- •Лекция 1.
- •Магнит өрісінің негізгі сипаттамасы
- •Тогы бар рамка. Магнит өрісінің бағыты.
- •Магнит индукциясы векторы
- •Макро және микро токтар
- •Мен векторларының арасындағы байланыс
- •Электростатикалық және магнит өрістерін сипаттайтын векторлардың ұқсастығы
- •Түзу токтың магнит өрісі
- •Дөңгелек токтың центріндегі магнит өрісі
- •Ампер заңы
- •Параллель токтардың өзара әсері
- •Магиттік тұрақты
- •Магнит индукциясы мен магнит өрісі кернеулігінің өлшем бірліктері
- •Еркін қозғалған зарядтың магнит өрісі
- •Лоренц күші
- •Зарядталған бөлшектің магнит өрісіндегі қозғалысы
- •Холл эффектісі
- •Соленоидтағы магнит өрісі
- •Вакуумдағы тороидтың магнит өрісі
- •Магнит индукциясы векторының ағыны
- •Вакуумдағы магнит өрісі үшін Гаусс теоремасы
- •Ағынның ілінісуі
- •Тогы бар өткізгішті магнит өрісінде тасымалдау кезінде істелінген жұмыс.
- •Магнит өрісінің істеген жұмысы
- •Тогы бар контурды магнит өрісінде орын ауыстыру кезіндегі жұмыс
- •Лекция 14.
- •Электрондар мен атомдардың магниттік моменті
- •Магниттелу. Заттардағы магнит өрісі
- •Заттағы магнит өрісі үшін толық ток заңы
- •Екі магнетиктің бөліну шекарасының шарттары
- •Ферромагнетиктер және олардың қасиеттері
- •Электромагниттік индукция Фарадей тәжірибесі
- •Фарадей заңы
- •Қозғалмайтын өткізгіштегі индукцияның э.Қ.К.
- •Магнит өрісіндегі рамканың айналуы
- •Құйынды ток (Фуко тогы)
- •Контурдың индуктивтілігі
- •Өздік индукция
- •Тізбекті ажырату және қосу кезіндегі ток
- •Өзара индукция
- •Трансформаторлар
- •Магнит өрісінің энергиясы
- •Бақылау сұрақтары.
- •Лекция 15.
- •Электромагниттік өріс үшін Максвелл теңдеулері Құйынды электр өрісі
- •Ығысу тогы
- •Максвелл теңдеулер жүйесінің толық түрі
- •Тербелістер мен толқындар. Еркін тербелістер. Гармониялық тербелістер
- •Электрлік тербелмелі контур
- •Тербелмелі контурдағы еркін гармониялық тербелістер
- •Айнымалы ток
- •Кернеу резонансы
- •Ток резонансы
- •Айнымалы токтың әсерлік мәні
- •Айнымалы ток тізбегіндегі қуат
- •Бақылау сұрақтары.
- •Электромагниттік толқындар
- •Электромагниттік толқынның шкаласы
- •Электромагниттік толқындардың дифференциалдық теңдеулері
- •Электромагниттік толқынның фазалық жылдамдығы
- •Максвелл теориясының салдарлары
- •Толқындық теңдеулер
- •Электромагниттік толқынның энергиясы
- •Электромагниттік толқынның қысымы, электромагниттік өріс импульсі
- •Бақылау сұрақтары.
- •Лекция 13
- •1 0.Интерференцияны бақылау әдістері.
- •Спектральды құралдардың айырғыштық қабілеттілігі.
- •Жарықтың поляризациясы. Шағылу кезіндегі толқындардың поляризациясы.
- •Поляризациялайтын призмалар және поляроидтар.
- •Бақылау сұрақтары.
- •Жылулық сәулелену. Абсолют қара дененiң сәулеленуiнiң проблемалары. Кванттық гипотеза және Планк өрнегі. Фотонның массасы және импульсі.. Жарық кванттарының энергиясы және импульсі .
- •Бақылау сұрақтары.
- •Кванттық теориялардың негізгі идеялары тәжірибе жүзінде тұжырымдау. Франк және Герц тәжірибелері. Фотоэффект. Комптон эффектісі.
