Қалыптастырушы бағалауға арналған тапсырмалар жинағы
Биология
7-сынып
Құрметті мұғалім!
Аталған тапсырмалар жинағы білім беру мазмұнын жаңарту аясында мұғалімдерге көмек құралы ретінде құрастырылды. Бұл мұғалімдердің ұжымдық жұмысының нәтижесі. Бағалау критерийлері мен дескрипторлары бар тапсырмалар қалыптастырушы бағалауды өткізуге, сабақты жоспарлауға, ұқсас тапсырмаларды құрастыруға және іріктеп алуға, оқу мақсатына жетуге қатысты сындарлы кері байланыс беруге көмектесетін үлгі болып табылады.
Жинақтың ұсынылған сипаты сізге білім алушының қажеттілігі мен мүмкіндігін есепке ала отырып , тапсырмаларға толықтырулар мен өзгерістер енгізуіңізге, бейімдеуіңізге мүмкіндік береді.
Қосымша материалдарды (нұсқаулықтар, таныстырылымдар, жоспарлар және т.б.), форумдағы талқылауларды және бейне нұсқауларды сіз «Назарбаев Зияткерлік мектептері» ДББҰ smk.edu.kz ресми сайтынан таба аласыз.
Жемісті жұмыс пен шығармашылық табыс тілейміз!
Жинақ негізгі мектеп мұғалімдеріне, әдіскерлерге, критериалды бағалау бойынша өңірлік және мектеп үйлестірушілеріне, басқа да мүдделі тұлғаларға арналған.
Жинақты дайындау барысында ресурстар (суреттер, мәтіндер, бейне және аудио материалдар, т.б.) қолжетімді ресми интернет-сайттардан алынды. Жинақ коммерциялық емес мақсатта құрастырылған.
2
Мазмұны
1-тоқсан 4
Тарау: Экожүйелер 4
Тарау: Тірі ағзаларды жүйелеу 14
Тарау: Жасушалық биология Су және органикалық заттар 20
2-тоқсан 27
Тарау: Заттардың тасымалдануы 27
Тарау: Тыныс алу. 36
3-тоқсан 43
Тарау: Бөліп шығару 43
Тарау: Координация және реттелу 54
4-тоқсан 65
Тарау: Тұқымқуалау мен өзгергіштік 65
Тарау: Көбею. Өсу және даму 71
Тарау: Микробиология және биотехнология 81
3
1-тоқсан
Тарау: Экожүйелер Тақырып: Ортаның экологиялық факторлары: абиотикалық (температура, жарық, рН, ылғалдылық) биотикалық (Микроағзалар, жануарлар, өсімдіктер).
Оқу мақсаты 7.3.1.1 Жергілікті жер экожүйесі қоршаған орта
факторларының тірі ағзалардың тіршілік әрекеті мен таралуына әсерін зерттеу
Бағалау критерийі Білім алушы
Жергілікті жер экожүйелерін анықтайды
Қоршаған орта факторларын анықтайды және тірі
ағзаларға әсерін зерттейді
Ойлау дағдыларының Жоғары деңгей дағдылары
деңгейі
1-тапсырма
Суретке мұқият қараңыз.
1 2 3
(а) 1, 2, 3 сандарымен белгіленген экожүйе түрін анықтаңыз. Әр түрлі экожүйедегі тірі ағзалардың тіршілік әрекеті мен таралуына қандай факторлар әсер етуі мүмкін екенін болжаңыз. Жауабын кестеге жазыңыз.
№ Экожүйе түрі |
Абиотикалық фактор |
Биотикалық фактор |
1
2
3
Өзіңіз тұратын өлкенің мысалында жергілікті экожүйе ерекшелігін сипаттаңыз.
___________________________________________________________________
(с) Жергілікті экожүйеге тән ағзаның (өсімдік немесе жануар) тіршілік әрекетіндегі бейімделушілікке мысал келтіріңіз
___________________________________________________________________
4
Дескриптор Білім алушы
экожүйе түрін анықтайды;
экожүйеге әсер ететін абиотикалық факторларды анықтайды;
экожүйеге әсер ететін биотикалық факторларды анықтайды;
жергілікті жер экожүйесінің ерекшелігін сипаттайды;
бір ағза мысалында бейімделу ерекшелігіне мысал келтіреді.
