5.53. Стандарт «Кеуде торының тесілуінде көрсетілетін алғашқы көмек (пневмоторакс)»

Мақсаты: алғашқы медициналық көмек.

Көрсеткіштері: кеуде торының тесілуі.

Ресурстар: зарарсыздандырылған қолгап, асептикалық ерітінді, йодонат, 50% анальгин ерітіндісі, 2% промедол, антисептик ерітіндісі, ИПП, жабысқақ пластырь, мұзды мұйық, тонометр, фонендоскоп, КБУ шөлмек.

Іс алгоритмі:

1.Науқастың жағдайын бағалау.

2.Науқасты тыныштандырып, іс-шаралардың негізін түсіндіру.

3.Науқасты өзіңе қаратып, шалқайтып, отырғызу.

4.Қолды спиртпен өндеп қолғапты кию.

5.Жарақаттанған аймақты зерттеу.

6.Жансыздандыру - 2мл 50% анальгин, 1мл 2% промедол.

7.Жараны антисептик ерітіндісімен өндеу.

8.Жараға окклюзиялық таңғышты салу:

-жараны зарарсыздандырылған салфеткамен тампондау;

-айналасындағы теріні майлы ерітіндімен сүрту;

-жеке таңғыш пакеттен алынған резеңкеленген матаны зарарсыздандырылған жағымен салу;

-жабысқақ пластырьмен бекіту.

9.Жараның үстіне мұзды мұйық қою.

10.Қолғапты шешіп КБУ шөлмекке салу.

11.Зембілмен орташа отырған жағдайда хирургиялық бөлімшеге тасымалдау.

Ескерту:

-науқас дем алған сайын ауа жара арқылы плевра қуысына кіріп, демін шығарғанда жараның герметикалық түрінде жабылғанда, клапанды пневмоторакс пайда болады. Әр дем алған сайын плевра қуысындағы ауа мөлшері көбейеді.

5.54. Стандарт «Бас-ми зақымдалған кездегі алғашқы көмек»

Мақсаты: бас-ми зақымдалған кездегі алғашқы көмек.

Көрсеткіштері: бастың жабық жарақаттары (мидың соғылуы, езілуі, қысылуы); бас күмбезінің сынуы; бастың негізгі сүйегінің сынуы.

Ресурстар: 2мл 50% анальгин ерітіндісі, 1мл 2% промедол, 40% глюкоза ерітіндісі 20мл немесе 25% мағний сульфат ерітіндісі 10мл б/е, мұзды мұйық, тонометр, фонендоскоп, жұмсақ көпшік.

Іс алгоритмі:

1.Науқастың жағдайын бағалау.

2.Науқасты тыныштандырып, іс-шаралардың негізін түсіндіру.

3.Науқасты қалқа салынған зембілге, басын көтерңкі жағдайда орналастыру; дөңгелек көпшік арқылы иммобилизациялау.

4.Қолды спиртпен өндеп қолғапты кию.

5.Жарақаттанған аймақты зерттеу.

6.Жараны антисептик ерітіндісімен өндеу.

7.Жансыздандыру - 2мл 50% анальгин, 1мл 2% промедол.

8.Көк тамырға 40% глюкоза ерітіндісін 20мл немесе 25% мағний сульфат ерітіндісін 10мл еңгізу (ҚҚ төмен болса мағний сульфат ерітіндісі еңгізілмейді).

9.Басына мұзды мұйық қою.

10.Есі болмаған жағдайда тілінің төмен түсіп кетпеуінің алдын алу.

11.Құсық кезінде басын бір жаққа қаратып, ауыз қуысын тазалап тілін салфеткамен үстап өзіңе қарай тарту.

12.ҚҚ, пульсті бақылау.

13.Хирургиялық бөлімшеге тасымалдау.

5.55 Стандарт «Іштеспе кезіндегі алғашқы көмек»

Мақсаты: іш қуысының жарақат және қабыну кезінде асқынулардың алдын алуы.

Көрсеткіштері: «іштеспе» түсінігіне кіреді: жедел аппендицит, жедел холецистит, жедел панкреатит, перитонит, жедел іш түйнелуі, тесілген асқазан-ішектің ойық-жарасы, іштің жарақаттары.

Ресурстар: мұзды мұйық, тонометр, фонендоскоп, зарарсыздандырылған қолгап.

Іс алгоритмі:

1.Науқастың жағдайын бағалау.

2.Науқасты тыныштандырып, іс-шаралардың негізін түсіндіру.

3.Науқасты зембілге, тізе астына көпшік салып орналастыру.

4.Ішіне мұзды мұйық қою.

5.Хирургиялық бөлімшеге тасымалдау.

Ескерту: жасауға болмайды - жылытқыш қою, клизма салу, іш өткізгіш дәрілерді беру, асқазанды жуу, жансыздандыру, сусын беру.