- •Халықтың мәдени дәрежесiн оның тiлiн зерттемей тұрып түсiну мүмкiн емес
- •«Тілдің жүйелілігі тілдің тарихында өзіндік ерекшелігімен көрінеді»
- •Аморфты, флективті, агглютинативті, инкорпорациялы
- •Тіл элементтерін тік бағытта қарастырады
- •Глоссематика қашан қалыптасты-хх ғ 30 ж
- •Тіл білімі тарихы, тіл теориясы, лингвистикалық әдістер мен тәсілдер, тіл білімінің басқа ғылымдармен байланысы.
- •Суперстрат
- •Дескриптивтік мектеп
- •Дистрибуцияны
- •Сөздердің тұлғалық түрленісі
- •Сөйлемдердің элементарлы типтері ядро сөйлемдер деп танылады
- •Етістік – предикаттық айналасындағы семантикалық элементтер
- •Байланыссыз жеке-жеке таңдаушылыққа бой ұрды.
- •Синтаксистік жүйе элементарлы сөйлемдер жиынтығынан тұрады
- •Сөз сөйлем құрамында болады
- •Руссо, де Бросс, т.Б. Галымдар тiлдiң шыгуын қалай түсiндiредi ? жаратылыс дыбыстарынан пайда болган
- •Фразеологияда, синтаксисте ішінара ғана мүмкін; Тарихи көзқарасты әсірелеу, оны тілді танып-білудің жалғыз жолы ретінде қарастыру; синхронияға деген қызығушылықтың жоқтығыү
- •Көне грек-рим тіл білімінде александриялық грамматикалық ілім жүйесін қалыптастырушылар-Аристарх Самофракийский.Дионисий Фракийский.Апполоний Дискол.
- •Параллельділік құру.
- •Көне сөздердің мағыналарын айқындау
- •Орта ғасыр лингвистикасында киелі және қасиетті тіл немесе Пайғамбар тілі деп есептелген тіл-Канондық тіл.
Эстетикалық мектептің басұаша атауы-Эстетикалық индивидуализм
Эстетистер бойынша тіл білімінің негізі-стилистика
Эстетистер тіл білімін эстетикаға не арқылы жатқызады стилистика
Этимология терминін морфология деп атап, грамматиканың негізгі бір саласы ретінде қарастыруды алғаш ұсынушы-А.Пушкин.
Этнографиялық лингвистика мектебінің өкіліЭ.Сепир, Л.Вайсгербер
Этнографиялық лингвистика өкiлдерiнiң пiкiрi қайсы (Америкалық тармагы)? қогамның рухани жақтары - халық психологиясына тәуелдi
Этнолингвистер В. Гумбольдтiң қандай пiкiрiн басшылыққа алады?Халық тiлi - оның рухы, халық рухы - оның тiлi
Этнолингвистика өкiлдерi кiмнiң концепцияларын басшылыққа алады?1. Гумбольд
Этнолингвистика саласын және оған қатысты ғылыми қағидаларды ұстанушы және негізін салған ғалым: И.Г.Бердер.
Этнолингвистика тілдік процесті қандай ұғымдарымен ұштастыра зерттейді: Мәдениет, тұрмыстық болмыс, адам, тіл.
Этнопсихолингвистика нені оқытады: Тілдегі ұлттық ойлау қабілеттілігін оқытады.
Я.В. Лоидің көрсетуі бойынша гроссематикадағы ой-пікірлер: Теорияның жетекші ролі; Нақты тілдік құрылымдарды жалпылау; Тіл білімі синтезінің жолын ең алғашқы рет символикалық логика және семиотика арқылы көрсетті.
Я.Гримм неге баса көңіл бөлді тілдердің грамматикалық жағынан ұқсас болуын дәлелдеуге
Я.Гримм: Историзм принціпін ұстанды: Тіл біздің тарихымыз, мұрамыз; Тілде тарихи ағза сияқты өмір сүруінің 3 кезеңі болады: қалыптасу(сөз мағынасының дамуы, қалыптасуы), флексияның жетілуі, ойдың анықтығына ұмтылу.
