- •5В070300-Ақпараттық жүйелер, 5в070400-Есептеу техникасы және бағдарламамен қамтамасыз ету
- •Әдістемелік нұсқаулары
- •1.1. Жалпы теориялық түсініктер
- •1.2. Терезе қосымшасын құру
- •1.2 Сурет
- •1.4. Тапсырманы орындау үлгісі
- •1.4.1. Терезелік қосымшаны құру мысалы
- •1.3 Сурет
- •1.4 Сурет
- •1.5. Жеке тапсырмалар
- •Таңдау операторы Switch:
- •Терезелік қосымшаның құрылуы
- •2.1 Сурет
- •СheckBox компоненті
- •RadioGroup компоненті
- •3.1. Жалпы теориялық ақпарат
- •3.2. Тарсырманы орындау мысалы
- •3.2.1. Терезе қосымшасын құру мысалы функция- өңдегіші мәтіні төмендегідей болуы мүмкін. (стандартты мәтін келтірілмеді).
- •3.1 Сурет
- •3.3. Жеке тапсырмалар
- •Қысқаша теориялық түсініктеме
- •4.2.1 Есепті шешудің мысалы:
- •4.1 Сурет
- •4.3 Тапсырмалар
- •5.1. Жалпы теориялық ақпарат
- •5.2. Терезе қосымшасын жасау StringGrid компонентті
- •5.3. Тапсырманың орындалу мысалы
- •5.3.1. Терезелік қосымшаны жасау мысалы
- •5.4. Жеке тапсырмалар
- •6.1. Қысқаша теориялық мәліметтер
- •6.2. Есептің жасалу мысалы
- •6.2.1. Терезе қосымшасын құру мысалы
- •6.3 Өзіндік тапсырмалар
- •7.1. Жалпы теориялық ақпарат Символдардық масив ретіндегі жолдар
- •7.2. Терезе қосымшасын жасау
- •ListBox компонентті
- •ComboBox компонентті
- •7.3. Тапсырманы орындау мысалы
- •7.3.1. Терезелік қосымшаны жасау
- •7.1 Сурет
- •7.4. Жеке тапсырмалар
- •№8 Зертханалық жұмыс. Файлдарды пайдаланып құрылымды өңдеу
- •8.1. Теориялық түсініктемелер
- •8.2. Терезелік қосымша құру OpenDialog және SaveDialog компоненттері
- •8.3. Тапсырманы орындауға мысал
- •8.3.1.Терезе қосымшасын құру OpenDialog және SaveDialog компоненттерін баптау
- •8.1 Сурет
- •Программамен жұмыс
- •8.2 Сурет
- •8.4. Жеке тапсырмалар
- •№9 Зертханалық жұмыс. Функция графиктерін тұрғызу
- •9.1. Қысқаша теориялық түсінік Chart компоненті көмегімен график тұрғызу
- •9.1 Сурет
- •9.2. Терезелік қосымшаны жасау мысалы
- •Форманы баптау
- •9.2 Сурет
- •1. Операциялар басымдылықтарының кемуі бойынша және басымдылықтары әртүрлі операциялар сызықпен бөлектенген.
- •Стандартты математикалық функциялар
- •Файл жобасының, тақырыптық файл және программа мәтіні файлының жалпы құрылымының сипаттамасы
- •Unit*.H тақырыптық файлының құрылымы
- •Project*.Cpp жоба файлының жалпы құрылымы
- •Әдебиеттер
1.4 Сурет
1.5. Жеке тапсырмалар
Көрсетілген шамаларды есептеуге программа құру керек. Нәтижесін берілген мәндер арқылы нәтижесімен салыстыру арқылы текеріңіз
1.
|
Мұндағы x = 14.26, y = –1.22, z = 3.510-2 t = 0.564849.
|
2.
|
Мұндағы x = –4.5, y = 0.7510-4, z = 0.845102 u = –55.6848. |
3.
|
Мұндағы x = 3.7410-2, y = –0.825, z = 0.16102 v = 1.0553. |
4.
|
Мұндағы x = 0.4104, y = –0.875, z = –0.47510-3 w = 1.9873. |
5.
|
Мұндағы x = –15.246, y = 4.64210-2, z = 20.001102 = –182.036. |
6.
|
Мұндағы x= 16.5510-3, y = –2.75, z = 0.15 = –38.902. |
7.
