5. Құрастырғыш және ұстағыш құрылғыларды таңдау

Құрастырғыш және ұстағыш құрылғыларды таңдау жинақталатын элементтердің салмағын, габариттерін және де кіші өлшемді жеңіл салмақты эле-менттерді барынша көп пакеттеуді, құрастырғыш крандарының жүккөтергіштігін барынша көп пайдалану мақсатымен элементтерді құрастырма блоктарына қолайлы ірілендіруді бүтіндей есепке алып құралымдардың жеке элементтерін орнату тәсілдері және құрастыру жұмыстарының өндіріс әдістері арқылы қарастырылады.

Құрастырғыш және ұстағыш құрылғылардың ведомості

4-кесте

№	Құрылғылардың аты мен маркасы	Нобайы	Ілмектеу биіктігі, м	Жүккөтер-гіштігі, т	Құрылғының салмағы, т	Са-ны, дана
1	2	3	4	5	6	7
1	Шеткі ұстындар үшін «Траверса унифицированная, ЦНИИОМТП, РЧ–455–69»		1,5	16	0,33	1
2	Ортаңғы ұстындар үшін«Траверса, ПИ Промстальконструкция, 20527М–13»		1,5	16	0,33	1
3	Итарқа фермалары үшін«Траверса, ПИ Промстальконструкция, 15946Р–11»		3,5	16	0,99	1
4	Панель үшін «Строп двухветвевой, ГОСТ 19144–73»		1,8	5	0,45	1
5	Қырлы жабын үшін «Траверса, ПИ Промстальконструкция, 15946Р–13»		3,31	10	1,08	1
6	Кран асты арқалықты үшін Гливсталь констр. 185		3,2	9	0,94	1

6. Құрастырғыш механизмдердің техникалық параметрлерін анықтау

Жүк көтергіш крандардың атқаратын қызметі көлденең және тігінен жүктерді бір орыннан екінші орынға ауыстыру үшін қажет. Құрылыс саласында жебелі жұк көтергіш крандар кеңінен қолданылады. Жалпы, кранның негізгі техникалық параметрлеріне: жебе ұзындығы L м, кран ілмегінің көтерілу биіктігі H м, жүккөтергіш қабілеті Q т жатады.

Жыланбауыр(гусеничные)немесе қазмойынды кран басқа крандарға қарағанда жоғары маневрлі, жеңіл жүрісті, бір орында айнала алады және топырақ пен негізге ең аз қысым түсіреді. Бұл крандар құрылыс алаңында тиелген жүгімен бірге кез келген бағытта оңай орнын ауыстыра алады, сонымен қатар аса ауыр жүкті көтеру барысында тіреу бағаналарынсыз жұмыс істеуге арналған. Жыланбауыр крандар бірқабатты және көпқабатты өндірістік және азаматтық ғимараттарды монтаждау жұмыстарын атқаруға арналған негізгі механизм болып табылады. Техникалық параметрлеріне келетін болсақ, жүккөтергіш қабілеті 200 тоннаға дейін, жүкті 50м және одан да жоғары көтере алады. Бұл крандардың екі жұмысшы жебесі болады: бірі-жебе ұзындығы қалыпты жағдайында максималды жүк көтеруге арналған негізгі жебе, екіншісі-қосымша жебе, яғни қажетті жебе ұзындығына тәуелді болатын, жүк көтеру қабілеті төмен болатын жебе.

Қазмойынды жебелі кран үшін есеп жүргіземіз:

1. Кран ілмегінің көтеру биіктігі.

Н_к=Н₀+Н_з+Н_э-Н_т,

мұндағы Н₀=10,8 м – ғимарат биіктігі;

Н_з=0,5 м – құралымды орнату үшін биіктігі бойынша запас(0,5 м кем емес);

Н_т=2 м –строп биіктігі.

Н_э-құрастыратын қалпындағы элементтің биіктігі

2. Кран жебесі еңкішінің қолайлы бұрышы.

Н_к=Н₀+Н_з+Н_э+Н_с,

b=B/2+e-l_қмcos

l_қм – кранның қазмойын жебесінің ұзындығы(5; 7,5; 8м)

- қазмойын жебенің ең кіші бұрышы (35 -45 тең алуға ұсынылады);

e-көлденеңінен кран жебесінің өсіне дейін құрастыратын құралымның жанасуы мүмкін ең жақын нүктеден қашықтық (1-1,5 кем емес);

B-элементтің ұзындығы.

