1.2 Жылдамдықтар жоспарын тұрғызу

Механизмнің 12 жағдайына жылдамдықтар жоспарларын тұрғызамыз. Жылдамдықтар жоспарларын механизмнің φ=60⁰ жағдайына тұрғызудан бастаймыз. Кривошиптің бұрыштық жылдамдығы ω₁ мына формуламен табылады.

ω₁= = =13,606c^-1

Ол үшін кривошиптің А нүктесінің сызықтық жылдамдығын келесі формуламен анықтап аламын:

V_А = ω₁ = 13,606 * 0,12 = 1,633 м/с

Жылдамдықтар жоспарының масштабын анықтаймын.

Егер = 50 мм=5 см деп алсақ: .

Кез келген жерден р – нүктесін белгілеп аламыз, бұл нүкте жылдамдықтар жоспарының полюсі болып есептеледі. p нүктесінен кривошиптің ОА жағдайына перпендикуляр түзу жүргіземін де, ω₁ – дің бағытымен = 50 мм – ге тең кескін тұрғызамын. Сонда ра векторы шартты түрде А нүктесінің абсолют толық жылдамдығын көрсетеді.

В нүктесінің жылдамдығын табу үшін келесі векторлық теңдеуді жазамын:

. (1.3)

Бұл теңдеудегі А –нүктесінің жылдамдығының астын 2 рет сызамын, себебі - 2 рет белгілі: нақты шамасы және бағыты. Салыстырмалы жылдамдық векторының тек қана бағыты белгілі (В нүктесі А нүктесіне қатысты айналмалы қозғалыс жасайтындықтан АВ-ға перпендикуляр бағытталған). Сондықтан астын бір рет сызамын. Жылдамдықтар жоспарындағы а нүктесі арқылы АВ-ге перпендикуляр түзу жүргіземін.

— вектор скорости точки В в поступательном движении, направлена параллельно оси движения ползуна В.Жылдамдық векторының В нүктесіне ілгерілемелі қозғалысы В ползуның осіне паралель бағытталған

Вектор ас находим из подобия для 12-ти положений. Ас векторын осы секілді қылып 12 жағдайға да табамыз

D нүктесінің жылдамдығын табу үшін келесі векторлық теңдеуді жазамын:

. (1.4)

Бұл теңдеудегі C –нүктесінің жылдамдығының астын 4 рет сызамын, себебі - 4 рет белгілі: нақты шамасы және бағыты. Салыстырмалы жылдамдық векторының тек қана бағыты белгілі (D нүктесі C нүктесіне қатысты айналмалы қозғалыс жасайтындықтан DC-ға перпендикуляр бағытталған). Сондықтан астын бір рет сызамын. Жылдамдықтар жоспарындағы c нүктесі арқылы DC-ге перпендикуляр түзу жүргіземін.

D нүктесі 5 (DE) звеноға тиісті, сондықтан D нүктесінің белгісіз жылдамдығын E нүктесінің белгілі жылдамдығы арқылы көрсете аламын (V_E=0):

. (1.5)

V_E = 0 болғандықтан жылдамдықтар жоспарында e нүктесі р нүктесінде жатады. Сондықтан с нүктесі (жылдамдық жоспарында) арқылы DE -ға перпендикуляр түзу жүргіземін.

Соңғы екі перпендикуляр тузулердің қиылысуынан b нүктесін табамыз. Табылған Δ pab - φ = 0⁰ болғандағы жылдамдық жоспары.

S_1, S₂, S₃, S₄ нүктелерінің орны жылдамдықтар жоспарында механизм мен жылдамдықтар жоспарларының ұқсастық теоремасы негізінде келесі пропорциялармен анықталады:

;

;

;

.

Жылдамдықтар жоспарының:

векторына нүктесінен кескінің өлшеп саламын да нүктесін полюспен (р) қосамын;

векторына нүктесінен кескінің өлшеп саламын;

векторына нүктесінен кескінің өлшеп саламын.

Механизмнің қалған 1 жағдайының жылдамдық жоспарлары осыған ұқсас есептедім.

Механизмнің 12 жағдайына анықталған жылдамдықтар мәндері 2-кестеге толтырамын.

