- •Қалыптастырушы бағалауға арналған тапсырмалар жинағы
- •Құрметті мұғалім!
- •Жемісті жұмыс пен шығармашылық табыс тілейміз!
- •Тарау: Экожүйелер Тақырып: Ортаның экологиялық факторлары: абиотикалық (температура, жарық, рН, ылғалдылық) биотикалық (Микроағзалар, жануарлар, өсімдіктер).
- •Тақырып: Экологиялық сукцессиялар: Бірінші және екінші реттік сукцессиялар. Экожүйенің алмасуы.
- •Тақырып: Адам экожүйенің бір бөлігі. Антропогендік фактор.
- •Тақырып: Қазақстанда ерекше қорғалатын аймақтар. Жергілікті жердің ерекше қорғалатын аймақтары.
- •Тақырып: Қазақстан Республикасының Қызыл кітабы. Жергілікті өңірдің қр Қызыл кітабына енгізілген жануарлары мен өсімдіктері.
- •Тақырып: Омыртқасыз және омыртқалы жануарлардың сыртқы құрылысындағы ерекшеліктер
- •Тақырып: Дихотомиялық әдіс. Дихотомиялық кілттерді қолдану.
- •Тақырып: Өсімдіктер және жануарлар жасушаларын салыстыру. Жарық микроскобынан көрінетін жасуша құрылымдары: пластидтер, вакуоль, ядро, цитоплазма, жасушалық мембрана, жасушалық қабырға.
- •Тақырып: Микро (мырыш, темір, селен, фтор ) және макроэлементтердің (магний, кальций, калий, фосфор) тірі ағзалардың тіршілік әрекеті үшін маңызы.
- •Тақырып: Өсімдіктерде макроэлементтердің тапшылығы (азот, калий, фосфор). Тыңайтқыштар: органикалық және минералдық (азотты, калийлі және фосфорлы).
- •Тарау: Заттардың тасымалдануы
- •Тақырып: Заттардың тасымалдануына қатысатын тірі ағзалардың мүшелері мен мүшелер жүйесі.
- •Тақырып: Ксилема, флоэма және олардың құрылымдық элементтері.
- •Тақырып: Жануарлардағы қанайналым мүшелері : буылтық құрттар, ұлулар, буынаяқтылар және омыртқалылар.
- •Тақырып: Фотосинтезге қажетті жағдайлар.
- •Энергия көзі.
- •Тақырып: Тыныс алу типтері: анаэробты және аэробты. Анаэробты және аэробты тыныс алуды салыстыру: оттегінің қатысында/қатысынсыз, статикалық/динамикалық жұмыс, жылықанды/суыққанды жануарлар.
- •Тақырып: Өсімдіктердің тыныс алуы. Тұқымның немесе өскіндердің тынысалуы мысалында.
- •Тақырып: Омыртқасыз және омыртқалы жануарлардың тыныс алу мүшелері. Бунақденелілердің демтүтіктері, балықтарының желбезектері, құстардың және өкпесі.
- •Тақырып: Тыныс алу мүшелері. Адамның тыныс жолдары құрылысы және газалмасу мүшелері.
- •Тақырып: Тыныс алу мүшелерінің аурулары. Тыныс алу мүшелерінің ауруларының себептері мен алдын алу жолдары (өкпе обыры, астма, бронхит, туберкулез, тұмау).
- •Бөліп шығару өнімдері. Зат алмасудың соңғы өнімдері.
- •Тақырып: Өсімдіктердегі бөліп шығару өнімдері: тыныс алу мен фотосинтездің бастапқы және соңғы өнімдері.
- •Тақырып: Жануарлардың бөліп шығару жүйелері. Жануарлардың бөліп шығару жүйелерінің құрылысын салыстыру.
- •Тарау: Қозғалыс Тақырып: Өсімдіктердің қозғалысы. Қозғалыстың өсімдіктер тіршілігіндегі маңызы. Өсімдіктердің қозғалу тәсілдері (тропизмдер, таксистер, өсу қозғалыстары).
