Биолигия

КӨП НҮКТЕ

.....жасуша ішіндегі сұйықтық қысымын есептейді:Вакуоль

…жасушадан тысқары жерде зат алмасу үдерісі жүрмейді:Вирустарда

...жетіспесе, ағаштың жанама бұтақтары дамымай қалады:Азот

...жетіспесе жапырақтары мен сабақтары нашар дамып, тірек ұлпасы жетілмейді: Калий

...ми сауыты мен бет сүйек бөлімдерінен тұрады: бассүйек қаңқасы

….Алғаш жаңалығы,микробиологияның дамуына жол ашқан: А.Левенгук

AaBb генотипі түзетін түрлі гометалар саны: 4

А витаминінің ғылыми атауы: Ретингол

С витамині жетіспегеннен туатын ауру: Құрқұлақ

Д витаминінің ғылыми атауы: Кальциферол

АаBb генотипі түзетін түрлі гаметалар саны: 4

ААBB генотипі түзетін гаметалар саны: 2

В1 витамині жетіспегенде кездесетін ауру: Бери-бери

B1дәруменінің жетіспеуінен туатын ауру:Бери-бери

D дәрумені жетіспегенде пайда болатын ауру . . . Мешел

D дәрумені сақтандыратын ауру: Мешел

РР витамині жетіспегенде кездесетін ауру: Пеллагра

РР витамині жетіспегенде пайда болатын ауру: пеллагра

Тырнақша

«В₁» дәрумені: Сүт, жұмыртқа, жемістерде

«В₂» дәрумені бидайда, етте, сүтте, бауырда болады

«А» дәрумені: балық майында, уылдырықта, сары майда, бүйректе кездеседі

«Адымдап» немесе «төңкеріліп» қозғалады: Гидра

«Адымдап» немесе «төңкеріліп» қозғалады: Шұбалшаң

«Адымдап» немесе төңкерілістеп қозғалады: гидра

«Адымдап» немесе «төңкеріліп» қозғалады:гидра

«Ақшам соқыр» ауруы...витамині жетіспесе пайда болады

«Алып әйел» ауруының жиныстық хромосомасы: ХХХ

«Анализатор» деген ұғымды алғаш атаған ғалым Н П Павлов

«Анималькулдар» деген болжамды айтқан ғалым А Левенгук

«Ас қорыту мүшесі» деп аталатын органоид: - Лизосомалар.

«Астық» деген сөзді қалай түсінесіз: Дәнектің жиынтығы

«Әлем жаратылысының табиғи тарихы» еңбегін жазған ғалым. (Э.Геккель)

«Биосфера» терминін ең алғаш енгізген австриялық геолог : Э. Зюсс

«Биоценоз» терминін ең алғаш ұсынған ғалым К.Мебиус

«Вирус» терминін 1899 жылы ғылымға енгізді М.В.Бейерник

«Гирудин»деп аталатын ерекше зат бөліп шығарады: - Сүлік

«Д»дәрумені Балық майында, бауырда,жұмыртқаның сары уызында болады

«Динозаврлар дәуірі» болып есептелетін заман: - Мезозой.

«Екінші нан»: картоп

«Жасуша» деген терминді алғаш қолданған ғалым: Р.Гук

«Жоғары дәрежелі жүйке қызметі » деген ұғымды ұсынды: - И.П. Павлов

«Жоғары жүйке қызметінің физиологиялық негізін салушы»деген ұғымды ұсынды: И.П.Павлов

«Зоология философиясы» атты еңбегінің авторы: Ж.Б.Ламарк

«Көңіл-күй» гормоны: Адренеалин

«көңіл-күй» гормоны: адренеалин

«Көсек» дегеніміз: (Мақтаның ашылмай қалған қауашағы)

«Қоғамдық» жануарлар: Құмырсқа

«Қосарлы атауды » ұсынған ғалым:К.Лииней

«Қызыл кітаптың» ең алғаш басылымы. 1978ж

«Ми рефлекстері» деген ғылыми еңбекті жазған: И.М.Сеченов

«Мидың рефлекстері» ғылыми еңбектің авторы: И.М.Сеченов

«Микроэволюция»терминін енгізген ғалым: Н.В.Тимофесв-ресовский

«Мутация» ұғымын қалыптатырган голландиялық ғалым – Г. де Фриз

«Невада-Семей» қозғалысын басқарған ақын. О.Сүлейменов

«Омыртқа жотасының қисаюы» ауруын ата Сколиоз

«Өсімдіктану» оқулығын жазған ғалым Ж.Күдерин

«Парник эффектісі» атмосферада күйе, тб, бөлшектердің көбеюімен байланысты: t көтеріліп, биосферада қалайсыз жағдай туады

«Патша балығы» деп атайды Бахтах

«С» дәрумені қай тағамда көп мөлшердеЛимонда

«С»дәрумені Орамжапырақтар,лимонда,апельсинде,қызанақта,пиязда болады

«Сануариарды жіктеу: (Түр- туыс- тұқымдас- отряд- класс- гин- жануарлар дүниесі)

«Селекция» деген сөздің мағынасы: Іріктеу, сұрыптау

«Семей ядролық сынақ полигонын жабу туралы» жарлығына қол қойылды 1991 ж. Тамыздың 29-да

«Семей ядролық сынақ полигонын жабу туралы» жарлыққа қол қойған тұлға Н.Назарбаев.

«Семей ядролық сынақ полигонын жабу туралы» жарлықшыққан жыл - 1991.29.08.

«Табиғат жүйесі» және «ботаника философиясы» еңбектерінің авторы: К.Линней

«Табиғи жүйе» және «ботаника философиясы еңбектерінің авторы КЛинней

«Табиғи сұрыпталу» теориясының авторы. - Ч.Дарвин.

«Трансляция» ақуыздар синтезіндегі мағынасы: Көшіріп аудару

«Тұқым қуалайтын өзгергіштіктегі ұқсас катарарлар» заңын ашқан: Н.И. Вавилов

«Тіркесті тұқым қуалау» заңын ашқан ғалым: Т.Морган

«Тіршілік жер бетінде мәңгілік» теориясын ұсынған ғалым: В.Прейер

«Тіршілік» деген ұғымға алғаш рет анықтама берген ғалым Ф. Энгельс

(алмалы дейді)

РИМ САНДАРЫ

I топқа жататын адамға қанын құяды - тек бірінші топ

II топқа жататын адамға құяды I және II

II топқа жататын адамның қанын құяды - VI және II

II-ші жыныстық белгілердің реттелуі: жыныс гормоны арқылы

IV-VI мойын омыртқаларында орналасқан: Көмей

ХI ғасырда Республикамызда мекендейтін жануарлар туралы жазба дерек қалдырған ғалым: Махмуд Қашғари

XV ғасырда Республикамызда мекендейтін жануарлар туралы жазба дерек қалдырған ғалым: Махмуд Қашғари

XIX ғасырда жасуша теориясының негізін қалаған ғалымдар: Т.Шванн, М.Шлейден

САНДАР МЕН ЖЫЛДАР

0-5°С температурада өсетін тұқым – қарабидай

+15°-та өнеді: Асқабақ

+10 градуста өне бастайтын өсімдік: Күнбағыс

+1-5°С температурада өнеді: Бидай

+1-5°С температурада өнетін тұқым: Асбұршақ

1 г май ыдырығанда бөлінетін энергия молшері: 11,2 кДж

1 г. көмірсу ыдырағанда бөлінетін энергия: 17,6 кДж

1 гр ақуыз ыдырағанда бөлінетін жылу мөлшері: 17,6 кДж

1 гр қара топырақта кездесетін бактерия саны: 5-6 млрд

1 гр май ыдырағанда бөлінетін энергия: 38,9 кДЖ

1 грамм май ыдырағанда бөлінеді: 38,9кДж

1 кг май тотығып ыдырағанда түзілген су (1,1 кг)

1 мм қандағы лейкоциттердің мөлшері:6-8 мың

1 мм³ қанда эритроцит саны: бес млн-ға жақын

1 см³ спермада қаншаға дейін сперматозоидтар болады: ( 100- ден 2000-ға дейін)

1 см³спермада қаншаға дейін сперматозойдтар 6олады: 60 тан 20 млн дейін

1 тәулікте кажет май мөлшері-100 грамм

1 тәулікте қажет көмірсу мөлшері- 450-500 грамм^:

1 тәулікте қажст ақуыз мөлшері- 100-118 грамм

1 тропикалық белдеуден екіншісіне өткендегі энергия алмасуын біле отырып( 10%), кұмайдың биомассамсын анықтаныз-өсімдік биомассасы 40т өсімдік-шегіртке-бақа- жылан-құмай 0,004т

1-ші, 2-ші сигналдық жүйе туралы ілімді жасады: И.П.Павлов

1,5 тоннадан артық салмақ көтеретін сүйек Ортан жілік

12-16 жас аралығында даму кезеңі. ( Жасөспірім )

14-15 жастағы жасөспірімдердің қалыпты ұйқысының уақыты- 8 сағат.