2-кесте

вектор	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12
pa	50	50	50	50	50	50	50	50	50	50	50	50
pb	55,3	36,18	0	36,18	55,3	0	31,3	13,8	0	13,8	31,3	0
ba	27,7	44,7	50	44,72	27,73	50	27,7	44,7	50	44,7	27,73	50
cd	11,4	14	20,6	18,38	1,17	5,1	21,8	20,7	15	6,08	3,45	3,3
pd	46,6	26,2	10,53	43	52,53	14,3	26,04	9,1	6,58	21,6	36	15,7
ac	18,466	29,8	33,333	29,813	18,486	33,333	18,466	29,8	33,333	29,8	18,486	33,333
pc	52	35,52	16,666	35,5	52	16,666	36,28	22,7	16,666	22,7	36,27	16,666
ps2	50,86	37,47	25	37,47	50,86	25	39,33	29,07	25	29,07	39,33	25
ps3=pb	55,3	36,18	0	36,18	55,3	0	31,3	13,8	0	13,8	31,3	0
ps4	49	30,4	9,38	38,33	52,25	15,33	29,6	13,86	10,23	22	36,08	16,12
ps5	23,3	13,1	5,265	21,5	26,265	7,15	13,02	4,55	3,29	10,8	18	7,85

Жылдамдық жоспарында:

векторы А нүктесінің абсолют жылдамдығын кескіндейді (V_А=2,261 м/с);

векторы В нүктесінің абсолют жылдамдығын кескіндейді (V_в );

векторы B нүктесінің A нүктесіне қарағандағы салыстырмалы жылдамдығын кескіндейді ;

векторы D нүктесінің абсолют жылдамдығын кескіндейді (V_D );

векторы D нүктесінің C нүктесіне қарағандағы салыстырмалы жылдамдығын кескіндейді ;

векторы C нүктесінің абсолют жылдамдығын кескіндейді (V_C );

векторы S₂ нүктесінің абсолют жылдамдығын кескіндейді ( );

векторы S₃ нүктесінің абсолют жылдамдығын кескіндейді ( );

векторы S₄ нүктесінің абсолют жылдамдығын кескіндейді ( );

векторы S₅ нүктесінің абсолют жылдамдығын кескіндейді ( ).

, , , , , , , , кескіндерін графикалық әдіспен жылдамдықтар жоспарынан анықтаймын.

Белгісіз жылдамдықтарды есептеймін (сандық мәнін):

;

;

;

;

;

;

;

;

.

Механизмнің 2 (АВ), 4 (CD) және 5 (DE) звеноларының бұрыштық жылдамдықтарын анықтадым:

;

;

.

Осымен жылдамдық жоспарын тұрғызуды аяқтадым. Механизмнің қалған 1 жағдайының жылдамдық жоспарлары осыған ұқсас тұрғызылады.

Механизмнің 12 жағдайына анықталған жылдамдықтар мәндері 3-кестеге толтырамын.

3-кесте

	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12
VА	1,633	1,633	1,633	1,633	1,633	1,633	1,633	1,633	1,633	1,633	1,633	1,633
VВ	1,806	1,181	0,000	1,181	1,806	0,000	1,022	0,451	0,000	0,451	1,022	0,000
VВА	0,905	1,460	1,633	1,460	0,905	1,633	0,905	1,460	1,633	1,460	0,905	1,633
VDC	0,372	0,457	0,673	0,600	0,038	0,167	0,712	0,676	0,490	0,199	0,113	0,108
VDE	1,522	0,856	0,344	1,404	1,715	0,467	0,850	0,297	0,215	0,705	1,176	0,513
VAC	0,603	0,973	1,088	0,974	0,604	1,088	0,603	0,973	1,088	0,973	0,604	1,088
VC	1,698	1,160	0,544	1,159	1,698	0,544	1,185	0,741	0,544	0,741	1,184	0,544
VS2	1,661	1,224	0,816	1,224	1,661	0,816	1,284	0,949	0,816	0,949	1,284	0,816
VS3	1,806	1,181	0,000	1,181	1,806	0,000	1,022	0,451	0,000	0,451	1,022	0,000
VS4	1,600	0,993	0,306	1,252	1,706	0,501	0,967	0,453	0,334	0,718	1,178	0,526
VS5	0,761	0,428	0,172	0,702	0,858	0,233	0,425	0,149	0,107	0,353	0,588	0,256
ω2	3,769	6,082	6,803	6,085	3,773	6,803	3,769	6,082	6,803	6,082	3,773	6,803
ω4	1,064	1,306	1,922	1,715	0,109	0,476	2,034	1,931	1,399	0,567	0,322	0,308
ω5	3,804	2,138	0,859	3,51	4,288	1,167	2,125	0,742	0,537	1,763	2,938	1,281