КІРІСПЕ

Диплом алдындағы тәжірибенің мақсаты - біліктілік талаптарына сәйкес қызметтік міндеттеріне мүмкіндік беретін, кәсіби дағдыларын қалыптастыруын аяқтау. Диплом алдындағы тәжірибенің негізі арнайы мамандарды даярлау және болашақ жұмыс орнына арналған бейімделу кезеңінен өту, бірқатар пәндер бойынша теориялық білімдерін арттыру және толықтыру болып табылады. Диплом алдындағы тәжірибенің негізгі міндеттері:

-компанияның жұмысымен танысып, қорытынды нәтижелер қарым-қатынасын зерттеу;

-зерттелген параметрлердің деңгейі мен динамикасына әсер ететін ең маңызды факторларды анықтау;

-құру үрдістері мен спецификациясына сәйкес өндіріс тиімділігін арттыру үшін ұйымдастырушылық және техникалық іс-шаралар жүргізу;

-дипломдық жобалау мәселесінде қажетті ақпаратты жинау және талдау.

Тәжірибелік жұмыспен оқыту және зерттеу объектісі кәсіпорын ЖШС «Аксай Таскум», болып табылады. Бұл кәсіпорын жүк көтергіштігі әр түрлі аудармамен Алматы және Алматы облысындағы құрылыс объектілері үшін инертті материалдар 5т бастап 40т дейін кез- келген көлемде тасымалдауды қамтамасыз етеді.

Маған жүктелген зерттеудің негізгі мақсаты кәсіпорын ЖШС «Аксай Таскум» тұрғысынан жолаушы автокөліктер кәсіпорны жағдайында жүк көліктерін жөндеу жұмыстарын жетілдіру болып табылады.

НЕГІЗГІ БӨЛІМ

1 Жшс «Аксай Таскум» кәсіпорны

ЖШС «Аксай Таскум» кәсіпорны Қазақстанда, соның ішінде Алматы облысы бойынша жетекші құрылыс кәсіпорындарының бірі. Кәсіпорын 1957 жылдан бастап жұмыс жасап келеді.

Жұмысшылар санына байланысты, ЖШС «Аксай Таскум» кәсіпорнында 400 адам жұмыс жасайды.

Кәсіпорыннның ұсынылатын өнім түрлері: қиыршық тас, құм, топырақ, табиғи пигменттер, құм қиыршық және тексеруден өткен таза түрлері, құрылысқа арналған құм, айналмалы құрылыс бульдозерлері және әмбебап бульдозерлер, автомобильдер, тасу, жалға беру қызметтері мен ірі құм құрылысына жалға беру, құм-қиыршық тас қоспалары, кебек, жалға беру қызметтері мен жалдау түрі, гидравликалық тиегіштер, жүк көліктерін жалға беру қызметтері, өнеркәсіптік пайдалану (сауда) ағаш өндіру, шеберхана және ұста өнімдері, есіктер мен терезелер құрылыстары жатады.

Кәсіпорынның басты қызметі – бейорганикалық заттарды, яғни инертті материалдарды шығару, сонымен қоса, оларды тасымалдауды қамтамасыз етеді. Осы тәжірибелік жұмыста АО ТАС КУМ технологиялық мұқтаждықтар үшін байланыстың сандық радиорелелік сызықтың арқылы байланыстар көп каналды телекоммуникациялық жүйелері ұйым қарастырылған ж. Тайынша СКО. РРС интервалдарда сигналдардың қылшиып қалулары қарастырылған радиорелелік сызықтардың интервалдардың классификацияы келтірген.Есепті бөлікте радиотолқындарда таралуда әр түрлі шарттарда байланыста сапаға ықпал ететін параметрлердің есеп айырысулары шығарылған РРЛ және трассаларға әртүрлі түрлерде. Аралықтың профилі салынған трассалар картасы келтірген.

ЖШС «Аксай Таскум» кәсіпорны Қазақстанда, соның ішінде Алматы облысы бойынша жетекші құрылыс кәсіпорындарының бірі. Кәсіпорын 1957 жылдан бастап жұмыс жасап келеді.

Жұмысшылар санына байланысты, ЖШС «Аксай Таскум» кәсіпорнында 400 адам жұмыс жасайды.

