4.5. Іргетастың рационалды типін таңдау

1. нұсқа – монолитті ленталық іргетас, b = 2,8м;

2. нұсқа - құрамалы ленталық іргетас b = 2,8м;

3. нұсқа – қадалы іргетас, 30´30 қималы және 6 м ұзындықтағы темірбетонды қада.

Шешуі: 1м ұзындықтағы қабырға бөлігіне іргетас тұрғызудағы орындалатын негізгі жұмыс түрлерінің ТЭК салыстыру негізінде таңдаймыз.

Кесте 2

Іргетас нұсқаларының тэк

№	Жұмыс атауы	Өлш. бірл.	Нұсқа	Көлем	Құны , тг		Еңбексыйымдылығы , ч/дн
					Бірл.	Барлығы	Бірл.	Барлығы
1	Топырақты өңдеу жұмысы	м3	1 2 3	5,32 5,32 1,16	892,52 892,52 892,52	4748,1 4748,1 1035,32	0,26 0,26 0,26	1,38 1,38 0,30
2	Іргетас астын дайындау жұмысы	м3	1 2 3	0,43 0,43 -	2438 2438 -	1048,3 1048,3 -	0,13 0,13 -	0,06 0,06 -
3	Монолитті темірбетонды іргетасты құю	м3	1 2 3	0,84 - 0,6	6000 - 6000	5040 - 3600	0,38 - 0,38	0,32 - 0,23
4	Құрамалы іргетасты тұрғызу	м3	1 2 3	- 0,84 -	- 9858 -	- 8280,7 -	- 0,42 -	- 0,35 -

2 Кестенің жалғасы

5	Темірбетонды қаданы батыру	дана	1 2 3	- - 1,08	- - 18740	- - 20240	- - 0,98	- - 1,06
6	Гидроизоляция	м2	1 2 3	6,4 6,4 5,6	127 127 127	814,1 814,1 712,32	0,047 0,047 0,047	0,3 0,3 0,26
	Қорытынды :		1 2 3			11650,5 14891,2 29300,5		4,21 4,90 4,59

ТЭК талдауы көрсеткендей, тиімдірек нұсқа бұл монолитті ленталық іргетасты таңдау. Бірақта құрамалы іргетасқа жұмсалатын материалдық және еңбек шығыны аз және басқаларынан индустриалдырақ, сондықтан да екінші нұсқаны таңдаймыз.

5. Ғимараттардың жер асты бөлігін ылғалдың, жер асты сулары және қияңқы ортаның әсерінен қорғау

Жер асты сулары арнайы шарттарға сәйкес топырақты нығайтуы мүмкін. Жиі шаю және еру бір уақытта болады. Шаю дегеніміз қозғалыстағы су жыныстың ұсақ бөлшектерін басып алып және өзімен бірге алып кетуін (механикалық суффозия) айтамыз. Мұндай шаю көбіне жыныстың еруімен (химиялық суффозия) жүреді, бұл судың минералдық деңгейіне байланысты тау жынысының шаю және еруі бірге әрекет етуі нәтижесіне байланысты, сонымен қатар оларда бостық пайда болуы мүмкін, бұл жағдай құрылыс процесін қиындатады. Бұл геологиялық процестер тұзды топырақ таралған аудандарда сипатталады.

Жер асты суларының қысымына, деңгейіне және қияңқы түрлеріне байланысты: гидроизоляция, антикоррозиялық қорғау қабаты, іргетас материалы, жертөле едендерінің конструкциясы және т.б. деген типтерге бөлінеді. Сонымен қатар ғимарат қабырғасын капиллярлық ылғалдан қорғау жағдайларын қарау керек. Гидроизоляция конструкциясы сызбада жүргізілген қималарда көрсетіледі.