Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Башкирский язык.docx
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.07.2025
Размер:
110.9 Кб
Скачать

«Яратҡан яҙыусыларым»

Мин китап уҡырға яратам. Ғәҙәттә, мин китапты китапхананан алып уҡыйым.

Минең өйҙә лә китаптарым күп кенә. Миңә илебеҙ тарихы, күренекле шәхестәр тураһында һәм детектив уҡыу оҡшай. Мин сит ил әҙәбиәтен дә, рус һәм башҡорт әҙәбиәтен яратып уҡыйым.

Рус яҙыусыларынан Иван Сергеевич Тургенев әҫәрҙәренә өҫтөнлөк бирәм. Ул минең өсөн ысын мәғәнәһендәге аристократ, ысын интеллигент, әҙәбиәтте, музыканы һәм сәнғәтте яҡшы аңлаған шәхес. Тургенев үҙенең әҫәрҙәрендә рус ҡатын – ҡыҙҙарының милли характерын асыуға өлгәшә.

Сит ил яҙыусыларынан О Генри оҡшай. Бәләкәй саҡта уҡыған “Һуңғы япраҡ” хикәйәһе көслө тәьҫорат ҡалдырған. Дауалап булмаған сир менән интегеүсе йәш ҡыҙ образы, уға төрлөсә ярҙам итергә, йәшәргә өмөт уятырға тырышҡан дуҫтары һаман онотолмай.

Башҡорт яҙыусыларынан Зәйнәб Биишеваның трилогияһы, Мостай Кәримдең шиғырҙары оҡшай.

2. Найдите из текста ответы на следующие вопросы.

1. Һин китап уҡырға яратаһыңмы? Ни өсөн?

2. Ниндәй китаптар уҡырға яратаһың?

3. Рус яҙыусыларынан кемдәр оҡшай?

4. Башҡорт яҙыусыларынан кемдәр оҡшай?

3. В каких словах вместо точек нужно написать букву - ҫ . Произнесите слова правильно и напишите их.

ҡо…ш ба..ыу и...ен кәбе...тә

һабан...уй һандуға... дөрө... ө...тәл

4.Напишите слова во множественном числе.

ғаилә… һуған… балыҡ...

бала... икмәк... ҡағыҙ...

уҡытыусы... таш... дәфтәр...

боҙ... әсәй... ҡар...

5. Напишите цифры словами.

20  17 79

63 85 88

306 107 32

6. Даны числительные . Образуйте от них порядковые числительные.

алты ҡырҡ утыҙ биш

һигеҙ илле һигеҙ ун туғыҙ

ун ун өс һикһән өс

егерме алтмыш алты тукһан бер

7. Найдите лишние слова. Объясните, почему они лишние?

әсәй күҙлек ағай

атай өләсәй боҙ

олатай инәй ҡустым

8. Найдите слова, относящиеся к теме «Ашамлыҡ».

тоҙ аш

тиҙ ҡаймаҡ

аҙ китап

ал күҙлек

мал ит

9. Вместо точек в предложении поставьте подходящее слово.

Яңы сыҡҡан китапты авторы ..............осрашыу булды .

1) һуң

2) өсөн

3) менән

10. Выберите адекватный перевод предложения.

Имтихандар бөткәс, ул эшләргә кереште.

А)Сдавая экзамены, он продолжал работать.

Б)Когда кончились экзамены, он начал работать.

Вариант 8 1.Прочтите и письменно переведите на руский язык весь текст.

Спорт”

Ер йөҙөндәге бар халыҡ спорт йәки спорт уйындары менән ҡыҙыҡһына. Спорт кешене һау – сәләмәт итә, формала тота, кешелә ойошҡанлыҡ тәрбиәләй һәм тәртипкә өйрәтә. Һәр ҡалала стадиондар, спорт майҙансыҡтары, бассейндар, футбол яландары бар. Беҙҙең илдә бөтә спорт төрҙәре лә популяр, ләкин футбол, фигуралы шыуыу һәм теннис бигерәк тә популяр спорт төрҙәренән һанала. Күптәр йүгереү менән шөғөлләнә. Улар стадионда, парҡта, хатта урамда ла йүгерәләр. Мәктәпкә физкультура дәрестәре бар. Дәрестән һуң төрлө спорт секциялары эшләй. Күптәр спорт клубтарына йөрөй. Беҙҙең илдә профессинал спортҡа ҙур иғтибар бирелә. Йыл һайын төрлө спорт ярыштары, спартакиадалар һәм олимпиадалар уҙғарыла. Дүрт йылға бер тапҡыр донъя Олимпия уйындары үткәрелә. Йәйге һәм ҡышҡы Олимпия уйындары ваҡытында донъяның иң көслө спортсылары көс һынаша. Мин өҫтәл теннисы (пинг-понг) уйнайым. Был уйын етеҙлек һәм сослоҡ талап итә. Был спорт төрө миңә ныҡ оҡшай. Күпме уйнаһам да уйнап туя алмайым. 2. Найдите из текста ответы на следующие вопросы. 1. Ни өсөн кешеләр спорт менөн шөғөлләнә ? 2. Ниндәй спорт төрҙәрен беләһең? 3. Ниндәй спорт төрө миңә шөғөлләнәһең? 4. Олимпия уйындары нисә йыл һайын үткәрелә?

3.В каких словах вместо точек нужно написать букву - ң.Произнесите слова правильно и напишите их. кә…ә ҡу…ыҙ са…гы шар…ау бейе…се ҡу…ай я…ы йыл кү...елле е…ел

4.Напишите слова во множественном числе. тупраҡ… ҡояш… иген… шишмә… болот… урман… хәреф… байрам… йәйгор… бүләк... галим… япраҡ…

5. Напишите цифры словами. 25 27 107 21 56 306 26 88 216

6.Даны числительные.Образуйте от них порядковые числительные. һигеҙ илле биш туҡһан егерме утыҙ алты йөҙ өс ун һигеҙ ун бер алты егерме бер ҡырҡ 7.Найдите лишние слова.Объясните почему они лишние? кишер дәфтәр һуған кәбеҫтә аҡбур алма борос емеш балыҡ ҡыяр 8. Найдите слова, относящиеся к теме “Зима” көҙ үлән

япрак баҡса ҡар ҡыш

ҡар һылыу ҡыш бабай

еләк сана

боҙ ваҡыт