Языковой союз» - тілдік одақ ұғымы: Генетикалық алшақтықтары бар және географиялық орналасу жағдайына байланысты тілдердің бірігуі.
Якоб Гримм кім? Салыстыр/лы-тарихи тіл білімінің көрнекті өкілі. Неміс ғалымы.«Неміс грамматикасы» еңбегінің авторы
Яски қай елдің өкілі? Үндістан
Яфет тілін тілдерді екі топқа бөлді скиф, яфет
"Iшкi құрылымы жагынан тiл - қатынас жасауга қажеттi таңбалар жүйесi" деген пiкiр кiмдiкi? Ф. Соссюр
"Адамзат тiлiнiң мәнi тек қана психикалыгында. Тiлдiң өмiр сүруi, дамуы таза психикалық заңдармен шарттас" деген кiм ? Б.Куртенэнiң
"Ақиқат бар нәрсе - тек индивидуумдар тiлi гана" дейтiн қай агым лингвистерi индивидуалистiк психологизм агымы
"Атау заттың табигатына сәйкес жаратылыстан берiлген" деген кiм?Гераклит және басқалар
"Әрбiр индивидузмның өзiндiк тiлi, әрқайсысының өзiндiк тарихы бар ... Бiздер қанша индивидуум болса, сонша тiлдiң болатындыгын ажыратуымыз керек" деген кiм?Герман Пауль
"Дыбыс тiлiнсiз де қогам болган" деген пiкiрдi ұстаган лингвист кiм?Н. Марр
"Жас грамматизм" мектебiнiң негiзгi программалық платоформалары қайсы? бiрiншi - фонетикалық заң, екiншiсi - ұқсастық заңы
"Жас грамматизм" өкiлдерi тiлдi ненiң жемiсi деп санады?жеке адамдардың психофизикалық әрекетiнiң жемiсi
"Жас грамматизм" өкiлдерiнiң бүкiл концепцияларының негiзгi қайсы? Тiл - жеке адамдардың психофизикалық әрекетер жемiсi
"Зат пен оның атауы арасында табиги байланыс болмайды, ол екеуiнiң арасындагы байланыс шартты, кездейсоқ байланыс" деген кiм ?Демокрит
"Қогамның рухани жақтары халық психологиясына тәуелдi, оларды халық психологиясы белгiлейдi" деген қай агым этнолингвистер
"Лингвистиканың кейiнгi замандарда дамуына тигiзген әсерiнiң тереңдiгi, күшi жагынан онымен пара - пар келетiн басқа бiр галымды атау қиын" деген пiкiр (В.А. ЗвегинцеD) кiм туралы?Вимгельм Гумбольдт
"Неолингвизм" багытын басқаша қалай атайды? ареалдық лингвистика
"Тiл - дүние танудың құралы, ол мәдениетпен, көркем әдебиетпен, өнермен, тыгыз байланысты" деген қай агым өкiлдерi пiкiрi? Функционалды лингвистикалы пiкiрi
"Тiл – ойды бiлдiретiн құрал, тiл - жаратылыс организмдерi iшiндегi ең жогаргы организм" деген кiм? Август Шлейхер
"Тiл әлеуметтiк, оны тугызушы да, қолданушы да жалпы халық, қогам" деген пiкiрдi ұстанган агым қайсы ? әлеуметтiк психологизм
"Тiл дегенiмiз не?" деген сұрауга неолингвистер қалай жауап бередi?Тiл - эстетикалық творчество.
"Тiл мен ойлаудың флективтi түрi ең дамыган түрi" деген қай лингвистiң пiкiрi? Н. Маррдiкi
"Тiл туралы жаңа iлiмнiң" тiл дамуы туралы жансақ пiкiрi қайсы?Тiл қопарылысты жолмен дамиды
"Тiлдi ойлап шыгарган алгашқы адамдар қай затты қалай атау жөнiнде өз ара келiскен де, әр затқа әр түрлi ат бере салган" деген кiм едi?Демокрит
"Таптық қогамдагы тiл де таптық болады, жалпы халықтың тiл деген жалган сөз" деген пiкiр кiмдiкi? Н. Марр
"Эстетизм" багытының қалыптасуына негiз болган пiкiр қайсы? Тiл - жеке индивидузмның рухани творчествосы
"Эстетизм" мектебiнiң негiзгi принциптерi кiмнiң қай еңбегiнде баяндалган?К. Фосслер "Тiл - творчество және даму"
“Ареалдық тіл білімі” бағытының негізін салушы итальян лингвистері-Джулио Бертони; Метто Бартоли.
