- •1. Зертханалық жұмыс. Тұрақты ток тізбегін моделдеу.
- •I. Тұрақты тоқ тізбегін моделдеу.
- •1.1 Electronics Workbench бағдарламасының жалпы сипаты.
- •1.2 Вольтамперлік сипаттамасын алу.
- •2 Сур. 1суретте көрсетілген тізбекті зерттеу схемасы.
- •1. Компоненттер және бақылап - өлшегіш құралдар панеліндегі мына кнопканы шертіңіз.
- •2. Компоненттер және бақылап - өлшегіш құралдар панеліндегі мына кнопканы шертіңіз.
- •Вольтметірлік сипаттаманы түсіріп алу.
- •1.3 Тізбектің эквивалетті кедергісін өлшеу.
- •4 Сур. Эквивалентті кедергіні өлшеу схемасы.
- •4 Суреттегі схеманы құрастыру.
- •7. Компонеттер және бақылап - өлшегіш құралдар панеліндегі мына кнопканы шертіңіз:
- •2. Зертханалық жұмыс. Бір фазалы синусойдальды ток тізбкетерін зерттеу.
- •1.1 Жалпы теориялық мәлеметтер.
- •1.2 Тізбектегі токтың және кернеудің әсер етуші мәндерін өлшеу.
- •1.3 Осцилографтың көмегімен вольтметрлік сипаттаманы түсіру.
- •2 Сур.Тоқ және кернеудің лездік мәндерін өлшеу схемасы.
- •1.4 Активті, реоктивті және толық қуаттарды өлшеу.
- •3. Зертханалық жұмыс. Rl және rc тізбектерінің жиіліктік сипаттамаларын зерттеу.
- •І. Rl және rc тізбектерінің сипаттамаларын зерттеу.
- •Жалпы теориялық мәлеметтер.
- •1.2. Rl және rc тізбектік тізбектерінің жиіліктік сипаттамаларын зерттеу.
- •7. Компоненттер және бақылап өлшегіш құралдар панеліндегі мына кнопканы шертіңіз:
- •10.Компонеттер және бақылап өлшегіш құралдар панеліндегі мына кнопканы шертіңіз:
- •11.Компоненттер және бақылап-өлшегіш құралдар панеліндегі мына кнопканы шертіңіз:
- •Тізбекті rc-тізбегінде осцилограмма сигналдарын алу.
- •Амплитудалы –жиіліктік сипаттамаларын алу.
- •Фаза жиіліктік сипаттамаларын алу.
- •4 Зертханалық жұмыс. Тізбектелген резонансты тізбектерді зерттеу.
- •І. Резонансты тізбектердің сипаттамасын зерттеу.
- •1.1 Жалпы теориялық мағлұматтар.
- •1.2. Тізбекті тербелмелі контурдың жиіліктік сипаттамаларын зерттеу.
- •Тізбекті зерттеу схемасын құрастыру.
- •5. Компоненттер және бақылап-өлшегіш құралдар панеліндегі мына кнопканы шертіңіз:
- •Тізбектелген контурда сигналдардың осциллограммаларын алу.
- •3 Сурет
- •Амплитудалы – жиіліктік сипаттаманы алу.
- •Фаза – жиіліктік сипаттаманы алу.
- •5. Зертханалық жұмыс Параллелді резонансты тізбекті зерттеу.
- •І. Параллелді резонансты тізбектердің сипаттамасын зерттеу.
- •1 Сурет
- •2 Сурет
- •Тізбекті зерттеу схемасын құрастыру
- •3 Сурет.
- •Амплитудалы-жиіліктік спаттамаларын алу
- •4 Сурет.
- •Фазо – жиіліктік сипаттаманы алу
- •5 Сурет.
- •Эксперименттік түрде резонанстық жиілікті fР анықтаңыз
- •6 Сурет.
- •7 Сурет.
- •6. Зертханалық жұмыс Үш фазалы тізбектерді моделдеу
- •І. «Жұлдыз - жұлдыз» жалғауын зерттеу.
- •1.1. Жалпы теориялық мағлұматтар.
- •1 Сурет.
- •2 Сурет.
- •3 Сурет.