15 жылдық алма ағашының сабағына неше камбий сақинасы болады: 1

150 млн жыл бұрын тіршілік еткен құстардың арғы тегі: Көнеқұс

1665 жылы алғаш рет жасушаны көрген ғалым:Роберт Гук

1665 жылы алғаш рет өсімдік қабығының жұқа кесіндісін микроскоппен көрген Роберт Гук

1665 жылы голландиялық ғалым ван Левенгук жасаған ұлғайтқыш құрал:Микроскоп

1668 жылы ең алғаш ұсақ ағзаларды сипаттап жазған ғалым: А.Левенгук

1735ж Адамды сүтқоректілер класы приматтар тобына жатқызған ғалым:К.Линней

1820ж Француз ғалымы Ақуызды ыдырату арқылы амин қышқылы -глицинді алды – А.Бракконо

1838-1839 жж. жасуша теориясын негізін қалап, қортынды берді: - М.Шлейден және Т.Шванн

1838-39жж Жасуша теориясын негізін қалап, қорытынды береді – М.Шлейден , ТШванн

1862 жылы баспадан кітап болып шыққан «Мидың рефлекстері» ғылыми еңбектің авторы: И.М.Сеченов

1862 жылы И М Сеченов қандай ірі жаңалық ашты: Орталық жүйке жүйесіндегі қозу мен тежелуді ашты

1863 жылы баспадан кітап болып шыққан «Мидың рефлекстері» ғылыми еңбектің авторы: И.М.Сеченов

1870-1880 жылы ұсақ ағзалар бар екенін тәжірибе жүзінде дәлелдеді Луи Пастер

1882 ж адамның өкпесінде туберкулез ауруын тудыратын бактерияларды анықтады РКох

1892 ж Жасушасыз ағза-вирустары ашқан ғалым Д.И.Ивановсий

1892 жылы вирусты ашқан ғалым Д.И. Ивановский

1892 жылы темекі теңбілін зерттеп, вирусты ашты Д.И.Ивановский

19 ғасырдың соңында Д.И.Ивановский ашқан өте ұсақ тіршілік иесінің... екендігі : Вирустар

1906 ж Гинетика терминін енгізген ғалым: У.Бэтсон

1914 жылы гетерозис деген ұғымды енгізген ғалым: Дж.Шелл

1920-1930 жылдары «өсімдіктану» оқулығын жазған ғалым Ж.Күдерин

1922 жылы тіршіліктің Жер бетінде шығу тегінің табиғи теориясын тұжырымдады: - А.И.Опарин.

1922 жылы шығарылған “Жануарлар” оқу құралының авторы: Х.Досмұхамедов

1938 жылы В.А. Селевин Бетпақдала өңірінен тапты Жалманды

1981 жылы шыққан өсімдіктерге арналған Қазақстанның Кызыл кітабындағы өсімдіктер саны:303

2 дара (особь) қатысатын көбею-Жынысты

20-30 метр тереңдікте өсетін балдыр: Ламинария

21-Нейрула сатысында мезодермадан дамиды - бүлшық ет, қаңқа, бүйрек, қантамыр

225 млн жыл бұрын тіршілік еткен құстардың арғы тегі Ілкіқұс

25-14 млн жыл бұрын тіршілік еткен, ең алғашқы адамдардың арғы тегіДриопитектер

3000 жылдан бері мақта шаруашылығымен шұғылданған ел. үндістан.

4-7 жас аралығында даму кезеңі. ( Балалық (естияр))

44+ХХ бұл ... хромосома жиынтығы: Әйел адамының

44-ХУ бұл ... хромосома жиынтығы: Ер адамының

45-50 жастағы адам қандай қашықтықта жақсы көретіндігін белгілеңіз: ( 33 см

50 жылда ғана жеміс беретін өсімдік:Зеравшан аршасы

6-10см терендікте себілетін тұқым – жүгері

А

А.А.Н.Северцов Эволюцияның негізгі бағыттарын атады

А.Браконно - 1820ж француз ғалымы ақуызды ыдырату арқылы амин кышқылы-глицицді алды.

А.В.Докучаев – топырақтану ғылымының негізін салған.

А.И.Опарии, Д.Холдейн - «Жер бетінде тіршілік абиогендік жолмен тұзілуін» дәлелдеді.

А.И.Опарии тұжырымдамасын дамытқан ағылшың биологі:Д.Ж.Холдейн

А.Клод - 1943ж рибосоманы ашты.

А.Л.Ухтомский - Еңбек етуде адамның жеке басы қасиетінің, психикасының және сана-сезімінің ерекше маңызы бар екенін дәлелдеген.

А.Лаверан - 1880ж Безгек ауруын қоздыратын паразитті ашқан ғалым.

А.Лаверанның безгек ауруын қоздыратын паразитті ашқан жылы. 1880.

А.Н.Радишев - Табиғат біртұтас, ондағы даму қарапайымнан кұрделіге қарай жүреді деген пікір айтқан.

А.Н.Северцев - Эволюцияның негізгі бағыттарын анықтады.

А.О.Ковалевский – жылқылардығ қаңқасын, тістерін, аяқтарын зерттеді, жылқының тарихи дамуын (филогенезін) қалпына келтірді.

А.О.Ковалевский - Қандауыршының көбеюі мен дамуын зерттеген.

А.Прейр – «Тіршілік жер бетінде мәңгілік» деген теорияны ұсынды.

А.С.Фаминцын, О. А.Баранецкнй - кынаның саңыраукұлақ жіпшелері мен біржасушалы жасыл балдырлардың бірігіп тіршілік етуінен түзілген ағза екенін анықтаған.

А.Т рамбле - Гидраны ашты.

А.Тенсли - «Экожүйе» терминін ғылымға енгізген.

А.Ы.Жандеркин, Есенжолов - Казақтың арқар-меринос, тубітті ешкісін алған.

ААSS х ааss шағылыстырады. Сонда Ғ1 қандай болады: (Тек қана доминантты белгілер)

Абиоздық фактор бұл: сыртқы ортадағы судың, ауаның құрамы

Абиоздық факторға жататын факторлар: Рельеф (жер бедері)

Абиотикалық фактор бұл: сыртқы ортадағы судың, ауаның құрамы

Абиотикалық экологиялық факторларды атаңыз:Жарық,температура

Авабиоз кезінде организм денесіндегі: зат және энергия алмасу уақытша тежеледі.

Авитаминоз болу себебі Дәруменнің жетіспегсндігінен және жоқтығынан

Австралия фермерлерін үлкен шығыннан алып қалған көбелек;Орамжапырақшыл ақ көбелек

Австралопитектердің қаңқа қалдықтары табылған аймақ -Оңтүстік Африка

Австралопитектердің пайда болуы: кайнозой.

Автоматтандырылган еңбек түрі мысалына жататын-тоқыма станоғында істеушінің еңбегі

Автономды жүйке жүйесі бөлінеді: симпатикалық және парасимпатикалық

Автотомия дегеніміз - өздігінен құйрығын үзу

Автотрофты ағзалар тізбегі мақта, күріш, алма ағашы

Автотрофты жасушалардың гетеротрофты жасушадан айырмашылығы жасушасында пластидтер бар

Автотрофты қоректенетін ағзалар: өсімдіктер.

Автотрофты қоректенетін организм: өсімдіктер.

Агрономды әдіске жатады - Мол түсімді іріктеме талдау

Агрономиялық әдіске жатпайды - канал салу

Агроценоз – бау-бақша

Агроценоз-бұл Егістік жерлер

Агроценоздар -Жасанды биогеоценоздар

Агроценоздарға жататындар -Жасанды егістік.

Агроценоздарға жататындар-бақша

Агроценоздарда қоректік тізбектің міндетті бөлігі -Адам

Агроценоздарда-тыңайтқышқолдан беріледі

Агроценоздың биогеоцсноздан айырмашылығы -қосымша энергия жұмсауы

Агроценоздың табиғи биоценоздан айырмашылығы:Қоректену тізбегі қысқа

Агроценоздың табиғи биоценоздан айырмашылығы:Қоректену тізбегі қысқа

жас өркендері арқылы көбейту: үйенкіде,талда,теректе

Ағаш діңінде дамитын саңырауқұлақ: діңқұлақ

Ағаш діңіне, тасқа жабысып өсетін қынаның түрі: Қабық (қаспақ)

Ағаш діңінің су өткізгіш бөлігі Сүрек

Ағаш діңінің ішінде жіп шумағы өтіп,оның ағзалық заттарымен қоректенеді:дінқұлақ

Ағаш қабығына, тасқа жабысып өсетін қынаның түрі. Қабыршақты(қаспақты).