“Дивану лұғат ат-түрік” энциклопедиясының авторы-Махмұд ибн ал-Хусейін ибн Мұхамед әл- Қашқари.
“Жас грамматистер мектебінің” екінші атауы-“Лейпциг тіл білімі мектебі”.
“Жас грамматистер мектебінің” негізін салушылар-Герман Остхоф; Карл Бругман; Герман Пауль; Бертольд Дельбрюк; Август Лескин.
“Қазақ хрестоматиясы” оқулығының авторы-Ы. Алтынсарин.
“Пуристік” тенденцияны ұстанған мектеп-“Басра лингвистикалық мектебі.
«Александрия грамматистер мектебінің» отаны қай ел-Египет.
«Аналогия туралы» атты трактаттың авторы-Ю. Цезарь.
«Аномалистер» қандай бағытты ұстанды-«Зат пен оның атауы, грамматикалық категориялар мен логикалық категориялар арасында ұқсастық, заңдылық жоқ».
«Ареалдық тіл білімінің» отаны қай ел-Италия.
«Армян тілінің інжу-маржаны» атты еңбектің авторы-И. И. Шредер.
«Ат қою» теориясы алғаш қай елден бастау алады-Үндістан.
«Ат қою» теориясының негізін салушы-Конфуций.
«Әлеуметтік бағыттың» Франциядағы көрнекті өкілін атаңыз-Поль Лафарг.
«Веда» аталатын жазба ескерткіштер кімдікі-Көне Үндістан.
«Веда» тілінің 5 томдық сөздігін жазып, оған түсінік берген кім-Яски.
«Германиядағы ұлы адамдардың бірі» - болып есептелетін Гумбольдттің лингвистикалық алымы кең. Лингвистика тарихында оны салыстырмалы-тарихи тіл білімінің философиялық негізін қалаушы деп санайтын ғалым В.Томсен
«Глоссематикалық бағытты» қалыптастырған көрнекті ғалым-Луи Ельмслев.
«Греция мен Рим қалаған негіз болмаса, қазіргі Европа да болмас еді» деген ғалым Ф.Энгельс
«Дарвин теориясын тіл білімінде қолдану», «Тілдің морфологиясы туралы», «Неміс тілі» еңбектерінің авторы-А.Шлейхер
«Дыбысқа еліктеу» теориясы тілдің қай шығуы жөніндегі бағыттардың қайсысына жатады-Маркстік.
«Ежелгі солтүстік тілдері және неміс, исланд тілдерінің шығуы туралы зерттеулер» еңбегінің авторы-Кристиан Раск.
«Ежелгі солтүстік тілдері және неміс, исланд тілдерінің шығуы туралы зерттеулер» еңбектің авторы Расмус Кристиан Раск
«Екі тіл туралы тұжырым» атты трактаттың авторы кім-М.Қашқари.
«Екі тіл туралы тұжырым» атты трактаттың авторы:Ә.Науаи.
«Еуропа тіл біліміндегі салыстырмалы-тарихи әдіс принципі – араб лингвистикасынан ауысқан жетістік» деген тірек сөздің авторы-С. Де-Саси.
«Жалпы тіл білімі» атауы-лингвистиканың жалпы тілдік теориялық саласы және оқу пәні деген екі мағынада қолданады.
«Жалпы тіл білімі» атты оқу пәніне арналған тұңғыш оқулық қазақ тілінде қай жылы жарық көрді1975
«Жалпы тіл білімінің курсы» еңбегінің авторы және басылым көрген жылы-Ф. де Соссюр, 1916 ж
«Жаңа Органон» еңбегінің авторы-В.Лейбниц.
