*Кіріспе. Ауа ортасының гигиенасы.

#1

*!Гигиенаның мақсаты

*ауруларды емдеу

*ауруларды болжамдау

*ауруларды диагностикалау

*ауруларды екіншілік алдын алу

*+ауруларды біріншілік алдын алу

#2

*!Тұрақты гигиеналық нормативтер

*кумуляци

*орташа-өлім денгейі

*шамамен-қауіпсіз деңгей

*орташа-өлім концентрациясы

*+шектік рұқсат етілген концентрация

#3

*!Қоршаған ортаның антропогендік химиялық факторы

*атмосфера оттегісі

*ауыз суындағы фтор

*атмосфера ауасындағы қорғасын

*атмосфера ауасындағы азот

*+атмосфералық ауадағы бенз(а)пирен

#4

*!Қоршаған ортаның физикалық факторы

*шу

*діріл

*рентгендік сәулелену

*иондаушы сәулелену

*+күн радиациясы

#5

*!Қоршаған ортаның антропогендік физикалық факторына жатады

*+иондаушы сәулелену

*күн радиациясы

*ауаның қозғалысы

*ауаның ылғалдылығы

*атмосфералық қысым

#6

*!Қоршаған ортаның табиғи биологиялық факторына жатады

*+вирустар

*екпелер

*ферменттер

*антибиотиктер

*аминоқышқылдар

#7

*!Қоршаған ортаның факторы

*+химиялық

*табиғи

*жасанды

*радиациялық

*комбинирленген

#8

*!Нормативтік құжаттарға жатады

*мемлекеттік регламент

*денсаулық туралы кодекс

*санитарлық қауіпсіздік кодексі

*+санитарлық қағидалар мен нормалар

*Қазақстан Республикасының Конституциясы

#9

*!Болжау түрі

*шекті

*уақытша

*минимальді

*максималды

*+ұзақ мерзімді

#10

*!Нормалау қағидасына жататындар

*кумулятивтік қағидасы

*заттардың қауіпсіздік қағидасы

*санитарлық жағдайдың болжамдау қағидасы

*+табалдырықтық қағидасы

*халықтың аурушандылық құрылымын бағалау қағидасы

#11

*!Бекітілген гигиеналық норматив кепілдеме береді

*қоршаған ортада заттардың тұрақтылығын

*қоршаған ортада заттардын трансформациясын

*қоршаған ортадағы тастамалардан тазартудың тиімді әдістері

*ағымдағы концентрацияларды төмендету бойынша тиімді шаралар

*+адамға үшін абсолюттік қауіпсіздік кепілдігін беру

#12

*!Нормативтер халықтың келесі топтарын ескеру қажет

*+қарттарды

*әскерилерді

*студенттерді

*мүгедектерді

*жасөспірімдерді

#13

*!Гигиеналық норматив мына көрсеткіштерді шығаруға міндетті

*+ағзадағы табиғаты белгісіз өзгерістерді

*кумуляцияны

*заттардың ағзада жиналуын

*қоршаған ортада заттардың жиналуын

*ағзаға зиянды химиялық заттардың түсуін

#14

*!Нормативтерді бекітуде халықтың ең сезімтал контингенті

*+балалар

*науқастар

*ерлер

*әйелдер

*жасөспірімдер

#15

*!Норматив мынаған әсерін ескеру қажет

*+адам ағзасына

*экономикалық көрсеткіштерді

*средства производства өңдіріс заттарын

*тұрғындардың әлеуметтік өмір сүру деңгейін

*тұрғындардың психо-эмоциональды жағдайын

#16

*!Мына негіздерде уақытша норматив орнатылады

*кумуляция

*созылмалы экспериментте

*нысанды терең санитарлық зерттеу

*тұрғындардың сырқаттанушылығын зерттеу

*+қысқа мерзімдегі эксперимент

#17

*!Уақытша шамамен алынған норматив

*рұқсат етілген деңгей

*шектік рұқсат етілген деңгей

*орта-өлім концентрациясы

*шектік рұқсат етілген концентрация

*+заттардың шамамен алынған рұқсат етілген концентрациясы

#18

*!Кешенді гигиеналық сараптау кезінде қолданылатын әдіс

*формула бойынша есептеу

*санитарлық-статистикалық

*зертханалық тәжрибе

*биохимиялық зерттеу

*+санитарлық сипаттама

#19

*!Гигиенаның зерттеу нысаны

*ауру тарихыy

*науқастарды емдеу

*ауруларды болжамдау

*генетикалық орналасуы

*+адамның денсаулығы

#20

*!Қоршаған ортаның табиғи химиялық факторлары

*+атмосфералық ауадағы азот

*судағы аммиак

*ауыз судағы нитриттер

*атмосферадағы күкірттің қос тотығы

*атмосфералық ауадағы бенз(а)пирен

#21

*!Заттардың биологиялық белсенділігі туралы толық ақпараттарды береді

*+заттардың концентрациясының табалдырығын орнату

*жедел эксперимент

*жеделдеу эксперимен

*заттардың уыттылығын анықтау бойынша эксперимент

*зияндылықтың органолептикалық белгіліріне әсерін зерттеу

#22

*!Келесі көрсеткіштерді бекіту барысында өз еркімен келіскен адамдарға эксперимент жүргізіледі

*уыттылықты

*орташа-өлім концентрациясын

*созылмалы әсерінің табалдырық көрсеткішін

*эмбриотоксикалық әсерінің табалдырық көрсеткішін

*+атмосфералық ластанудың иісінің табалдырық көрсеткішін

#23

*!Гигиенаның спецификалық әдісіне жатады

*химиялық

*физикалық

*биологиялық

*статистикалық

*+гигиеналық экспертиза

#24

*!Гигиенаның спецификалық емес әдісіне жатады

*гигиеналық эскпертиза

*санитарлық тексеру

*санитарлық сараптау

*эпидемиологиялық

*+статистикалық

#25

*!Санитарлық бақылаудың түрі

*алдын-ала

*кезеңдік

*апталық

*жылдық

*+алдын алу (сақтық)