Ағаш қабығының қабаттары - тоз, тін, өң

Ағаш сабағы жуандап өсетін қабат: - Сүрек

Ағаш сабағында өсетін паразит саңырауқұлақ: Діңқұлақ

Ағаш сүрегін бүлдіретін ағашқұлақ (трутовик) орман шаруашылығына, бақтар мен парктерге үлкен зиян келтіреді, ағаштар қалай зақымданады: споралары арқылы зақымданады

Ағаш сүрегін закымдайтын паразит саңырауқұлақтар Ағашкұлақ

Ағашқұлақ саңырауқұлағы ағаштарға қандай зиян келтіреді: Діңінде куыстар пайда болы сүрегін ыдыратып тез опырылғыш етеді

Ағашқұлақ саңырауқұлағы зақымданған ағаштың сүрегі: Сүрегі үгілгіш опырылғыш болады

Ағашқұлақ санырауқұлағының жемісті денесі ағаш діңінде қанша уакыттан кейін дамып жетіледі: бірнеше жыл өткенде дамиды

Ағашқұлақ саңырауқұлағының жемісті денесінің басқа саңырауқұлақтардан ерекшелігі - Жемісті денесі-тұяққа ұқсайды әрі өте қатты.

Ағашқұлақ саңырауқұлағының спорасы ағаш сүрегіне қалай түседі: Ағаш қабығының зақымдалған жерінен

Ағашта сабақт камбийден кейінгі қабат. (Сүрек)

Ағаштар мен бұталарды сабақ калемшелері арқылы көбейту үшін алынатын калумшенін ұзындығы -25-30см

Ағаштардың зақымдануы, басқа бүршіктердің өсуі баяулаған кезде дереу белсенді өсетін бүршік:Бұйыққан бүршік

Ағаштардың сабағында өсетін паразит саңырауқұлақ Діңқұлақ

Ағаштардың тамырларымен симбиоздық тіршілік ететін саңырауқұлақтар: - Қайыңқұлақ.

Ағаштың діңіне, тасқа жабысып өсетін қына Қабық тәрізді

Ағаштың қабығының қабаттары: Тоз, тін, өң

Ағашқұлақ (трутовик) саңырауқұлағының ағаштарды зақымдауы: - спораларымен

Ағза жасушасында жыныс жолмен өсіп-өнетін ген болады ма: ( Иә )

Ағза зертханасы деп аталады: Бауыр

Ағза қызметінің реттелу жолдары жүйке гуморальдық

Ағза мен мүшелердің пішіні, құрылысын зерттейтін ғылым: Анатомия

Ағза мен сыртқы орта арасында жүретін барлық химиялық рекциялардың жиынтығы.(Зат алмасу)

Ағза мүшелерінің қызметін зерттейтін ғылым: Физиология

Ағза тыныс алудың маңызы Органикалық қосылыстардыщ ыдырап,тотығуы үшін

Ағза үшін тыныс алудың маңызы .(Органикалық қосылыстардың ыдырап,тотығуы үшін )

Ағзаға ауру тудыратын микробтар енсе Бүкіл ағзаны уландырады

Ағзаға әсер ететін қоршаған орта жағдайы: Экологиялық

Ағзаға әсер етуші өлі табиғат жағдайы: Бейбиотикалық (абиоздық)

Ағзаға енген бөгде заттарға қарсы түзілетін ерекше нәруызды зат: Антидене

Ағзаға улы әсер ететін өсімдік- - Меңдуана

Ағзада болатын қанның мөлшері: 4,5-5л

Ағзада бүйректің атқаратын қызметі: Су мен улы қосылыстарды бөліп шығаруға қатысады

Ағзада енді қайта пайдаланбайтын зат аласудың соңғы өнімдері.(Ыдырау өнімдері )

Ағзада жетіспегенде “мешел”ауруы пайда болатын дәрумен: D

Ағзада жетіспегеңде тері ауруы дерматит пайда болады- Н

Ағзада жұқпалы аурулардан кейін түзілетін иммунитет Жүре пайда болатын

Ағзада зәр түзіледі бүйректе

Ағзада мүшелер қызметінің гормондар арқылы реттелуін ... деп аталады Гуморальдық реттелу

Ағзада оттегінің сіңіріліп, көмірқышқыл газының сыртқа шығарылуы: Газ алмасу

Ағзада паратгармон жетіспесе .(Фосфордың мөлшері артады кальции азаяды)

Ағзада түзілетін әр түрлі зиянды заттар төмендегі күйінде болады (Қатты, сұйық және газ)

Ағзадағы ата-анадан алынатын гендер жиынтығы: генотип

Ағзадағы диссимиляция процесінің өнімдері мен артық заттар қай мүше арқылы шығарылады Бауырдан басқасы

Ағзадағы ең ірі асқорыту без: Бауыр

Ағзадағы ең ірі без-бауыр

Ағзадағы ең ірі сүйек Ортан жілік

Ағзадағы зат алмасу дегеніміз:3аттың сыртқы ортадан түскенінен бастап ыдырау өнімдерін шығарғанға дейін жүретін күрделі процесс

Ағзадағы заттың ыдырауы- диссимиляция

Ағзадағы зәр жиналады: Қуықта

Ағзадағы көмірсудың қызметі: Энергетикалық(қуат көзі)

Ағзадағы күрделі биологиялық сүзгіштер Бүйрек,

Ағзадағы қажетсіз заттар сыртқа шығарылмаса .(Уланады)

Ағзадағы мүшедегеніміз- Белгілі құрылысы 6ар, үйлесімді қызмст атқаратын дене бөлігі

Ағзадағы негізгі энергия қоры: - көмірсу

Ағзадағы өттің қызметі: Майды қорытуға көмектеседі

Ағзадағы тіршілік құбылыстарын және мүшелердің қызметін зерттейтін ғылым:Физиология

Ағзадағы хромосомның жоғалуы қандай мутацияға байланысты: геномдық.

Ағзадағы ішек құрты Бүкіл ағзаны уландырады

Ағзадан кейінгі жоғары биологиялық жүйе. - Популяциялық.

Ағзадан кейінгі жоғарылық жүйе - Популяциялық

Ағзадан несеп арқылы қандай заттар шығарылмайды:көміртегінің қос тотығы

Ағзадан шығарылатын ақырғы ыдырау өніміне жатпайтын-Ақуыз(нәруыз)

Ағзалар жүйесіндегі негізгі құрылымдық өлшем бірлігі Түр

Ағзалар мен популяцияларға сан алуан сыртқы орта факторының әсерін зерттейтін экология бөлімі - Аутэкология.

Ағзалар: мүктер

Ағзаларға жіктеу кезінде туыстық екі атау беру: Қосарлы атаутізім

Ағзаларда әр түрлі жергілікті тіршілік жағдайларына бейімділіктердің пайда болуы: - Идиоадаптация.

Ағзаларда әр түрлі жергілікті тіршілік жағдайларына сәйкес алуан түрлі бейімділіктердің пайда болуы: - Идиоадаптация.

Ағзаларда мутагендердің әсерінен болған генетикалық өзгерістер: мутациялық

Ағзалардың бейімдеушілігі салыстырмалы снпатта болады,себебі: кез келген адаптация белгілі жағдайда ғана пайдалы

Ағзалардың белгілі бір ортаға өзінің тіршілігін сақтап бейімделуі ол... - табиғи сұрыпталу.

Ағзалардың белгілі бір ортаға өзінің тіршілігін сақтап бейімделуі ол Идиоадаптация

Ағзалардың бірдей тіршілік ортасының бірдей тіршілік жағдайына көшкен кездегі ұксас белгілерінің дамуы – конвергенция

Ағзалардың жасаушадан тұратынын алғаш тұжырымдаған:Т.Шван мен М.Шлейден

Ағзалардың жеке даму процесі (Онтогенез)

Ағзалардың жеке дамуындағы ішкі ұрық қабаты: Энтодерма

Ағзалардың кейбіреуіне өзге жануар түрінің денесі немесе солардың мекен орны (Пәтерлестік)

Ағзалардың күн сәулесінің ұзақ түсуіне қайтаратын реакция Фотопериодизм

Ағзалардың қосарланған атауын- қосарлы атаутізімді ғылымға енгізді:К.Линней

Ағзалардың нақтылы орта жағдайына аздап ,жеке бейімделуі макроэволюцияның мына бағытына жатады.(Идиоадаптация )

Ағзалардың оттегін сіңіріп , көмірқышқылы газын сыртқа шығаруы: газ алмасу

Ағзалардың оттегін сіңіріп , көмірқышқылы газын сыртқа шығаруы: тыныс алу

Ағзалардың өз ата тектеріне ұқсау және кейбір белгілерін өз ұрпақтарына беру қасиет Тұқымқуалаушылық

