4.3 Есептеу мысалдары
4.3.1 Мысал есеп.
ТМ-630/10 типті екі орамды трансформатордың алмастыру схемасының параметрлерін анықтайық, бірінші және екінші ретті орамдары номиналды кернеулерге келтірілген, [8].
Трансформатордың каталогты берілгендері
(4.2),
(4.3), (4.8), (4.6) мәндерінің кернеулерін
киловольт деп есептейміз, ал қуатты
мегавольт ампермен (мегаватт) кедергі
мәндерін Ом деп, ал өткізгіштерді сименс
бойынша аламыз, ол есептеулерде
ескерілген. Бірінші орамның (10
кВ) және екінші орамның
(0,4
кВ) номиналды кернеулеріне қатысты
трансформатордың
активті кедергілерін есептейміз.
есептегенде, жоғарғы кернеудің жағына
кВ қоямыз, ал
,
төменгі кернеудің жағына келтірілген
есептуге
кВ қоямыз
Төменгі
кернеулі орамдардың индуктивті
кедергіліерін анықтау үшін
тең емес
,
қуатты қолдану керек. Сол үшін алдын-ала
,
анықтаймыз, сосын
:
қойып,
,
және
Ом;
Ом.
Магниттелудің активті өткізгіштігі
См;
См.
Магниттелудің реактивті өткізгіштігі
См;
См.
220 кВ-қа тең немесе аз кернеулі трансформаторлар үшін алмастыру схемаларын қолдануға болады, ондағы магниттелу тармағы бос жүрісті қуаттың шығындарымен ауыстырылған
,
Реактивті қуаттардың шығындарын анықтаймыз
Мвар,
Сонда
МВА.
Жүктеме
ажыратқыштары үшін
анықтауға болады және
:
Ом;
Ом;
Мвар.
4.3.2 Мысал есеп.
Трансформаторлардың кедергілерін және шығындарын есептеу.
Автотрансформатордың типі: АТДЦТН-125000/220.
Автотрансформатордың алмастыру схемасы 4.5-суретте көрсетілген.
Автотрансформатордың параметрлері анықталады.
мұндағы ΔРк.т – трансформатордың қысқа тұйықталу шығыны,
Uн – трансформатордың номиналды кернеуі,
Sн – трансформатордың номиналды қуаты.
Қосалқы станцияда трансформаторлар параллель жұмыс істемейді, сондықтан:
Әр орамның қысқа тұйықталу кернеулері анықталады:
Әр орамның реактивтік кедергісі анықталады:
мұндағы Uк – автотрансформатор орамының қысқа тұйықталу кернеуі.
Қуат коэффициенті бойынша толық қуат және реактивтік қуаттары анықталады.
мұндағы ΔР – желідегі активті қуат шығыны, МВт;
ΔQ – желідегі реактивті қуат шығыны, МВар.
4.4 – сурет. АТДЦТН – 125000/220 типті автотрансформаторының алмастыру схемасы
4.4 Өзіндігінен есепті шығару үшін арналған есептер
1.ТМ-1000/10
типті трансформатордың активті және
реактивті кедергілерін анықтау қажет.
Номиналды жүктеме және cos
=1
кезінде трансформатордағы кернеудің
түсуі, орамдарындағы номиналды кернеудің
пайыздық түрдегі көрсетілімі - 2,4%
құрайды. Қысқа тұйықталу кернеуі - 5,5 %.
Орамдарының кедергісін трансформатордың
жоғарғы кернеу жағына келтіру керек.
2. ТМН-4000/35 типті трансформатордың орын басу схемасын құрастыру керек және кезекпен базистік шамаға алатын екі номиналдық кернеу үшін оның параметрлерін анықтау керек.
3.ТДН-10000/110 типті трансформатордың орын басу схемасын құрастыру керек және базистік шамаға трансформатордың жоғарғы кернеу жағын қолданып, параметрлерін анықтау керек.
4. Егер қысқа тұйықталуға сынау жүргізу кезінде қуаттың шығыны ΔРК = 50 кВт болса, ТМН-6300/110 типті трансформаторының Rтр = 16,6 Ом активті кедергісі дұрыс есептелгенбе анықтау қажет.
5. ТДЦ-125000/330 трансформаторының орын басу схемасын құрастыру керек және оның параметрлерін трансформатордың төменгі кернеу жағын базистік шамасына қабылдай отырып анықтау қажет.
6. 330 кВ кернеулі электр беріліс желісіне қосылған әр қайсысының қуаты 125 МВА үш фазалы екі орамды жоғарылатушы және төмендетуші ТРДЦН-125000/330 және ТДЦ-125000/330 типті трансформаторларының кедергілерін анықтау керек. Базистік шамаға трансформаторлардың жоғарғы кернеу жағын қабылдаймыз.
