5. Брондалмаған кабелдермен және өткізгіш сымдармен жүргізілген ішкі тораптардың құрылымын сипаттаңыз

Ғимараттың ішіндегі желілер күштік қабылдағыштарды және электрлік жарықтандыру шамдарын электрэнергияны қоректендіруге арналған. Ғимарат ішіндегі жүргізу ашық – қабырғаның, төбенің немесе жабық – қабырғаның ішінде табылуларда еденнің ішінде жүргізіледі.

Күштік желілер үшін тоқтарды жүргізудің келесі әдістері қолданылады;

а) оқшаулатқыш тіректерде ашық;

б) массалы құбырларда;

в) болатты жұқа қабырғалы құбырда. Ашық жүргізу (оқшаулатылған және жалаңаш сымдар). Ғимарат ішінде қалыпты жағдайда орташа биіктікте жүргізілген магистраль үшін қолданылады. Болаттың (жұқа қабырғалы және су газөткізгіш), сонымен қатар пластмассалы (винилпластикті) құбырларда жүргізу механиканың бүлінуден сақтау қажет кезінде қолданылады. Жарылыс қауіпі бар, өрт қауіпі бар ғимаратта пластмассаны құбырларды қолдану тыйым салынады.

6. Электрэнергиясының негізгі көрсеткіштері туралы айтыңыз

Электрэнергиясының негізгі көрсеткіштері болып кернеудің ауытқуы , жиіліктің және кернеудің тербелісі, кернеу қисығы формасының синусойдальды еместігі, ал үш фазалы тораптар үшін нейтралдың ауытқуы және негізгі жиіліктің кернеуінің симметрия еместігі. Кернеудің ауытқуы мына шектерде жіберіледі: электрлік жұмыс жарықтандыру құрылғыларының қыспаларында номиналды кернеудің +2,5 ден +5 %дейінгі; электрқозғалтқыштары және қосыпа жіберу апаттарының қыспаларында ±5%.Апаттық режимдерден кейін кернеуді қосымша 5%төмендетуге болады. Электрэнергиясының негізгі көрсеткіштері болып кернеудің ауытқуы , жиіліктің және кернеудің тербелісі, кернеу қисығы формасының синусойдальды еместігі, ал үш фазалы тораптар үшін нейтралдың ауытқуы және негізгі жиіліктің кернеуінің симметрия емстігі. Кернеудің ауытқуы мына шектерде жіберіледі: электрлік жұмыс жарықтандыру құрылғыларының қыспаларында номиналды кернеудің +2,5 ден +5 %дейінгі; электрқозғалтқыштары және қосыпа жіберу апаттарының қыспаларында ±5%.Апаттық режимдерден кейін кернеуді қосымша 5%төмендетуге болады. Қысқа тұйықталу(қ.т) дегеніміз жұмыстың қалыпты жағдайларымен қарастырылмаған нейтралдыжерленген тораптар үшін фазалар арасындағы тұйықталу және де бір немесе бірнеше фазаның жерге тұйықталуы.Электр қондырғыларында, тоқтың тез өсуімен сипатталатын әртүрлі қысқа тұйықтаулар болуы мүмкін.Қ.т келесі түрлерін бөліп көрсетеді:үш фазалы,симметриялы, екі фазалыжермен жалғанбаған, бір фазалы жермен жалғанған .Қ.т пайда болу себептері әртүрлі, мысалыға изоляцияның зақымдалуы, қызмет көрсету персоналының қате жұмысы, қондырғының тоқ жүретін бөліктерін басып қалу.

7. Тораптарды токтасымалдағыштармен жүргізу туралы айтыңыз.

Өнеркәсіп цехтарында көп жағдайда станоктар мен жабдықтардың орын ауыстырылуы және қайта жобалануы болады. Жабдықтардың орнын ауыстырған кезде оқшауланғыш сымдармен жасалған желілерді ауыстыруға тура келеді. Оқшаулатқыш сымдармен жасалған құбырларда орналастырылған өткізгіштерді технологиялық жабдықтардың орынауыстыруына икемдеу қиын. Бұл жабық тең өткізгіштерді, шиналарды жасап шығаруға әкеп соқты, шиналар оқшаулатқыштарда және торапқа салған күйде орналастырылады.

Жабық ток өткізгіштер электр қабылдағыштарды қоректендірудің магистральды схемасының ыңғайлы конструкциясы болып табылады. Әсіресе көп орын алған штепсельді ток өткізгіштер, олар электр қабылдағыштың үлкен көлемде жалғануын қамтамасыз етеді. Жабық ток өткізгіштер заводтарда жасалынады және тік учаскелерден комплектті түрінде – секциялардан тұрады, олар бірқатар секциялардың тізбектей жалғануы үшін өтпелі элементтермен қамтамасыздандырылған, тармақтану құрылғылары (бұрыштық, үшбұрыштық және крестік) сонымен қатар емізілмелі қораптардан тұрады.

Ток өткізгіштер тіректерде орнатылады немесе ілгектерге ілінеді. Өзінің тағайындалуына байланысты ток өткізгіштер таратушы және магистральды болып бөлінеді. Тармақталған қораптар қорғаныс үшін және тармақталуды өшіру үшін (сақтандырғыштар, автоматтар және ажыратқыштар) тармақталуды өшіруші аппараттарға ие. Қораптардың көп бөлігінің құрылымдары тармақталуды штанганың көмегімен еденнен өшіруге мүмкіндік береді. Енгізілмелі қораптар құбырда немесе кабельмен оқшауланған сымдармен жасалған, қоректендіру линиясына ток өткізгішті қосу үшін қызмет етеді.