- •Бақылау сұрақтары.
- •Атомдардың сызықтық спектрлерi. Бор постулаттары.Сәйкестік принципі. Томсон және Резерфорд атомының моделі
- •Сутегі атомының сызықтық спектрі
- •Бор постулаттары
- •Франк пен Герц тәжірибелері
- •Бор бойынша сутегі атомының спектрі
- •Бақылау сұрақтары.
- •Корпускула-толқындық екіжақталық. Де-Бройль гипотезасы. Микробөлшектердің толқындық қасиеттері және анықталмағандық қатынасы. Заттардың копускулалық-толқындық екі жақтылық қасиеттері
- •Де Бройль толқынының кейбір қасиеттері
- •Анықталмаушылық принципі
- •Бақылау сұрақтары.
- •Шредингердің жалпы теңдеуі
- •Стационарлық күйлер үшін Шредингер теңдеуі
- •Шредингер теңдеуі:
- •Еркін бөлшектің қозғалысы
- •«Қабырғалары» шексіз биік бір өлшемді тікбұрышты «потенциалдық шұңқырдағы» бөлшек
- •Бөлшектің потенциалдық кедергі арқылы өтуі. Туннельдік эффект
- •Кванттық механикадағы сызықтық гармоникалық осциллятор
- •Бақылау сұрақтары.
- •Кванттық сандар
- •Сұрыптау ережесі
- •Электронның спині
- •Кванттық электрониканың элементтері. Тосын және мәжбүр сәуле шығару. Лазерлер. Жұтылу. Өздігінен және мәжбүр сәуле шығару
- •Лазерлер.
- •Бақылау сұрақтары.
- •Бозе – Эйнштейн мен Ферми – Дирактың кванттық ститастикасы туралы түсінік.
- •Паули принципті.
- •23. Атомдағы электрондардың күйлер бойынша таралуы.
- •Рентгендік спектрлер.
- •Молекулалық спектрлер
- •Бақылау сұрақтары.
- •Конденсацияланған күй. Кристалдық торлардың жылу сыйымды-лығы. Фонондық газ. Металдардың электр өткізгіштігі. Ферми деңгейі.. Металлдар, диэлектриктер зоналық теориясы.
- •Металдар, диэлектриктер және жартылай өткізгіштер.
- •Бақылау сұрақтары.
- •Жартылай өткізгіштердің меншікті өткізгіштігі.
- •Жартылай өткізгіштердің қоспа бар кездегі өткізгіштігі.
- •Жартылай өткізгіштердің фотоөткізгіштігі
- •Электрондық және кемтіктік жартылай өткізгіштіктердегі түйісу (р – n - ауысуы).
- •. Жартылай өткізгішті диодтар және триодтар (транзисторлар).
- •Масса ақауы және атом ядросының байланыс энергиясы
- •Ядроның спині және оның магниттік моменті
- •Ядролық күштердің қасиеттері
- •Атом ядросының моделі Томсон және Резерфорд атомының моделі
- •Сутегі атомының сызықтық спектрі
- •Альфа-бета және гамма сәулеленудiң тегi мен заңдылықтары және олардың затпен әсерлесуi.
- •Гамма-сәулелену
- •Бақылау сұрақтары.
- •Ядролық реакциялар. Атом ядроларының радиактивтi ыдырауы. Ядролық бөлiнудiң реакциясы. Ядролық реакциялар және оның негізгі түрлері
- •Нейтронның әсерінен жүретін ядролық реакциялар
- •Ядроның бөліну реакциясы
- •Бақылау сұрақтары.
- •Бөлiнудiң тiзбектi реакциясы. Ядролық реактор. Синтез реакциясы. Энергия көздерiнiң проблемасы Тізбекті ядролық реакциялар
- •Ядролық реакторлар
- •Атом ядросының синтездеу реакциясы
- •Бақылау сұрақтары.
- •Негізгі және қосымша әдебиет:
Кернеу резонансы
Егер
болса, онда
болады, яғни ток пен кернеудің өзгеруі
синфазды өтеді. Бұл жағдайда
және ток тек актив кедергімен анықталады
және болатын максимал мәніне дейін
жетеді.