- •1.2. «Жұлдыз - жұлдыз» жалғауының кернеулері мен тоқтарының арасындағы амплитудалы – фазалық қатынастарын зерттеу.
- •4 Сурет.
- •Сигналдардың осциллограммаларын алу.
- •5 Сурет.
- •1.3. Үш фазалы тізбекте қуаты өлшеу.
- •6 Сурет.
- •7 Сурет. Қуатты өлшеу схемасын құрастыру.
- •8 Сурет.
- •7. Зертханалық жұмыс Бір энергия жинақтауыш тізбектердегі өтпелі үрдістерді зерттеу.
- •І. Бір энергия жинақтауыш тізбектердегі өтпелі үрдістерді зерттеу.
- •1.1. Rc тізбегін тұрақты кернеу көзіне және конденсатордың разрядталған кезіндегі өтпелі үрдістерін зерттеу.
- •1 Суреттегі схеманы құрастыру.
- •Өтпелі үрдістердің осциллограммаларын алу.
- •3 Сурет.
- •1.2. Rl тізбегін синусойдалды кернеу көзіне қосқандағы өтпелі үрдістерді зерттеу.
- •4 Сурет.
- •5 Сурет.
- •Rl тізбегін тұрақты кернеу көзіне қосқандағы және rl тізбегінің бастапқы тоқпен қысқа тұйықталған кездегі өтпелі үрдісерді зерттеу.
- •6 Сурет.
- •8 Зертханалық жұмыс Екі энергия жинақтауыш тізбектегі өтпелі үрдістерді зерттеу.
- •І. Екі энергия жинақтауыш тізбектердегі өтпелі үрдістерді зерттеу.
- •1.1. Жалпы теориялық мәліметтер.
- •1.2. Rl тізбегіне бастапқы кернеуі бар конденсатордың разрядталуы кезіндегі өтпелі үрдістерді зерттеу.
- •1 Сурет.
- •1 Суреттегі схеманы құрастыру.
- •2 Сурет. Конденсатордың идеалды индуктивтілікке разрядталуы.
- •Конденсатордың разрядталуы.
- •3 Сурет.
- •Контурдың төменгі сиымдылығы кезіндегі конденсатрдың разрядталуы.
- •Екі реактивті элементі бар күрделі тізбектердегі өтпелі үрдістерді зерттеу.
- •4 Сурет.
- •5 Сурет.
- •6 Сурет.
- •Әдебиеттер
3 Сурет
b. мына көрсеткіштерді алыңыз Т2 – Т1 =
c. фазалар айрмасын градта мына формуламен анықтаңыз:
,
мұнда
=0,01
с
13. Өлшеулер нәтежиелерін Есеп беруге енгізіңіз.
Амплитудалы – жиіліктік сипаттаманы алу.
Осциллограф бейнесін жауып Боде – Плоттер бейнесін, оның пиктограммасына екі рет шерту арқылы, ашыңыз. Боде – Плоттерді АЖС құру режиміне ауыстырыңыз, Magnitude кнопкасы басылып тұруы керек.
F терезесіндегі есептегіштің кнопкалары арқылы жиілікті - MHz өзгерту диапазонын орнатыңыз. АЖС – ны схемалы түрде көрсетіңіз.
Боде – Плоттер панеліндегі көрсеткіштер (стрелка) арқылы
экрандағы визирлік желілерді қозғалтып, сигналдың жиілігіне байланысты KU кернеуі бойынша күшею коэффициентінің мәндерін келесі терезелерден бақылаңыз.
4. F терезесіндегі есептегіштің кнопкалары арқылы жиілікті - кHz өзгерту диапазонын орнатыңыз. Визирлік желіні 60 гц – ке максималды жақын жиілікке орнатыңыз. Децибелмен W()=20lgK() берілген АЖС модулінің K() көрсеткішін алыңыз. Өлшеулер нәтежиелерін Есеп беруге енгізіңіз.
Фаза – жиіліктік сипаттаманы алу.