Ағзалардың өз ата-енелерінен айырмашылығындағы ортақ қасиеті: Өзгергіштік

Ағзалардың өзара селбесіп тіршілік ету факторы: Биотикалық

Ағзалардың өзге түрді тіршілік орны ретінде ғана емес , тұрақты қоректену көзі ретінде д пайдаланады (Арамтамақтық)

Ағзалардың тәулік ішінде күн мен түннің ұзактығына клетка деңгейінде жауал кайтаруы: Биологиялық, сағат

Ағзалардың төменгі сатыдан жоғарғы сатыларға дейін көтерілуі:Биологиялық прогресс

Ағзалардың төменгі сатыдан жоғарғы сатыларға дейін көтеріліп, кұрылыстарының күрделенуі, даралар санының артуы, ареалының кеңеюімен байланысты популяция: Биологиялықпрогресс

Ағзалардың тіршілік етуіне әлде қайда қолайлы жағдай туғызатын фактор қалай аталады:Оптималды фактор

Ағзалардың ұрықтан дамуын зерттейтін ғылым: Эмбриология

Ағзалық заттарды қалыптастырудағы энергия көзі ретінде ультракүлгін сәуле Шығарудың рөлін болжамдаған ғалым: Д.Холдейн

Ағзаны микробтардың енуінен сақтайды: - Лейкоцит

Ағзаның антидене түзу қаблеті ағзаны немен қамтамасыз етеді: Иммунитет

Ағзаның арнаулы кызметін атқару жүйесі туралы теория жасуша, ағзаның өзін- өзі реттеу идеясын дамытушы академик; К. Анохин

Ағзаның ауру қоздырғыштарын қабылдамайтын қасиеті Иммунитет

Ағзаның гуморальдық реттелу кызметі дегеніміз: Қан арқылы жеткізілстін медиатор иондар және гормондар есебінен реттелуі

Ағзаның гуморальдық реттелуі дегеніміз: қан арқылы жасуша, мүше, оның жүйелерінің химиялықөзара қарым –қатынасы

Ағзаның гуморальдық реттелуі дегеніміз: Мүшелер қызметінің гормондар арқылы реттелуі

Ағзаның гуморальдық реттелуіне қатысатын ұлпа: Дәнекер

Ағзаның дене температурасының тұрақты болуы байланысты: аралық миға

Ағзаның жаңа белгілерге ие болу қасиеті өзгергіштік

Ағзаның жасушаларынан ағзалық заттарды сорып қоректенетін бактериялар: Паразиттер

Ағзаның жұқпалы ауруларға қарсы тұру реакциялары антидененіңтүзілуі

Ағзаның жұмыртқа қабығын жарып шыққаннан кейінгі кезеңі: - постэмбриогенез

Ағзаның зиготадан бастап қартайып өлуіне дейінгі дамуы қалай аталады: Онтогенез

Ағзаның иммундық қасиеті гормоны жетіспегенде пайда болады Тимозин

Ағзаның иммундық қасиетінің төмендеуі...гормоны жетіспегенде пайда болады: тимозин

Ағзаның иммундық қорғаныш қасиетін қамтамасыз етеді Қанның ерекше ақуызды заты- антиденелер

Ағзаның иммунитет жүйесін құрайтын қан жасушасы: Лейкоцит

Ағзаның иммунитет жүйесін құрайтын қан компоненті: Лейкоцит

Ағзаның иммунитетке жауап беру реакцияларын зерттеген орыс ғалымдарының кайсысы: И.И. Мечников

Ағзаның қорғану қабілеті: иммунитет

Ағзаның қорғану рекциясы: Фагоцитоз

Ағзаның қоршаған орта жағдайларында тіршілік ету үшін белгілі қасиеттерінің пайда болуы: Бейімделгіштік

Ағзаның кұрылысының қарапайымдауына әкелетін эволюциялық өзгеріс Дегенерация

Ағзаның өз тұтастығын және биологиялық даралылығын қорғайтын жасуша: Иммундық жасуша

Ағзаның өзінде түзілген имунитет: табиғи туа біткен.

Ағзаның өсуін реттейтін гормонды бөлетін без: Гипофиз.

Ағзаның өсуін, дамуын, көздің көруін арттыратын дәрумен: А

Ағзаның өсуін, дамуын, көздің көруін арттыратын дәрумен: К

Ағзаның өсуіне және дамып жетілуіне әсерін тигізеді А дәрумені

Ағзаның реакция ережесі дсгсніміз не: Генотиппен анықталған белгілердің түрленіп өзгеруінің шегі

Ағзаның сыртқы ортамен байланысы: жүйке жүйесі арқылы

Ағзаның тіршілік ету қабілетін төмендететін фактор: Шектеуші

Ағзаның тіршілік ортасының жағдайына бейімделуі байланысты: жүйке жүйесіне

Ағзаның тіршілік процестеріне жұмсалатын қуатты “ өндіретін” жасушаның “энергия станциясы”: Митохондрия

Ағзаның тіршілік процестеріне жұмсалатын қуатты “ өндіретін” органоид: Митохондрия

Ағзаның тітіркендіргішке жауап реакциясы Рефлекс

Ағзаның тітіркендіргішке жүйке жүйесі арқылы қайтаратын жауабы: Рефлекс

Ағзаның ішкі қуыстарында орналасқан мүшелер (Ішкі мүшелер )

Ағзаның ішкі ортасы бола алады: Қан ұлпалық сұйықтық лимфа және цереброзарлық сұйықтық

Ағзаның ішкі ортасы, дене температурасы, тынысалу, қан қысымының тұрақты болуы Аралық миға байланысты

Ағзаның ішкі ортасы:Қан, лимфа, ұлпа сұйықтығы.

Ағзаның ішкі ортасы: Қан, ұлпа сұйықтары, лимфа

Ағзаның ішкі ортасы: Лимфа

Ағзаның ішкі ортасына жатпайтын .(Жұлын ми сұйықтығы)

Ағзаның ішкі ортасына жатпайтындар: Ас қорыту сөлі

Ағзаның эволюциясында көбею формаларының қайсысы ең соңынан дамыған: Жынысты

Ағзасында ыдырау, синтез процесі оттексіз өтеді: ішек сорғыда

Ағзасында ыдырау, синтез процесі оттексіз өтеді: ішексорғы

Адам «ақшам соқыр» ауруы кезінде Кешкі уақытта заттарды ажырата алмайды

Адам «алып» (бойы -2м жоғары) ауруына қай гармонның көп бөлуінен ұшырайды (Өсу гармоны)

Адам абайсызда алы шұқырлы жерден аяғын ыңғайсыз басудан болдады (Сіңірдің созылуы)

Адам ағзасы мүшелері қызметіне қарай бөлінсді - 12 мүшегс

Адам ағзасы ненің есебінен жылынады (Күн шуағынан )

Адам ағзасы ненің есебінсн жылынады: Метаболизм есебінен

Адам ағзасы температурасының тұрақтылығы неге қатысады Метаболизм есебінен (зат алмасу)

Адам ағзасына витамин жетіспеушілігі: авитаминоз

Адам ағзасына витаминдердің жетіспеушілігі: авитаминоз

Адам ағзасына зиян келтіретін ішек қарын құрттары: ішексорғы (ішекқұрт)

Адам ағзасына су мен тағамның құрамына йод жетіспегенде Алқым ісу (эндемиялық жоб)

Адам ағзасында витаминдердің жетіспеуінен туатын ауру.(Авитаминоз)

Адам ағзасында «А»дәрумені жетіспесе Ағзаның өсуі баяулап,көздің көруі нашарлайды

Адам ағзасында «Д» дәрумені жетіспесе: Сүйектер қисайып, ондағы тұздардың мөлшері азаяды, іші үлкен болады

Адам ағзасында «С» дәрумені жетіспссе Қызыл иек қанауға бейім болып, қан аздық пайда болады

Адам ағзасында D витаминін синтездеуге қатысатын сәулені белгілеңіз.(Ультракүлігін)

Адам ағзасында ас толығымен кортылады - Аш ішекте

Адам ағзасында өт ыдыратады Майды

Адам ағзасында тыныс алу орталығы орналасқан: Сопақшамида

Адам ағзасында ұлпа....топқа бөлінеді: 4

Адам ағзасындағы қан мен атмосфералық ауа арасындағы газ алмасу жүреді: тыныс алу мүшелері

Адам ағзасындағы асқорыту жолының жұқпалы ауруы: Қантышқақ (дизентерия).

Адам ағзасындағы бауырдың негізгі қызметі Мүшелердің тіршілігінен пайда болған ағзадағы улы заттарды залалсыздандыру

Адам ағзасындағы гормондардың ролі:3ат алмасу,өсу,даму процестері

Адам ағзасындағы ең кіші жасушаларды көрсетіңіз.(Лимфоциттер)

Адам ағзасындағы ең үлкен асқорыту безі.(Бауыр)

Адам ағзасындағы ең ірі жасушаларды көрсетініз - Жұмырытқа және жүйке жасушалары.

