6 Вариант Жалпы тіл білімі

1.Тiлдiң өзгеру, даму заңдылықтарын, оган түрткi болган iшкi, сыртқы себептердi зерттеуде қай әдiс қолданылады?

А) [2.0] тарихи әдiс

Ә) [0.0] сипатта әдiс

Б) [0.0] тарихи әдiс

В) [0.0] салгастырма

Г) [0.0] қосалқы

2.Көне дәуiрдiң қай лингвистерi сөздердi есiм, етiстiк, демеулiктер деп үш топқа бөлдi?

А) [2.0] араб лингвистерi

Ә) [0.0] үндi лингвистерi

Б) [0.0] түрiк лингвистерi

В) [0.0] орта лингвистерi

Г) [0.0] жоғары лингвистері

3."Эстетизм" багытының қалыптасуына негiз болган пiкiр қайсы?

А) [2.0] Тiл - жеке индивидузмның рухани творчествосы

Ә) [0.0] Тiл - индивидуумның жасының көрсеткiштерiн

Б) [0.0] Тiл - индивидуальдың стиль жиынтыгы

В) [0.0] Тiл – сөздердi, индивидуумдар тарихы

Г) [0.0] Тіл - қатынас құралы

4.Репрезентативтiк, коммуникативтiк қызмет қай лингвистикалық таңбаларга тән?

А) [2.0] символ таңбаларга

Ә) [0.0] симптом таңбалары

Б) [0.0] сигнал таңбалардан

В) [0.0] өмiрлiк таңбаларга

Г) [0.0] сезім таңбалары

5.Тiл бiлiмiнiң қай саласының диалектологияның дамуында шешушi мәнi бар?

А) [0.0] грамматиканың

Ә) [0.0] лингвосемиотиканың

Б) [0.0] лингвистика сөзiн

В) [0.0] лексикографияның

Г) [2.0] лингвогеографияның

6.Тiлдердiң таралган орындарына, географиялық жагдайына шешушi мән берiп зерттеген агым қайсы?

А) [0.0] социология мектебiне

Ә) [0.0] эстетизм мектептерiн

Б) [0.0] "сөздер мен заттары"

В) [2.0] неолингвизм өкiлдерi

Г) [0.0] жоғарғы мектептері

7.Тiл бiлiмiнде, оның тарихында Махмуд аль Қашгари "Түркi тiлдерi сөздiгiнде" алгаш рет қандай әдiстi қолданды?

А) [0.0] салыстырма әдiс

Ә) [2.0] салыстыру әдiсiн

Б) [0.0] салгастырма әдiс

В) [0.0] сипаттама әдiстi

Г) [0.0] топтастыру әдісі

8."Эстетизм" мектебiнiң негiзгi принциптерi кiмнiң қай еңбегiнде баяндалган?

А) [0.0] Якоб Гринн - "неміс грамматикасы"

Ә) [0.0] К. Маркстiң "Капитал" деген еңбегiндегi

Б) [0.0] Ж. Руссоның еңбектерiнде көрсетiлгенiн

В) [0.0] Ф. Де Сосюрдiң "Жалпы курс"еңбегiнде

Г) [2.0] К. Фосслер "Тiл - творчество және даму"

9.Экспрессивтiк қызмет қай лингвистикалық таңбаларга тән?

А) [2.0] симптом таңбаларга

Ә) [0.0] символ таңбалардан

Б) [0.0] сигнал таңбалардан

В) [0.0] өмiрлiк таңбаларга

Г) [0.0] сезім таңбаларға

10."Тiл мен ойлаудың флективтi түрi ең дамыган түрi" деген қай лингвистiң пiкiрi?

А) [2.0] Н. Маррдiкi

Ә) [0.0] Сталиндiкi

Б) [0.0] В. Гумбольд

В) [0.0] К. Ахановты

Г) [0.0] Қордабаевтың

11.Америка структурализмнiң классигi Л. Блумфильдт өз зерттеулерiнде ненi басшылыққа алды?

А) [0.0] Индивидуальдық психологиясы

Ә) [2.0] Бихевиоризмдiк психологияны

Б) [0.0] Электикалық сөзi

В) [0.0] таза психологиясы

Г) [0.0] әлеуметтік психологияны

12.Тiлдiң "сатылық" даму теориясын ұсынган кiм?

А) [0.0] В. Матезиус

Ә) [2.0] Н. Марр

Б) [0.0] Э. Сепир

В) [0.0] Л. Ельмслев

Г) [0.0] Р. Раст

13.Үндiлердiң лингвистикалық зерттеулерi кiмдер арқылы Греция, араб лингвистикасына әсерiн тигiздi?

А) [0.0] түркiлер арқылы

Ә) [2.0] парсылар арқылы

Б) [0.0] қытайлар арқылы

В) [0.0] еврейлер арқылы

Г) [0.0] арабтар рақылы

14.В. Томсен кiм туралы "Германиядагы ұлы адамдардың бiрi" деген?