«Жас грамматистер» бағытының негізінде Ресейде қандай мектептер қалыптасты-Мәскеу және Қазан лингвистері мектептері.
«Интралингвистика» терминінің беретін мағынасы қандай-Ішкі лингвистика.
«Исланд тілінің шығу тарихы жайлы» еңбегінде тілдердің сөздік жағынан бір-біріне ұқсастығы, тіл туыстастығының кепілі бола алмайды, бір тілден екінші тілге сөз ауыса
Шығу тегі жағынан бір – біріне жақын тілдерді зерттейтін тіл білімінің саласы.Негізгі мақсаты – туыс тілдердің арақатынасын анықтап зерттеу арқылы олардың даму жолдарын сипаттау-Салыстырмалы – тарихитілбілімі
Ы.Алтынсаринның «Қазақ хрестоматиясы» қай жылы жарық көрді-1877.
Ызалы, қаһарлы сөз дегеннің термині филиппика
Ым-нұсқау таңбалары:Кинесикалық таңбалар
Ішкі реканструкция әдісінің міндеттері: Нақты бір тілдің жазбаша дереккөзі ретінде тарихи даму заңдылығын айқындау; Ежелден қалған ескерткіштер мен аномалияларды немесе тілдік қатынас нәтижесінде пайда болған жаңа формаларды анықтау. Б.б тарихи өзгерістер нәтижемі ретіндегі тілдік жүйедегі тарихи өзгерістердің мерзімі мен себептері мен анықтау.
Ішкі реконструкция тәсіліне тән сипаттар-Бір тіл ішіндегі тілдік фактілер салыстырылады.Интралингвистикалық сипатқа ие.Тілдер диахрониялық тұрғыдан қарастырылады.
Э. Косернудың сөйлеудің 3 деңгейі: Жеке тұлғаның сөйлеу деңгейі; Норма деңгейі; Құрылымдық дейгей.
Э. Сепир мен Б. Уорфтың (Сепир - Уорф гипотезасы аталып кеткен) болжамындагы пiкiр қайсы? халықтың мәдени дәрежесiн оның тiлiн зерттемей тұрып түсiну мүмкiн емес
Э.Сепир көп сатылы типологиясы бойынша тілдер бөлінген: Негізгі нақты ұғым, деривациялық ұғым; Нақты аралас релляциялық ұғым; Таза релляциялық ұғым.
Эгоцентризм құбылысы төмендегі атаулардың қайсысымен байланысты: Баланың ойлау қабілетімен.
Экспрессивтiк қызмет қай лингвистикалық таңбаларга тән?симптом таңбаларга
Экстралингвистика ғылымы қаншаға бөлінеді? 2-ге социолингвистика, менталингвистика
Экстралингвистика ғылымы нені зерттейді? тілдің сыртқы дүниемен, қоғаммен байланысын зерттейді. Функциялық лингвистика дегеніміз не? Социологиялық лингвистика, металингвистика (мета-грекше жарты), сыртқы лингвистика деп, немесе оның тілдің қоғамда, ойлау процесінде атқаратын қызметін зерттейтініне қарап функциялық лингвистика деп атайды.
Экстралингвистика» терминінің беретін мағынасы: Сыртқы лингвистика.
Элементтеріне семантикалық жақындық пен ортақ аффикс немесе ортақ негіз тән өріс түрі: Морфосемантикалық өріс.
Эрья» сөздігі қай елде жарық көрді Қытай
Эсперанто деген не? жасанды тіл
Эсперанто тілін жасаған кім? Заменгоф
Эстетизм мектебiнiң тiл тарихы мәселесi туралы пiкiрi қандай?тiлдi жасайтын , қалыптастыратын, қозгалысқа келтiретiн рух
Эстетизм мектебін кейде қалай атайды? Неофилология
Эстетизм мектебінің басты қағидалары-Тіл білімінің негізі – стилистика, стилистика – эстетиканың бір.Тіл –жеке адамның рухани шығармашылығы.Тілді жасайтын да қалыптастыратын да рух. Тілдің дамуы рух
Эстетизм мектебінің негізгі принциптері К.Фослердің қандай еңбектерінде баяндалған? Тіл біліміндегі позитивизм мен идеализм. Тіл – творчество және даму.
