілдік жүйесі.

Парадигматикалық қатынасқа тән сипаттар-Тіл бірліктерінің қайсыбір мәнді белгілерінің ұқсастығы бойынша топтастырылуы.Тік байланыс тән.Бір топқа енетін бірліктер сөйлеу ағынында бір уақытта көрінеді.

Паралингвистикалық тәсілдер: Фонациялық тәсіл, кинетикалық тәсіл, графикалық тәсіл.

Паралингвистиканың зерттеу объектісі- тілдің дыбыстық мәнерлерін, экспрессивтік, эмоциялық, көркемдік мүмкіндіктерін зерттейтін сала.

Паралингвистиканың нысаны? Сөйлеу үстінде қолданылатын тілдік емес құралды зерттеу

Параллельділік құру.

Паратекстуалдылық дегеніміз: Мәтіннің шығарма атауы, эпиграфымен байланысы.

Парсы лексикографиясының елеулі ескерткіштерінің бірі-Лисан ут-Танзил.

Патопсихолингвистика нені зерттейді: Тұлғаның күйреуі кезіндегі оның сөйлеу үдерісі барысында пайда болатын ауытқуларды зерттейді.

Пиджин дегеніміз: Сауда және өзге шаруа қатысындағы ауызекі тіл.

Пиктографиялық жазу дегеніміз? Суретке негізделген жазу

Пор-Рояль грамматикасы авторларының ұстанымдары: Логикалық категорияларының тілде бейнелену тәсілдерін айқындау; Сөйлеу өнерінің табиғи негіздерін айқындау; Барлық тілдерге ортақ принциптерін айқындау.

Пор-Рояль грамматикасының нәтижесіндегі ХІХ ғ. Ғылыми еңбектері мен учебниктарының авторлары: Герман, Беккер, Ланге(Дания), Буслаев(Ресей).

Пор-Рояль грамматикасының негізін салушылар:Антуан Арно.Клод Лансло.

Пор-Рояль грамматикасының негізін салушылар-Плотон, Сократ.

Пострецетитив дегеніміз қандай оқиға? Құрылымы жағынан эндооқиғаға ұқсас оқиға.

Потебня бойынша адамның ойлау әрекетінің кезеңдері-Көзге көрінген зат / ішкі форма қабылданушы заттың не.Заттың сезімдік бейнесі (қабылдаудың жиынтығы) / елест салыстыру).Апперцепция, пайымдау, түсінік.

Потебняның ойда сөздің жасалу үдерісі тұрғысында-Апперцепция, ассимиляция және ассоциация сияқты заңдылықтармен басқарылатын түсініктердің түзілу үдерісі.Сөзда таңбаланатын белгіні қайта тануға болады, ол.Пайымдау – ойдың негізгі формасы.

Прага линвистикалық мектебі ұсынған сөйлемнің актуалды теориясының мәні-Сөйлемнің мақсатқа бағыттылығы, яғни функционалды тиіс.Коммуникативті мүшелену формалды-грамматика келмейді.Сөйлемнің коммуникативті мүшеленуіне сәйкес «ескі» білім – тема және «жаңа» хабар ремаға мүшеленеді.

Прага лингвистикалық мектебінің негізгі концепциялары: Функционалдылық – сөйленістің мақсатқа бағыттылығы. Құрылымдылық – тілдің құрылымдық сипаты және оның бөліктерінің өзара байланыстылығы.

Прага лингвистикалық мектебінің негізгі өкілдері-В. Матезиус.Р. Якобсон

Прага лингвистикалық мектебінің негізін салушы чех германисі-Вилем Матезиус.

Прага мектебі қай жылы құрылды?1926 ж.

Прага мектебінің жетістіктері: Синхрондық сроно-я ғана емес, тарихи фонология да болуы мүмкін; Тілдік одақ ұғымын енгізді; Сөйлемнің актуалды мүшелері.

Орта ғасырда ұғым – ақиқат, ол алғашқы, ал зат соңғы деушілер?Реалистер

Орта ғасырдағы араб лингвистикасының жетістіктері: Дыбыс пен әріп арасын аса айқын ажыратты. Сөз таптарын есім, етістік және көмекші сөздер деп жіктеді. Семит тілдеріне тән 3 дауыссыздан тұратын түбірді көрсетті.

Орта ғасырдағы араб лингвистикасының жетістіктері-Дыбыс пен әріп арасын аса айқын ажыратты.Сөз таптарын есім, етістік және көмекші сөздер деп жіктеді.Семит тілдеріне тән 3 дауыссыздан тұратын түбірді көрсетті.

Орта ғасырдағы тіл білімінің көрнекті ойшылдары Гердер, Шлегель, Гумбольдт, Шлейхер, Штеинталь, Потебня, Внут

Орта ғасырдағы тіл философиясының алға қойған мақсаты тілдің табиғаты мен мәнін, оның қоғам өмірінде алатын орны мен функциясын, ойлаумен, адамдардың рухани өмірімен байланысын айқындау.

Орта ғасырдың өзіндік бір ерекшелігі-әр түрлі діндердің туып, дүние жүзілік діндерге айналуы. Ондай діндер қатарына будда, ислам, христиан діндері жатады.