Адам ағзасындағы қан мен атмосфералық ауа арасындағы газ алмасу жүреді: тыныс алу мүшелері

Адам ағзасындағы минералды тұздардың жетіспеуі: Зат алмасудың бұзылуы

Адам ағзасындағы өттің қызметі -Майды-ыдыратады

Адам ағзасындағы сүйектердің саны 200

Адам ағзасындағы сүйектердің саны 200-ден астам

Адам ағзасындағы сілекей безінің саны:3 жұп

Адам ағзасындағы ұлпа ... топқа бөлінеді - 4

Адам ағзасындағы ұлпалар саны-4.

Адам ағзасындағы хромосомалардың 21 жұбында бір жұп хромосома артық кеткен жағдайдатуатын ауытқулар: - даун ауруы

Адам ағзасының қалыптасуы неше жаста аяқталады: 22-25 жаста

Адам ағзасының құрылысын, атқаратын қызметін және дамуын зерттейтін ғылым:Тәнтану

Адам аш ішегінің бүрлерінің қабырғасының эпителийі: Бір қабатты

Адам аш ішегінің жоғары бөлігінде, өтте жиі кездесіп, қауіпті ауру туғызатын параит талшықты: лямблия

Адам әрекетінің ықпалы себепші болған экологиялық фактор - Антропогендік

Адам бас сүйегінде мына сүйектің қайсысы ми сауыты бөлігіне жатпайды Төменгіжақсүйек

Адам бауырынын қызметі: Майды корытатын өт бөлу

Адам бұлшық етінде түзілетін ақуыз: - Миозин.

Адам бүйрегінің массасы 150 г

Адам генетикасының қандай негізгі бірден-бірі әдістерін білесіз: Генеалогиялық

Адам генетикасының негізгі әдістері: Генеологиялық

Адам дем алуға болатын ауадағы оттегі мөлшері: 21%

Адам денесін қозғалысқа келтіретін Сүйектер мен бұлшықеттер

Адам денесінде күн сәулесінің әсерінен түзіледі: - Д дәрумені.

Адам денесіндегі буындар саны 230 – дан астам

Адам денесіндегі бұлшық еттері қандай ұрықжапырақшасынан қалыптасады: Мезодермадан

Адам денесіндегі сыртқы жабынының қызметі: қорғаныштық

Адам денесіндегі шала қозғалатын сүйектер: Омыртқа,қабырға

Адам денесінің дұрыс қалыптасуына және денсаулығын сақтауға жағдайларды зерттейді: Гигиена

Адам денесінің жасушаларының пішіні Әр түрлі

Адам денесінің құрсақ және кеуде қуыстарын бөліп тұратын бұлшық ет: көкет

Адам денесінің сыртқы жабыны: Тері

Адам жасушасында синтезделетін көмірсу-гликогеннің молскула құрылымына Глюкоза кіреді

Адам жасушасындағы жұп аутосом хромосомалар: 23

Адам жасушасының плазмалық жарғақшасытүзіледі Май мен нәруызды заттан

Адам жасушаның энергия көзі митохондрия

Адам жасушасының ядросындағы хромосом саны- 46

Адам және жануарлар жасушасында тері ауруын қоздыратын паразиттік жәндік: Лейшмания

Адам және жануарлардың ішек жолында паразиттік тіршілік ететін біржасушалы жәндік: Қантышқақамеба

Адам жұтынғанда, есінегенде ортаңғы құлақ ашылады: Жұтқыншаққа

Адам жүрегінің тыныштық күйде минутына жиырылуы: 70-75 рет

Адам клеткасындағы хромосома саны-46

Адам клеткасының (жасуша) тіршілігі немен сипатталады. Органикалық заттардың тотығуы мен ыдырауымен

Адам клеткасының тіршілігі немен сипатталады органикалық заттардың тотығуы мен ыдыруынан

Адам көбеюіне тән емес:Гаметаларда 46 хромосома бар

Адам қай жұқпалы аурумен ауырғанда инмунитсттен айрылады: Спид

Адам қай приматтардан пайда болуы мүмкін :Дриопитектерден

Адам қаны берілген қызметтердің тек біреуін атқарады Иммундық жауап

Адам қаны келтірілген мысалдардан тек кана біреуін атқарады газ тасымалдау

Адам қаны қандай қызмет атқармайды.(Қозуды беру)

Адам қанының атқаратын қызметі: Газ тасымалдау

Адам қаңқасы қандай ұрық жапырақшасынан қалыптасқан Мезодермадан

Адам қаңқасы құралатын сүйектер саны 200-ден астам

Адам қаңқасында бұлшық еттер саны: 600 астам

Адам қаңқасындағы бұлшықеттер саны: 600

Адам қаңқасындағы сүйек саны: 200-ден астам

Адам қаңқасындағы сүйектер саны 200-ден астам

Адам қанқасындағы бұлшық еттер саны: 600

Адам қанқасының бұлшықеттерінің саны: 600-ден астам

Адам қанқасынын жануар каңқасынан айырмашылығы немен байланысты:тік журу, еңбек етумен

Адам қаңқасының сүйектерін құрайтын ұлпа: Дәнекер

Адам қолымен жасалатын биогеойеноз: агроценоз

Адам қоршаған дүниеден 90%-дан ақпарат алатын жүйе: Көру

Адам құлағының дыбыс толқынын қабылдау диапазоны 15-20 мыңГц

Адам мен жануарлар жасушасында болмайтын қабықша: Жасунықты

Адам мен жануарлардың мінез-қылығын зертгейтін ғылым. Этология.

Адам мен жануарлардың ішегінде тіршілік етіп, ішектің сілемейлі қабықшасын зақымдайды: Дизентерия амебасы

Адам мен жануарлардың ішегінде тіршілік етіп, ішектің сілемейлі қабықшасын зақымдайтын біржасушалы қарапайым жәндік: Дизентерия амебасы

Адам мен үй жануарларына жұқпалы ауру тарататын кемірушілер.(кәдімгі атжалмандар)

Адам миының салмағы: 1300-1400 гр

Адам несіз өмір сүре алмайды Гипофиз алынып тасталса

Адам омыртқасының саны: 33-34

Адам организмінде зат алмасудын бұзылуы:ұйқы безінің әсерінен

Адам организміндегі судың жалпы көлемі: 60%.

Адам организміндегі ұлпалар саны 4

Адам өкпе бөлігінің саны: 2

Адам өкпесі неше бөліктен тұрады: 2

Адам өкпесіндегі альвеолар саны 700 млн

Адам өкпесіндегі өкпе көпіршіктерінің негізгі атқаратын қызметі қандай: Кеңеюі арқылы газ алмасуды жүзеге асырады

Адам өкпесінің орташа тіршілік сыйымдылығы 3500см³

^{Адам өмірінің ұйқымен өтуі: үштен бірі}

^{Адам пайда болған заман: кайнозой}

Адам санының көбеюіне байланысты топырақ құнарлығының кемуі қандай апатқа әкеліп соғады.(Азық-түлік кризисі)

Адам сыртқы ортада болып жатқан ақпараттардың ... көзбен қабылдайды - 80 – 90 % астамын

Адам тектес маймылдардың хромосома саны: 48

Адам температурасы көтерілгенде, жылу берілудс қай мүше қатысады: Тері

Адам тепе-теңдігі бұзылуы байланысты - мишыққа

Адам терісіндегі тер бездерінің саны: 2млн

Адам терісінің сыртқы қабаты: Эпидермис

Адам тыныс алғанда жұтатын О₂ мөлшері:21%

Адам тыныс алуына қажетті газ:оттегі

Адам тыныс шығарғанда бөлінетін О2 мөлшері:16%

Адам тыныштық күйде тыныс алғанда жұтылатын ауа мөлшері:500мл

Адам ұйқысы қанғанда- сергектік пайда болады

Адам ұйқысына ұқсас болып келетін жануардың ұрығы: кесіртке

Адам ұрығында ең алғаш өсіп жетілетін рецепторлар: Кіреберіс анализаторы

Адам ұрығында жүйке жүйесінің түзілуі басталады: үш апталық ұрығында

Адам ұрығының ана ағзасында дамуы қанша айга созылады:9 ай

Адам ұрығының дамуы қуыста жүреді:Жатыр қуысында

Адам үшін қауіпті,улы буынаяқтылар(Қарақұрт, бүйі, қыршаян, тарантул)

Адам шашының бұйра болу белігсі болжам бойынша –доминанты белгі.Жанұяда үш бала бар. Қызының шашы тік,ал екі ағасының біреуінікі –бұйра, біреуініңкі –тік.Шешесінің шашы бұйра, аләкесініңкі –тік. Ата –аналарының генотиптері қандай. (Шешесі-гетерезиготалы, әкесі-рецессивті гомозиготалы)

Адам іс-әрекеті арқасында биосфераның жаңа құрам бөлігі(Ноосфер -

Адам ішіндегі тіршілік ететін қауіпті жәндіктер: Сиыр таспа құрты

Адам эволюциясындағы ең шешуші әлеуметтік фактор: еңбек әрекеті.

