3.2 Пайдалану шығындарын анықтау

Жылдық пайдалану шығындарының құрамына келесі шығындар кіреді:

1. Сумен қамтамасыз ету жүйесінде жұмыс істейтін қызметкерлердің еңбек ақысы;

2. Реагенттердің құны;

3. Электроэнергияның құны;

4. Амортизация және ағымдағы жөндеу шығындары;

5. Басқа есептелмеген шығындар (комондировка)

3.2.1 Сумен қамтамасыз ету жүйесінде жұмыс істейтін қызметкерлердің еңбек ақысы

Жұмыс істейтін қызметкерлердің еңбек ақысын есептеу кестеде жүргіземіз.

3.1 кесте. Қызметкерлердің еңбек ақысын анықтау

№	Аттары	бірлік саны	айлық жалақысы	Еңбек ақының жылдық фонды, мың теңге
1	Сумен қамтамасыз ету жүйесінің бастығы	1	40000	480
2	Мастер	1	33000	396
3	Диспетчер	1	20000	240
4	Кезекші машинист	2	25000	600
5	Көмекші қызметкер	1	10000	120
6	Слесарь – құбыршы	3	22000	396
	Барлығы	8	150	2232

3.2.2 Сумен қамтамасыз ету жүйесінде суды тазарту реагенттердің құны

Суды залалсыздандыру үшін хлорлы әкті қолданады. Суды залалсыздандыратын хлордың мөлшерін 3 мг/л дей қабылдайды.

Хлорлы әктің жылдық мөлшері

(3.1)

мұнда Q_ж – жылдық су мөлшері;

Д_х – хлордың дозасы;

В – хлорлы әктегі хлор құрамының мөлшері; В=25%

Реагенттің жылдық құны

Р=Х_л·Ц_х, (3.2)

мұнда Ц_х – 1 тонна хлорлы әктің құны, Ц_х=92000 теңге

Р= 2,0 · 80000 = 160000 теңге

3.2.3 Электроэнергияның құны

Жылдық электроэнергия құны 1-ші және 2-ші су көтеру сорғыштарының электроэнергия шығындарының қосындысынан тұрады.

1-ші су көтеру сорғыштардың электроэнергия шығыны.

(3.3)

мұнда Н – сорғыштың толық арыны;

К – запас коэффициент, К=1,2

η – сорғыштың пайдалы әсер коэффициенті, η=0,78

2-ші көтеру сорғыштарының электроэнергия шығыны

(3.4)

Н₂ – 2-ші көтеру сорғыштардың толық арыны

Сорғыштардың жалпы электроэнергия шығыны

Э=Э₁+Э₂=157673+78836,0=2236509 квт/час.

Электроэнергияның жалпы құны

Р_э=Э·Ц_эл, (3.5)

мұнда Ц_эл – 1 квт/сағ электроэнергияның құны, Ц_эл=6 теңге

Р_э=236502·6=14190 теңге.

3.2.4 Амортизация және күнделікті жөндеу шығындары

№	Аттары	Амортизация нормасы	Келтірілген құны, мың теңге	Амортизация шығыны мың теңге
1	Скважина және 1-ші көтеру сорғыш станциясы	2,5	1427,7	35,6
2	Таза су резервуарлары	1,5	2538,3	38,0
3	2-ші көтеру сорғыш станциясы	2,6	12824	3352
4	Арынды су мұнарлары	2,5	825	20,6
5	Су құбыры желісі	3,5	94185	329,6
6	Хлоратор	4,6	986,1	45,3
	Барлығы			502,6