|
Мұндағы x = 0.1722, y = 6.33, z = 3.2510-4 = –172.025. |
8.
|
Мұндағы x = –2.23510-2, y = 2.23, z = 15.221 = 39.374. |
9.
|
Мұндағы x = 1.825102, y = 18.225, z = –3.29810-2 = 1.2131. |
10.
|
Мұндағы x = 3.98110-2, y = –1.625 103, z = 0.512 a = 1.26185. |
11.
|
Мұндағы x = 6.251, y = 0.827, z = 25.001 b = 0.7121. |
12.
|
Мұндағы x = 3.251, y = 0.325, z = 0.46610-4 c = 4.025. |
13.
|
Мұндағы x = 17.421, y = 10.36510-3, z = 0.828105 f = 0.33056. |
14.
|
Мұндағы x = 12.310-1, y = 15.4, z = 0.252103 g = 82.8257. |
15.
|
Мұндағы x = 2.444, y = 0.86910-2, z = –0.13103 h = –0.49871. |
16.
|
Мұндағы x = –2.23510-2, y = 2.23, z = 15.221 w = 39.374. |
№2 зертханалық жұмыс
Тармақталушы алгоритмдерді жүзеге асыру
Жұмыстың мақсаты: салыстыру операцияларын, логикалық операцияларды, басқаруды беруші if, switch, break операторларын оқып, тану, қайта қосуды ұйымдастырушы қарапайым компоненттерді(СheckBox, RadioGroup) қолдануды үйрену. Тармақталушы бағдарламаны жазу және жұмысқа қосу.
2.1. Жалпы теоретикалық мәліметтер
if басқаруды шартты беруші операторы
Есептеудің бір тармағын таңдау үшін шартты ауысу операторы қолданылады:
if (өрнекі) оператор 1;
else оператор 2;
өрнек есептеледі, егер оның нәтижесі 1-ге тең болса(ақиқат болса), онда оператор1 орындалады, басқа жағдайда – оператор2 орындалады, мысалы:
if(x>y) max = x;
else max = y;
Егер 1, 2 операторлар біреуден артық операторларға ие болса, онда олар фигуралық жақшаға алынады { }, яғни блок қолданылады.
else… конструкциясы болмауы да мүмкін, мұндай форманы қысқартылған деп атайды, мұндай жалған жағдайда басқару шарты келесі if тен кейінгі операторға тапсырылады.
Егер 1, 2 операторларының өз ішінде if операторлары бар болса, мұндай оператор күрделі деп аталады, бұл арада кілтті else сөзі жақындағы if-ке тән.
Мысалы, x, y, z үш санның ең үлкенін табу қажет:
if (x>y)
if (x>z) max=x;
else max=z;
else if(y>z) max=y;
else max=z;
Салыстыру операциясы: < (кем), <= (кем немесе тең), > (артық), >= (артық не тең), != (тең емес), = = (тең). Символдардың жұбын айыруға болмайды..
Бинарлы салыстыру операциялары, олардың жалпы түрі:
Операнд 1 операция белгісі Операнд 2
Салыстыру алдындағы мағынасы бір типке өзгеретін кез келген базалық типтердің деректері салыстыру операциясының операндтары бола алады.
Логикалық операциялар анағұрлым күрделі мәндерді салыстыру кезінде шарт түрі ретінде пайдаланылады. Олардың тізімін кему тәртібінде көрсетейік.
! (терістеу немесе логикалық емес НЕ - унарлық операция) && (конъюнкция немесе логикалық И) || (дизъюнкция немесе логикалық ИЛИ)
Мысалға: (0<x)&&(x<=100)
( (!x) &&(y>0)||((z==1)&&(k>0))
Өрнек солдан оңға қарай есептеледі және жауабы анықталғаннан кейін олардың есептеу тоқтатылады.
Тернарлы(шартты) операция ?:
Оның жалпы формасы:
Операнд 1 ? Операнд 2 : Операнд 3
Егер операнд1 –дің мәні 1-ге (ақиқат) болса, онда сол операцияның нәтижесі операнд 2 болып табылады, әйтпесе - операнд3 болады.
Мысалға:
Берілген сандардың ішінен ең үлкен санды табу: max = a>b ? a : b;

.
.
.
.
.
.
.
.
.