Кәсіпорыннның ұсынылатын өнім түрлері: қиыршық тас, құм, топырақ, табиғи пигменттер, құм қиыршық және тексеруден өткен таза түрлері, құрылысқа арналған құм, айналмалы құрылыс бульдозерлері және әмбебап бульдозерлер, автомобильдер, тасу, жалға беру қызметтері мен ірі құм құрылысына жалға беру, құм-қиыршық тас қоспалары, кебек, жалға беру қызметтері мен жалдау түрі, гидравликалық тиегіштер, жүк көліктерін жалға беру қызметтері, өнеркәсіптік пайдалану (сауда) ағаш өндіру, шеберхана және ұста өнімдері, есіктер мен терезелер құрылыстары жатады.

Кәсіпорынның басты қызметі – бейорганикалық заттарды, яғни инертті материалдарды, пайдалы қазбаларды тереңдететін шығару, сонымен қоса, оларды тасымалдаумен қамтамасыз ету және өңдеу болып табылады.

ЖШС «Аксай Таскум» кәсіпорны энергетика, газ, су, пайдалы қазбалар, шикізат, минералдар бағытында жұмыс жасайды. Санаттары: қиыршық тас, құм, топырақ болып келеді. Кәсіпорын жүк көтергіштігі әр түрлі аудармамен Алматы және Алматы облысындағы құрылыс объектілері үшін инертті материалдар 5т бастап 40т дейін кез- келген көлемде тасымалдауды қамтамасыз етеді.

Бетон өндірісінде ЖШС «Аксай Таскум» кәсіпорнында инертті материалдар толтырушы ретінде қолданылады, яғни тұрғын үй және өндірістік ғимараттарды салу кезінде бетон құрылымдарын кеңінен пайдаланылады.

ЖШС «Аксай Таскум» кәсіпорны өндірген және сатқан өнімдері жоғары сапалы болып табылады және бетон өндірісі, асфальт қоспалары және таза асфальт, бетон бұйымдарын және конструкцияларын автомобиль жолдары, темір жол және әуежайлар құрылысына шектеусіз құрылыстың барлық түрлеріне пайдаланылады.

ЖШС «Ақсай Таскум» кәсіпорнында қазіргі уақытта келесі автокөліктер пайдаланылады:

• Фронтальды жүктегіш ZL50C

• Бульдозер Четра

• Самосвал КРАЗ

• Жол талғамайтын Cамосвал TL-3401

• Грейдер LIUGONG

• Бульдозер SHANTUI

• Экскаватор

1 – сурет - Фронтальды жүктегіш ZL50C

1 – Кесте- Фронтальды жүктегіш ZL50C техникалық сипаттамасы

Номиналдықуаты	105/97кВт/2200 айн/мин
Номиналды пайдалы жүктеме	3500 кг
Пайдаланылған салмағы	11620 кг
Тарту күші	106+-3 kH
Габариттік өлшемі	7520x2500x3210 мм
Максималды айналу момент	560/1400-1600\580/1400 Hm/ айн мин
Айналу момент коэффициенті	3,2
Беріліс	4 алдыңғы/ 3 артқы
Беріліс қорабының қысымы	1,1-1,5 МПа

2- сурет - Бульдозер Четра

2- Кесте -Бульдозер Четраның техникалық сипаттамасы

Қозғалтқыштың жұмыс көлемі, л	11,15 л
Цилиндр диаметрі және піспек жүрісі	130 мм х 140 мм
Максималды айналу моменті	883 Нмп 1200—1400 айн/мин
Пайдаланылған қуат	136 кВт (185 л.с)  1900 айн/мин

Конвейер, транспортер – үздіксіз жұмыс істейтін көліктік қондырғы немесе машина. Сусымалы, кесек немесе дара жүктерді тасымалдауға арналған.. Қозғау және жүктасымалдау тетіктері бойынша конвейерлер бірнеше түрге топтастырылады. Қозғау тетігі бойынша конвейер таспалы, шынжырлы, канатты (арқанды) болып бөлінеді. Қозғау тетігі жоқ конвейерге гравитациялық конвейер, инерциялық конвейер, винттік конвейер жатады. Қозғау тетігі бар конвейер жүк тасымалдау тәсіліне сәйкес таспалы, пластинкалы, күреуішті, шөмішті, т.б. болып ажыратылады. Жұмыс ерекшелігіне орай конвейер төсемелі және аспалы болып ажыратылады. Төсемелі конвейер орнықты, жылжымалы (өздігінен орын ауыстыратын және сүйретілмелі) болуы мүмкін. Конвейер тасымалданатынжүктүріне (сусымалы не кесек) сәйкес те ажыратылады.