7. ТРДН-63000/150 типті тарамдалған орамды трансформаторларының орын басу схемасын құрастыру керек және оның параметрлерін анықтау қажет.
8. ТДЦТН-63000/220 типті үш фазалы трансфоматорының орын басу схемасын құрастыру керек және оның параметрлерін анықтау қажет.
9.АТЦТН-250000/500/110 типті автотрансформаторының орын басу схемасын құрастыру керек және автотрансформатордың базистік шамаға жоғарғы кернеу жағын қабылдап, оның параметрлерін анықтау керек.
10. ТРДН-40000/110 типті тарамдалған орамды трансформаторларының орын басу схемасын құрастыру керек және оның параметрлерін анықтау қажет.
11. ТДЦТН-80000/220 типті үш фазалы трансформаторының орын басу схемасын құрастыру керек және оның параметрлерін анықтау қажет.
12. АТЦТН-125000/500/110 типті автотрансформаторының орын басу схемасын құрастыру керек және автотрансформатордың базистік шамаға жоғарғы кернеу жағын қабылдап, оның параметрлерін анықтау керек.
13. Екі параллель жұмыс жасап тұрған АТДТН-63000/220/110 типті автотрансформаторларының орын басу схемасын құрастыру керек, жоғарғы кернеу жағы және орташа кернеу жағы (ОК) орамдары параллель қосылған, ал төменгі кернеу жағының (ТК) орамы бөлек, жеке қосылған. Орын басу схемаларының параметрлерін анықтау қажет.
14. Ұзындығы 20 км АСК-120 сымымен орындалған 110 кВ кернеулі электр беріліс желісі және ТДН-16000/110 типті трансформаторынан тұратын электрлік тораптың орын басу схемасын құрастыру керек. Тораптың орын басу схемасының параметрлерін анықтау қажет.
15. Ұзындығы 120 км, әр қайсысы АСК-150 сымымен орындалған 150 кВ кернеулі электр беріліс желілері және екі үш орамды ТДН-16000/110 типті трансформаторларынан тұратын төмендетуші қосалқы станциясынан тұратын электрлік тораптың жұмыс схемалары үшін бүкіл тораптың орын басу схемасын құрастыру керек және оның параметрлерін есептеу қажет.
16. ТДН-16000/110 типті трансформатордың орын басу схемасын құрастыру керек және базистік шамаға трансформатордың жоғарғы кернеу жағын (ЖК) қолданып, параметрлерін анықтау керек.
17. Егер қысқа тұйықталуға сынау жүргізу кезінде қуаттың шығыны ΔРК = 24,25 кВт болса, ТМН-2500/20 типті трансформаторының Rтр = 1,7 Ом активті кедергісі дұрыс есептелген бе анықтау қажет.
18. ТРДН-25000/35 типті трансформатордың орын басу схемасын құрастыру керек және базистік шамаға трансформатордың төменгі кернеу жағын (ТК) қолданып, параметрлерін анықтау керек.
19. 220 кВ кернеулі электр беріліс желісіне қосылған әр қайсысының қуаты 100 және 200 МВА үш фазалы екі орамды жоғарылатушы және төмендетуші ТРДЦН-100000/220 және ТДЦ-200000/220 типті трансформаторларының кедергілерін анықтау керек. Базистік шамаға трансформаторлардың жоғарғы кернеу жағын (ЖК) қабылдаймыз.
20. ТМН-2500/35 типті трансформатордың орын басу схемасын құрастыру керек және кезекпен базистік шамаға алатын екі номиналдық кернеу үшін оның параметрлерін анықтау керек.
21. ТРДН-32000/150 типті тарамдалған орамды трансфоматорларының орын басу схемасын құрастыру керек және оның параметрлерін анықтау қажет.
22. ТДТН-25000/220 типті үш фазалы трансфоматорының орын басу схемасын құрастыру керек және оның параметрлерін анықтау қажет.
23. ТМН-1600/35 типті трансформатордың орын басу схемасын құрастыру керек және базистік шамаға трансформатордың жоғарғы кернеу жағын (ВН) қабылдап, оның параметрлерін анықтау керек.
24. ТДЦ-400000/220 трансформаторының орын басу схемасын құрастыру керек және оның параметрлерін трансформатордың төменгі кернеу жағын (ТК) базистік шамасына қабылдай отырып анықтау қажет.
25. АОЦТН-267000/500/330 типті автотрансформаторының орын басу схемасын құрастыру керек және автотрансформатордың базистік шамаға жоғарғы кернеу жағын (ЖК) қабылдап, оның параметрлерін анықтау керек.