2-тапсырма
Төмендегі кестеде экологиялық факторлар берілген.
1. |
Жел |
4. |
Жарық |
7. |
Су |
|
|
|
|
|
|
2. |
Өсімдіктер |
5. |
Бактерия |
8. |
Температура |
|
|
|
|
|
|
3. |
Минералды заттар |
6. |
Жануарлар |
9. |
Саңырауқұлақ |
|
|
|
|
|
|
Факторларды жіктеңіз. |
|
|
|
А. Абиотикалық факторлар |
В. Биотикалық факторлар |
||
|
|
|
|
|
А |
|
В |
|
|
|
|
Дескриптор Білім алушы |
|
|
|
абиотикалық факторларды анықтайды;
биотикалық факторларды анықтайды.
5
Тақырып: Қоректік тізбектер және қоректік торлар
Оқу мақсаты 7.3.1.2 Табиғи қоректік тізбектерді салыстыру
7.3.1.3 Қоректік тізбектер және қоректік торларды құрастыру
Бағалау критерийі Білім алушы
Табиғи қоректік тізбектерді ажыратады
Қоректік тізбектер және қоректік торлар құрады
Ойлау дағдыларының Жоғары деңгей дағдылары
деңгейі
1-тапсырма
Табиғи экожүйелердің қоректік тізбегі берілген.
(а) Суреттегі ағзалар арасына тиісті бағытта нұсқарды қойып, бірнеше қоректік тізбек құрыңыз.
Құрылған қоректік тізбектерге ортақ белгілерді атаңыз.
1__________________________________________________________________
2__________________________________________________________________
3__________________________________________________________________
Қоректік тізбектердегі айырмашылықтың себебін түсіндіріңіз.
__________________________________________________________________
Дескриптор Білім алушы
берілген суретте нұсқарлар бағытын анықтайды;
бірнеше қоректік тізбек құрады;
қоректік тізбектің ұқсас белгілерін атайды;
қоректік тізбектер арасындағы айырмашылықтарды анықтайды.
6
2-тапсырма
(а) Төменде берілген тірі ағзаларды экологиялық топтары бойынша топтастырыңыз.
Ағзалардың қоректену ерекшелігін сипаттаңыз.
Ағзалардың экологиялық топтарының табиғаттағы маңызын түсіндіріңіз. Жауабыңызды кестеге жазыңыз.
|
|
Тірі ағзалар |
|
|
|
|
1. алма ағашы |
|
5. зең саңырауқұлақтары |
9. емен |
|||
2.топырақ бактериялары |
6. ешкі |
|
10. құрттар |
|||
3. түймедақ |
|
7. қасқыр |
|
11. бүркіт |
||
4. бұғы |
|
8.таңкурай |
|
12. үкі |
||
|
|
|
|
|
|
|
Экологиялық топтар |
Тірі ағзалар |
|
Қоректену |
|
Табиғаттағы |
|
|
|
|
|
ерекшелігі |
|
маңызы |
Түзушілер |
|
|
|
|
|
|
(продуценттер) |
|
|
|
|
|
|
Тұтынушылар |
|
|
|
|
|
|
(консументтер) |
|
|
|
|
|
|
Ыдыратушылар |
|
|
|
|
|
|
(редуценттер) |
|
|
|
|
|
|
Дескриптор |
Білім алушы |
|
|
|
||
|
- |
түзушілерді анықтайды; |
|
|
||
|
- |
тұтынушыларды анықтайды; |
|
|
||
|
- |
ыдыратушыларды анықтайды; |
|
|
||
|
- |
түзушілерді сипаттайды; |
|
|
||
|
- |
тұтынушыларды сипаттайды; |
|
|
||
|
- |
ыдыратушыларды сипаттайды. |
|
|
||
3-тапсырма
(а) Төменде суретте көрсетілген тундра биоценозындағы өсімдіктер мен жануарлар түрлерінің арасындағы қоректік байланыстарды сызықпен белгілеп, қоректік тор құрыңыз.
Құрылған қоректік тордағы түзушілер мен тұтынушыларды анықтаңыз.
7
Дескриптор Білім алушы
суреттегі ағзалар арасына нұсқарлардың дұрыс бағытын анықтайды;
қоректік тор құрады;
құрылған қоректік тордағы түзушілер анықтайды;
құрылған қоректік тордағы тұтынушыларды анықтайды.
8