- •Тақырып: Өсімдіктердің өсуі мен дамуына жарықтың әсері . Жарықтың түсу деңгейіне қарай өсімдіктердің бейімделуі.
- •Тарау: Координация және реттелу Тақырып: Жүйке жүйесінің типтерін салыстыру: диффузиялы, сатылы, түйнекті, түтіктәрізді.
- •Тақырып: Жүйке жүйесінің құрам бөліктері. Жүйке жүйесінің қызметі. Нейрон құрылысы: денесі, дендриттер, аксон. Нейронның қызметтері.
- •Тақырып: Жүйке жүйесінің орталық және шеткі бөлімдері. Жұлын. Ми. Ми бөлімдерінің құрылысы мен қызметтері: сопақша ми, артқы (ми көпірі, мишық), орталық және аралық ми. Үлкен ми сыңарлары.
- •Тақырып. Рефлекстік доға: рецептор, сезгіш, аралық, қозғалыс нейрондары, жұмыс мүшесі.
- •Тақырып: Мінез-құлықтың рефлекторлық табиғаты: шартсыз және шартты рефлекстер. Шартты рефлекстердің сөнуі.
- •Тақырып: Ішкі мүшелер жұмысының жүйкелік реттелуі.
- •Тақырып: Адам ағзасы үшін ұйқының маңызы. Биологиялық ритмдер. Ұйқының кезеңдері: баяу және тез ұйқы. Жұмысқа қабілеттілік. Күн тәртібі.
- •Тақырып: Жұмысқа қабілеттілік. Күн тәртібі . Оқу еңбегі мен дене еңбегінің гигиенасы. Стресс. Стрестік жағдайлармен күрес және олардың алдын алу әдістері.
- •Тақырып: Жүйке жүйесінің қызметіне алкаголь, темекі және наркотикалық заттардың әсері.
- •Тарау: Тұқымқуалау мен өзгергіштік Тақырып:Адамда белгілердің тұқым қуалауында гендер мен днқ рөлі. Жүре пайда болған және тұқымқуалайтын белгілер.
- •Тақырып: Хромосоманың құрылымы. Генетикалық материалды сақтаушы және тасымалдаушы днқ жайлы түсінік.
- •Тақырып: Хромосоманың құрылымы. Генетикалық материалды сақтаушы және тасымалдаушы днқ жайлы түсінік.
- •Тақырып: Әртүрлі ағзалар түрлерінің хромосомалар саны. Соматикалық және жыныс жасушалар.
- •Тарау: Көбею. Өсу және даму Тақырып: Өсімдіктердің жынысты және жыныссыз көбеюі. Өсімдіктердің жынысты және жыныссыз көбеюінің биологиялық маңызы.
- •Қалемшелеу, сұлатпа өркен, телу (қалемшелермен, көзшелермен), көбею ұлпаларымен.
- •Тақырып: Гүл құрылысы. Тозаңдану түрлері. Гүлдеу және тозаңдану. Тозаңдану түрлері (өздігінен, айқас, жасанды).
- •Тақырып: Өсімдіктердегі ұрықтану туралы түсінік және зиготаның түзілуі. Қосарлы ұрықтану. Қосарлы ұрықтанудың биологиялық маңызы.
- •Тақырып: Ағзалардың жеке дамуы түсінігі. Өсімдіктер мен жануарлардағы онтогенез кезеңдері. Бөліну, өсу, көбею, қартаю.
- •Тақырып: Өсімдіктердің өсуі. Сабақтың ұзарып және жуандап өсуі. Камбий рөлі. Жылдық сақиналар.
- •Тақырып: Жануарлардағы онтогенездің тура және түрленіп даму типтері
- •Тақырып: Бактерияларды пайдалану. Табиғаттағы және адам өміріндегі бактериялардың маңызы.
- •Тақырып: Патогендермен күрес тәсілдері. Бактериялардың антибиотиктерге тұрақтылығы.
- •Тақырып: Вирустар. Жасушасыз құрылым иелері вирустардың құрылыс ерекшеліктері.