Элеватор, аспалы шөмішті, бесікті, қорапты, эскалатор, адымдағышконвейер, т.б., сондай-ақ біріктірілген (мысалы, роликті – таспалы конвейер) конвейерлер өз алдына ерекше топ құрайды. Таспалы конвейер сусымалы, кесек және дара жүктерді тасымалдауға арналған (қ. сурет). Бұл конвейердің жұмыс өнімділігі бірнеше тонна/сағаттан мыңдаған тонна/сағатқа дейін жетеді. Таспаның ені 300 – 2000 мм, қозғалу жылдамдығы 1,5 – 4,0 м/с болады. Пластинкалы конвейермен горизонталь не көлбеу (35°-қа дейін) жазықтықта ауыр (500 кг және одан да ауыр) дара, ірі кесек жүктер, сондай-ақ қыздырылған заттар тасымалданады. Қозғалу жылдамдығы 0,3 – 10 м/с, жұмыс өнімділігі 2000 тонна/сағатқа дейін жетеді.

Күрекшелі конвейер науадағы немесе құбырдағы жүктерді қалақшалармен жылжытады. Қалақшалармен науаның немесе құбырдың көлденең қималарының пішіндері ұқсас болады. Бұл конвейер түрінің құрылысы қарапайым және оның науасының кез келген тұсынан жүкті түсіре беруге мүмкіндік бар. Күрекшелі конвейердің науасы үйкелістен тез тозады, сондықтан бұл конвейер абразивті және ұнтақталған материалдарды тасымалдауға пайдаланылмайды. Мұның жұмыстық бөлігінің жылдамдығы 0,16 – 1,0 м/с, жұмыс өнімділігі 50 – 350 тонна/сағат. Бұл конвейермен жүкті 100 м-ге дейінгі қашықтықта тасуға болады.

Еңбек өнімділігінің жоғарылығы, құрылысының қарапайымдылығы, жұмыс қауіпсіздігі, т.б. сипаттамаларының тиімді болуына байланысты конвейерлер экономиканың барлық салаларында қолданыс тапты.

Кіші тас ұсатқыштың жұмыс істеу принципі кәдімгі стационарлы тас ұсатқышқа ұқсас болып келеді. Бұл сондай-ақ кез келген тау жыныстарын қолайлы орында тұрып үгітуге арналған шынжыр табанды болып келеді. Кіші тас ұсатқыштың құрылымына жататындар: электроқозғалтқыш, ұсатқыш элементтер, шыққан материалдардың фракциялық өлшемін анықтайтын алынбалы торлар, металдан жасалған тұрқы. Қатты материалдарды майдалауға қолданылады. Мысалға, мәрмәр, кварц, базальт, гранит және т.б. тау жыныстарын жатқызуға болады.

3-сурет- BAVTRAK 025 кіші тас ұсатқышының жалпы көрінісі

Құмды жууға арналған автокөлік - бұл автокөлік әртүрлі құмдарды сорттауға және тазалауға арналған. Бұл қондырғы 15° дейін еңкейіп жұмыс жасайды. Құмды жуу келесідей іске асады , алдымен құм тиеу шанабына резервуар арқылы келеді , содан сон құм бұрандалы қалақ көмегімен өңделеді, ажарланады, кір бөлшектерден және артқы су қабатынан ажыратылады.

Жақ ұсатқыш - қондырғының бұл түрі таукен, металлургия, құрылыс, теміржол, химиялық өнеркәсіптерде кең қолданылады. Әртүрлі ірі шикізат түрлерін ұсақтау үшін қолданылыды.