Адам эволюциясының негізгі факторы - Қоғамдық, биологиялық.

Адамға бөсір ауруын тудыратын жұмыр құрт: ішексорғы

Адамға бір тәулікте көмірсудың кажетті мөлшері: 500г

Адамға зиянды әсерін тигізеді: Алкоголь

Адамға қажетті өнімдерді биологиялық объектілердің көмегімен өндіру: биотехнология

Адамға қан ауру қоздырғыштарын тарататын бунақденелер: Қан сорғыш шыбындар (шіркей)

Адамға тәулігіне қажетті көмірсу мөлшері 380грамм

Адамға тұмау жұқтыру вирустары: Тыныс мүшелеріне енгенде

Адамға энцефалит ауруын жұқтырушы кене: Тайга кенесі

Адамға, жануарлар мен өсімдіктер әлеміне және қоршаған ортаға әсерін зерттееу мониторинг (Санитарлық-ұлылық)

Адамда аталық жыныс жасушаларының атауы: Сперматозоидтар

Адамда әртүрлі ауру туғызатын табиғи ортаның тірі ағзалармен ласталуын калай атайды: Биологиялық, ластану

Адамда байқалатын көптеген тұқым қуалайтын аурулардың себебін хромосомада болатын өзгерістерге байланысты зерттейтін әдіс қалай аталады.(Цитогентикалық)

Адамда белсенді жасанды иммунитет Қай кезде калыптасады:Жасанды иммунитет еккен соң

Адамда болатын жұп хромосомалар: 23.

Адамда болатын күрек тістің саны қанша: 8

Адамда болатын қан топтарының саны: Төрт

Адамда болатын сорғыш құрттың тудыратын ауруы: Описторхоз

Адамда бүйректің саны.(Екеу)

Адамда доға тәрізді иілген жалпақ қабырғалар болады: 10 жұп

Адамда доға тәрізді иілген жалпақ қабырғалар болады: 12 жұп

Адамда есту мүшесі қай жерде орналасқан: самай сүйегі қуысында

Адамда жұмыртқа клеткасымен қосылатын сперматазоид саны Біреу

Адамда көздің қоңыр түсі көкке қарағанда басым. Әкесі қоңыр, анасы көк көзді отбасындағы балалар генотипі: Аа, Аа

Адамда маңдай бөлімінде ақ шаштарының кездеспеуі басылыңқы, ал бар болуы басым белгі. Әкесінің генотипі: ААВВ

Адамда омыртқалардың саны 33 – 34

Адамда өкпе бөлігінің саны.(Екеу)

Адамда өкпенің саны: 2

Адамда сақталған рудимент -үшінші қабақ

Адамда соқырішек болады: рудимент

Адамдағы аналық жыныс хромосома санының ауытқуы:22 аутосомды

Адамдағы аналық жыныс хромосома санының ауытқуы:22 аутосомды + Х

Адамдағы атавизм белгілері: қалың түктілі

Адамдағы атавизм:Көп емшектілік.

Адамдағы бір,екі,үш жұмыртқа жасуша бірден ұрықтану белгілерін анықтайтын генетикалық әдіс егіздік

Адамдағы доминантғы белгілер:қоңыр көз (қой көз)

Адамдағы кеуде сүйегіндегі қабырғалар саны - 12 жұп

Адамдағы қалдық (рудиментті) белгілер- Соқыр ішек өскіні

Адамдағы мына мутациялардың қай типтерінде келесі ұрпақта пайда болу мүмкіндігі жоғары: Аутосомды доминантты

Адамдағы рудименттерге жататын: Үшінші қабақ

Адамдағы сезім мүшелері 5 түрлі

Адамдағы сезім мүшелерінің саны: 5

Адамдағы сирек кездесетін қан ұйымайтын ауру: геномдық

Адамдағы соқырішектің қызметі-Ауру тудыратын микробтардың көбеюіне кедергі жасау

Адамдағы тұрақты тістер саны- 32.

Адамдағы түрлі қиындықтарды саналы түрде жеңе білу қабілеті: Жігер.

Адамдар ұзақ жасаушаларды зертейтін ғылым: Геронтология

Адамдарда болатын рудименттік мүшелер: Соқырішегі

Адамдарда керен-мылқаулықты анықтайтын ген (s)рецессивті болады Осы аурумен ауыратын ер адам есту қабілеті жақсы әйелге үйленген Бұл некеден есту қабілеті жақсы бала туады Баланың генотипі қандай: Ss

Адамдарда керен-мылқаулықты анықтайтын ген (s)рецессивті болады Осы аурумен ауыратын ер адам есту қабілеті жақсы әйелге үйленген Бұл некеден есту кабілеті жақсы бала туады Шешесінің генотипі қандай болуы мүмкін SSжәне Ss

Адамдарда қалыпты пигмент(терің түсі) некеден альбинос (ақ)бала туған.Бұлай болуы мүмкін бе.(Ген альбинизімі рецессивті)

Адамдарда қалыпты пигментті (терінің үсті)некеден альбинос(ақ)бала туған Әке-шешесінің генотипін анықтаңыз Пигментің түзілуіне жауап беретін ген-КК мен Кк

Адамдарда сирек кездесетін қан ұйымайтын ауру:Гемофилия

Адамдарды расаларға (нәсілдерге) бөлу қандай принциптерге бейімделген, Морфологиялық ерекшеліктерінетері, шат, көз түстеріне

Адамдардың пайда болу кезеңіАнтропоген

Адамдардың шығу тегі туралы ғылым - Антропология

Адамды тері ауруына ұшырататын талшықтар тобы: Лейшмания

Адамды тері ауруына ұшырататын талшықтылар тобының бір өкілі: Лейшмания

Адамды тері ауруына ұшырататын талшықтылар тобының өкілі: Лейшмания

Адаммен үй жануарларына жұкпалы ауру тарататын кемірушілер Саршұнақтар

Адамнан әртүрлі қашықтықта тұрған заттың кескінін көздің қандай құрылымы ажырата алады Көз бұршағы

Адамның 1м³ қанындағы тромбоциттердің мөлшері 200- ден 400мыңға дейін

Адамның ағзасындағы ұлпалар қанша топтан тұрады: 4

Адамның адамтектес маймылдардан шыққандығы туралы алғаш жазған ғалым- Ж.Б.Ламарк

Адамның ас қорыту жүйесіндегі аппендикс - Соқыр ішектің төменгі шеті.

Адамның асқорыту жүйесіндегі бүйен ол- тоқ ішектің басты бөлігі

Адамның аузындағы күрек тістердің саны 8

Адамның ашы ішегінің ұзындығы 5- 6м

Адамның аяқ сүйектері Ортан, асықты жілік, шыбық сүйегі,табан

Адамның аяқ сүйектері Ортан, асықты жілік,табан

Адамның әр түрлі қашықтықта тұрған заттың кескінін көздің қандай құрлымы ажыратады: Көз бұршағы

Адамның әрбір бүйрегінің салмағы: 150 гр

Адамның әрқашан өз денесін ұстай білуі - Сымбаттандырады

Адамның бассүйегінің ми бөліміне қай сүйек кірмейді Төменгі жақ сүйегі

Адамның бүйенінде тіршілік ететін жұмыр құрт: үшкірқұрт

Адамның дамуы теориясындағы жануарлар селекциясының алғашқы этапы не деп аталады:Дақылдау

Адамның дене t°- нан жоғарғы t°- лы жерде тірщілік етуіне әсер ететін:Тердің көп бөлінуі

Адамның дене жасушаларындағы хромосома саны 46

Адамның дене салмағының 1% - ын құрайтын органикалық заттар: Көмірсулар

Адамның дене салмағының 25%-ын құрайтын органикалық заттар: Нәруыздар

Адамның дене салмағының неше пайызы су: 60%

Адамның денесін тік ұстауға көмектесетін бұлшық ет: Жамбас,арқа бұлшық еті

Адамның денесіндегі қозғалмайтын сүйектер: Бас және жамбас

Адамның денесіндегі су мөлшері: 60 пайыз

Адамның дүниетаным қабілеті байланысты: Сезу аймақтарымен

Адамның дүниетаным қабілеті: Сезу аймағымен байланысты

Адамның емшектегі кезеңі қанша айға созылады:1 жыл (12 ай)

Адамның ең терең тыныс алғанда шығаратын ауасының көлемі қалай аталады (Резрвтік)

