Семинар сабақтары

аптасы

тақырыбы

мазмұны

1.

Әдебиет теориясы пәнінің ерекшелігі

Жоспары

1.Әдебиет теориясының зерттеу аялары мен проблемалары.

2. Әдебиет теориясы және фольклортану.

3. Әдебиет теориясы және эстетика.

4.Әдебиеттану ғылымының салалары.

5. Әдебиеттану мен өнертану ұстанымдары.

2.

Көркем әдебиеттің ерекшелігі, кейіпкер және көркем образ.

Жоспары

1.Сөз өнерінің образдық-суреттілік табиғаты.

2. Көркем бейненің танымдық, эстетикалық, философиялық мәні.

3.Көркем образдың тарихи жағдайға, ортаға тәуелділігі. «Мәңгілік бейнелер» сыры.

3.

Өнердегі типтілік мәселесі. Типтендіру түрлері.

Жоспары

1.Кейіпкер және образ. Образ және архетип.

2. Көркем туындыдағы образ сомдау тәсілдері.

3. Жинақтау және даралау. Мінездеу түрлері.

4.Типтік бейне және прототип.

4.

Қазақ әдебиеттануындағы эстетика мен теория мәселелері.

Жоспары

1.Фольклор және әсемдік.

2.Ш.Уәлихановтың әдебиеттануға қатысты зерттеулері.

3.Ы.Алтынсариннің қазақ әдебиеті теориясына қосқан үлесі.

4.А.Құнанбаевтың эстетикалық көзқарасы.

5.

Көркем шығарма және оның құрылысы.

Жоспары

1.Көркем шығарманың мазмұны мен пішінінің бірлігі.

2. Көркем шығармадағы сюжет мәселесі. Оның атқаратын көркемдік-идеялық функциясы.

3. Сюжет және фабула туралы ой-пікірлер.

4. Сюжет және көркем тартыс. (Гегель, Белинский)

5. Композициялық элементтер және композициялық бүтіндік мәселесі.

6.

Көркем шығарманың поэтикалық тілі.

Жоспары

1.Тіл байлығы-мазмұн байлығы.

2.Көркем туындыдағы тілдік қолданыстардың маңызы.

3.Шығарманы ажарлау тәсілдері.

7.

Шығармадағы көркемдік тәсілдердің қолданысы.

Жоспары

1. Құбылту тәсілдерінің ерекшелігі.

2. Айшықтау тәсілі және оның қолданылу ерекшелігі.

8.

Сөз өнеріндегі мазмұн мен пішін мәселесі.

Жоспары

1.Мазмұн мен пішін туралы түсінік.

2. Көркем шығарманың композициясы.

3. Композициялық элементтер.

9.

Сөз өнеріндегі жанрлар теориясы.

Жоспары

1.Әдебиеттің тегі мен түрі туралы жалпы ұғым.

2.Қазақ әдебиетіндегі жанрлардың қалыптасу, даму тарихы.

3. Эпикалық жанр және оның түрлері.

10.

Лирикалық және драмалық жанрлар табиғаты.

Жоспары

1. Лирикалық жанр және оның түрлері.

2. Драма - өнердің биік өресі

11.

Қазақ әдебиетіндегі теория мәселесі және А.Байтұрсыновтың ілімі.

Жоспары

1.Қазақ әдебиеті теориясының алғашқы талпыныстары.

2.А.Байтұрсынов және «Әдебиет танытқыш».

3. «Әдебиет танытқыш» және жанрлар теориясы.

12.

Әдеби процестер.

Көркем әдебиеттегі дәстүр мен жаңашылдық мәселесі.

Жоспары

1.Көркемдік даму және оның заңдылықтары.

2.Дәстүр мен жаңашылдық бірлігі. Төл әдебиетіміздегі көркемдік дәстүрлер.

3. Абай дәстүрі және оның қазақ поэзиясындағы жалғастығы. Әуезовтың тарихи роман дәстүрі.

13.

Көркемдік әдіс. Әдеби бағыт, ағымдар. Әдеби мектеп.

Жоспары

1.Шығармашылық және көркемдік әдіс мәселесі. Көркемдік әдіс туралы толғамдар тарихына шолу.

2.Көркемдік әдісті айқындайтын факторлар. Көркемдік әдістер арасындағы байланыс-сабақтастық.

3. Әдеби дамудың формулалары (әдеби бағыт, әдеби ағым, әдеби мектеп)

4. Орыс («Гогольдің натуралдық мектебі», «Некрасов мектебі т.б.») және қазақ («Абайдың ақындық мектебі»

14.

Батыс Еуропа эстетикасы тарихынан (XVII-XVIII ғ.ғ.)

Классицизм эстетикасы.

Жоспары

1.ХVII ғасырдағы Батыс Еуропаның бірсыпыра елдерінде (Франция, т.б.) орнаған абсолюттік монорхиялық ел билеу жүйесі.

2.Классицизм өнерінің туып, қалыптасуы.

3.Классицизм эстетикасының көне грек өнері мен қайта өрлеу дәуірі эстетикасымен байланысты, нормативтік сипаты.

4.Н.Буалоның «Поэтикалық өнер» трактаты-классицизм өнерінің теориялық бағдарламасы.

15.

XVII ғасырдағы ағартушылық дәуір эстетикасы.

Жоспары

1.XVII ғасырдағы ағартушылық дәуір эстетикасы өкілдерінің өнер, әдебиет жайлы толғамдары. Ағартушылық реализмнің дамуы. Қоғам өмірінде өнер, білім, ғылымның кеңінен насихатталуы.

2.Д.Дидроның, И.Гердердің, Лессингтің еңбектеріндегі өнердің бұқаралығы, өмірмен байланысын күшейту, шынайылығы т.б. озық ой-толғамдар.

3.Лессингтің «Лаоокон...» еңбегінің маңызы.

4.И.Кант эстетикасындағы қисындылық ұғымы, әсемдік, асқақтық, олардың шарттары.

5.Г.В.Гегель эстетикасындағы қайшылықты және құнды пайымдаулар