Конусты ұсатқыш – бұл конусты ұсатқыш орташа және аса берік тау кен шикізат түрлерін ұсақтауға арналған. Бұл ұсатқыштың артықшылығы конструкциясының беріктігі, жоғары өнімділігі, қолданылуы жеңіл және құны арзан болып саналады.

 Елек (грохот) – електің бұл түрі әртүрлі өлшемдегі шикізат түрлерін алу және өңдеуге арналған карьерде қолданылады. Сонымен қатар електі көмірді,руда, химиялық өндірістегі құрылыс материалдарын өңдеуге қолдануға болады. Електің контрукциясы модернизациялау этабынан өтіп , жоғарғы дірілді қуатпен сипатталып және дірілдің шығу дыбысы өте төмен болу, қолдану жеңілдігі, тозу төзімділігі және қаттылығына ие болды.

Жүкті өзі түсіргіш автомобилдерінің жұмыс істеу принципі көбіне бірдей болып келеді. Негізгі айырмашылықтары, жүкті қай бағытта түсіретіндіктері және жүк көтергіштіктері болып келеді. Түсіру бағытына сәйкес оң немесе сол жақ беткейге жантайта түсіру, және шалқалай түсіру. Суретте ұсынылып отырған КАМАЗ-65115 маркалы жүк түсіргіші жүккөтергіштігі 15 тонна, шанағының көлемі 10 м куб. Осындай автомобильдермен кез келген жүкті, әсіресе тау жыныстарын, щебень, кірпіш. топырақ сынды материалдарды тасуға ыңғайлы.

4-сурет-КАМАЗ 65115 маркалы автомобильдің жалпы көрінісі

3-Кесте-КАМАЗ 65115 автомобильінің техникалық сипаттамасы

Жарақталган массасы, кг	10050
Автомобильдің толық массасы, кг	22200
Габариттік өлшемдері ұзындығы ені биіктігі База, мм	6690 2500 2955 3190

3-кестенің жалғасы

Автомобильдің толық массасын осьтер бойынша үлестіру алдынғы оське, кг артқы оське, кг	6200 19000
Ең үлкен жылдамдық,км/сағ	80
Қозғалтқыш	дизелді
Ең үлкен қуат, кВт	245
Ең үлкен қуат кезіндегі иінді біліктің айналу жиілігі, айн/мин	2200
Ең үлкен айналдырғыш момент,Нм	1059
Ең үлкен айналдырғыш момент кезіндегі иінді біліктің айналу жиілігі,айн/мин	1300
Орындар саны	2+1
Беріліс корабы	механикалык, 10 сатылы
Шина	11.00 R 20
Қозғалтқыш үлгісі	740.51-260 Евро 2
Піспек саны, орналасу түрі	8, V- үлгілі
Жұмыс көлемі, л	10,85
Қоректендіру жүйесі	Ауада отын бүрку
Сығу дәрежесі	16,5
Жанармай багының көлемі, л	250

Кәсіпорынның өнімі көптеген Алматы облысының карьерлерінің өнімдерімен салыстыра келе, сапалығы жөнінен кейбір көрсеткіштері жоғары болып келеді.

ЖШС «Аксай Таскум» кәсіпорны энергетика, газ, су, пайдалы қазбалар, шикізат, минералдар бағытында жұмыс жасайды. Санаттары: қиыршық тас, құм, топырақ болып келеді.

Кәсіпорынның орналасқан жері Алматы облысы, Талғар ауданы, Бесағаш кенті, Чехова көшесі 9Г орналасқан.

2 ГАЗ-3302 автомобилі

5-сурет-ГАЗ-3302 автомобилінің жалпы көрінісі

Қысқа мерзім ішінде 1994 жылдың 13 шілдесінде, 44 жылдық үзілістен кейін ГАЗ-дың сериялық өндірісінде 1,5 тонналық отбасылық түрлері шыға бастады. Содан кейін «Газель» деп аталды. Базалық жүк автомобилі ГАЗ-3302, толық массасы 3,5 тонна болатын оперативті сериясы ішкі нарықта кең қолданысқа ие болды.

