Прадмова
Вялiкую ролю у фармiраванii грамадзянскiх рыс характару дзiцяцi адыгры-ваюць народныя гульнi. Праз гульню дзяцей далучаюць да радаснага знаемства з навакольным светам. У гульнi найбольш поуна праяуляюцца творчыя здольнасцi выхаванцау, фантазiя, ix чалавечыя якасцi. Усе народныя гульнi — калектыуныя, у ix гуляюць гуртам. I ад таго, як будзе паводзiць сябе тое цi iншae дзiця, залежыць эмацыянальны стан ycix прысутных дзяцей.
Рухомыя фальклорныя гульнi нарадзiлiся у натуральным асяроддзi, гyлялi у ix нашы продкi на свежым паветры. Таму у добрае надвор'е гульнi лепш праводзiць на спартыунай пляцоуцы цi на участку дзiцячага садка.
Удзел дарослага у гульнях стварае у дашкольнiкау адпаведны настрой. У час гульнi выхавальнiк дапамагае дзецям глыбей пранiкнуць у яе змест, знайсцi неабходныя выразныя сродкi для перадачы вобраза, крытычна прааналiзаваць асабiстыя дзеянii i адносiны да сяброу. Гульнi з удзелам дарослага носяць больш творчы i працяглы характар.
Дзецi старэйшага дашкольнага i малодшага школьнага узросту здольны пачынаць гульнi па асабiстай iнiцыятыве. Выхаванцы вызначаюць вядучую лiнiю гульнi, самастойна шукаюць шляхi перадачы вобраза, ацэньваюць дзеяннi удзельнiкау, ix творчыя здольнасцi. I што вельмi важна, вучацца рэгуляваць адносiнны, якiя могуць адмоуна уплываць на гульню. Лепшай ацэнкай сталасцi дзяцей можа стаць працягласць гульнi на даволi доугi час.
Усе прапанаваныя гульнi маюць моуныя вытокi, у якiя унесены простыя гука-высотныя iнтанацыi. Мелодыi напевау могуць мець розныя варыянты у залежнасцi ад творчых здольнасцей дарослых i дзяцей. Гyльнi праводзяцца без музычнага суправаджэння — так, як у ix гулялi спакон веку.
Усе гульнi умоуна падзелены на дзве групы: для маленькiх i старэйшых. Але ж у гульнi для маленькiх могуць гуляць i дзецi сярэдняга узросту. Некаторыя з гульняу для старэйшых таксама даступныя дзецям сярэдняга узросту: "У Бабу Ягу", "Мароз", "Сляпы музыкант". Таму тут асобна не вылучаны гульнi для дзяцей сярэдняга узросту.
Амаль да ycix прадстауленых гульняу распрацаваны метадычныя парады, яыя аблегчаць выхавальнiку ix правядзенне.
Першай прыступкай падсвядомага нацыянальнага пачуцця з'яуляецца мова, другой — родная песенная iнтанацыя. У наш складаны час пытанне звароту да роднай традыцыi — гэта пытанне маральнага iснавання, пытанне выжывання нацыi. Нельга перарабiць душы адмiнiстрацыйным шляхам, але лёгка кiраваць душамi, створанымi прыгажосцю i ведамi.
Гульнi для дзяцей малодшага узросту у мядзведзя на бару
Задача: вызваць радасны настрой, развiваць вытрымку, спрыт.
Апiсанне гульнi. Дарослы запрашае дзяцей схадзiць у лес па грыбы ды ягады, чытае верш П. Глебкi i адначасова паказвае малюны тых ягад, што называюцца у вершы.
А што за ягады лясныя у нас адразу зацвiлi,
Як толькi промнi веснавыя цяпло разнеслi па зямлi!
Спачатку сочныя сунiцы заружавелi па лясах,
За iмi следам i чарнiцы закрасавалi у верасах.
Цяпер салодкiя малiны свае галовы хiляць нiц,