Тақырып: Қазақстанда ерекше қорғалатын аймақтар. Жергілікті жердің ерекше қорғалатын аймақтары.
Оқу мақсаты 7.3.2.3 Ерекше қорғалатын Қазақстан Республикасының
табиғи аймақтарының өсімдіктері мен жануарларын сипаттау
Бағалау критерийі Білім алушы
Қазақстан Республикасының ерекше қорғалатын
табиғи аймақтарды анықтайды
Қазақстан Республикасының ерекше қорғалатын
табиғи аймақтарының өсімдіктері мен жануарларын
сипаттайды
Ойлау дағдыларының Білу және түсіну
деңгейі
1-тапсырма
Қазақстан Республикасында ерекше қорғалатын 10 қорық, 12 ұлттық саябақ, 50 кіші қорықтар бар.
(а) Картаны пайдаланып, жергілікті жердегі ерекше қорғалатын табиғи аймақты анықтаңыз.
b)Жергілікті жердің ерекше қорғалатын табиғи аймағына тән флора мен фаунасын сипаттаңыз.
Флора ________________________________ Фауна_________________________________
Дескриптор Білім алушы
жергілікті жердегі ерекше қорғалатын табиғи аймақты атайды;
ерекше қорғалатын табиғи аймаққа тән өсімдіктер мен жануарларды сипаттайды.
12
Тақырып: Қазақстан Республикасының Қызыл кітабы. Жергілікті өңірдің қр Қызыл кітабына енгізілген жануарлары мен өсімдіктері.
Оқу мақсаты 7.3.2.4 Жергілікті өңірдің ҚР Қызыл кітабына енгізілген
жануарлары мен өсімдіктеріне мысалдар келтіру
Бағалау критерийі Білім алушы
Жергілікті өңірдің ҚР Қызыл кітабына енгізілген
жануарлары мен өсімдіктерін анықтайды
Ойлау дағдыларының деңгейі Білу және түсіну
1-тапсырма
Қазақстан Республикасының Қызыл Кітабына енгізілген жануарларға мысал келтіріңіз.
-
Балықтар
Қосмекенділер
Сүтқоректілер
Мысал
Қазақстан Республикасының Қызыл Кітабына енгізілген өсімдіктерге мысал
келтіріңіз.
__________________________________________________________________________
Дескриптор Білім алушы
− ҚР ҚК-қа енген балық түрлерін атайды;
− ҚР ҚК-қа енген қосмекенділер түрлерін атайды; − ҚР ҚК-қа енген сүтқоректілер түрлерін атайды; − ҚР ҚК-қа енген өсімдіктер түрлерін атайды.
13
Тарау: Тірі ағзаларды жүйелеу
Тақырып: Тірі ағзалардың бес патшалығына жалпы сипаттама: прокариоттар, протисталар, саңырауқұлақтар, өсімдіктер, жануарлар. Өсімдіктер мен жануарлардың негізгі жүйелік топтары: Патшалықтар. Типтер. Кластар. Өсімдіктер мен жануарларды жүйелеудің маңызы.
Оқу мақсаты 7.1.1.1 Жүйелеудің маңызын түсіндіру
Бағалау критерийі Білім алушы
Негізгі жүйелік топтарды және оларға тән белгілерді
анықтайды
Жүйелеудің маңызын түсіндіреді
Ойлау дағдыларының Жоғары деңгей дағдылары
деңгейі
1-тапсырма
Тірі ағзаларды жүйелеудің маңызын түсіндіріңіз.
__________________________________________________________________________
Жануарларды жүйелеуде қолданатын ең ірі таксондық бірліктен бастап ретімен жазыңыз.
__________________________________________________________________________
Жүйелеуде бинарлық номенклатураның маңызын түсіндіріңіз.
__________________________________________________________________________
Төменде саңырауқұлаққа тән белгілер берілген. Саңырауқұлақтың өсімдіктер мен жануарларға тән ортақ белгілерін тиісті торкөзге «+» қою арқылы белгілеңіз.
Саңырауқұлаққа тән белгілер |
Өсімдіктер |
Жануарлар |
Хлоропластары болмағандықтан фотосинтез
үдерісі жүрмейді
Әрдайым өседі
Жасуша қабықшасы бар
Жасушадағы қоректік қор заты -гликоген
Қозғалмайды
Дайын ағзалық затпен қоректенеді
Жасуша қабықшасы бунақденелілерге ұқсас
нәруызды-хитинді
Дескриптор Білім алушы
− жүйелеудің маңызын түсіндіреді;
− таксондық бірліктердің атауын ретімен жазады;
− жүйелеуде бинарлық номенклатураның маңызын түсіндіреді; − саңырауқұлақтар және өсімдіктер патшалықтарының ортақ
белгілерін анықтайды; − саңырауқұлақтар және жануарлар патшалықтарының ортақ
белгілерін анықтайды.
14
Оқу мақсаты 7.1.1.2 Жүйеленуде тірі ағзалардың орнын анықтау
Бағалау критерийі Білім алушы
Тірі ағзаларды сипаттамалары бойынша жүйелік
топтарға бөледі
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
1-тапсырма
Төменде берілген ағзалардың систематикалық орнын анықтаңыз. Aтауларын жазып, кестені толтырыңыз.
Жануарлар |
Өсімдіктер |
Саңырауқұлақтар |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
15
Біржасушалы және көпжасушалы ағзалар мен оларға тән сипаттамаларды сәйкестендіріңіз.
|
|
Сипаттама |
|
|
Ағзалар |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
A. |
Денесі бір жасушадан тұрады. |
|
Көпжасушалы |
|
|||
B. |
Денелерінде бірнеше ұлпа түрі кездеседі. |
|
Біржасушалы |
|
|||
C. |
Белгілі бір қызмет атқаратын-мүшелері болады. |
|
|
||||
D. |
Қозғалыс мүшелері-жалған аяқтар, талшықтар, |
|
|
|
|
||
|
кірпікшелер. |
|
|
|
|
||
E. |
Қозғалыс мүшелері-қанат, аяқ т.б. |
|
|
|
|
||
F. |
Қарапайым 2-ге бөліну арқылы көбейеді. |
|
|
|
|
||
G. |
Қолайсыз жағдай туындағанда циста түзеді. |
|
|
|
|
||
H. |
Қанайналым, асқорыту, тыныс алу мүшелер жүйелері |
|
|
|
|||
|
бар. |
|
|
|
|
||
I. |
Денесі бірнеше қабаттардан тұрады . |
|
|
|
|
||
J. |
Тек микроскоппен ғана көрінеді. |
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
І |
|
ІІ |
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Дескриптор Білім алушы
− ағзалардың атауын анықтайды;
− жануарлар патшалығына жататын ағзаларды жазады; − өсімдіктер патшалығына жататын ағзаларды жазады;
− саңырауқұлақтар патшалығына жататын ағзаларды жазады; − біржасушалы ағзаларға тән белгілерді анықтайды; − көпжасушалы ағзаларға тән белгілерді анықтайды.
16