#26

*!Санитарлық тексеру әдісінің түрі

*санитарлық сараптау

*статистикалық өңдеу

*эпидемиологиялық талдау

*гигиеналық эксперимент

*+тереңдетілген санитарлық тексеру

#27

*!Ауаның температурасын өлшейді

*барометрмен

*+Ассман психрометрімен

*люксметрмен

*анемометрмен

*Кротов аппаратымен

#28

*!Ауаның қозғалыс жылдамдығын өлшейді

* люксметрмен

*+анемометрмен

*барометрмен

*Кротов аппаратымен

*ассман психрометрімен

#29

*!Ассман психрометрі нені анықтау үшін қажет

*+ауаның ылғалдылығын

*ауаның ластануын

*судың мөлдірлігін

*сүттің майлылығын

*желдің жылдамдығын

#30

*!Қыздыратын дискомфортты микроклимат шақырады

*жылу берудің артуына

*тамырлардың кеңеюіне

*перифериялық қан тамырлардың тарылуына

*жылу өндірудің төмендеуі, жылу берудің артуы

*+перифериялық қан тамырлардың кеңеюіне, жылу берудің төмендеуі

#31

*!Салқындататын дискомфортты микроклимат шақырады

*жылу берудің төмендеуі

*жылу өндірудің төмендеуі

*перифериялық тамырлардың кеңеюіне

* жылу өндірудің артуы, перифериялық тамырлардың кеңеюіне

*+перифериялық қан тамырлардың тарылуына

#32

*!Ылғалдылық түрі

*+салыстырмалы

*автономды

*комфортты

*жеңілдететін

*дискомфортты

#33

*!Бөлме микроклиматының параметрі

*+ылғалдылық

*аэрация

*инсоляция

* геомагниттік белсенділік

* планетарлық циркуляция

#34

*!Бөлме ауасының жоғарғы температурасы керіс әсер етеді

*ауа алмасуына *түсті қабылдауына

*жылулық катарактаны шақырады

* ағзаның иммунобиологиялық қорғанысына

*+термореттеуші жүйеге

#35

*!Атмосфералық ауаның санитарлық қорғанысына кіреді

*ауаның ылғалдылық режимін реттеу

*жеке қорғаныс заттарымен қамтамасыздау

* елді-мекендерді тұрмыс қалдықтарынан тазарту

* ауа ластануының ШРЕК деңгейінен жоғарлауына рұқсат беру

*+шығарынды тасталатын құбырларды тазартылатын қондырғылармен жабдықтау

#36

*!Инсоляциялық тәртіп түрі

*+орташа

*қалыпты

*қолайсыз

*жоғарлатылған

*төмендетілген

#37

*!Бөлме ылғалдылығын өлшеуге арналған аспап

*барометр

*люксметр

*термометр

*анемометр

*+термогигрометр

#38

*! Желдің қозғалыс жылдамдығын өлшейтін аспап

*барометр

*люксметр

*гигрометр

*термометр

*+қанатшалы анемометр

#39

*!Жарықтандыру көрсеткіштері

*шық нүктесі

*ауа қозғалысы

*желдер раушаны

*ауа ылғалдылығы

*+табиғи жарықтандырылу коэффициенті

#40

*!Бөлмедегі адамдардың дискомфорттық жағдайы анықталады

*жасанды желдеткіштің болмауы

*төменгі салыстырмалы ылғалдылық

*оттегінің пайызының жоғары болуы

*аз мөлшерде көмірқышқыл газының болуы

*аз мөлшерде күкіртқышқылы газының болуы

