5.6. Стандарт «Қысатын таңғыш салудың техникасы»

Мақсаты: көк тамырдан және капиллярлардан аққан қанды тоқтату, бастың жұмсақ үлпаларынан аққан қанды тоқтату.

Ресурстар: зарарсыздандырылған салфеткалар, зарарсыздандырылған қолғап, йодонаттың 1% ерітіндісі, дәке-мақта тампоны, бинт, антисептик ерітіндісі, 2 пинцет, спирт, ауырсынуды басатын дәрмектер, КБУ шөлмек. Іс алгоритмі:

1.Қолдарды спиртпен өндеу.

2.Қолғапты кию.

3.Науқасты тексеріп тыныштандыру, жатқызу.

4.Науқастың жағдайын, жараны бағалау.

5.Іс-шаралардың мақсатын, негізін науқасқа түсіндіру.

6.Науқасты жәйлі жатқызу, жара өндеуге ыңғайлы жағдайда болу қажет.

7.Жараның шеттерін йодонаттың 1% ерітіндісімен өндеу.

8.Жараны салфеткамен құрғату.

9.Жараның үстін зарарсыздандырылған салфеткамен жабу.

10.Салфетканың үстіне дәке-мақта тампонды салу.

11.Тампонды бинт таңғышпен бекіту (жараның орналасуына қарай).

12.Науқасты ауруханаға тасымалдау, ҚҚ, пульсті, есін, таңғышты бақылап отыру.

13.Қолғапты шешіп КБУ шөлмекке салу.

Ескерту:

-қысатын таңғыш көк тамырдан және капиллярлардан қан кеткенде қолданылады;

-алғашқа көмек ретінде қолданылады.

5.7. Стандарт «Бұрау салудың техникасы»

Мақсаты: артериалды қан ағуды тоқтату.

Көрсеткіштер: артериалдық қан ағу.

Ресурстар: салфетка, таяқша, қағаз, резеңке қолғап, таңғыш материалдар, бинт, КБУ шөлмек.

Іс алгоритмі:

1.Науқасты тексеріп тыныштандыру, жатқызу.

2.Науқастың жағдайын, жараны бағалау.

3.Іс-шаралардың мақсатын, негізін науқасқа түсіндіру.

4.Аяқ-қолды көтеріңкі қалыпқа келтіру.

5.Қолдарды спиртпен өндеу.

6.Қолғапты кию.

7.Бұрау салынатын жерге жарадан жоғары салфетканы орнату.

8.Салфетканың шеттерін байлау.

9.Таяқшаны еңгізіп, қан тоқтағанша және пульс жоғалғанша бұрау.

10.Таяқшаның бос шетін таңғышпен бекіту.

11.Жараны өндеп асептикалық таңғыш салу.

12.Бұраудың астына салудың уақытын жазып қыстыру.

13.Науқасты зембілге жатқызып тасымалдау.

14.Қолғапты шешіп КБУ шөлмекке салу.

V.III.Қан топтары, қан құю.

5.8. Стандарт «Стандартты сарысу арқылы қан топтарын анықтау техникасы»

Мақсаты: қан тобын анықтау.

Көрсеткіштері: қан құюдың қажеттілігі: операция кезінде, операциядан кейін кезеңінде, қан аурулары кезінде.

Ресурстар: арнайы планшеттер, изотоникалық ерітінді, пипеткалар, шана таяқшалар, бір рет пайдаланатын скарификатор, зарарсыздандырылған шарик, 70% спирт, стандартты сарысудың 2 сериясы, құм сағаты, қолғаптар, КБУ шөлмек.

Іс алгоритмі:

1.Стандартты сарысудың сапасын тексеру: түрі (ақшыл мөлдір), ампуланың бүтіндігін, қан тобы және титр жазылған заттаңбасын, жарамдылық мерзімін.

2.Іс-шаралардың мақсатын, негізін науқасқа түсіндіру.

3.Қалпын бақылауға жарайтын жағдаймен науқасты жатқызу.

4.Гигиеналық деңгейде қолдарды өндеу.

5.Қолғапты кию.

6.Бөлек пипеткалармен стандартты сарысудың 2 сериясында 1 тамшыдан планшеттің ұйяшықтарына құю (I, II, III топтар).

7.Спиртке малынған мақта тампонымен науқастың сол қолының шеткі бөлігін өндеу.

8.Скарификатормен тесіп қанның 1-ші тамшысын зарарсыздандырылған шарикпен сүрту.

9.Бөлек шыны таяқшамен қанның тамшысын алу.

10.1 тамшыдан планшеттің ұйяшықтарына сарысудың қасына құю 1:10 үйлесіммен.

11.Қанмен сарысуды араластырып шамалап шайқау.

12.Реакцияны 5мин бақылау.

13.Агглютинация болған ұйяшықтарға 1 тамшыдан изотоникалық ерітіндіні қосу.

14.Нәтижесін бағалау: агглютинация болған ұйяшықтарда реакция оң, болмаса - теріс.

15.6 ұйяшықтарда да агглютинация болса АВ(IV) топтың сарысуымен бақылау зерттеу жүргізу.

16.Қолғапты шешіп КБУ шөлмекке салу.

0(I)	A(II)	B(III)	AB(IV)	Қан тобы
-	-	-	+	0(I)
+	-	+	+	A(II)
+	+	-	+	B(III)
+	+	+	-	AB(IV)

(+)агглютинация бар, (-)агглютинация жоқ