конденсатордағы және
катушкадағы кернеудің түсуінің
амплитудасы бірдей, ал фазасы жағынан
қарама-қарсы болады. Бұл құбылыс кернеудің
резонансы деп аталады.
– жиілігі резонанстық жиілік деп
аталады.
Ток резонансы
Параллель
қосылған сыйымдылығы С конденсатордан
және индуктивтілігі L катушкадан тұратын
айнымалы ток тізбегіне
кернеуі түсіп тұр.
1С2
және 1L2 тармағындағы токтар
–ға
тең және фазалары қарама-қарсы. Сыртқы
тізбектегі (тармақталмаған) ток күшінің
амплитудасы.
Егер
болса, онда
және
Түсірілген кернеудің жиілігі резонстың
жиілікке жақындаған кезде параллель
жалғанған конденсатор және индуктивтік
катушкасы бар тізбекті қоректендіретін
сыртқы ток күшінің амплитудасының тез
азаюы токтың резонансы (параллель
резонанс) деп аталады.
Нақты
тізбек үшін
сондықтан ток күші
бірақ мүмкін болатын ең кіші мәніне ие
болады.
Айнымалы токтың әсерлік мәні
Айнымалы
токтың әсерлік немесе эффективтік мәні
деп Т период ішіндегі оның өзгерісі
болатын ток күшінің орташа квадраттық
мәнін айтады, өйткені
,
сәйкес кернеудің әсерлік мәні:
.
Айнымалы ток тізбегіндегі қуат
Ток тізбегіндегі лездік қуат
Лездік қуаттың период ішіндегі орташа мәні токтың Р актив қуаты деп аталады.
Көбейткіш cos қуаттың коэффициенті деп аталады.
және
болғандықтан,
онда
Егер
тізбекте реактив кедергі (Х=0) жоқ болса,
онда
және
P=IU
Егер
тізбек тек реактив (R=0) кедергіден тұратын
болса, онда ток пен кернеу қаншалықты
үлкен болғанымен
және P=0.
Бақылау сұрақтары.
Айнымалы электр тогы дегеніміз не?
Айнымалы ток үшін Ом заңы.
Кернеудің амплитудасы дегеніміз не?
Реактив индуктивтілік кедергісі, реактив сыйымдылық кедергісі деп нені айтамыз?
Кернеулер мен токтар резонансы.
Айнымалы токтың әсерлік немесе эффективтік мәні дегенеіміз не?
Айнымалы ток тізбегіндегі қуат дегеніміз не?
Қуаттың коэффициенті деп нені айтамыз?
Электромагниттік тербелістер.
Электрлік тербелмелі контур.
Еркін және еріксіз электромагниттік тербелістер.
Резонанс құбылысын түсіндіріңіз.
Қандай тербеліс гармониялық тербеліс деп аталады?
Бұралмалы тербелістер деп қандай козғалысты айтады?
Бұралмалы коэффициенттің
физикалық мағанасы қандай?Дененің инерция моментінің анықтамасы қалай айтылады және оның өлшем бірлігі қандай?
Айналмалы қозғалыс үшін динамиканың негізгі теңдеуі қалай жазылады?
Максвелл теңдеулері.
Электромагниттік индукция құбылысының фарадейлік және максвельдік түсініктемесі.
Ығысу тогы.
Максвелл теңдеулерінің жүйесі.
Электр және магнит өрістерінің салыстырмалылығы.
Векторлық және скаляр потенциалдар.
Толқындық теңдеу.
Электромагниттік қозудың таралу жылдамдығы.
Электромагниттік өріс үшін Максвелл теңдеулері Максвеллдің төртінші теңдеуі – өрісі үшін Гаусс теоремасы.
Максвелл теңдеулер жүйесінің интегралдық түрі.
Құйынды электр өрісі
21-лекция.
Электромагниттік өріс үшін толқындық теңдеу. Электромагниттік толқындардың қасиеттері. Умов-Пойнтинг векторы.