3. Кранның жүккөтергіштігі.

Q = Рэ + Рстр,

мұндағы Рэ – элементтің массасы (ұстынның массасы), т;

Рстр– монтаждық қармаушы құрылғылардың массасы (строптың массасы), т.

4. Кран жебесінің ұзындығы.

L=L_ш+L_з+L_о-0.9 м

мұндағы L_ш – ғимараттың ең шеткі ұстынына дейінгі қашықтығы

L_з=1 м – кран жебесі осі мен құрастырылатын құралым қашықтығы, ені бойынша запас (1м қабылданады);

L_о=3,6 м – кран жебесінің осі мен шеткі нүктесіне дейінгі қашықтық.

lстр = (с+В/2)(Hкр + hп - hш) / (hп + hстр)

Ұстын үшін:

Н_к=Н₀+Н_з+Н_э+Н_с

b=B/2+e=0,5/2+1,5=1,75м

=1,834

α=60⁰

sin60⁰=0,87

cos60⁰=0,5

L=L₁+L₂=h₁/sinα+b/cosα

L=10,8(0,87+1,75)0,5=14,148м

l=Lcosα+a=14,148*0,5+2=9,074м

+a= +2=14,25м

М^тр=Р_э(l-a)=13*7,074=92

Ферма үшін:

Н₁=h₀+h_э+ h_з-h_ш=10,8+0,5+3 – 2=12,3м

b=B/2+e=0,3/2+1,5=1,65м

=1,95

=63̊

sin63̊=0.89

cos61̊=0.45

L=L₁+L₂=h₁/sinα+b/cosα

L=12,3(0,89+1,65)0,45=14,1м

l=Lcosα+a=14,1*0,45+2=8,345м

+h_ш= +2=14,6м

М^тр=Р_э(l-a)=11*6,345=69,795

Қабырға панель үшін:

Н₁=h₀+h_э+ h_з-h_ш=12+0,5+1,2 – 2=11,7м

b=B/2+e=0,3/2+1,5=1,65м

=1,92

=62⁰

sin62⁰=0,88

cos62⁰=0,47

L=L₁+L₂=h₁/sinα+b/cosα

L=11,7 (0,88+1,65)0,47=13,9м

l=Lcosα+a=13,9*0,47+2=8,533м

+h_ш= +2=14,27м

М^тр=Р_э(l - a)=6,533*4,8=11,333

Монтаждау механизмдерін таңдауға арналған мәліметтер анықтамасы

5-кесте

Рет №	Құрастыратын элементтің аты және маркасы	Өлшем бірлігі	Саны	Тоннамен салмағы			Жабдықтармен бірге бір элементтің салмағы	Ілмектеу биіктігі	Құрастырғыш механизмның қажетті ең аз параметрлері				Элемент орнатылатын негіздің белгісі, м		Құрастырғыш механизмның қажетті ең аз параметрлері
				бір элементтің	бір маркалы барлық элементтердің	ілмектеуді қоса алғанда жабдықтардың			Ені	Ұзын	Биік.	жебелі кран
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13		14		15	16
1	Шеткі ұстындарды орнату	Дана	24	11,6	278,4	278,73	11,93	1,5				0		8,4		100,212	13,3
2	Ортаңғы ұстындарды орнату	Дана	36	13	468	468,33	13,33	1,5				0		8,4		109,2	13,3
3	Ферманы орнату	Дана	48	11	528	528,99	11,99	3,5				10,8		7,3		80,3	17,8
4	Панель қабырғаларды орнату	Дана	200	4,8	960	960,45	5,25	1,8				10,8		7,6		36,48	14,7
5	Қырлы жабынды орнату	Дана	240	5,7	1368	1369,08	6,78	3,31				13,8		7,3		41,61	20,6
6	Кран асты балкасын орнату	Дана	80	11,6	928	928,94	12,54	3,2				7,2		7,3		84,68	10,9
7	Панель қабырғаларды орнату	Дана	100	1,9	190	190,01	1,91	2,2				10,8		7,6		14,44	14,7