Орта ғасырлардағы Араб тіл білімінің өзіндік ерекшелігі?Тіл материалдарын зерттеуде алғаш рет салыстыру әдісін қолдануында

Орта ғасырлық арабтардағы тіл білімінің ерекше дамыған кезеңі? Халипат дәуірі.VII-XII ғ.

Орта дәуір үнділерінің пракрит деп аталатын тілін санскрит тіліне салыстыра зерттеген ғалым Панини

Орыс түркологтарын атаңыз-Радлов, Ильминский, Катаринский, Мелиоранский.

Орыс тілінде жалпы тіл білімінің әр саласына қатысты материалдар, аударма еңбектердің авторы?Ф.де Соссюрдің, Ә.Сепирдің, Ж.Вандриестің

Өз теориясын «яфет теориясы» деп атаған ғалым Н.Я.Марр

Өз ілімін механистік теория деп атаған ғалым Л.Блумфилд

Өріс – көрсетілген тілдік қабаттардың қайсысына қатысты Фонетика, лексикология, морфология.

Өріс туралы алғашқы теориялық ойлар кімдердің еңбектерінде айтылды: И.Трир, Г.Ипсен.

Өрістің бірнеше түрі бар. Соның бәріне тән негізгі белгі не? Ұғымдық, мағыналық өзектестік.

Өрістің шеті, шегі, белгілі бір өзіндік аясы бар ма: Шартты түрде бар.

Пайымдаудың нақтылы өмір сүру формасы:Сөйлем.

Пайымдаудың элементтері:Байланыс.Субъект. Предикат.

Палеография дегеніміз? Жазылған уақытын, орнынанықтау мақсатында көне қолжазбалардың әріп-таңбаларын зерттейтін ғылым

Панинидiң сипаттама грамматикасы басқаша қалай аталады? Санскрит тiлiнiң грамматикасы

Панинидің «Аштадхьян» еңбегінде «Веда» жырының тілі қалай қарастырылған? дыбыстық жүйесі тұрғысынан. Сөз туғызу және сөз өзгерту жолдары тұрғысынан

Парагдигмалық қатынастың өзіндік сипаты: Тіл элементтерін диахрондық тұрғыда қарайды.Тілдің әр мезгілдік деңгейіндегі күйін зерттейді.Тіл элементтерін тік бағытта қарастырады

Парагдигмалық қатынастың өзіндік сипаты: Тіл элементтерін диахрондық тұрғыда қарайды

Парадигмалық байланыс дегеніміз:Тілдік элементтердің бір топқа жатқызылуы.

Парадигмалық қатынастың өзіндік сипаты-Тіл элементтерін диахрондық тұрғыда қарайды.Тілдің әр мезгілдік деңгейіндегі күйін зерттейді.Тіл элементтерін тік бағытта қарастырады

Көне дәуiр лингвистикасының өкiлi Платон тiлдегi сөздердi қалай бөлдi? есiм, етiстiк

Көне дәуiрдiң қай лингвистерi сөздердi есiм, етiстiк, демеулiктер деп үш топқа бөлдi? араб лингвистерi

Көне дәуір тіл білімінің екінші отаны:Грекия.

Көне және орта ғасырлық Қытайда тілге байланысты мынадай филологиялық мәселелерге көңіл аударылған:Фонология мәселесі, көне сөздердің мағыналарын айқындау.Иероглифтің құрылысы мен этимологиясын айқындау

Көне замандар лингвистикасында сөздердi есiм, етiстiк, жалгаулық деп 3 топқа бөлген кiм? Аристотель

Көне замандар лингвистикасында тiлдiк зерттеулер қай уақыттан басталады?бiздiң дәуiрге дейiнгi бесiншi гасырдан

Көне Қытай иероглифі қандай стильдерге бөлінген-Уставтық, жартылай уставтық, жылдам жазу.

Көне Қытай лингвистикасы неше салада дамыған-Үш салада.

Көне Қытай тіл білімін сипаттайтын негізгі белгілер:ХІХ ғасырға дейін өз бетінше дамығаны.Көне сөздердің мағыналарын айқындау

Көне Қытай тіл білімін сипаттайтын негізгі белгілер-Көне сөздердің мағыналарын айқындау.ХІХ ғасырға дейін өз бетінше дамығаны.Фонология мәселесіне ден қойғандары К.Маркс пен Ф.Энгельс «Неміс идеологиясы» дейтін еңбегінде ұлт тілі мен әдеби тіл қалыптасуының үш түрлі жолын көрсетті:Бұрыннан бар халықтың тіл негізінде қалыптасады.Әртүрлі ұлттың, олардың тілдерінің араласып будандасуы негізінде белгілі бір тіл бірнеше ұлт әдеби тілдерін қалыптастырады.Өзара туыстас, төркіндес диалектілердің шоғырлануы негізінде қалыптасады.

Көне Қытай тіл білімін сипаттайтын негізгі белгілер-ХІХ ғасырға дейін өз бетінше дамығаны.Көне сөздердің мағыналарын айқындау

Көне Рим филологиясының қалыптасуы мен дамуына ғылымы мен мәдениетінің әсері ерекше болған ел:Көне Грекия.