Эстетизм мектебінің негізін салушы-К. Фосслер
Эстетизм мектебінің өкілі К.Фосслер
Эстетикалық лингвистика өкiлдерi тiл бiлiмiнiң алдына қандай мiндет қояды? Стилистиканы, мәдениет, тiл тарихын зерттеудi
Функционалды лингвистиканың басты өкілдері: Н.Трубецкой.В.Матезиус
Функционалды лингвистиканың басты өкілдері-Н.Трубецкой
Функционалды лингвистиканың негізін қалыптастырушы? В.Матезиус
Функционалды синтаксистегі басты санат: Контекст.
Функционалдық лингвистиканың басты өкілдері-Н.Турбецкой.В.Матезиус Ф. де Соссюрдың «Жалпы лингвистикалық курс» атты еңбегі неше бөлімнен құралған-Бес
Функционалдық типология: Тілді әлеуметтік қызметі мен қолданылу аясы негізінде қарастырады.
Функционалдық типологияның міндетін көрсетіңіз: Тілдің жүйе ретінде ішінара ұйымдастырылуы.
Функционалды-семантикалық санатқа жатады: Модальділік.
ХVІІІ ғ. филогенетикалық концепциялардың авторлары:Ж.Руссо.Д.Дидро.
ХVІІІ ғасырдағы филогенетикалық концепциялардың авторлары: Ж.Руссо. Д.Дидро.
ХVІІІ ғасырдың көрнекті ойшылдары Ж.Руссо, И.Гердер, ДЖ.Викон, Р.Декарт пен Г. Лейбниц
Хабарлама дегеніміз: Сөйлеу нәтижесі.
Халықтың мәдени дәрежесiн оның тiлiн зерттемей тұрып түсiну мүмкiн емес
ХҮІІІ ғ. филогенетикалық концепциялардың авторлары-Ж.Руссо.Д.Дидро.И.Гердер.
ХХ ғ. неогумбольдтшылдық бағыттың өкілдері-Л.Вайсгербер.Б.Уорф.Э.Сепир.
ХХ ғасыр тіл біліміндегі бағыттар мен мектептер:Сөздер мен заттар мектебі.Женева социологиялық мектебі.Эстетизм.
ХХ ғасыр тіл білімінің мектептері:Социологизм.Сөздер мен заттар.Эстетизм.
ХХ ғасырдағы АҚШ тіл білімі қандай екі мектепке бөлінді? этнографиялық, структуралық
ХХ ғасырдағы неогумбольдтшылдық бағыттың өкілдері: Л.Вайсгербер. Б.Уорф.
ХХ ғасырдағы неогумбольдтшылдық бағыттың өкілдері:Л.Вайсгербер.Б.Уорф.Э.Сепир.
ХХ ғасырдың 40 жылдары тіл білімі тарихында социолингвистиканың қалыптасуы, функционалдық грамматика, контекстуалды грамматика, текст лингвистикасы мәселелерінің қалыптасуына ерекше үлес қосқан қай мектеп өкілдері-Ареалдық тіл білімі.
ХХғ. басындасипаттама грамматика принциптерінбелгілегенғалым-лингвистер Ф. Фортунатов, А. Байтұрсынов, І.Кеңесбаев
ХІХ ғасыр лингвистикасындағы қалыптасқан мектептер:Психологиялық.Натуралистік.Жас грамматикалық.
ХІХ ғасырда қалыптасқан лингвистикалық бағыттар-Жас грамматист
Ч.Дарвин ілімінің әсерінен пайда болған көзқарас биологиялық
Ч.Филлмор сөйлем құрылысын келесі семантикалық функцияның көмегімен сипаттауды ұсынды: агент, қабылдау субъектісі, адресат; Құрал, объект, дереккөз; Мақсат, уақыт, орын.