Адамның ең терең тыныс алғанда шығаратын ауасының көлемі қалай аталады: тіршілікті

Адамның еркіне бағынбайтын жүйке жүйесі Вегетативті

Адамның есінен тануы қандағы ішімдік мөлшері 0,4% болғанда

Адамның жаралуы және пайда болуы Кайназой

Адамның жас баланың тік ішегінде паразиттік тіршілік ететін жұмыр құрттардың бірі: Үшкірқұрт

Адамның жеке дамуы барысында тұқым қуалайтын өзгерістердің бар- жоғын анықтайтын әдіс Онтогенетикалық

Адамның жұқпалы ауруларға қарсы тұру қабілетін жақсартатын дәрумен С

Адамның жүрегінің бөлігі: 4

Адамның жыныс жасушасындағы хромосома саны 23

Адамның зәр шығару жүйесінің мүшесі: бүйрек

Адамның кез- келген белгілердің бірнеше ұрпақ бойы тұқым қуалау сипатын зерттеу әдісі: Генеалогия

Адамның кез- келген клеткасының негізгі бөліктері- Цитоплазма және ядро

Адамның кеуде қуысын құрсақ қуысынан бөлетін бұлшық ет Көкет

Адамның кеуде қуысын құрсақ қуысынан бөлетін бұлшықет: Диафрагма

Адамның кеуде қуысында орналасатын мүше өкпе

Адамның көру, аузының сілемейлі қабығының зақымдануына әсер ететін витамин: A

Адамның күрек тістерінің саны: 8

Адамның қай мүшесі туылғанға дейін жұмыс істейді: Қағанақ

Адамның қал-жағдайына жақсы әсер етеді: Дауыссыз тыныштық

Адамның қалқанша безінің гармонының құрамына кіреді: Йод

Адамның қалқанша безінің жұмысын жақсарту үшін тамаққа қосатын балдыр Ламинария

Адамның қалқанша безінің жұмысын жақсарту үшін тамаққа қосатын ламинария иодталған ас тұзы

Адамның қалқанша безіне кіреді:Йод

Адамның қалыпты дене температурасы...-36,3*с,+36,9*с

Адамның қалыпты ұйқысының уақыты: 8 сағат

Адамның қаны берілген қызметтің тек біреуін атқарады: Қорғаныш

Адамның қаны қызмет атқармайды Қозуды беру

Адамның қаңқасы қалыптасатын ұрық жапырақшасы: Мезодерма (ортаңғы қабат)

Адамның қанқасы қандай ұрық жапырақшасынан қалыптасады(Мезодермадан)

Адамның қаңқасында орналасқан сүйек саны: 200-ден астам

Адамның қаңқасының сүйектерін құрайтын ұлпа: дәнекер

Адамның қарын сөлінің құрамында болатын тұз қышқылы: бактерияларды өлтіреді(жояды) және ферменттердің белсенділігін арттырады

Адамның қарын сөлінің құрамында болатын тұз қышқылы: қатты тағамды қорытады

Адамның қимыл- әрекетін реттеп дене тепе- теңдігін сақтайтын: мишық

Адамның қозғалысы, тепе- теңдігі, сөзі бұзылады Мишық зақымданса

Адамның қол сүйектері: Тоқпан,кәрі жілік,саусақ

Адамның қолдан жасалған биоценоздары қалай аталады:Агроценоз

Адамның қолымен жасалған биогеоценоздарға жатады: Егістік алқаптар

Адамның қоршаған ортамен байланысы шегіне жетіп, тіршіліік, шаруашылық әрекеттері нашарласа не дейді: Экологиялықкризис

Адамның құрсақ куысының жоғары бөлімінің оң жағында орналасқан: Бауыр

Адамның құрсақ қуысында орналасатын мүше: Бауыр

Адамның құрсақ қуысында орналасатын мүше: Бүйрек

Адамның құрсақ қуысының жоғары бөлімінің оң жағында орналасқан Бауыр

Адамның омыртқа жотасы ....... иілімнен тұрады 4

Адамның омыртқа жотасы келесі иілімнен тұрады: 2 алға қарай, 2 артқа қарай

Адамның омыртқа жотасы немесе омыртқа бағанасындағы дұрыс орналасу бөліктерін қөрсетіңіз Мойын, арқа, бел, сегізкөз, құйымшақ

Адамның омыртқа жотасында 33- 34 омыртқа

Адамның омыртқа саны 33- 34

Адамның осы заманғы қалпына дейінгі шығу тегі мен даму үдерісі Антрапосоциогенез.

Адамның өсу гормонының гені...нуклеоидтн тұрады: 584

Адамның рецессивті белгілері: ұзын шаш

Адамның санасының,ойлауының негізгі- Алдыңғы мидың үлкен ми сыңары

Адамның сипап сезу мүшесі: Тері

Адамның сөзбен жеткізуіне байланысты мүшелер- Тыныс алу

Адамның суық тиіп ауыратын ауруына қарсы тұру қабілетін жақсартатын дәрумен С

Адамның сұрыптау жолымен қолдан шығарған бір түр дарақтарының жиынтығы: Іріктеме

Адамның сүт тісінің саны:20

Адамның сіңірі бұлшықетті сүйекке бекітеді

Адамның табиғатқа көзқарасының,білімінің және дағдысының жиынтығыЭкологиялық саналылық

Адамның табиғатқа тигізетін іс әрекеті аталады: Антропогендік факторлар

Адамның тәулігіне бөлінетін сілекей мөлшері: 1 литр

Адамның тәулік сайын түсетін шашының саны- 100

Адамның тепе-теңдік мүшесі орналасады: ішкі құлақта

Адамның тер арқылы тәулігіне жоғалтатын су мөлшері 1,5

Адамның тоқ ішегінің қызметі: Қорытылмаған ас қалдықтарының жылжуын жеңілдетіп, ағзадан шығаруға әрекеттену

Адамның тұқым қуалайтын ауруы X хромосомодағы доминанты ген тасмалдайды.Осы аурумен ауратынеркек сау әйелге үйленгенде ұлдардың қаншасы ауру болып туады: Барлығы

Адамның тұмауды жұқтыруы Вирустар- Адамның тыныс мүшелеріне енгенде.

Адамның түрлі қиындықтары саналы турде жеңе білу қабілет Жігер

Адамның тікелей,жанама әсерінен түзілген шөлді жерді:Антропогендік

Адамның тірек-қимыл жүйесін құрайтын: Шеміршекті ұлпа

Адамның ұрықтанған зиготасы бөлшектене бастайды: жатыр түтігінде

Адамның үлкен қан айналым шеңбері аяқталады: оң жақ жүрекше

Адамның хромосома санында болатын ауытқулар, гендердің тұқымқуалауы себептерін зерттеу әдісі: цитогенетикалық

Адамның хромосомасының саны: 46

Адамның шығу тегін, тарихи даму кезеңдерін зерттейтін ғылым саласы Антропология

Адамның іс-әрекеттері арқылы реттеліп отыратын тірі организмдер бірлестігі: Агроценоз

Адамның іс-әрекетінің қоршаған ортаға және осы ортадағы ағзаларға әсер ететін фактор қалай аталатынын белгілеңіз (Антропогендік фактор)

Адамның іс-әрекетінің ағзаларға әсер ету факторы: Антропогендік.

Адамның ішек-қарын ауруларына жатады: Ішқұрт

Адамның ішінде тіршілік ететін қауіпті жәндіктер: Сиыр таспа құрты (цепені)

Адамның эмоциясын өзгертуге қай бұлшықет қатысады: Мимикалық

Адамның эмоциясын өзгертуге қатысатын бұлшықет: Мимикалық (ымдау)

Адамтектес маймылдардың хромосома саны: 48

Адасқан жүйке келесі жүйкелер бөліміне жатады: Шеткі жүйке жүйесіне

Аддисон ауруын қай елдің дәрігері ашты (Ағылшын)

Аддисон ауруының екінші аты Қола ауруы

Адреналин бөлінетін без: Бүйрек үсті.

Адреналин гормоны бөлетін без: - Бүйрек үсті безі.