*+ұшқыш органикалық қосылыстардың жиналуымен

#41

*!Жұмыс орнындағы ауа ылғалдылығын өлшейді

*люксметрмен

*термометрмен

*анемометрмен

*+гигрометрмен

*кататермометрмен

#42

*!Атмосфералық қысымды өлшейтін аспап

*+барограф

*психрометр

*гигрограф

*гигрометр

*люксметр

#43

*!Ағзаның салқындауына ықпал жасайтын жағдайлар

*ауа температурасының жоғарылауы

*желдің төменгі қозғалу жылдамдығы

*барометриялық қысымның жоғарылауы

*ауаның қозғалу жылдамдығының төмендеуі

*+ауа температурасының төмендеуі

#44

*!төменгі атмосфералық қысым жағдайында туындайтын ауру

*шу ауруы

*діріл ауруы

*ұстама ауруы

*кессон ауруы

*+биіктік ауруы

#45

*!Табиғи желдетуге тән қасиет

*+жыл мезгіліне тәуелді

*үлкен көлемдегі ауа алмасу

*барометрлік қысым параметріне тәуелді

*вентиляциондық ауа көлемін басқару мүмкіндігі

*вентиляциондық ауа сапасын басқару мүмкіндігі

#46

*!Желдету тиімділігінің көрсеткіші

*келіп кетер ауа көлемінің теңдігі

*ауа кубы

*антропотоксиндердің болуы

*ауа қозғалысының жылдамдығы

*+ауа алмасудың қысқалығы

#47

*!Күннің шығаратын сәулеленуі

*тірі

*жылы

*біріншілік

*жарықтық

*+корпускулярлық

#48

*!Корпускулярлық сәулеленудің бөлшегі

*калий

*натрий

*кальций

*сутек

*+гелий ядросы

#49

*!Күн сәулесінің электромагниттік спектріне кіреді

*протондық сәулеленулер

*электорндық сәулеленулер

*инфрадыбысты сәулеленулер

*ультрадыбысты сәулеленулер

*+рентгендік сәулеленулер

#50

*!Электромагниттік сәулеленулер атмосфера қабаттарымен өзара әрекеттеседі

*экзосферамен

*мезосферамен

*ионосферамен

*гидросферамен

*+стратосферамен

#51

*!Инфрақызыл сәулеленудің ұзындығы

*290 нм

*380 нм

*4800 нм

*5000 нм

*+760 нм

#52

*! Ультракүлгін сәулеленудің ұзындығы

*760 нм

*180 нм

*200 нм

*1000 нм

*+360 нм

#53

*!Адамға инфрақызыл сәулеленудің әсері

*комплексті

*рахитке қарсы

*инсоляционды

*жалпылама стимулирлеуші

*+жылулық

#54

*!Ағзаға инфрақызыл сәулеленудің әсері

*депрессияның дамуы

*артериалдық қысым жоғарылайды

*бұлшық еттің тонусы жоғарылайды

*вегетативтік реакциялар қалпына келеді

*+қан тамырлардың тонусы әлсірейді

#55

*!Көрінетін жарықтың түсуі төмендегіге тән

*сәулеленуге

*шағылысуына

*теңіз деңгейіне

*жарық ағынына

*+күннің тұру биіктігіне

#56

*!Ультракүлгін сәулеленудің жетіспеушілігінен дамиды

*диарея

*подагра

*туберкулез

*дисбактериоз

*+остеопароз

#57

*! Ультракүлгін сәулеленудің антибиогендік әсерлері

*+күйік

*рахит

*диарея

*подагра

*бери-бери

#58

*!Жарықтандырудың негізгі түрінің бірі