5 . Боде – Плоттерді, Phase кнопкасын басу арқылы, ФЖС құру режиміне ауыстырыңыз. Тік бойынша фазаның өзгеру шегін орнатыңыз: - 900 тан(I терезесі) + 900 қа (F терезесі) дейін, F терезесіндегі есептегіштің кнопкалары арқылы жиілікті - MHz өзгерту диапазонын қайта орнатыңыз орнатыңыз.ФЖС-ны Боде – Плоттер экранынан қараңыз. 60 Гц тең жиілікте көрсеткіштерді жазып алыңыз. Боде – Плоттер панеліндегі көрсеткіштер (стрелка) арқылы
экрандағы визирлік желілерді қозғалтып, сигналдың жиілігіне байланысты кірістік және шығыстық кернеулер арасындағы фазалар қозғалысының мәнін келесі терезелерден бақылаңыз. Есеп беруде ФЖС схемалы түрде көрсетіңіз.
Резонанстық жиілікті fР экспериментті түрде анықтау.
6. Резонанстық жиіліктің fР мәнін анықтаңыз (фазалар жылжуы нолге тең). Көрсеткіштерді алудың дискреттігіне байланысты, визирлік желіні ФЖС – да тек резонанстық жиіліктің қасына жақын орнатуға болады, сондықтанда fР мәнін екі мәннің орташа статикалық мәні ретінде анықтаңыз. Боде – Плоттер экранын жабыңыз.
7. Параметрлерін беру үшін кернеу генераторының диалогтық терезесін ашыңыз. Клавиатура көмегімен резонанстық жиіліктің fР мәнін енгізіңіз. Моделдеу үрдісін іске қосыңыз. 1 сек. кейін моделдеу үрдісін тоқтатыңыз.
8. Тізбек элементтеріндегі кернеудің түсуін және тізбектегі тоқтың көрсеткіштерін алыңыз. Өлшеулер нәтежиелерін Есеп беруге енгізіңіз.
9. Q контурының сиымдылығын (1) формуламен есептеңіз. Есептеу нәтежиелерін Есеп беруге енгізіңіз.
10. Осциллограмма белгісін екі рет шертіңіз де жылжыту сызығын пайдалана отырып осциллограмманың басын орнатыңыз. Ашудың ұзақтығын орнату есептегішінің Time base, кнопкаларын шерту арқылы, сезімталдық мәнін 1.00 ms/Div деп орнатыңыз.
Кірістік сигналды берген кезде, LC контурдағы резонанстық үрдіс, Q контурының сиымдылығына тура пропорциональды уақыт тұрақтысымен Т = 1/2f = Q/fР, экспоненциалды заңы бойынша өзгереді.
11. Уақыт тұрақтысын (2) формуламен анықтаңыз. Есептеулер нәтежиелерін Есеп беруге енгізіңіз.
Оқытушыға резонанс жиілігінде тізбектелінген контурдағы сигналдардың осциллограммаларын көрсетіңіз.
ІІ. Өзіндік жұмыс.
Тапсырма. Тізбектелген RLC тізбектің сипаттамаларын зерттеу (1 сур. қараңыз).
Бастапқы мәліметтер:
Кірістік сигналдар көзінің параметрлері:
Айнымалы кернеу генераторының параметрлері:
кернеудің әсер етуші (тиімді) мәні – 2 В;
тербеліс жиілігі – 80 Гц.
Вариант |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
R , ом |
100 |
50 |
70 |
60 |
40 |
C , |
2 |
1 |
2 |
3 |
2 |
L, H |
2 |
1 |
4 |
4 |
4 |
RLC тізбектің амплитудалы – жиіліктік және фаза – жиіліктік сипаттамаларын алу. fР резонанстық жиіліктің мәнін анықтау. Өлшеулер нәтежиелерін Есеп беруге енгізіңіз.
Тізбектелген RLC тізбектің резонанс кезінде осциллограмма сигналдарын алу. Эксперименталды жолмен Q контурының сиымдылығын анықтау. Өлшеулер нәтежиелерін Есеп беруге енгізіңіз.
Тізбектің өтпелі үрдістерің уақыт тұрақтысының Т мәнін (2) формуламен анықтау. Нәтежиелерді Есеп беруге енгізіңіз.
Ескерту: Ақпараттарды алуды ыңғайлату мақсатында өлшегіш құралдар параметрлерін жөнге келтіру кнопкаларын пайдаланыңыз.
Жұмыс нәтежиелерін оқытушыға көрсетіңіз.