Адреналин гормонын қай без бөліп шығарады: Бүйрекүсті безінде

Адреналин қайда түзіледі Бүйрекүсті безінде

Адреналин қанда шектен тыс көбейгенде, ағзада болатын өзгеріс: Жүрек жұмысы күшейіп, дене қызуы көтеріледі

Адреналин қанда шектен тыс көбейіп кетсе, ағзада қандай өзгеріс болады Жүрек жұмысы күшейіп, дене қызуы көтеріледі

Адреналин мен тироксин гормонының әсерінен жүректің жұмысын күшейтетін бөлім: Симпатикалық

Адреналин түзетін без Бүйрекүсті безі

Адреналин түзіледі Бүйрекүсті безінде

Азқылтанды құрттар құрлысының қарапайымдылығы-ін қазып тіршілік етуіне байланысты

Азот жинақтаушы-түйнек бактерияларының тіршілік орны- Бұршақ тұқымдас өсімдіктердің тамырлары

Азоттаушы бактериялар қай топқа жатады: Процудент

Азоттаушы бактериялар қайсы топқа жатады (Редуцент)

Азотты қажет ететін өсімдіктің мүшесі (Жапырағы мен сабағы)

Азотты тыңайтқыштар- Сабақ пен жапырақтың өсуін тездетеді

Азотты тыңайтқыштары: сабақтар мен жапырақтардың өсуін күшейте түседі

АИВ... таралмайды: Қол алысқанда

Айқас тозаңданатын өсімдіктер селекциясында әртүрлі линияларды өзара тозаңдандыру- Линияаралық гибридтер

Айқаспалы жолмен ұрықтанатын ағзалар (Былқылдақденелілер)

Айқұлақ бақалшағы:екі жактаудан тұрады

Айқұлақ жүйке жүйесінің құрлысы қандай:Бытыранды жатқан жүйке түйінділері (ганглий) болады

Айқұлақ жүйке жүйесінің құрылысы қандай ( Құрсақ жүйке тізбегі болады)

Айқұлақ ұрықтанғаннан кейін жұмыртқада дамиды: дернәсіл

Айқұлақ: Дара жынысты

Айқұлақтың аузы: Аяғының қасында

Айқұлақтың жататын класы: Қосжақтаулылар

Айқұлақтың сифондарының орналасқан жері-Жақтауларының артқы жағында

Айтылған белгілердің қайсысы доминантты: Төзімділік белгісі

Айыр өркешті түйенің жабайы түрі Қаптағай

Айырша безінен бөлінетін гормон: Тимозин

Айырша безінің қызметі: Иммундық жүйенің орталық мүшесі

Акромегалия ауруы белгісіне жатпайды Шөлдегіш келеді

Аксонның көрші дендритпен тоғысуы: Синапс

Аксонның көрші жатқан нейрон дендридінің қабықшасымен байланысып,қозу өтетін жерін:Тоғысу синап

Аксонның сырты қапталған Май текті ақ қабықшамен

Актиниялардың басқаша атауы Теңіз гүлі

Актинияның тіршілік ететін мекені- теңіздер.

Акула-теңіз жыртқышы, балықтардың қай системалық тобына жатады - шеміршекті.

Акула балығының систематикалық тобы - шеміршекті.

Акула қанның иісін сезеді 0,5 км

Акуланың белсенді тіршілік етуіне байланысты Миы жақсы дамыған

Акуланың нағыз тері қабаты түзіледі: дәнекер ұлпасынан

Акуланың өте жақсы дамыған сезім мүшесі: иіс сезу

Акуланың тік ішегіндегі кеңейген бөлігі: Клоака

Акуланың тік ішегінің кеңейген бөлігі: клоака

Акуланың үнемі қозғалыста болу себебі(Торсылдағы жоқ)

Акушер - жаңа туған нәрестені қабылдайтын дәрігер.

Ақ алабота гүлінің формуласы (Т₄А₄Ж₁)

Ақ аю өте ірі жыртқыш (800кг), салмағына карамастан суда өте жақсы жүзіп,әрі сүңгиді денеге жеңілдік беретін не деп ойлайсыңдар Май

Ақ аюдың қоңыр аюдан негізгі айырмашылығы (Мекені мұздық үсті, балаларын көктемде туады)

Ақ аюдың қоңыр аюдан негізгі айырмашылығы: Балаларын қыста туады

Ақ жоңышқа, қызыл жоңышқа, шалғындық жоңышқалар түрлері жатады: Бұршақ тұқымдастарға

Ақ жоңышқа, қызыл жоңышқа, шалғындық жоңышқалар түрлерінің жүйелеуде бірігуі Туысқа

Ақ жоңышқа, қызыл жоңышқа, шалғындық жоңышқалар түрлерінің жүйелеудегі тобы: Туыс

Ақ зең саңырауқұлағын қандайжерлерден кездестіреміз:Нанда,жемісте,жылқы тезегінде

Ақ зең саңырауқұлағынан алынатын аптибиотик. - Пенициллин

Ақ зең саңырауқұлағының жіпшесі- Түссіз, көп ядролы,тарамдалған клетка

Ақ зең саңырауқұлағының кездесетін жерлері - Нанда, жемістер, жылқы тезегі.

Ақ зеңінің жіпшумақ жіпшелері: Бір ғана жасушадан тұрады

Ақ қауденді орамжапырақта қанттың түзілуі.Сыртқы жасыл жапырақтарының хлоропласттарында .

Ақ мүк деп аталу себебі: өлі жасушаларының іші ауаға толы болғандықтан

Ақ планарияға (ақ сұлам қандай симметрия тән: Екіжақты симметрия

Ақ саңырауқұлақтың жемісті денесінің салмағы: 2 кг 720 г

Ақ сұлама денесі қабаттары: 3

Ақ сұлама денесін құрайтын ұлпаларға жатпайтыны: қан

Ақ сұламаның аналық безінің орналасқан жері: Екі денешік ретінде дененің алдыңғы жағы

Ақ сұламаның асқорыту жүйесі болып табылады: Ауыз – жұтқыншақ – ішек

Ақ сұламаның аталық безінің орналасқан жері.: Бүкіл денеге таралған көпіршік.

Ақ сұламаның денесіндегі қабаттар: Эктодерма, энтодерма, мезодерма

Ақ сұламаның көбеюі: Қос жынысты

Ақ сұламаның көбеюі-Жынысты жолмен қос жынысты

Ақ сұламаның қорегі қорытылады: Ішекте

Ақ сұламаның тыныс алу мүшесі: бүкіл денесі

Ақ сұламаның тіршілігі: Еркін жүзіп тіршілік етеді

Ақ сұламаның ішегі:тұйық

Аққан қанды тоқтатіып шендеуіш салатын сынық түрі: ашық сынық

Аққан терді көздің ішіне жібермейтін мүше Қас

Ақмола облысында орналасқан қорық - Қорғалжын

Ақпараттар ағымын есте қалдыруға қажетті нәрсе –Қайталау

Ақпараттық РНҚ-ның қалған бөліктерінің бір-бірімен жалғануы: Экзон

Ақуыз (нәруыз) молекуласының мономерлері: Аминқышқылдар

Ақуыз (нәруыз) молекуласының синтезі кезінде аминқышқылдарын рибосомаға таситын: т-РНҚ

Ақуыз (нәруыз) синтезі жүретін жасушаның органоиды: Рибосома

Ақуыз биологиялық полимерлер,оның мономері-Амин қышқылдары

Ақуыз биосинтез процесі кезінде рибосомада не түзіледі: Полипептидтік тізбек

Ақуыз биосинтезінде ДНҚ қандай қызмет атқарады: Ақуыз молекуласының синтезі қалыптық принципі негізінде жүреді

Ақуыз биосинтезінде қанша әртүрлі амин қышқылдары қатысады:20

Ақуыз және рибонуклеин қышқылы бар органоидтар: Рибосомалар

Ақуыз құрамына енеді: C, O, H, N, P,S

Ақуыз құрамына кіретін: - Аминқышқылы

Ақуыз молекуласының күрделі құрылымы қайда түзіледі:Эндоплазмалық торда

Ақуыз молекуласының қандай құрылымына глобулалардың түзілуі тән 3 реттік

Ақуыз неше аминқышқылдарынан түрады,егер оның сәйкес келу генінің кодтық бөлімі 3000 аминқышқылынан тұрса: 1000

Ақуыз синтездері жүретін жасушаның органоиды: рибосома

Ақуыз синтездеу информациясы ядроның қандай затында болады Хромосомада

Ақуыз ыдырауының соңғы өнімі-H₂O,CO₂ және азотты түзіліс

Ақуыз(нәруыз) молекуласының синтезі кезінде аминқышқылдарын рибосомаға таситын:т-РНҚ

Ақуыз, май, көмірсу ыдыраған өнімдері қан мен лимфаға қай жерде сорылады: Аш ішек

Ақуызға(нәруызға) жатпайтын күрделі зат: Глюкоза

Ақуызды зат: - токсин

Ақуызды қай фермент ыдыратады:Пепсин

Ақуызды ыдырататын фермент: Пепсин

Ақуыздың биосинтез процесі қандай кезеңдерді қамтиды (Транскрипция және трансляция)

Ақуыздың биосинтезі процесі қандай кезеңдерді қамтиды: Репликация және трансляция

Ақуыздың бір тәуліктік қажеттік мөлшері: 80-120г

Ақуыздың жасушада синтезделуі: Рибосомада

Ақуыздың мономерлеріне жататындар: Амин қышқылдары