Ііi. Науқасты стационарға қабылдау

31. Стандарт «Науқасты тасымалдау»

Дәрігер науқасты қабылдау бөлімінен арнайы бөлімге жеткізу әдісін науқас жағдайының ауырлығына байланысты белгілейді: зембілмен немесе зембілмен, кресло-зембілмен, медицина қызметкерімен бірге жаяу.

Халі нашар науқасты зембілмен тасымалдау:

- зембілдің бас жағы кушетканың аяқ жағына тақап тігінен қойыңыз;

- үш адам науқастың бір жағына шығып, біреуі қолын науқастың басының астынан жауырына қарай, екіншісі жамбасының астынан белінің үстіне қарай салып, үшіншісі – аяқ жағынан ұстауы тиіс;

- науқасты көтеріп, зембілге қарай 90° бұрыңыз;

- науқасты зембілге салып, үстін жабыңыз;

- бөлімге жағдайы халі нашар науқастың жіберілгенін хабарлау керек;

- науқаспен бірге бөлімге медициналық картасын жіберіңіз.

Қозғала алатын науқасты кресло-зембілмен тасымалдау:

- медбике аяққа арналған тіреуішті басып, кресло-зембілді еңкейтуі тиіс;

- науқастың аяққа арналған тіреуішке тұруын өтініңіз, сонан кейін оны ұстап тұрып креслоға отырғызыңыз;

- кресло-зембілді өз қалпына келтіріңіз;

- тасымалдау барысында науқастың қолы кресло-зембілдің шынтаққа арналған жерінен шығып кетпеуін қадағалаңыз.

IV. НАУҚАС ҚАУІПСІЗДІГІ

(Науқасты төсекке дұрыс жатқызу, орнын аустыру және тасымалдау)

32. Стандарт «Функционалды кереует»

Төсектің ыңғайлы болуы сауықтыру-сақтау режимінің маңызды элементі болып табылады.

Науқасты төсекке дұрыс орналастыру оның жағдайына әсер етеді, ал кейбір жағдайларда мүгедектікке алып келетін өзгерістер туралы хабар береді. Адам жартылай немесе толық қозғалыссыз жатқанда, өздігінен ыңғайланып отыра алмайды, кейбір кездері қозғалыссыз жатқан науқасты екі сағат сайын өзгертіп отыру қажет. Ондай кезде ыңғайлы болу үшін функционалды кереуетті пайдаланған дұрыс. Функционалды кереуеттің екі немесе үш жылжымалы секциялары арқылы науқасты қажетті жағдайға келтіріп, өзгертіп отыруға болады. Кереуеттің бас және аяқ жақтарында тез көтеруге немесе көлденең деңгейге дейін түсіруге арналған тұтқалары бар.

Дыбысы шықпайтын дөңгелектері тасымалдау мобилділігін, ал тежегіш тұтқасы мен кереует жанындағы тұтқалары қауіпсіздікті қамтамасыз етеді.

Кейбір кереуеттердің арнайы құрылғылары: кішкене үстелі, дәрі салуға арналған штативтері, жеке судна мен зәр қабылдағышты сақтауға арналған ұялары болады.

Халі нашар науқасқа ыңғайлы болу мақсатында және оны қозғалыс режимімен қамтамасыз ету үшін медбике функционалды кереуетті қолданады.

IV.НАУҚАС ҚАУІПСІЗДІГІ

(Науқасты төсекке дұрыс жатқызу, орнын аустыру және тасымалдау)

33. Стандарт «Науқасты Фаулер қалпына жатқызу»

(жартылай жату мен жартылай отыру аралығындағы жағдай)

Науқасты бір медбике орналастырады.

Мақсаты: науқасқа төсекте ыңғайлы жағдай жасау.

Қолдану көрсетілімдері: ойылудың алдын алу, жеке гигиенаның қажеттілігі, төсекке физиологиялық жатқызу, науқастың төсекке белсенді емес және мәжбүр жатуы, науқасты тамақтандыру, тыныс алу органдары мен жүрек-қан тамыр жүйесінің аурулары.

Дайындалуы тиіс: жастық, жапқыштан жасалған валиктер, аяққа арналған тіреуіш, функционалды немесе жай кереует.

Іс-әрекеттер алгоритмі:

1. Науқасқа орналастыру мақсаты мен барысын түсіндіріңіз, келісімін алыңыз.

2. Науқасқа психологиялық жағдай жасаңыз (палатаға бөгде адамды кіргізбеңіз).

3. Науқас жағдайы мен қоршаған жағдайды бағалаңыз. Кереуеттің тежеуішін бекітіңіз (егер бар болса).

4. Гигиеналық деңгейде қолыңызды тазартыңыз, қолғапты киіңіз.

5. Медбике тұрған жақтың тұтқыштарын төмен түсіріңіз (бар болса).

6. Кереуетті көлденеңіне келтіріп, науқасты оның бас жағына сүріңіз.

7. Науқастың арқасынан кереуеттің ортасында жатқанына көз жеткізіңіз, жастықты алып тастаңыз.

8. Кереуеттің бас жағын 45-60° көтеріңіз (90°- жоғары Фаулер жағдайы, 30°-төмен Фаулер жағдайы) немесе 3 жастық қойыңыз: кереуетте тура отырған адам Фаулер жағдайында болады.

9. Науқас қолының астына жастық қойыңыз (егер өздігінен қолдарын қозғалта алмаса). Науқастың алақандарын төмен қаратып, қолдары мен шынтақтары жоғарылау көтеріңіз (қолының салмағын көтере алмай иығы шығып кетпеу үшін; көк тамыр қанының ұюын кеміту үшін және қолдары мен саусақтарының бұлшық еттерінің майысып қалуын болдырмау үшін. Сал қолға арналған үстел үстіне, науқастың қолын денесінен сәл сырып, қолының астынан жастық қойып, тіреуішпен қамтамасыз етіңіз. Саусақтарын сәл ашыңқырап, екіге бөлінген резіңке доптың жартысын қойыңыз).

10. Науқастың белінің астына жастық қойыңыз (омыртқасы майыспау үшін және бел омыртқаларына салмақ түспеу үшін).

11. Науқастың жамбасына кішкене жастық немесе валик қойыңыз (тізесі бүгілмеу үшін және ауырлықтың әсерінен тізеасты артериясы мыжылып қалмау үшін).

12. Науқастың аяғының төменгі жағына кішкене жастық немесе бірнеше рет қабатталып оралған жапқыш (валик) қойыңыз (ұзақ уақыт бойы матрастың өкшені басып қалмауы үшін).

13. Науқастың өкшесінің астына валик немесе кішкене жастық қойыңыз (ұзақ уақыт бойы матрастың өкшені басып қалмауы үшін).

14. Науқастың табанына 90° тіреуіш қойыңыз (егер қажет болса). Тіреуіш табанның ішкі жағы салбырап қалмауы үшін қойылады. Егер науқаста гемиплегия болса, табанға жұмсақ жастық қою керек. Қатты тіреуіш мұндай Науқастардың бұлшық еттерін қатайтады.

15. Науқас ыңғайлы жатқанына көз жеткізіңіз. Кереуеттің жанындағы тұтқыштарды көтеріңіз.

16. Қолғапты шешіңіз. Қолыңызды жуып, құрғатыңыз.

IV.НАУҚАС ҚАУІПСІЗДІГІ