*+табиғи

*жүйелі

*активті

*пассивті

*комплексті

#59

*!Жеткіліксіз жарықтанудан туындауы мүмкін

*эрозияға

*склерозға

*жараларға

*жұмыс қабілеттілігінің жоғарылауына

*+жақынан көргіштікке

#60

*!Жасанды жарықтандыру түрі

*табиғи

*жасанды

*комплексті

*интегральді

*+жергілікті

#61

*!Табиғи жарықтандыру түрі

*жалпы

*жүйелі

*жергілікті

*комплексті

*+комбинирленген

#62

*! Жарықтандыруға қойылатын гигиеналық талап

* бейне (отражение)

*тікелей жарық беру

*үзіліссіз жарық беру

*жарықтың ұшқындалып түсуі

*+жарық берілетін кеңістіктегі жарықтың таралуы

#63

*!Жоғарғы барометрлік қысымның қолайсыз әсерінен алдын-алу

*+ықтимал қолайсыз жағдайдың туындауы жайлы сүңгуірлерді хабардар ету

*жеңіл сіңетін көмірсуларды қабылдау

*үлкен физикалық жүктемеден қашу

*оттегі аспаптарын пайдалану

*физикалық дайындық

#64

*!Бөлме микроклиматын гигиеналық бағалауда қолданылатын көрсеткіш

*+субъективті

*куммулятивті

*комплексті

*адитивті

*жергілікті

#65

*!Корпускулярлы сәулелену ұсынылады

*+электрондармен

*көрінетін жарықпен

*рентгендік сәулемен

*инфрақызыл радиациямен

*ультракүлгін сәулеленумен

#66

*!Орталықтандырылған жылыту түріне жатады

*+сумен жылыту

*газбен жылыту

*электрлік жылыту

*панельді-сәулелік жылыту

*күн сәулесінің энергиясын пайдаланып жылыту

#67

*!Күн сәулесі спектрлерінің үлкен бөлігін қандай сәулелену құрайды

*рентген

*альфа сәулесі

*+ультракүлгін

*гамма-сәулеленуі

*терагерцовалық сәулелену

#68

*!Инсоляциялық тәртіп түрлері

*қолайсыз

*әлсіреген

*оптималды

*комфортты

*+максималды

#69

*!Ауадағы бактерия санын анықтау әдісті

*аспирация әдісі

*соматомериялық

*стоматоскопиялық

*+седиментациядық

*ассман психрометрімен

#70

*!Бөлменің ауасын санациялау шамы

*ЭУВ

*балқыту

*ртуттық доғлық

*люминисцентті

*+тікелей сынапты-кварцті

#71

*!Келтірілгендердің қайсысы үйлердің микроклиматының параметріне жатады

*жарығы

*электрлік өрісі

*температурасы

*+ылғалдылығы

*ауаның химиялық құрамы

#72

*!Бөлме ауасының бактериалды ластануын қандай аспаптың көмегімен анықтайды

*гигрометрмен

*барометрмен

*анемометрмен

*+кротов аппаратымен

*ассман психрометрімен

#73

*!Жарық коэффициенті

*+терезелер биіктігінің бөлме кеңдігіне қатынасы

*берілген көлденең бетке жарық сәулелерінің түсу бұрышы

*терезелердің әйнектелген беттерінің еден ауданына қатынасы

*тікелей зерттелінетін орынды жарықтандыратын аспан күмбезінің мөлшері

*бөлменің берілген нүктесіндегі жарықтанудың бір уақыттағы сыртқы жарықтануға қатынасы