Чех германисі Вилем Матезиус негізін салған мектеп-Ареалдық тіл білімі.
Ш.Ш.Уалиханов қай жылдар аралығында өмір сүрген-1835-1865.
Шахматов сөз таптарын жіктеудегі критерий деді: Субстанцияны; Сана мен қасиетті; Іс-әрекет қалпы мен қатынастарды.
Шлегельдің біраз кемшіліктерін ашып, типологиялық зерттеуді едәуір дамыта түскен ғалым В.Гумбольдт
Шлейхердің тілдерді типтік белгісі бойынша топтастыруы: қопарылмалы, түбір, жалғамалы.
Штейнталь енгізген терминдер: Апперцепция, сана; Ассоциация, жады; Пепцепция.
береді, тіл туыстастығының белгісі-олардың грамматикалық жағынан ұқсас болуы, грамматикалық формалар бір тілден екінші тілге ауыспайды деп қорытынды шығарған ғалым Расмус Кристиан Раск
«Исланд тілінің шығу тарихы» еңбегінің авторы-Расмус Раск.
«Исследования о первоначальной системе гласных в индоевропейских языках» атты еңбектің авторы кім-Ф.Буслаев.
«История лигвистических учений» атты еңбектің авторы?Ф.М.Березин
«Копенгаген» лингвистикалық мектебі қай жылы құрылған-1831жылы.
«Курска Академиясының сөздігі» қай жылы, қай елде жарыққа шықты 1612 жылы Италияда шығарылған
«Кітап әл-Айн» атты араб тілі түсіндірме сөздігінің авторы-Халил ибн әл-Фарахиди.
«Қазақтың Ломоносовы» деп кімді атаған-А.Құнанбаев.
«Лингвистика»-термині қандай мағынаны білдіреді?Тіл туралы ғылым.Тіл білімі
«Лингвистиканың кейінгі замандарда дамуына тигізілген әсерінің тереңдігі, күші жағынан онымен тең келетін басқа ғалымды атау қиын» деп жазған ғалым В.А.Звегинцев
«Мента» сөзінің беретін мағынасы:Ақыл, ой.Ойлау, ой.
«Мента» термині қандай мағынаны білдіреді? Мента-латын тілінде ойлау, ақыл деген мағынаны білдіреді
«Менталингвистика» терминінің беретін мағынасы қандай-Ойлау, ақыл лингвистикасы.
«Металингвистика» терминінің беретін мағынасы қандай-Жарты лингвистика.
«Натуралистік ағым» өкілдерінің тіл туралы түсінігі-«Тіл – биологиялық организм, тілде даму деген болмайды, тек биологиялық өсу болады».
«Неміс тілі грамматикасы» еңбегінің авторы кім-Якоб Гримм.
«Неолингвизм» мектебі қай елде қалыптасты-Италия.
«Оренбургский листок» газетінде шәкірттері мен ізбасарлары «Қазақтың Ломоносовы» деп кімді атады-Ы. Алтынсарин.
«Прага мектебі» қай жылы үйірме ретінде алғаш рет қалыптасты-1926.
«Психологиялық тіл білімінің» көзқарастары-«Тілдің дамуындағы құбылыстар халықтың психологиясына байланысты. Халық психологиясы тілдің ішкі формаларын анықтайды».
«Пуристік» тенденцияны ұстанған мектеп: «Басра лингвистикалық мектебі».
«Россия Академиясы сөздігі» қай жылдары жаряланған 1726-1739 жылдар ішінде
«Санскрит, зенд, армян, грек, латын, литва, көне славян, гот, неміс тілдерінің салыстырмалы грамматикасы» еңбегінің авторы Франц Бопп
«Санскрит, зенд, армян, грек, латын, литва, көне славян, гот, неміс тілдерінің салыстырмалы грамматикасы» еңбегі 3 томнан тұрады: 1833-1852 жылдары бірінші рет, 1856-1861 жылдарда жөнделіп екінші рет, 1868-1870 жылдары үшінші рет басылды.
