Тепе-теңдік нүктесі

Тепе-теңдік нүктесі алғаш рет ежелгі грек және рим шешендерінің жазбаларынан кездеседі және екі бір-біріне қарама-қарсы аргументтердің кездесетін жері ретінде сипатталады. Егер біз сіздермен қай жерге барып түскі ас ішеміз деген сұраққа пікірталастыратын болсақ (мен суши, ал сіздің көже ішкіңіз келсе), біздің пікірталастың тепе-теңдік нүктесі біздің қай орында барып тамақ ішуіміз болады. Пікірсайыста тепе-теңдік нүктесі дегеніміз біздің аргументтеріміз бен қарсыластарымыздың аргументтері қақтығысатын жер болып табылады. Яғни екі аргумент бір-бірімен қақтығыспай тұрып ол нүкте тепе-теңдік нүктесі ретінде болады және сіздің міндетіңіз осы тепе-теңдің нүктесін өзіңіздің жағыңызға қарай аудару. Егер де мен Үндістан БҰҰ-ның қауіпсіздік кеңесінде тұрақты мүшесі болу керек деп тұжырымдасам, ал сіз осыған қарсы шықсаңыз, біздің пікірталастағы тепе-теңдік нүктесі – Үндістанның БҰҰ-ның қауіпсіздік кеңесінде тұрақты мүше болуы керек па, әлде жоқ па деген сөзталас болады. Пікірсайыста тепе-теңдік нүктесінің екі түрі кездеседі: 1) Үкіметтің сөйлемі және 2) қақтығыс нүктесі.

Үкіметтің сөйлемі:

Пікірсайыста үкімет сөйлемі – командалардың сөзталастыратын ең үлкен ортақ тепе-теңдік нүктесі. Ол екі қызметті атқарады: біріншіден, алаңды құрастырса, екіншісі, осы алаңды жарысатын екі тарапқа бөледі.

Бірінші қызмет пікірталастыратын зат пен аргументацияларды анықтап алу мақсатында қолданылады. Сонымен қатар маңыздысы, бұл қызмет, қажет емес сұрақтарды шегеріп тастау мақсатында қолданылады. «Жазылмайтын аурумен ауыратын пациентерге эвтаназияны қолдануға рұқсат беру керек» деген тақырыпта эвтаназия деген не, ол дәрігерлерге қалай әсер етеді немесе эвтаназия керек па деген аргументациялар талқылануы мүмкін. Алайда, бұл дебат марихуананы көңіл-көтеру мақсатында қолдану туралы аргументтерді қоспайды, бұндай аргументтер үкімет сөйлемімен шегеріліп тасталған болатын.

Үкімет сөйлеміне қатысты емес аумақ

Үкімет сөйлеміне қатысты аумақ

Үкімет сөйлемі

Үкімет сөйлемі ойын алаңының шегарасы болып табылады. Ол қандай аумақ пікірталасқа ұшырайтынын, ал қандай аумақ талқыланбайтынын көрсетеді. Үкімет сөйлемінің шекарасының ішінде талқыланатын аргументтер пікірталасқа қатысты аргументтер болып табылады, басқаша айтқанда, релевантты болады. Ал шекараның сыртындағы аргументтер ойынға қатыссыз немесе релевантты емес аргументтер болады.

Оппозиция

аумағы

Үкімет

аумағы

Қарар

Үкімет сөйлемі сонымен қатар қарарды жақтайтын жақ пен оған қарсы шығатын жақтың аумақтарын бөліп беретін шекара қызметін атқарады. Үндістанның БҰҰ-ның қауіпсіздік қызметіне тұрақты мүше болып кіруі туралы мысалда , үкімет тобы Үндістанның осы қызметке қосылуы керек екендігі жайлы және оппозиция тобы қосылмауы керек жайлы аргументтер құрастыратын болады. Яғни, аумақтардың бөлінуі қарардың өзімен немесе үкіметтің сөйлемімен анықталатын болады:

Көбінесе, пікірсайыстағы қарарлар үкімет сөйлемі ретінде ұсынылады. Мысалы, «БП қызды алып қашушыларды қылмыстық жауапкершілікке тартады» деген тақырыпта үкімет сөйлемі анық: үкімет тобы қыз алып қашушылық қылмыстық жауапкершілікке тартылуы керек деген тұжырым айтатын болса, оппозиция оның қылмыстық жауапкершілікке тартылатын іс-әрекет түрі емес екенін дәлелдейтін болады. Раундтағы қатысушылар мен көрермендер үкімет тарапынан қыз алып қашушыларды жазалау керек деген аргументтерді, ал оппозиция тарапынан жауапкершілікке тарту бұл қылмыс түрін азайтатын тәсіл емес екендігі туралы аргументтер күтетіндігі анық.

Басқа ситуацияларда, үкімет сөйлемі қарардың тақырыбен сәйкес келмеуі мүмкін. Бұндай жағдай екі себептен болуы мүмкін: ол жайлы кейінірек.