Тақырып. Рефлекстік доға: рецептор, сезгіш, аралық, қозғалыс нейрондары, жұмыс мүшесі.
Оқу мақсаты 7.1.7.5 Рефлекстік доғаны зерттеу
Бағалау критерийі Білім алушы
Рефлекстік доғаны зерделейді
Ойлау дағдыларының Жоғары деңгей дағдылары
деңгейі
1-тапсырма
Төмендегі суреттерді салыстыра отырып ұқсастығын табыңыз. Берілген сөздерді қолданып, үдерістерді сипаттаңыз.
Мидан келетін талшықтар |
Мидан келетін талшықтар |
Жұлын |
Жұлын |
Аткарушы нейрондар |
Аткарушы нейрондар |
Тізе рефлексі кезіндегі аяқ |
Ыстықтан тартып алу рефлексі |
Аяқтың бастапқы қалпы |
кезіндегі қол |
|
Қолдың бастапкы қалпы |
|
|
58
2-тапсырма
Рефлекс доға бөліктері мен қызметі арасындағы сәйкестікті анықтаңыз.
1. |
Рецептор. |
|
A. Қозуды жұмыс мүшесіне өткізеді; |
2. |
Қимыл-қозғалыс жүйке ұштары. |
B. Қозуды жұмыс мүшесіне береді; |
|
3. |
Нейронаралық синапс. |
C. Ішкі мүшелерге тітіркенуді |
|
4. |
Сезімтал жүйке талшықтары |
қабылдайды; |
|
5. |
Қимыл-қозғалыс жүйке талшықтары |
D. Бір нейроннан басқасына жүйке |
|
|
|
|
импульсін береді; |
|
|
|
E. Қозуды ж.ж орталық бөліміне |
|
|
|
өткізеді; |
|
|
|
F. Сыртқы ортадан тітіркенуді |
|
|
|
қабылдайды. |
Дескриптор |
Білім алушы |
|
|
екі суретті салыстыра отырып ұқсастығын анықтайды;
рефлекстік доғаның сипаттайды;
рефлекстік доға бөлімдері мен олардың қызметі арасындағы байланысты сәйкестендіреді.
59
Тақырып: Мінез-құлықтың рефлекторлық табиғаты: шартсыз және шартты рефлекстер. Шартты рефлекстердің сөнуі.
Оқу мақсаты 7.1.7.6 Мінез-құлықтың рефлекторлық табиғатын түсіндіру
Бағалау критерийі Білім алушы
Шартты және шартсыз рефлексті зерделейді
Ойлау дағдыларының Жоғары деңгей дағдылары
деңгейі
1-тапсырма
Шартты рефлекстер, шартсыз рефлекстер түрлері және олардың сипаттамаларын сәйкестендіріңіз.
Шартты рефлекстер A. Тұрақсыз, түзілуі де жойылуы да мүмкін.
2. Шартсыз рефлекстер |
B. |
Организм қабылдайтын кез келген тітіркенуге түзіледі. |
|
C. Тұқым қуалау арқылы берілетін, туа біткен. |
|
||
|
|
||
|
D. Тұрақты рефлекс доғасы болады. |
|
|
|
E. |
Сәйкес тітіркенуге жауап жүзеге асырылады. |
|
|
F. |
Шартсыз рефлекс негізінде қалыптасады. |
|
|
G. Үлкен ми сыңарларының қыртысының іс әрекеті арқылы |
|
|
|
|
жүзеге асады. |
|
|
H. Жұлын мен жұлын бағаны, қыртыс асты ядро деңгейінде |
|
|
|
|
жүзеге асады. |
|
|
I. |
Белгілі бір түр дараларына(особь) тән. |
|
|
J. |
Дайын рефлекс доғасы жоқ. |
|
Шартты рефлекстер (күнделікті Шартсыз рефлекстер өмірден мысалдар келтіру)
Дескриптор Білім алушы
шартты рефлекс сипаттамаларын анықтайды;
шартсыз рефлекс сипаттамаларын анықтайды.
60