«Сөздер мен заттар» мектебінің көрнекті өкілі-Гуго Шухардт.
«Сөйлем – айтылыстың ішкі ұйымдасуы бағыну деңгейінің жүйесі мен соған сәйкес сөз тұлғаларының иерархиясы»,-деп айтқан ғалымдар: О.Есперсен, Л.Тенвер, Н.Хомский
«Структуралық бағыттың» көпшілікке танылған неше мектебі болды-Үш.
«Таңбалаушы» ... дегенді білдіреді:Хабарлау қызметін атқарушы материалдық көрсеткіш-таңба.
«Түркі тілдерінің сөздігі» еңбегі қай жылдары жазылған 1073-1074
«Түркі тілдерінің сөздігі» еңбегінде қандай мәселелер қарастырылған сөздікте сол дәуірдегі түркі тайпаларының көпшілігінің тілдік материалдары қамтылған және ол тайпалар тілдерінің өзара бір-біріне ұқсастық, өзгешеліктері тілдік материалдарды салыстыра қарау арқылы айқындалған.
«Түркі тілдерінің сөздігі» еңбегінің авторы Махмуд Қашқари
«Тіл – адам, адам – тіл» принципін тұтынатын бағыт:Антропоцентризм
«Тіл – биологиялық организм, ол туады, өседі, қартайып өледі» деген ғалым:А.Шлейхер.
«Тіл – қоғамдық, әлеуметтік құбылыс. Ол тек адам қоғамы бар жерде ғана өмір сүре алады. Тілді дүниеге келтірген де оның ілгері дамытқан да – қоғамдасқан адамдар», - дейді-социологтар
«Тіл – табиғи организм, ол биологиялық организмдер сияқты өз бетінше өмір сүреді. Тіл де туады, өседі, қартайып өледі» кімнің тұжырымы-А. Шлейхер
«Тіл – эстетикалық творчество. Ол жеке адамның творчествосы. Тіл өнер туындыларының қатарына жатады» деген тұжырым қандай мектепке тән-Неолингвизм мектебіэ
«Тіл биологиялық организм емес, өйткені тілде табиғи организмде болатындай өзгеге тәуелсіз өзіндік өмір болмайды. Оның өмірі адамда. Ол күнделікті тұрмыста қолданылса – өмір сүргені. Ал адам оны қолданбаса – өлгені. Сондықтан тілді биологиялық организм деу қате» тұжарымының авторы-М. Мюллер
«Тіл білімі дегеніміз – тіл тарихы» дегенді ұстанатын мектеп:Жасграмматистер.
«Тіл білімі және халықтар психологиясы» журналын ұйымдастырушылар-В.Гумбольдт. А.потебня.
«Тіл білімі және халықтар психологиясы» журналын ұйымдастырушылар:М.Лацарус.Г.Штейнталь.
«Тіл білімінің міндеті – тілдік элементтердің арасындағы қарым-қатынасты ғана зерттеу»-глоссемантистер
«Тіл білімінің негізгі міндеті – тілдің құрылымын, жүйесін зерттеу, тілдің құрылымдық элементтері арасындағы байланысты талдау» деген ұстанымды ұстаған бағыт:Структурализм.
«Тіл құрал» кімнің оқулығы? А.Байтұрсынұлы
«Тіл құралы» еңбегінің авторы-А. Байтұрсынов
«Тіл мен мәдениет» арақатынасын зерттейтін тіл ғылымының саласы:Лингвомәдениеттану.
«Тіл өзара шарттас, бір-біріне тәуелді элементтерден тұратын күрделі бір тұтас құрылым» дейді-Ф. де Соссюр
«Тіл халық рухы» деген тезис ұсынушы-Ч.Дарвин
«Тілдердің классификациясы», «Грамматика, логика, психология және олардың принциптері мен өзара қарым-қатынастары» еңбектерінің авторы-Г. Штейнталь
«Тілді құдай немесе билеушілер жасады» деген көзқарасты мүлде жоққа шығарушылар:римдіктер.
«Тілдік одақ» терминін алғаш қалыптастырушы?Н.С.Трубецкой