#74

*!Гигрограф нені анықтау үшін қажет

*температураны

*+ылғалдылықты

*ауаның шаңдануын

*атмосфералық қысымды

*ауаның қозғалыс жылдамдығын

#75

*!БУВ-15 лампалар қолданылады

*ауаны тазартуға

*+ауаны санациялауға

*ауа ылғлдылығын реттеуге

*азық-түліктерді зиянсыздандыруға

*барометрлік қысымды оптималдауға

#76

*!УК-сәулесінің қысқа толқынды жасанды көздері қолданылады

*+микроорганизмдерді жоюға

*ауа температурасын төмендетуге

*атмосфералық қысымы өзгертуге

*ауа температурасын жоғарылатуға

*ауаның ылғалдылығын төмендетуге

#77

*!Жасанды жарықты бағалауда зерттейді

*шамдардың түрлері

*қабырғаларды бояу

*+жарық көздерін зерттейді

*терезелерінің өлшемі мен бағытталуы

*қабырғаның, төбенің, еденнің бояуының түсі

#78

*!Табиғи атомосфералық ауаның құрамына кіреді

*+көмірқышқыл газы

*Na

*Ca

*Co

*Pв

#79

*!Жел розасы –бұл

*шу деңгейінің өзгеруі

*ауа ылғалдылығының өзгеруі

*ауа температурасының өзгеруі

*атмосфералық қысымның өзгеруі

*+жыл барысындағы жергілікті жердегі желдің бағытының қайталану жиілігінің графикалық бейнеленуі

#80

*!Жарықтандыру деңгейін өлшейді

*анемометрмен

*барометрмен

*+люксметрмен

*кротов аппаратымен

*ассман психрометрімен

#81

*!Кротов аппараты нені анықтау үшін қажет

*судың мөлдірлігін

*сүттің майлылығын

*желдің жылдамдығын

*атмосфералық қысымды

*+ауаның бактериалды ластануын

#82

*!Бөлменің инсоляция режимінің типі

*әлсіз

*төмен

*орташа

*оптималды

*+минималды

#83

*!Климат – бұл:

*өзгеріске түсіп тұратын құбылыс

*+статистикалық тұрақты құбылыс

*берілген жергілікті жердегі заңды түрде қайталанып тұратын ауа райының көп жылдық режимі

*салыстырмалы түрде қысқа уақыт аралығындағы (сағат, тәулік, апталар) атмосфераның жоғарғы қабатындағы физикалық қасиеттердің жиынтығы

*салыстырмалы түрде қысқа уақыт аралығындағы (сағат, тәулік, апталар) жердің маңайындағы атмосфера қабатының физикалық қасиеттерінің жиынтығы

#84

*!Ауа райы -бұл

*+өзгеріске түсіп тұратын құбылыс

*статистикалық тұрақты құбылыс

*салыстырмалы түрде қысқа уақыт аралығындағы (сағат, тәулік, апталар) атмосфераның жоғарғы қабатындағы физикалық қасиеттердің жиынтығы

*салыстырмалы түрде қысқа уақыт аралығындағы (сағат, тәулік, апталар) жердің маңайындағы атмосфера қабатының физикалық қасиеттерінің жиынтығы

*жергілікті жердегі заңды түрде қайталанып тұратын ауа райының көп жылдық режимі

#85

*!Ауа райын қалыптастыратын антропогендік факторға жатады

*күн сәулесі

*+ирригация

*жасанды суаттар жасау

*атмосфераның ластануы

*ауа массаларының айналымы