Көлік құралының жалпы сипаттамасы

Жүк автомобилі. Кабинасы толық металмен жабдықталған, 3 орынды, 2 есікті. Жылытқышпенде қамтиамасыз етілген. Сондай-ақ желге қарсы терезелермен және желдеткіш жүйе де орнатылған. Жүк платформасы жанынанда металдық қабатпен және артқы боты да осылай жасалған.

ГАЗ-3302 автокөлігінің тежегіш жүйесі үш тежегіш жүйесімен жабдықталған: автокөлік дөңгелектеріне әсер ететін жұмыс, демек қызметін тежегіш жүйедегі контурлардың бірі атқарады, сонымен қатар тұрақтағы, демек артқы дөңгелектердің тежелу механизмдеріне әсерін тигізеді.

3 ГАЗ-3302 автомобилінің техникалық сипаттамасы

4-Кесте- ГАЗ-3302 автомобилінің техникалық сипаттамасы

Габариттік өлшемдері:

		ГАЗ-3302		ГАЗ-330202 (шасси)
Ұзындығы, мм		5440		6130
Ені, мм		2098		1966
Кабина бойынша биіктігі / тенту, мм		2120 / 2570		2120
Дөңгелек базасы, мм		2900		2900
Алдыңғы колея / артқы дөңгелек, мм		1700 / 1560		1700 / 1784
Жолдың саңылауы, мм		170		170
Раманың монтаждық ұзындығы, мм		-		3810

Жүк платформасының габариттік өлшемдері
Ұзындығы, мм		3056
Ені, мм		1943
Биіктігі, мм		380

Техникалық сипаттама

Жүккөтеімділігі, кг		1500
Жолаушылар сыйымдылығы		3
Автомобиль массасы, кг
Жүктелінгендегі		1850-1900 1600
Толық		3500
Беріліс қорабы		Бессатылы механикалық
Тежеу жүйесі
Жұмыстық тежеу жүйесі		Жұмыстық — екі контурлы, гидравликалық жетекті және ваккумды күшейіткіш, алдыңғысы — дискілі, артқысы — барабанды.  Қосымша — әрбір контурдың жұмыстық тежеу жүйесі.  Тұрақтағы — торсты жетегімен артқы тежеу жүйесіне әсер етеді.

4-кестенің жалғасы

Алдыңғы		Дискілі
Артқы		Барабанды
Рульдік басқару жүйесі
Типі		«бұрандалы-шарикті сомын
Дөңгелек
Дискілер, өлшемі		5,5 x 16
Шиналар, өлшемі		175R16C немесе 185R16C

Қозғалтқышы

УМЗ-4215.10-30 Карбюраторлық, қатарлы, 4-цилиндрлік, 4-тактілі қозғалтқыш Тұтандыру жүйесі Электронды түйіспесіз Жұмыстық көлемі, л 2,89 Сығу көрсеткіші 8,2 Қуаты, (кВт) / айн/мин 110 (81,0) / 4000 Максимальды айналу моменті,      кГс*м (Н*м) / айн/мин 22,0 (216) / 2200-2500 Жанармай А-92

Пайдалану көрсеткіштері

Максималды жылдамдығы, км/сағ		115
60км/сағ жылдамдыққа дейінгі үдету уақыты, с		14
60 км/сағ жылдамдықтағы жанармай шығыны, л/100 км (МЕСТ 20306-90 бойынша)		11,5

Дегенмен, жаңартылған модель барлық сынауларды өте алсада, ол бұл зауытта бұрын соңды өндірісте болмаған жаңа модель ойлап табу қажеттігін көрсетті. 1986 жылдың 26 желтоқсанында ГАЗ автозауыты ГАЗ-3302 жүк автомобиліне сынауларды аяқтады. 1989 жыл соңынан бастап қуаты 125ж.к болатын ЗМЗ-511 карбюраторлы қозғалтқышымен жабдықталған 4,5 тонналық ГАЗ-3302 (4х2) жүктік автомобилі сериялық өндіріске енгізілді. 1996 жылдан бастап Евро-2, 2008 жылдық Евро-3 экологиялық стандартына негізделген бензиндік, дизельдік қозғалтқышты ГАЗ-3302, ГАЗ-3307, ГАЗ-3309 автомобилдерін шығара бастады.