А) [0.0] Якоб Гримм туралы

Ә) [2.0] В.Гумбольдт туралы

Б) [0.0] Фридрих Энгельс

В) [0.0] Франц Бопп, Мар

Г) [0.0] Фридрих Шлегель

15.Дистрибуцияны негiзгi методика ретiнде алган агым қайсы?

А) [0.0] Функционал лингвистика

Ә) [2.0] Америка структурализмi

Б) [0.0] Глоссематикалық

В) [0.0] Жас грамматизм

Г) [0.0] Эстетизм

16.Жеңген тiлдегi жеңiлген тiлдiң элементтерi қалай аталады?

А) [0.0] суперстр

Ә) [2.0] субстрат

Б) [0.0] адстраты

В) [0.0] интерстр

Г) [0.0] бигстрат

17.Дыбыс тiлiн дүниеге келтiрген қандай қажеттiлiк?

А) [2.0] әлеуметтiк алғы шарт

Ә) [0.0] табигат құбылыстарымен

Б) [0.0] қоршаган ортаны тану

В) [0.0] қоршаган ортамен сөз

Г) [0.0] әлеуметтік

18.Қай дәуiр лингвистерi тiлдердiң өз ара жақын, туыстас болатындыгы жөнiндегi бастапқы түсiнiктi дүниеге келтiрдi?

А) [0.0] Байырғы Греция лингвистерiндегi

Ә) [2.0] Қайта өркендеу дәуiрi лингвистерi

Б) [0.0] Орта гасыр лингвистерiн

В) [0.0] Ежелгі дәуір лингвистері

Г) [0.0] Александриялық мектебі

19."Тiл туралы жаңа iлiмнiң" тiл дамуы туралы жансақ пiкiрi қайсы?

А) [2.0] Тiл қопарылысты жолмен дамиды

Ә) [0.0] Тiл эволюциялық жолмен дамиды

Б) [0.0] Тiл қогамның рухани жақтарына

В) [0.0] Тiлге қогамдық пргреске тәуелсiз

Г) [0.0] Тіл әлеуметтік - экологиялық жолмен дамиды

20.Қазақ тiлi оқулықтары мен әлiппесiн, графикасын алгашқы жасаушы лингвист кiм?

А) [2.0] Байтұрсынов

Ә) [0.0] В. Радловтың

Б) [0.0] 4Қ. Жұбановтыв

В) [0.0] Ж. Аймауытов

Г) [0.0] М. Жұмабаев

21. Интерфикске тән белгілер:

А) [2.0] Екі түбірді біріктіретін қосымша

В) [0.0] Сөзден сөз тудырушы жұрнақ

С) [0.0] Түбірден кейін жалғанатын қосымша

Д) [0.0] Грамматикалық мағынаны білдіруші тәсіл

Е) [0.0] Түбірдің алдынан жалғанатын қосымша

Ғ) [0.0] Сөз түрлендіретін қосымша

22. Сөйлемдегі актантқа тән сипаттар:

А) [1.0] Оның санына қарай етістіктің валенттілігі анықталады

В) [1.0] Етістік – предикаттық айналасындағы семантикалық элементтер

С) [0.0] Конструкция элементі тіркесе алатын сөздердің семантикалық кластарының саны

Д) [0.0] Екіжақты бірлік, номинативтік қызмет атқарады

Е) [0.0] Конструкция ішіндегі сөздердің лексика – семантикалық байланыстарының сапалық шектігі

Ғ) [0.0] Сөз тіркесімділігінің сандық шектігі

23. Трансформациялық бағытқа тән синтаксистік қағидалар:

А) [0.0] Морфеманың дистрибуциясы – морфеманың басқа морфемалармен қоршауының барлық жиынтығы

В) [1.0] Синтаксистік жүйе элементарлы сөйлемдер жиынтығынан тұрады

С) [0.0] Элементарлы сөйлемдер шығу тегі жағынан көне болып табылмайды

Д) [0.0] Сөйлемдегі өзара тікелей байланысты сөздер – тікелей құрастырушылар

Е) [0.5] Элементарлы сөйлемдерден түрлі ұзындықтағы әртүрлі жаңа сөйлемдер алуға болады

Ғ) [0.5] Сөйлемдердің элементарлы типтері ядро сөйлемдер деп танылады

24. Көне Үнді тіл білімінің жетістігін ерекше бағалаған ғалымдар:

А) [1.0] В. Томсен

В) [0.0] А. Шлейхер

С) [0.0] В.В Виноградов

D) [0.0] Расмус Кристиан Раск

E) [0.5] И.А. Бодуэн де Куртенэ

F) [0.5] Д. Лайонз

25. Тілдер типін ажыратуда типологиялық белгі ретінде алынатын нысандар:

А) [0.0] Грамматикалық мағына

В) [0.0] Сөз таптары

С) [1.0] Синтаксистік қатынастар

D) [0.0] Грамматикалық категория

E) [0.0] Сөйлем мүшелері

F) [1.0] Сөздердің тұлғалық түрленісі